Φιλέλληνες Ρώσοι εκατομμυριούχοι θέλουν να γίνουν διάκοι στην Κύπρο…

Μία από τις πιο συνηθισμένες και γνωστές φράσεις της νεκρώσιμης ακολουθίας επέλεξε ο Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Κύριλλος Β΄ στη δήλωσή του για τον θάνατο του Αρχιεπισκόπου Κύπρου, Χρυσοστόμου Β΄, ο οποίος εγκατέλειψε τα εγκόσμια στις 7 Νοεμβρίου σε ηλικία 81 ετών και μετά από 16 χρόνια αρχιερατείας.

Στη συγκεκριμένη δήλωση, που μετέφερε ο εκπρόσωπός του, ο Πατριάρχης Κύριλλος δηλώνει ότι «προσεύχεται υπέρ αναπαύσεως της ψυχής του κεκοιμημένου Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου, να συγχωρεθούν οι αμαρτίες του εκδημήσαντος, εκούσιες τε και ακούσιες».

Θα μπορούσε να θεωρηθεί μια τυπική δήλωση αποχαιρετισμού αν σε αυτήν ο Κύριλλος δεν ενέτασσε την αντιπαράθεση στην Ουκρανία, καθώς καταλόγισε στον εκλιπόντα ότι τα τελευταία χρόνια της θητείας του «αμαυρώθηκαν» από τη «μονομερή αναγνώριση από την πλευρά του των σχισματικών στην Ουκρανία», κάτι που –σύμφωνα με τον Ρώσο Πατριάρχη– είχε αρνητικό αντίκτυπο στις σχέσεις μεταξύ της Ρωσικής Ορθοδόξου Εκκλησίας και της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Κύπρου.

Είναι, όμως, πρωτοφανές στα εκκλησιαστικά και όχι μόνο χρονικά να επιλέγεται η στιγμή του θανάτου για να αποδοκιμαστούν οι εν ζωή πράξεις, αν και είναι γνωστό ότι, σύμφωνα με τον Απόστολο Παύλο, «ο νεκρός δεδικαιώται», δηλαδή δεν μπορεί να διαπράξει άλλες αμαρτίες.

Μετά την αναγνώριση της Εκκλησίας της Ουκρανίας από τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου, ο πατριάρχης Μόσχας είχε σταματήσει τη μνημόνευσή του.

Την ίδια περίπου ώρα, ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, επιβεβαιώνοντας γιατί η Μόσχα εξέφρασε τόσο απροκάλυπτη δυσφορία, δήλωσε στο κήρυγμα σε εκκλησιαστική τελετή για την ημέρα των Ταξιαρχών στην Κοινότητα Μ. Ρεύματος της Κωνσταντινούπολης ότι «ο αείμνηστος αδελφός υπήρξε θερμός και ανυποχώρητος υπερασπιστής των απαραγράπτων δικαίων και της πανορθόδοξου ευθύνης του πανσέπτου Οικουμενικού Θρόνου».

Η διαδικασία της εκλογής με λαϊκή ψήφο

Σύμφωνα με το καταστατικό της Κυπριακής Ορθόδοξης Εκκλησίας, η οποία ιεραρχικά είναι στην 5η θέση μετά τα πατριαρχεία, διότι έχει ιδρυθεί το 431 και είναι η πρώτη Αυτοκέφαλη Εκκλησία, η εκλογή ενός Αρχιεπισκόπου γίνεται σε δύο φάσεις.

Στην πρώτη, με την ψήφο των πιστών στις ενορίες σχηματίζεται το τριπρόσωπο, δηλαδή η λίστα από την οποία η Ιερά Σύνοδος θα επιλέξει τον Αρχιεπίσκοπο.

Γι’ αυτό, με εγκύκλιο η οποία εκδίδεται εντός 15 ημερών από την εκδημία, οι ενορίες καλούνται να σχηματίσουν εκλογικούς καταλόγους.

Δικαίωμα ψήφου έχουν όλοι οι ορθόδοξοι χριστιανοί, ηλικίας άνω των δεκαοκτώ ετών, όσοι διαμένουν μόνιμα, τουλάχιστοΝ από ενός έτους στην Κύπρο και οι εγγεγραμμένοι στον εκλογικό κατάλογο ψηφοφόρων, ο οποίος εγκρίνεται από την Ιερά Σύνοδο.

Αυτό το σύστημα εφαρμόζεται για πρώτη φορά αντικαθιστώντας ένα πολυδαίδαλο σχήμα με το οποίο ο τότε τοποτηρητής του θρόνου, Μητροπολίτης Πάφου Χρυσόστομος, παρά το γεγονός ότι στη λαϊκή ψήφο είχε πάρει μόλις 8%, είχε καταφέρει να εκλεγεί κερδίζοντας τον Μητροπολίτη Λεμεσού Αθανάσιο, στον τρίτο γύρο.

Οι εκλογές χαρακτηρίστηκαν από κομματισμό, ανταλλαγές και συμφωνίες κάτω από το τραπέζι.

Μέχρι στιγμής όμως δεν έχουν γίνει εκτιμήσεις για τη συμμετοχή με το νέο σύστημα. Σε μία πρώτη εφαρμογή του στη Μητρόπολη Κυρήνειας το 2011, εκτιμάται ότι στη διαδικασία για το τριπρόσωπο συμμετείχαν 27.000 πιστοί.

Σε δημοσκόπηση της κοινής γνώμης τον Απρίλιο του 2022, ενώ είχε επιδεινωθεί η κατάσταση της υγείας του Αρχιεπισκόπου, το 34% είχε δηλώσει ότι δεν θα προσέλθει να ψηφίσει ενώ τις περισσότερες προτιμήσεις είχε ο αντίπαλος του μακαριστού Χρυσοστόμου το 2006, ο Λεμεσού Αθανάσιος τον οποίο θα επέλεγε το 28% των πιστών, δέκα μονάδες παραπάνω από τον Ταμασού και Ορεινής Ησαΐα.

Δικαίωμα εκλογής στην αρχιερατεία της Κυπριακής Εκκλησίας έχουν όλα τα μέλη της Ιεράς Συνόδου αλλά και όποιος άλλος καλύπτει τις προϋποθέσεις που θέτει ο καταστατικός χάρτης της Εκκλησίας της Κύπρου.

Η Ιερά σύνοδος είναι δεκαεπταμελής και σε αυτή συμμετέχουν εννέα μητροπολίτες και οκτώ χωροεπίσκοποι.

Στους πιστούς όμως που θα κληθούν να συμμετάσχουν, συμπεριλαμβάνονται περίπου 18.000 Ρώσοι ορθόδοξοι, οι οποίοι έχουν εγκατασταθεί στο νησί.

Αυτό, σε συνδυασμό με τη δήλωση του εκπροσώπου του Πατριάρχη Μόσχας, δημιουργεί βαθιές ανησυχίες για το κατά πόσο μπορεί η Ρωσική Εκκλησία να επηρεάσει την εκλογή ενός Αρχιεπισκόπου σε μια ορθόδοξη χώρα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Μητροπολίτης Κύκκου Νικηφόρος, ο οποίος ήταν στην αρχή αντίπαλος του μακαριστού Χρυσοστόμου του Β΄ το 2006, πριν συμμαχήσει μαζί του τελικά, είχε την επίσημη στήριξη του ΑΚΕΛ, του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κύπρου, το οποίο θεωρείται ως ένα από τα πιο φιλορωσικά ευρωπαϊκά κόμματα.

Φιλέλληνες Ρώσοι εκατομμυριούχοι θέλουν να γίνουν διάκοι στην Κύπρο

Πληροφορίες από εκκλησιαστικές πηγές που δημοσίευσε ο «Πολίτης» της Κύπρου επέμεναν ότι ο κ. Βιτάλι Μιλόνοφ, Ρώσος βουλευτής του κόμματος Ενωμένη Ρωσία του κ. Πούτιν, που επισκεπτόταν τακτικότατα την Κύπρο, είχε ζητήσει από Κύπριο Μητροπολίτη να τον χειροτονήσει διάκονο αλλά το αίτημά του δεν έγινε αποδεκτό, καθώς κρίθηκε ότι θα μπορούσε να χειροτονηθεί στη Ρωσία και ότι η ιδιότητα του βουλευτή δεν συνάδει με αυτήν του ιερωμένου.

Ο κ. Μιλόνοφ είχε κάνει επαφές με τα κόμματα, ενώ είχε φτάσει και μέχρι το Προεδρικό Μέγαρο ζητώντας την παραχώρηση γης για ανέγερση ρωσικής εκκλησίας και προσπάθησε να κάνει διαδικτυακή ψηφοφορία για άφιξη ρωσικών στρατευμάτων στην Κύπρο.

Ο βουλευτής, ο οποίος έγινε ορθόδοξος το 1998, αφού προηγουμένως είχε διατελέσει Βαπτιστής, θεωρείται η πιο αντιτουρκική φωνή στη ρωσική Δούμα κι είχε πάρει θέση υπέρ της Ελλάδος στο Κυπριακό.

Οι δύο μητροπολίτες που προηγούνται στη λαϊκή ψήφο για τη διαδοχή του μακαριστού Χρυσοστόμου, με κοινή τους δήλωση μαζί με τον Κύκκου Νικηφόρο, που δεν συγκαταλέγεται πλέον στους διεκδικητές, και τον Αμαθούντος Νικόλαο, ο οποίος είναι βοηθός του Λεμεσού, εξέφρασαν την αντίθεσή τους στην αναγνώριση της αυτοκεφαλίας της Εκκλησίας της Ουκρανίας κατηγορώντας τον Χρυσόστομο για «κατάφωρη παραβίαση του συνοδικού, συλλογικού και δημοκρατικού πολιτεύματος της Ορθοδόξου Εκκλησίας».

Όμως, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ο Αθανάσιος και ο Ηλίας επισκέφθηκαν το Φανάρι, σε μια κίνηση που ερμηνεύθηκε ως αυτοκριτική για τις προηγούμενες θέσεις τους, τις οποίες υποστηρίζει πλέον μόνο ο Κύκκου Νικηφόρος που έχει γράψει και βιβλίο υπέρ των ρωσικών θέσεων στην ουκρανική εκκλησιαστική κρίση.

«Νομίζω έχουν παρασυρθεί. Δεν θέλω να πιστεύω ότι ο Κύκκου πιάνει χρήματα ή έχει ανάγκη χρημάτων από τη Μόσχα. Δεν έχει. Μπορεί να έχει ο Ταμασού που ένας Ρώσος του έχτισε και εκκλησία εκεί πάνω», είχε πει ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος όταν τον Ιούνιο του 2022 του ζητήθηκε από τον «Πολίτη» της Κύπρου να εξηγήσει τη στάση των φιλορώσων μητροπολιτών.

Στην ίδια συνέντευξη είχε προεξοφλήσει το πολιτικό τέλος των μητροπολιτών που κοιτούν προς Μόσχα, όταν ρωτήθηκε για το κατά πόσο η Ρωσία μπορεί να επιβάλει έναν ρωσόφιλο Αρχιεπίσκοπο στην Κύπρο.

«Δεν μπορούν απάντησε, επειδή είναι καλά οργανωμένη η Εκκλησία της Κύπρου», και προχώρησε με ένα παράδειγμα το οποίο αφορά την περιοχή της Λεμεσού, όπου κατοικεί η πλειοψηφία των Ρώσων στην Κύπρο, υπαινισσόμενος ότι οι Ρώσοι εξαγοράζουν υποστήριξη.

«Τιτλοποίησα στο Πατριαρχείο Μόσχας τέσσερα οικόπεδα στη Λεμεσό για να χτίσουν δική τους εκκλησία. Ο Λεμεσού συμφώνησε, με τον όρο να μνημονεύουν πρώτα τον ίδιο και μετά τον Πατριάρχη Μόσχας. Μαθαίνω ότι πήγαν και έβαλαν τα οικόπεδα υποθήκη, έπιασαν χρήματα και έχτισαν μόνο το καμπαναριό και ξεμείνανε. Μόλις το έμαθα, τους είπα ότι τα οικόπεδα τα έδωσα για να χτίσουν εκκλησία και όχι να πάνε να τα βάλουν υποθήκη για να πάρουν ριάλια. Εμένα, ένας Ρώσος εκατομμυριούχος μου έδωσε 2 εκατομμύρια για να χτιστεί η εκκλησία στο χωριό μου. Γιατί δεν έδωσαν για να χτιστεί η δική τους εκκλησία; Γιατί κλέβανε».