Τις επενδύσεις σε καθαρή ενέργεια ενισχύει η κλιματική αλλαγή

Η κλιματική αλλαγή βρίσκεται στο επίκεντρο της συζήτησης παγκοσμίως, επηρεάζοντας όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων στον πλανήτη, ενώ το κόστος της, κοινωνικό και οικονομικό, είναι τεράστιο.

Στο πλαίσιο αυτό, οι επιλογές αναφορικά με το ενεργειακό σύστημα της χώρας μας είναι εύλογα κρίσιμες. Η επιλογή της αδράνειας οδηγεί σε ένα δυσανάλογο οικονομικό κόστος σε σχέση με τις επενδύσεις σε καθαρή ενέργεια, όπως επιβεβαιώνει η διεθνής επιστημονική κοινότητα.

Είναι ενδεικτικό ότι οι μελέτες εκτιμούν ότι η αδράνεια έναντι του προβλήματος της κλιματικής αλλαγής μεταφράζεται σε μείωση του παγκόσμιου ΑΕΠ από 5% έως και 20%, ενώ το κόστος αντιμετώπισής της είναι μόλις 1% με 2%.

Η αντίστοιχη επίσημη έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος εκτιμά το μακροχρόνιο κόστος για τη χώρα μας από την κλιματική αλλαγή στα 700 δισ. ευρώ, ποσό διπλάσιο από το δημόσιο χρέος.

Μέχρι τώρα η Ε.Ε. πρότεινε έναν στόχο για συμμετοχή κατά τουλάχιστον 27% των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) στη συνολική κατανάλωση ενέργειας με ορίζοντα το 2030 και έναν αντίστοιχο στόχο για την εξοικονόμηση ενέργειας.

Με δεδομένη, όμως, τη σημαντική μείωση του κόστους ορισμένων τεχνολογιών, όπως τα φωτοβολταϊκά, αυτή την περίοδο η Ε.Ε. επανεξετάζει τους στόχους, ώστε να αυξηθεί το μερίδιο των ΑΠΕ. Πρόσφατη πρόταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου περιλάμβανε έναν ελάχιστο στόχο 35% συμμετοχής των ΑΠΕ στην ακαθάριστη κατανάλωση ενέργειας έως το 2030, ενώ μελέτη της Ε.Ε. έχει δείξει ότι είναι απολύτως εφικτός και ο στόχος για συμμετοχή κατά 45% των ΑΠΕ στην ακαθάριστη κατανάλωση ενέργειας, στόχος που δίνει μάλιστα μεγαλύτερη ώθηση στην ανάπτυξη και στη δημιουργία θέσεων εργασίας.

Η Τράπεζα Πειραιώς υποστηρίζει με συνέπεια τις επενδυτικές πρωτοβουλίες στον τομέα της ενέργειας, παρέχοντας σειρά εξειδικευμένων τραπεζικών προϊόντων που εξυπηρετούν όσους επιθυμούν να επενδύσουν στην καθαρή ενέργεια ή ακόμη και να βελτιώσουν το ενεργειακό και περιβαλλοντικό αποτύπωμα της κατοικίας ή της επιχείρησής τους.

Στελέχη του Green Banking της Τράπεζας Πειραιώς επισημαίνουν ότι εάν δεν υπήρχε θέμα κλιματικής αλλαγής, στον σχεδιασμό του ενεργειακού συστήματος της χώρας βαρύνουσα σημασία θα είχαν ως κριτήρια το χαμηλό κόστος της ενέργειας (για να μην επιβαρύνονται καταναλωτές και επιχειρήσεις), καθώς και η ασφάλεια του εφοδιασμού, ενώ θα υπήρχε φυσικά η περιβαλλοντική διάσταση, κυρίως για την αποτροπή των επιπτώσεων στην υγεία κοντά σε ρυπογόνους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής.

Ένα τέτοιο σενάριο οδηγεί σε ενεργειακό μείγμα το οποίο βασίζεται σε εγχώριες ενεργειακές πηγές, κυρίως λιγνίτη και δευτερευόντως ΑΠΕ, σε εισαγωγές φυσικού αερίου και λιθάνθρακα από πολλαπλές πηγές και σε μια εντατική προσπάθεια να εντοπιστούν τυχόν εγχώρια κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου για να μειωθεί η εξάρτηση από εισαγωγές. Οι ΑΠΕ, σε αυτό το σενάριο, έχουν μικρότερο ρόλο από αυτόν που ορίζουν σήμερα οι διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας.

Βάζοντας στην εξίσωση και την παράμετρο της κλιματικής αλλαγής προκύπτει ένα ενεργειακό μείγμα χαμηλής έντασης άνθρακα και άρα μείωσης της χρήσης λιγνίτη και πετρελαίου, καθώς και σημαντικής αύξησης του μεριδίου των ΑΠΕ, ενώ υπολογίσιμο μερίδιο αποκτά το φυσικό αέριο. Για λόγους ευστάθειας του συστήματος, η αυξημένη διείσδυση ΑΠΕ απαιτεί ευέλικτες μονάδες (τέτοιες είναι οι μονάδες φυσικού αερίου, όχι όμως οι λιγνιτικές ή οι λιθανθρακικές) και εντείνει την ανάγκη δημιουργίας υποδομών αποθήκευσης της παραγόμενης ενέργειας μακροπρόθεσμα.

Το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής δεν μπορεί να αγνοηθεί προφανώς, γιατί εάν δεν επιτύχουμε σημαντικές αλλαγές στο ενεργειακό μείγμα τα επόμενα χρόνια, η πλειονότητα της επιστημονικής κοινότητας συμφωνεί πως θα περάσουμε σε μη αναστρέψιμες καταστάσεις για τον πλανήτη.

Όσον αφορά το κόστος της προσαρμογής, όπως προαναφέρθηκε, είναι δυσανάλογα υψηλό εάν επιλεγεί η αδράνεια σε σχέση με το κόστος της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, όπως επιβεβαιώνουν διεθνείς μελέτες.