«Παρελθέτω απ’ εμού το ποτήριον τούτο»

Την τελευταία ημέρα του Ιουνίου συνταξιοδοτήθηκαν, όπως ήταν αναμενόμενο, πολλά μέλη των Ανώτατων Δικαστηρίων της χώρας, μεταξύ των οποίων και μέλη του Δικαστικού Συμβουλίου, το οποίο επρόκειτο να αποφασίσει για την τύχη των κατηγοριών κατά των τέως εισαγγελέων Διαφθοράς και του πρώην αναπληρωτή υπουργού Δικαιοσύνης κ. Παπαγγελόπουλου, για τις κατηγορίες που αφορούσαν μεθόδευση δίωξης δέκα πολιτικών αντιπάλων της τότε κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, με αφορμή το λεγόμενο σκάνδαλο Novartis.

Στα μέσα του μήνα είχε γίνει γνωστή η εισαγγελική πρόταση, η οποία πρότεινε την παραπομπή και των εισαγγελέων και του υπουργού για το κακούργημα της κατάχρησης εξουσίας. Πρακτικά, για το ότι συνεργάστηκαν προκειμένου να ενοχοποιηθούν παρανόμως οι δέκα πολιτικοί. Η ίδια πρόταση εισηγείτο την απαλλαγή των δημοσιογράφων και εκδοτών που εμπλέκονταν στην υπόθεση. Την τελευταία ημέρα του Ιουνίου εκδόθηκε και το βούλευμα, το οποίο έφερε την «ανατροπή»:

Επικυρώθηκε η απαλλαγή των δημοσιογράφων και εκδοτών, απαλλάχθηκαν οι επίκουροι εισαγγελείς διαφθοράς από όλες τις κατηγορίες, απαλλάχθηκαν αμετακλήτως ο κ. Παπαγγελόπουλος και η τέως εισαγγελέας Διαφθοράς για κάθε κατηγορία που αφορούσε τους χειρισμούς στη δίωξη των δέκα πολιτικών προσώπων και αποφασίστηκε η παραπομπή των ιδίων δύο σε δίκη για «δευτερεύοντα» (υπό την έννοια της δοθείσης δημοσιότητας προφανώς) αδικήματα.

Η κα Τουλουπάκη παραπέμπεται επειδή δεν διαβίβασε στη Βουλή φάκελο κατά του κ. Κουρουμπλή, κατόπιν μηνύσεως εις βάρος του για μη έγκαιρη έκδοση δελτίου τιμών φαρμάκων. Ο κ. Παπαγγελόπουλος παραπέμπεται επειδή πίεσε τρεις δικαστικούς που χειρίζονταν ισάριθμες υποθέσεις: την κα Ράικου (προκάτοχο της κα Τουλουπάκη) που ερευνούσε την υπόθεση φαρμακευτικής δαπάνης, τον κ. Αθανασίου που ερευνούσε τα φορολογικά του ιδιοκτήτη του ΣΚΑΪ, κ. Αλαφούζου, και την κα Τσατάνη που ερευνούσε υποθέσεις του αποθανόντος Ανδρέα Βγενόπουλου.

Το τι σηματοδοτεί η εξέλιξη αυτή προκύπτει από τη σύγκριση των υποθέσεων. Στις υποθέσεις για τις οποίες παραπέμπεται ο κ. Παπαγγελόπουλος οι αρμόδιοι δικαστικοί κατέθεσαν ότι πιέστηκαν, αλλά, εδώ είναι το σημαντικό, δεν υποχώρησαν. Στην υπόθεση της δίωξης των δέκα πολιτικών, η κα Τουλουπάκη επέμεινε μέχρι τέλους ότι τα έκανε όλα καλά και ότι ουδέποτε συνεργάστηκε με τον κ. Παπαγγελόπουλο. Εννοείται πως δεν ισχυρίστηκε, ούτε ως ελαφρυντικό, ότι πιέστηκε από τον πρώην υπουργό. Η κοινή συνισταμένη του βουλεύματος, λοιπόν, είναι πως ουδείς δικαστικός παρέβη το καθήκον του. Ακόμη περισσότερο, η απαλλαγή της κας Τουλουπάκη για τη δίωξη των πολιτικών σφραγίζει οριστικά το ενδεχόμενο να ισχυριστεί κάποιος ότι μέλος της Δικαιοσύνης συνωμότησε εις βάρος πολιτικών κι ενδεχομένως έφτασε στο σημείο να βλάψει το πολίτευμα. Το βούλευμα είναι αμετάκλητο και ουδείς μπορεί να ισχυριστεί το παραμικρό.

Εάν, αντίθετα, το βούλευμα ήταν παραπεμπτικό, όπως πρότεινε η εισαγγελέας του Συμβουλίου, θα ακολουθούσε δημόσια δικαστική διαδικασία, όπου εκ των πραγμάτων τα πράγματα για τους εμπλεκομένους θα ήταν πολύ πιεστικά. Εννοείται πως ουδείς μπορεί να ισχυριστεί πως παραπομπή σε δίκη σημαίνει ενοχή. Η παραπομπή σε δίκη, όμως, εν ενεργεία δικαστικού, με αυτές τις κατηγορίες, ακόμη και αν ακολουθούσε αθώωση, θα έβαζε σε δοκιμασία τον θεσμό.

Οφείλουμε να θυμηθούμε ότι και στην περίπτωση της κας Τουλουπάκη, καταγγέλλων εις βάρος της υπήρξε και ο εποπτεύων αυτήν, εν ενεργεία αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου. Ο οποίος είχε απαλλαγεί πριν από αυτήν για τυχόν παραβάσεις στην ίδια υπόθεση, κατόπιν μηνύσεως της κας Τουλουπάκη! Αναλόγως, βέβαια, είχαν απαλλαγεί και οι πολιτικοί, οι επτά από αυτούς με διάταξη της ίδιας της κας Τουλουπάκη.

Ακόμη και αν η κα Τουλουπάκη καταδικαστεί αργότερα, η καταδίκη θα αφορά σε τυπική παράλειψη και όχι σε συνεργασία για πράξεις που μοιάζουν με εκτροπή του πολιτεύματος. Βέβαια, δεν παραπέμφθηκε για το γεγονός ότι ερευνούσε επί μακρόν κατά των δέκα πολιτικών, χωρίς άδεια της Βουλής. Η υπόθεση Κουρουμπλή μοιάζει, πίσω από αυτό, ασήμαντη.

Αφού σφραγίστηκε από το βούλευμα η ακεραιότητα και το ανεπηρέαστο των λειτουργών της Δικαιοσύνης, τι έμεινε στη δημόσια σφαίρα; Πρώτον, η παραπομπή ενός ακόμη κορυφαίου υπουργού του Αλέξη Τσίπρα, μετά από αυτήν του κ. Παππά, γεγονός που δεν επιτρέπει στον ΣΥΡΙΖΑ να πανηγυρίζει. Όχι, τουλάχιστον, ακόμη. Μια βαριά σκιά: Ο ΣΥΡΙΖΑ παρενέβη στη Δικαιοσύνη σχεδόν σε όλες τις υποθέσεις που τον «ενδιέφεραν», αλλά όχι σε αυτήν που είχε κάνει σημαία του. Αξιοσημείωτη «εντιμότητα».

Βγαίνει από το κάδρο η κυβέρνηση, κατά της οποίας έχει εξαπολυθεί διεθνής εκστρατεία σπίλωσης, για διώξεις της ερευνητικής δημοσιογραφίας και προσπάθεια χειραγώγησης της Δικαιοσύνης. Πολιτικά, αφαιρείται οξυγόνο από την αντιπολίτευση, ιδίως την αξιωματική, η οποία συνηθίζει να τρέφεται από αφηγήματα περί διώξεών της από τους αντιπάλους. Τσίπρας μη διωκόμενος, δεν είναι Τσίπρας. Η απαλλαγή Παπαγγελόπουλου - Τουλουπάκη για τις διώξεις των δέκα, ωστόσο, ισχυροποιεί ταυτόχρονα τη δίωξη Παππά: Όταν πανηγυρίζεις για την αθώωση Παπαγγελόπουλου και το ότι η «σκευωρία κατέρρευσε», προφανώς στηρίζεις Δικαιοσύνη και την παραπομπή Παππά. Με τον ίδιο τρόπο ισχυροποιείς και τη δίωξη Παπαγγελόπουλου για τις λοιπές παρεμβάσεις. Ψιλά γράμματα!

Θα μπορούσαμε να σημειώσουμε ότι το συγκεκριμένο βούλευμα δεν άλλαξε ιδιαίτερα τους όρους του τρέχοντος πολιτικού παιχνιδιού. Ο μεν ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθεί να βαρύνεται με εξόχως ατιμωτικά αδικήματα κορυφαίων υπουργών του («είμαστε κάθε λέξη του Συντάγματος» έλεγε ο κ. Τσίπρας την πρώτη μέρα του στη Βουλή), αλλά διατηρεί το «επιχείρημα» της απαλλαγής στο «μεγαλύτερο σκάνδαλο από συστάσεως Ελληνικού Κράτους». Για την κυβέρνηση, ο αντίπαλος παραμένει στριμωγμένος και σε κίνδυνο. Απαλλάσσεται η ίδια από τις κατηγορίες περί χειραγώγησης δικαιοσύνης και διώξεων δημοσιογράφων.

Η Ελληνική Δικαιοσύνη έκρινε ότι δεν αποδείχθηκε πως τα στελέχη της παρανόμησαν και τα απάλλαξε. Όλοι καλοί, θα λέγαμε αν παίζαμε πρέφα. Που σημαίνει ότι έκαστος πήρε ό,τι μπορούσε, χωρίς να χάσει τίποτα αδικαιολόγητα. Είναι έτσι; Η Ελληνική Δικαιοσύνη είναι η μόνη εμπλεκόμενη, που απαλλάχθηκε χωρίς δημόσια, ανοιχτή διαδικασία και (εκ των πραγμάτων) χωρίς τη γνώμη τρίτου. Κράτησε τον χώρο της οριοθετημένο και δεν έκανε την υπέρβαση. Ενδεχομένως φορτώθηκε με σκιές, χωρίς να πρέπει. Ένα σοβαρό θεσμικό έλλειμμα αναδείχθηκε.