Κλείσιμο της αξιολόγησης με οδυνηρές «ουρές»

Αυτή τη φορά το θρίλερ αποφεύχθηκε και η τρίτη αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος προσαρμογής έκλεισε ομαλά και χωρίς καθυστερήσεις. Ωστόσο, τα δύσκολα είναι μπροστά, καθώς η κυβέρνηση καλείται να υλοποιήσει τα προαπαιτούμενα που περιλαμβάνουν ζητήματα-φωτιά, όπως οι πλειστηριασμοί και οι ιδιωτικοποιήσεις.

Παράλληλα, για άλλη μια φορά οι Ευρωπαίοι δανειστές αποφάσισαν να «σπάσουν» τη δόση των 6,7 δισ. ευρώ σε δύο υποδόσεις, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων πηγαίνει είτε σε αποπληρωμές χρέους είτε σε… σεντούκι, ως «μαξιλάρι» για το τέλος του προγράμματος τον Αύγουστο του 2018.

«Τελειώστε με τα προαπαιτούμενα»

Το Eurogroup της περασμένης Δευτέρας φαινομενικά ήταν από τα πιο εύκολα για τον Έλληνα υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο, καθώς το συμβούλιο των ομολόγων του της Ευρωζώνης ενέκρινε την έκθεση του EurοWorking Group (EWG) και δέχτηκε την ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης, εγκρίνοντας παράλληλα την εκταμίευση της δόσης των 6,7 δισ. ευρώ. Ωστόσο, η επίσημη ανακοίνωση του Eurogroup, ανάμεσα στους επαίνους, έκρυβε ουκ ολίγα αγκάθια για την κυβέρνηση, αφού υπογράμμιζε χωρίς περιστροφές ότι θα πρέπει να ολοκληρωθούν τα εκκρεμή προαπαιτούμενα, σημειώνοντας μάλιστα ότι «το EWG θα επιβεβαιώσει την πλήρη εφαρμογή των προαπαιτουμένων», στα οποία συμπεριλαμβάνονται «καυτά» για την κυβέρνηση ζητήματα, όπως «η συνεχής και ανεμπόδιστη εφαρμογή των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και η ολοκλήρωση των εκκρεμοτήτων των ιδιωτικοποιήσεων».

«Καίνε» οι πλειστηριασμοί

Μάλιστα, ειδικά για το θέμα των πλειστηριασμών η κυβέρνηση βρέθηκε αμέσως σε θέση άμυνας, καθώς στην έκθεση συμμόρφωσης φαίνεται να προβλέπεται η πραγματοποίηση σχεδόν 130.000 πλειστηριασμών στο διάστημα 2018-2022. Ακόμα χειρότερα, ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι απαντώντας στον ευρωβουλευτή της ΛΑΕ Νίκο Χουντή ξεκαθάρισε ότι «ένα αποτελεσματικό σύστημα πλειστηριασμών αποτελεί σημαντικό κομμάτι των εργασιών προς τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, παρόλο που σύμφωνα με τις προβολές των τραπεζών η ανάκτηση κυριότητας ή η ρευστοποίηση εξασφαλίσεων δεν αποτελούν βασικό παράγοντα μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων. Η διενέργεια πλειστηριασμών αναμένεται να δημιουργήσει τα κατάλληλα κίνητρα για τους δανειολήπτες και τους δανειστές προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία αναδιάρθρωσης δανείων», προσθέτοντας ότι «η πρόοδος που έχουν σημειώσει οι αρχές τις τελευταίες εβδομάδες είναι ευπρόσδεκτη. Απαιτούνται ωστόσο περαιτέρω προσπάθειες προκειμένου να διασφαλιστεί η πλήρης γεωγραφική κάλυψη της Ελλάδας».

Διαψεύδει η κυβέρνηση

Πάντως, η κυβέρνηση έσπευσε να διαψεύσει ότι επίκειται «τσουνάμι» πλειστηριασμών, με την υφυπουργό Οικονομικών Κατερίνα Παπανάτσιου να τονίζει από το βήμα της Βουλής ότι «δεν υπάρχει συμφωνία της κυβέρνησης για τη διενέργεια 130.000 πλειστηριασμών για τα επόμενα τρία χρόνια στις αποφάσεις για το κλείσιμο της τρίτης αξιολόγησης», προσθέτοντας ότι «δεν αναφέρεται στο ανακοινωθέν του Eurogroup συγκεκριμένος αριθμός πλειστηριασμών, ούτε και στα επίσημα κείμενα περιλαμβάνονται. Υπάρχει αναφορά για τις επόμενες δεσμεύσεις του προγράμματος στην Έκθεση Συμμόρφωσης των θεσμών, που αποτελεί πληροφοριακό στοιχείο για τα κράτη-μέλη», αλλά και εξηγώντας ότι «δεν πρέπει να συγχέονται οι πλειστηριασμοί και οι κατασχέσεις τραπεζών με τους πλειστηριασμούς και τις κατασχέσεις του Δημοσίου. Το 2016 έγιναν μόνο 11 πλειστηριασμοί από το Δημόσιο και άλλοι 9 το 2017 για πολύ ψηλά ποσά οφειλών και σε καμία περίπτωση δεν αφορούσαν πρώτη κατοικία».

Ανοιχτά ζητήματα

Κατά τα λοιπά, από την Έκθεση Συμμόρφωσης προκύπτει ότι η κυβέρνηση έχει μπροστά της κι άλλα ανοιχτά ζητήματα, με πρώτο και κύριο το ενδεχόμενο η μείωση του αφορολογήτου να γίνει το 2019, αν το ΔΝΤ σε συνεργασία με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και τις ελληνικές αρχές κρίνουν ότι μια εμπροσθοβαρής εφαρμογή απαιτείται προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2019, χωρίς επιβλαβή για την ανάπτυξη μέτρα. Εάν χρειαστεί, η Ελλάδα θα υιοθετήσει νομοθεσία, σε συμφωνία με τους θεσμούς, για τη διασφάλιση της ακριβούς επίτευξης του δημοσιονομικού στόχου με έναν τρόπο ο οποίος θα είναι θετικός για την ανάπτυξη. Μάλιστα, η συζήτηση για το αφορολόγητο θα γίνει τον Μάιο του 2018.
Παράλληλα, μέχρι τα μέσα Μαρτίου θα πρέπει να έχει γίνει ο επανυπολογισμός όλων των συντάξεων ώστε να υλοποιηθούν οι μειώσεις το 2019, μέχρι τον Ιούνιο θα πρέπει να εκδοθεί η υπουργική απόφαση για την περικοπή του ΕΚΑΣ του 2019 και στο τέλος Ιουνίου θα πρέπει να υλοποιηθεί η πλήρης κατάργηση της έκπτωσης του ΦΠΑ στα νησιά. Σημειώνεται, δε, ότι έχουν υπολογιστεί έσοδα 1 δισ. ευρώ έως το καλοκαίρι από αποκρατικοποιήσεις, όπως η πώληση του 67% του ΟΛΘ, του 5% του ΟΤΕ, η επέκταση της σύμβασης του «Ελ. Βενιζέλος», η πώληση του 100% της Ελληνικό Α.Ε., του 66% του ΔΕΣΦΑ και η πώληση ποσοστού των ΕΛΠΕ.

Και στο βάθος… χρέος

Στα θετικά της συνεδρίασης του Eurogroup πρέπει να περιληφθεί και η επίσημη ανακοίνωση ότι αρχίζει στο πλαίσιο του EWG το τεχνικό έργο για τον μηχανισμό που συνδέει την αποπληρωμή του χρέους με την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Αυτό το τεχνικό έργο είναι, βάσει της συμφωνίας του Eurogroup του Ιουνίου του 2017, μέρος των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος που θα εφαρμοστούν, αν χρειαστεί και εφόσον το πρόγραμμα ολοκληρωθεί επιτυχώς. Σχολιάζοντας την ανακοίνωση, ο κ. Τσακαλώτος είπε ότι είναι «σημαντικό, όπως αναφέρεται στην τελευταία παράγραφο του ανακοινωθέντος, ότι θα υπάρξει EWG για να εξεταστεί η γαλλική πρόταση για την ελάφρυνση του χρέους». Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Εurogroup Μάριο Σεντένο αναφέρθηκε στην πολιτική συμφωνία για το κλείσιμο της αξιολόγησης επισημαίνοντας ότι χαιρετίστηκε απ’ όλους η εξαιρετική συνεργασία μεταξύ της κυβέρνησης και των θεσμών και είπε ότι τώρα θα ξεκινήσει μια ολιστική εξέταση της ανάπτυξης στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια, ώστε στη συνέχεια, με βάση την προσέγγιση που θα γίνει, να αποφασιστεί η παρέμβαση στο χρέος.