Οι αλλαγές σε συντάξεις και εισφορές

Σημαντικές αλλαγές για τις συντάξεις, τις ασφαλιστικές εισφορές και τους ελεύθερους επαγγελματίες περιλαμβάνονται στο νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο που αναμένεται να ψηφιστεί από τη Βουλή το πρώτο δεκαπενθήμερο του Φεβρουαρίου. Μεταξύ άλλων, προβλέπονται αναδρομικές αυξήσεις από τον Οκτώβριο του 2019 σε κύριες και επικουρικές συντάξεις.

Πιο αναλυτικά, οι αυξήσεις στις κύριες συντάξεις αφορούν όσους έχουν πάνω από 30 χρόνια ασφάλισης με τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης, ενώ οι επικουρικές συντάξεις επιστρέφουν στα επίπεδα του 2016.

Από την πλευρά του, πάντως, ο υπουργός Εργασίας, Γιάννης Βρούτσης, διαβεβαιώνει ότι το ασφαλιστικό σύστημα θα είναι βιώσιμο έως το 2070, ενώ διευκρινίζει ότι δεν θα γίνει καμία μείωση στις συντάξεις.

Εισφορές

Μία από τις σημαντικότερες αλλαγές που φέρνει το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο είναι οι νέες, «κουρεμένες» εισφορές για τον εργοδότη και για τον εργαζόμενο, που θα έχουν ως αποτέλεσμα και την αύξηση των αποδοχών των απασχολούμενων.

Βάσει του σχεδιασμού του υπουργείου Εργασίας, οι εισφορές, μέχρι το 2023, θα έχουν μειωθεί κατά 5%.

Ωστόσο, στην παρούσα φάση έχει «κλειδώσει» ότι από την 1η Ιουνίου 2020, και μόνο για τις περιπτώσεις πλήρους απασχόλησης, οι ασφαλιστικές εισφορές των μισθωτών μειώνονται κατά 0,90 μονάδες ως ακολούθως:

• Κατά 0,75 ποσοστιαίες μονάδες (π.μ.) των ασφαλίστρων υπέρ κλάδου ανεργίας. Η μείωση επιμερίζεται κατά 0,48 π.μ. στο ασφάλιστρο του εργοδότη και κατά 0,27 π.μ. στο ασφάλιστρο του εργαζομένου. Το συνολικό ασφάλιστρο υπέρ ανεργίας διαμορφώνεται σε 4,25 π.μ. και κατανέμεται κατά 2,69 π.μ. στον εργοδότη και κατά 1,56 π.μ. στον εργαζόμενο.
• Κατά 0,15 π.μ. των ασφαλίστρων υπέρ του Ενιαίου Λογαριασμού για την Εφαρμογή Κοινωνικών Πολιτικών (ΕΛΕΚΠ). Συμπληρωματική χρηματοδότηση ασφαλιστικού συστήματος.

Οι ελεύθεροι επαγγελματίες

Με το νέο ασφαλιστικό διαμορφώνονται έξι κλίμακες για τις εισφορές κύριας ασφάλισης των ελεύθερων επαγγελματιών. Οι έξι κατηγορίες που φέρνει το νέο ασφαλιστικό είναι οι εξής:

• 1η κατηγορία: 155 ευρώ
• 2η κατηγορία: 186 ευρώ
• 3η κατηγορία: 236 ευρώ
• 4η κατηγορία: 297 ευρώ
• 5η κατηγορία: 369 ευρώ
• 6η κατηγορία: 500 ευρώ

Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις, οι ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες θα πρέπει να επιλέξουν την ασφαλιστική τους κλίμακα εντός του Απριλίου. Όσοι δεν προβούν στην επιλογή θα ενταχθούν αυτόματα στην πρώτη κατηγορία των 155 ευρώ.

Τα «μπλοκάκια»

Μισθό άνω των 800 ευρώ τον μήνα, μεικτά, θα πρέπει να έχουν από τη μισθωτή τους απασχόληση όσοι έχουν και δεύτερη δουλειά με «μπλοκάκι» προκειμένου να απαλλαγούν πλήρως από τις δεύτερες εισφορές.

Στόχος του υπουργείου Εργασίας είναι να στηριχτεί η πλήρης απασχόληση, να απλοποιηθεί το σύστημα και να ελαφρυνθούν οι παράλληλα απασχολούμενοι.

Για τον λόγο αυτόν τίθενται συγκεκριμένες προϋποθέσεις ώστε κάποιος με παράλληλη απασχόληση να απαλλαγεί από τις διπλές εισφορές που επέβαλε ο νόμος Κατρούγκαλου. Βασική, δε, είναι να συμπληρώνει από τις εισφορές που καταβάλλει για τη μισθωτή εργασία του το ύψος των εισφορών που αντιστοιχεί όχι στην πρώτη αλλά στη δεύτερη ασφαλιστική κατηγορία των μη μισθωτών, αυτή δηλαδή των 252 ευρώ τον μήνα (κύρια ασφάλιση και υγεία).

Παράλληλα, η σχετική διάταξη προβλέπει ως δικλίδα ασφαλείας, προκειμένου να μην υποκατασταθεί η μισθωτή εργασία από εργασία με δελτίο παροχής υπηρεσιών, ότι εάν η δεύτερη απασχόληση παρέχεται προς τον ίδιο εργοδότη ή εταιρεία συνδεδεμένη με αυτόν, ο εργαζόμενος θα ασφαλίζεται για το σύνολο του ποσού που αντιστοιχεί στις δύο αμοιβές.

Χαμηλότερες εισφορές προβλέπονται για πέντε χρόνια στους μισθωτούς που ανοίγουν για πρώτη φορά «μπλοκάκι».

Εργαζόμενοι… συνταξιούχοι

Από την άλλη, το νέο νομοσχέδιο παρέχει τη δυνατότητα στους συνταξιούχους που το επιθυμούν να εργάζονται. Ειδικότερα, προβλέπεται ότι οι συνταξιούχοι αγρότες θα μπορούν να συνεχίσουν την επαγγελματική τους δραστηριότητα χωρίς καμία περικοπή της σύνταξής τους, λαμβάνοντας δηλαδή το 100% της σύνταξής τους, ενώ οι συνταξιούχοι του Δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα έχουν το δικαίωμα να ενταχθούν νόμιμα στην αγορά εργασίας λαμβάνοντας το 70% της σύνταξής τους και καταβάλλοντας ταυτόχρονα ασφαλιστικές εισφορές και φόρους.

Η κόντρα με τον ΣΥΡΙΖΑ

Πάντως, τα προωθούμενα μέτρα έχουν προκαλέσει την έντονη αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ, που κατηγορεί την κυβέρνηση ότι το νέο ασφαλιστικό επιβαρύνει τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους χαμηλοσυνταξιούχους. Όπως υποστηρίζει η Κουμουνδούρου, «ακόμη και αυτοί που θεωρητικά αναμένουν αύξηση λόγω βελτίωσης κάποιων ποσοστών αναπλήρωσης, στην πράξη δεν θα τη δουν», καθώς θα είναι μόνο λογιστική.

«Την ίδια στιγμή που επιβαρύνονται οι χαμηλοσυνταξιούχοι, με προκλητική ρύθμιση βολεύονται οι μετακλητοί των υπουργικών γραφείων, στους οποίους ο κ. Βρούτσης εξασφαλίζει ότι θα λαμβάνουν και μισθό και σύνταξη» αναφέρουν πηγές του ΣΥΡΙΖΑ. Όπως σημειώνουν, από τους 2.542.000 συνταξιούχους, πραγματική μείωση στο ετήσιο εισόδημά τους από συντάξεις θα έχει το 90% των συνταξιούχων, ενώ «πραγματικές ωφέλειες στο ετήσιο εισόδημά του από συντάξεις θα έχει μόνο το 10% των ήδη συνταξιούχων».

Σε ό,τι αφορά τις εισφορές, οι πηγές της αξιωματικής αντιπολίτευσης υπογραμμίζουν ότι «το 90% των ελεύθερων επαγγελματιών θα έχει αύξηση 20% στις εισφορές τους». Όπως αναφέρουν, «επανέρχεται το άδικο σύστημα των κλάσεων, που ευνοεί τα υψηλά εισοδήματα σε βάρος των χαμηλών και των μεσαίων», ενώ ως παράδειγμα φέρνουν την περίπτωση ενός δικηγόρου επαρχιακής πόλης με μόλις μία υπόθεση τον μήνα, ο οποίος θα πληρώνει τα ίδια με έναν μεγαλοδικηγόρο στο Κολωνάκι με υψηλότατα εισοδήματα.