Ποδόσφαιρο: Από το «ντου» προέκυψε ευκαιρία

Σε γενικές γραμμές αυτό που έγινε στην Τούμπα την περασμένη Κυριακή ήταν πως ο άνθρωπος που «ανέστησε» την ΠΑΕ ΠΑΟΚ, την επανέφερε πέρυσι στους τίτλους και φέτος σε θέση ισχύος, ώστε να κατακτήσει το πρωτάθλημα, της έκοψε κάθε πιθανότητα να το καταφέρει και την έβαλε σε μεγάλες περιπέτειες.

Μέχρι να μπουκάρει ο Ιβάν Σαββίδης στην Τούμπα συνοδεία των μπράβων του και του τεχνικού διευθυντή της ΠΑΕ Λούμπος Μίχελ, όλα παίζονταν ακόμη. Ο διαιτητής Κομίνης μπορεί να είχε μόλις ακυρώσει το γκολ –άλλο αν στα αποδυτήρια αποφάσισε να αλλάξει την απόφασή του, αν δεν γινόταν το «ντου» Σαββίδη το παιχνίδι θα συνεχιζόταν από την υπόδειξη για οφσάιντ–, ωστόσο το πρωτάθλημα δεν είχε κριθεί ακόμη. Απέμεναν οι καθυστερήσεις και, αν δεν άλλαζε κάτι εκεί, στη συνέχεια άλλοι πέντε αγώνες, με τον ΠΑΟΚ να βρίσκεται δύο βαθμούς πίσω από την ΑΕΚ.

Θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς πως δεν θα άλλαζε κάτι δραματικά για την προσπάθεια του ΠΑΟΚ εφόσον παρέμενε η ισοπαλία, ακόμα κι αν δεχτούμε ότι το γκολ, σε μία από τις πιο δύσκολες φάσεις που θα μπορούσαν να τύχουν σε διαιτητή, εφόσον είναι στο όριο του κανονισμού και απολύτως στην κρίση του, έπρεπε να μετρήσει. Θα είχε χάσει δύο βαθμούς από μια λάθος απόφαση του διαιτητή, ενώ μία μέρα πριν, τα ξημερώματα, του είχαν επιστραφεί, με μια απόφαση την οποία ο αθλητικός δικαστής προσπάθησε πολύ για να καταφέρει να αιτιολογήσει –εφόσον έκρινε πως για το ίδιο παράπτωμα είναι άλλη η ποινή όταν έχουμε διακοπή αγώνα και άλλη όταν δεν ξεκινήσει καθόλου ο αγώνας–, οι τρεις βαθμοί που του είχαν αφαιρεθεί λόγω της μη τέλεσης του ντέρμπι με τον Ολυμπιακό μετά τον τραυματισμό του προπονητή του Όσκαρ Γκαρθία.

Επίγνωση

Από τη στιγμή που μπούκαρε ο κ. Σαββίδης, όλα είχαν τελειώσει για τον ΠΑΟΚ σε ό,τι αφορά τη διεκδίκηση του φετινού τίτλου. Όταν μάλιστα ένας από τους σωματοφύλακές του του τράβηξε το μπουφάν για να τον διευκολύνει στην κίνησή του και εμφανίστηκε το πιστόλι που είχε περασμένο πίσω στη ζώνη του, η συζήτηση άλλαξε τελείως και ακολούθησε χιονοστιβάδα εξελίξεων. Είναι η δύναμη της εικόνας. Είναι πολύ πιθανό ο Σαββίδης να είχε ξεχάσει ότι είχε πιστόλι ή να μην περίμενε ότι θα χρειαστεί να βγάλει το μπουφάν του. Όμως η εικόνα έμεινε και έκανε τον γύρο του κόσμου. Ο πρόεδρος του ΠΑΟΚ Ιβάν Σαββίδης μπούκαρε με πιστόλι στον αγωνιστικό χώρο ενώ ο αγώνας παιζόταν. Η αποβολή του ΠΑΟΚ από την Ομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συλλόγων (ECA), που ακολούθησε, σε πρακτικό επίπεδο δεν σημαίνει τίποτα, δεν τον επηρεάζει σε κάτι. Δείχνει όμως ότι πλέον ο ΠΑΟΚ, μετά την ενέργεια του ιδιοκτήτη της ΠΑΕ, είναι στιγματισμένος στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, είναι η ομάδα της οποίας ο πρόεδρος μπουκάρει με όπλο στον αγωνιστικό χώρο επειδή διαφωνεί με μια απόφαση του διαιτητή. Όλα αυτά σε μία αναμέτρηση στην οποία οι οπαδοί του ΠΑΟΚ που βρέθηκαν στο γήπεδο είχαν υποδειγματική συμπεριφορά, η οποία διατηρήθηκε και μετά το «ντου» του κ. Σαββίδη. Τόσο οι οπαδοί όσο και ο αρχηγός της ομάδας Βιεϊρίνια, ο οποίος έκανε τη χαρακτηριστική κίνηση με το δάχτυλο, ότι, όχι, η ομάδα δεν πρόκειται να αποχωρήσει από το γήπεδο όπως ζήτησε ο επικεφαλής της ΠΑΕ, είχαν επίγνωση της κατάστασης και του διακυβεύματος. Ο Ιβάν Σαββίδης δεν είχε.

Όπως δεν είχε ούτε ο Λούμπος Μίχελ, ο οποίος βέβαια θα έπρεπε να έχει τελειώσει από την ΠΑΕ ΠΑΟΚ την επόμενη μέρα της αναμέτρησης. Είναι αξιωματούχος της ομάδας, εισέβαλε στον αγωνιστικό χώρο και είπε στον διαιτητή της αναμέτρησης «εσύ τελείωσες». Από την κίνησή του ο ΠΑΟΚ κινδυνεύει με υποβιβασμό, όχι από την κίνηση του κ. Σαββίδη, ο οποίος σε τελική ανάλυση είναι και το αφεντικό της ομάδας, συνεπώς υπόλογος για όλες τις αποφάσεις του που αφορούν την ομάδα είναι μόνο στον κόσμο του ΠΑΟΚ και σε κανέναν άλλον, καθώς τα μέλη του Δ.Σ. δεν θεωρούνται αξιωματούχοι της ομάδας.

Θεώρησε ότι μπορούσε

Η απόφαση του Σαββίδη να εισβάλει και να διακόψει τον αγώνα έχει δύο πιθανές εξηγήσεις. Η πρώτη είναι αυτή που υποστήριξε ο ίδιος στη συγνώμη που ζήτησε από τους φιλάθλους του ΠΑΟΚ, όλους τους Έλληνες φιλάθλους και την παγκόσμια ποδοσφαιρική κοινότητα. Όχι φυσικά ότι «στόχος μου ήταν να προστατεύσω δεκάδες χιλιάδες φιλάθλων του ΠΑΟΚ από προβοκάτσιες - συμπλοκές - ανθρώπινα θύματα», όπως αναφέρει, σε ένα γήπεδο που είχε μόνο Παοκτζήδες, οι οποίοι μάλιστα ήταν άψογοι στη συμπεριφορά τους. Αλλά ότι «δυστυχώς τόσο εγώ και η οικογένειά μου, όσο και οι συνάδελφοί μου, βρεθήκαμε όμηροι του τελείως άρρωστου ποδοσφαιρικού κατεστημένου». Να θεώρησε δηλαδή ότι «τον έστησαν» και να αντέδρασε με τον πιο εσφαλμένο τρόπο, αλλά εν βρασμώ ψυχής.

Μόνο που το συγκεκριμένο σενάριο δεν μπορεί να βασιστεί σε γεγονότα. Πέρυσι, μετά τη νίκη του ΠΑΟΚ επί του Ολυμπιακού στην Τούμπα, ο κ. Σαββίδης είχε ισχυριστεί πως «στις εκλογές της ομοσπονδίας θα πάμε μόνοι μας. Μόνοι μας» και πως ο –μετέπειτα πρόεδρος της ΕΠΟ– κ. Γραμμένος είναι «δικός μας». Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας κατά την παρουσία του στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης τόνισε πως από τη στιγμή που το μετρό της Θεσσαλονίκης «δεν είναι πλέον ανέκδοτο», η εκκρεμότητα είναι μία: «Το μόνο που έμεινε είναι να πάρει ο ΠΑΟΚ πρωτάθλημα». Αφήνοντας στην άκρη τη διαιτησία και εξετάζοντας μόνο το τι έγινε τις τελευταίες εβδομάδες, διαπιστώνουμε πως για το ντέρμπι που δεν έγινε με τον Ολυμπιακό συντάχθηκε μόνο ένα κατηγορητήριο για τον ΠΑΟΚ, για τον τραυματισμό του Γκαρθία, και όχι δύο, καθώς θα έπρεπε να συνταχθεί κατηγορητήριο και για τα επεισόδια που ακολούθησαν έξω από την Τούμπα από οπαδούς του ΠΑΟΚ. Άρα επιβλήθηκε μία ποινή στον ΠΑΟΚ και όχι δύο. Επιπλέον, από την ποινή που του επιβλήθηκε στον δεύτερο βαθμό διατηρήθηκε μόνο η κατακύρωση του αγώνα υπέρ του Ολυμπιακού και κατέπεσε η ποινή τόσο της αφαίρεσης τριών βαθμών όσο και της διεξαγωγής αγώνων κεκλεισμένων των θυρών, οπότε ο ΠΑΟΚ υποδέχτηκε παρουσία των οπαδών του την ΑΕΚ. Στον δε αγώνα με την ΑΕΚ η διαιτησία μέχρι τη φάση του 90ού λεπτού ήταν 50-50. Δεν προκύπτει από κάπου, λοιπόν, ότι «τον είχαν στήσει».

Αντιθέτως, εκείνο που προκύπτει είναι πως ο κ. Σαββίδης επέλεξε να μπουκάρει επειδή θεώρησε ότι μπορούσε. Επειδή έβλεπε ότι του έστρωναν τον δρόμο με ροδοπέταλα, άρα μπορούσε να μπουκάρει, αλλά και επειδή στη Ρωσία έτσι τα κάνουν τα πράγματα οι ολιγάρχες: την ισχύ τους την επιδεικνύουν ωμά και ξεκάθαρα, δεν υπάρχει ανάγκη διατήρησης διπλωματίας, ισορροπιών και φύλλων συκής. Και αν δεν… του τύχαινε η εικόνα με το πιστόλι, μπορεί και να αποδεικνυόταν σωστή η εκτίμησή του.

Κατανοητή αντίδραση

Η αντίδραση των οπαδών του ΠΑΟΚ και η συσπείρωση γύρω από τον ιδιοκτήτη της ΠΑΕ είναι κατανοητή. Νιώθουν, ασχέτως αν το νιώθουν δικαίως ή αδίκως, πως τους κλέβουν, πως έχουν φτάσει στην πηγή και δεν τους αφήνουν να πιουν νερό. Τους φταίει το κράτος των Αθηνών, οι πολιτικοί, οι διεθνείς ομοσπονδίες, ο Ολυμπιακός, όλοι οι μεγάλοι της Αθήνας που συνωμοτούν για να μη φύγει η κούπα του πρωταθλητή από το Λεκανοπέδιο, όποιος βρεθεί πρόχειρος. Όχι τόσο λόγω της φετινής εξέλιξης στη μάχη του τίτλου. Αλλά επειδή έρχεται να προστεθεί σε αδικίες τις οποίες έχουν όντως υποστεί επί σειρά ετών από το «σύστημα».

Ισχύει απόλυτα αυτό που έγραψε στο Facebook ο Ντέμης Νικολαΐδης: «Ο Ιβάν Σαββίδης είναι μέρος του προβλήματος, όχι το πρόβλημα. Δεν είχαμε ένα υγιές πρωτάθλημα και το κατέστρεψε με την εμφάνισή του. Ναι, η είσοδος του Σαββίδη στο γήπεδο είναι ό,τι χειρότερο έχουμε δει. Όχι όμως ό,τι χειρότερο συμβαίνει στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Απλά τα άλλα δεν γίνονται σε ζωντανή μετάδοση».

Αναμενόμενη διακοπή

Κατανοητή είναι και η επιλογή του πρωθυπουργού και του υφυπουργού Αθλητισμού Γιώργου Βασιλειάδη να διακόψουν το πρωτάθλημα. Όχι όμως για τους λόγους που ανέφερε ο κ. Βασιλειάδης. Έπρεπε να υπάρξει διακοπή κυρίως για να εκτονωθεί η κατάσταση, οι οπαδοί του ΠΑΟΚ είναι… στα κάγκελα και υπάρχει σαφής κίνδυνος να εκτροχιαστεί η κατάσταση. Από κει και πέρα, κάποιο καινούργιο, αυστηρότερο πλαίσιο κανόνων στο οποίο να συμφωνήσουν όλοι οι «μεγάλοι» δεν είναι στην πραγματικότητα απαραίτητο για να ξεκινήσει και πάλι το πρωτάθλημα. Άλλωστε το υφιστάμενο πλαίσιο κανόνων δημιουργήθηκε το καλοκαίρι με τις ευλογίες της κυβέρνησης και ο κ. Βασιλειάδης πανηγύριζε για το νέο πλαίσιο, όπως επίσης πανηγύριζε μέχρι και πριν από μία εβδομάδα για το «πιο δίκαιο και αξιοκρατικό πρωτάθλημα». Προφανώς δεν είναι λύση το να τιμωρηθούν όλες οι ομάδες όταν δεν υπάρχουν γενικά παραβατικές συμπεριφορές απ’ όλους ή κάποια έξαρση της χουλιγκανικής βίας. Αντιθέτως, υπάρχουν συγκεκριμένα γεγονότα με συγκεκριμένους πρωταγωνιστές, για τα οποία προβλέπονται συγκεκριμένες ποινές. Το μόνο που χρειάζεται είναι να εφαρμοστούν οι κανονισμοί.

Αρκεί να υπάρχει η πολιτική βούληση να εφαρμοστούν οι κανονισμοί. Ο πρωθυπουργός λέει ότι υπάρχει: «Αυστηρούς κανόνες έχουμε επιχειρήσει να βάλουμε. Το θέμα είναι ότι κάποια στιγμή πρέπει να αποφασίσουμε ότι αυτός ο γόρδιος δεσμός πρέπει να κοπεί και πρέπει να αποφασίσουμε όλοι ότι πρέπει να αγνοήσουμε το πολιτικό κόστος. Κάθε στιγμή όταν πας να υλοποιήσεις αυτούς τους κανόνες κάποιος αισθάνεται ότι αδικείται και εκεί είναι θέμα βούλησης». Μένει να αποδειχθεί και στην πράξη.

Όπως επίσης το έθεσε πολύ σωστά ο Ντέμης Νικολαΐδης: «Πρέπει να υπάρξουν αυστηρές ποινές, όχι εξόντωση». Ναι, μέσα στις πιθανές ποινές που προβλέπονται για τον ΠΑΟΚ είναι και ο υποβιβασμός, για την πράξη του Μίχελ, ωστόσο κάτι τέτοιο είναι εκτός λογικής, για όση αυστηρότητα και παραδειγματική τιμωρία και να πιέσουν οι διεθνείς ομοσπονδίες, και σίγουρα δεν θα είναι καλό για κανέναν. Ούτε για το ελληνικό ποδόσφαιρο ούτε για τους ανταγωνιστές του ΠΑΟΚ.

Ανεπανάληπτη ευκαιρία

Από κει και πέρα, έτσι όπως έχουν έρθει τα πράγματα, έχει παρουσιαστεί μια ανεπανάληπτη ευκαιρία να διορθωθεί η κατάσταση στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Μια ευκαιρία που πήρε στα χέρια της η κυβέρνηση Τσίπρα μετά το «πράσινο φως» που της δόθηκε από την απαυδισμένη από τα όσα συμβαίνουν στο ελληνικό ποδόσφαιρο FIFA να διαχειριστεί όπως θέλει την κατάσταση, χωρίς να την απασχολεί το περίφημο «αυτοδιοίκητο του ποδοσφαίρου». Δεν έχει υπάρξει άλλη κυβέρνηση που να είχε στα χέρια της τέτοιο όπλο. Αν υπάρχει πραγματική πολιτική βούληση να βελτιωθεί η κατάσταση στο ελληνικό ποδόσφαιρο, και όχι απλώς να αλλάξουν, πάλι, οι ευνοημένοι του συστήματος, η ευκαιρία είναι μπροστά μας.

Η γενικότερη συγκυρία δείχνει πως έχουμε φτάσει στο σημείο της συνειδητοποίησης για τους περισσότερους ποδοσφαιροπαράγοντες πως τους συμφέρει περισσότερο η πραγματική εξυγίανση του χώρου από τη διατήρηση της ίδιας πραγματικότητας με εναλλαγή των κατά καιρούς ευνοημένων. Η Nova, ο βασικός χρηματοδότης του πρωταθλήματος, δεν ανανεώνει την κεντρική διαχείριση των τηλεοπτικών δικαιωμάτων, θα δώσει σαφώς λιγότερα λεφτά και πολλές ομάδες είναι αμφίβολο ότι μπορούν να επιβιώσουν χωρίς τα τηλεοπτικά έσοδα που εξασφάλιζε η κεντρική διαχείριση. Το τρίτο στοιχείο που συνθέτει την ανεπανάληπτη ευκαιρία το εξήγησε πολύ καλά ο Ντέμης: «Όλα τα προηγούμενα χρόνια μπορούσα να καταλάβω (να καταλάβω, όχι να δικαιολογήσω) γιατί κάποιος θα χρησιμοποιούσε όλα τα μέσα για να πάρει το πρωτάθλημα (Champions League, έσοδα 20-25 εκατ. ευρώ). Τώρα, όμως, το να πάρεις το πρωτάθλημα κοστίζει και έχει ρίσκο. Αυτή είναι η μεγάλη ευκαιρία να αναλογιστούν οι ομάδες ότι δεν μπορούν να ποντάρουν ή να έχουν μέλλον από τα λεφτά της UEFA». Το πρόβλημα βέβαια είναι πως «η λογική λέει ότι, τώρα, ίσως και να ήθελαν οι ομάδες ένα διαφορετικό πρωτάθλημα. Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει εμπιστοσύνη μεταξύ τους, αλλά και ότι δεν προσπάθησαν ποτέ να βρουν μία λύση γι’ αυτό».

Η κυβέρνηση, η οποία βέβαια κάθε άλλο παρά φημίζεται για την αποτελεσματικότητά της, έχει σε αυτή τη συγκυρία και τα όπλα και τις προϋποθέσεις για να επιβάλει τη συνεννόηση μεταξύ των ομάδων και την πραγματική εξυγίανση του ποδοσφαίρου. Το ζήτημα είναι αν το θέλει, αλλά και αν μπορεί να το καταφέρει…