Από τη φλυαρία του Μοσκοβισί στην αυστηρή πειθαρχία του Eurogroup

Παρά τη γραβάτα Τσίπρα και την ιδιοτελή πολιτική φλυαρία του επιτρόπου κ. Μοσκοβισί, η κυβέρνηση υποχρεώθηκε σε μία ακόμη αναγκαστική προσγείωση στη σκληρή οικονομική πραγματικότητα που έχει διαμορφώσει με τα λάθη και τις παραλείψεις της.

Οι κανόνες του Σολτς

Την περασμένη Πέμπτη είχα την ευκαιρία να θέσω ερωτήσεις στην Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στον υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας κ. Σολτς, διερευνώντας τις προθέσεις του, σε επίπεδο Eurogroup, σε ό,τι αφορά την ελληνική οικονομία.

Ο σοσιαλδημοκράτης υπουργός, ο οποίος εντυπωσίασε με τις γνώσεις του και τη θετική προσέγγιση στα ευρωπαϊκά ζητήματα τους ευρωβουλευτές που είναι μέλη της Επιτροπής, ήταν απόλυτα σαφής στις απαντήσεις που μου έδωσε.

Πρώτον, σε αυτή τη φάση οι Ευρωπαίοι εταίροι στηρίζουν την προσπάθεια της Ελλάδας να βγει στις αγορές, η επιτυχία της οποίας εξαρτάται από την αξιοπιστία της οικονομικής πολιτικής.

Δεύτερον, ακριβώς επειδή η ενίσχυση της αξιοπιστίας αποτελεί προτεραιότητα, δεν υπάρχει θέμα αλλαγής των συμφωνηθέντων και αναβολής ή ματαίωσης συγκεκριμένων μέτρων.

Στον διάλογο που έκανα με τον υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας είχα υπογραμμίσει ότι η μείωση των συντάξεων από 1ης Ιανουαρίου του 2019 είναι ένα σκληρό μέτρο που άφησε πίσω του το ΔΝΤ, το οποίο σταμάτησε να συμμετέχει στη χρηματοδότηση του ελληνικού προγράμματος.

Ρώτησα, λοιπόν, τον κ. Σολτς εάν προτίθεται να συμβάλει, σε επίπεδο Eurogroup, στη χαλάρωση ή στη ματαίωση ενός μέτρου που θα κάνει ακόμη πιο δύσκολη την οικονομική και κοινωνική καθημερινότητα για εκατοντάδες χιλιάδες οικογένειες στην Ελλάδα.

Προσπάθησα να τραβήξω το ενδιαφέρον του θέτοντας το ερώτημα πώς θα αισθανόταν ο ίδιος εάν στο Αμβούργο, όπου εκλέγεται, μιλούσε για βελτίωση της οικονομικής κατάστασης και της προοπτικής, ενώ έβαζε την υπογραφή του στην άμεση μείωση των συντάξεων κατά 14% κατά μέσο όρο.

Ο σοσιαλδημοκράτης υπουργός αξιοποίησε την πίεση που του άσκησα για να ξεκαθαρίσει τους κανόνες του παιχνιδιού, όπως τους αντιλαμβάνεται η κυβέρνηση της χώρας με την ισχυρότερη οικονομία στην Ευρωζώνη.

Τρίτον, επέμεινε ότι το ΔΝΤ είναι μέρος της διαχείρισης της ελληνικής οικονομίας μετά τη λήξη του προγράμματος, ανεξάρτητα από τη μη συμμετοχή του στη χρηματοδότηση των δανειακών αναγκών του ελληνικού Δημοσίου.

Επισήμανε ότι οι δεσμεύσεις στις οποίες αναφέρθηκε ισχύουν για τη σημερινή και για τις επόμενες ελληνικές κυβερνήσεις.

Σοκ στο Eurogroup

Το Αθηναϊκό Πρακτορείο, το οποίο κάλυψε τις δηλώσεις Σολτς στην Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, φρόντισε, στο πλαίσιο της κυβερνητικής-κομματικής δημοσιογραφίας, να εξαφανίσει την παρέμβασή μου και κυρίως τις σαφείς απαντήσεις του Γερμανού υπουργού Οικονομικών που οδηγούσαν στο συμπέρασμα ότι ο κ. Τσίπρας δεν μπορεί να ξεφύγει από τις υπογραφές που έχει βάλει.

Λίγες ώρες αργότερα το Eurogroup μπλόκαρε προσωρινά, με πρωτοβουλία του κ. Σολτς, την εκταμίευση της δόσης των 15 δισ. ευρώ. Ο σοσιαλδημοκράτης υπουργός ζήτησε να καθυστερήσει η εκταμίευση της δόσης για μερικές εβδομάδες, προκειμένου, όπως είπε, να εμφανίσει η ελληνική πλευρά ισοδύναμα μέτρα για τα 28 εκατ. ευρώ που θα κοστίσει η μονομερής απόφαση του πρωθυπουργού κ. Τσίπρα για αναβολή της αύξησης του ΦΠΑ στα πέντε νησιά που πλήττονται από το προσφυγικό-μεταναστευτικό μέχρι τα τέλη του 2018.

Με την κίνηση αυτή ο κ. Σολτς θέλησε να δείξει στην Ομοσπονδιακή Βουλή της Γερμανίας, από την έγκριση της οποίας περνάει υποχρεωτικά το ελληνικό πρόγραμμα, ότι τηρεί με συνέπεια τα συμφωνηθέντα.

Δύο ισχυρά κόμματα της αντιπολίτευσης, η σκληρή δεξιά έως ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία και το Κόμμα των Ελεύθερων Δημοκρατών, θεωρούν ότι τα χρήματα που δεσμεύονται στο ελληνικό πρόγραμμα είναι χαμένα και θα καλυφθούν, σε κάποια φάση, από τους Γερμανούς φορολογούμενους.

Με την Εναλλακτική για τη Γερμανία να καταγράφει δημοσκοπικά ποσοστά της τάξης του 17%, όσο και το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, στο οποίο ανήκει ο κ. Σολτς, ο τελευταίος δεν θέλει να πληρώσει τον πολιτικό λογαριασμό από τους ελιγμούς του κ. Τσίπρα, γι’ αυτό δίνει έμφαση στην απόλυτη συνέπεια.

Τριπλό χτύπημα

Η αυστηροποίηση της πολιτικής της Γερμανίας και του Eurogroup έναντι της ελληνικής κυβέρνησης συνιστά τριπλό πολιτικό χτύπημα για τον πρωθυπουργό κ. Τσίπρα και τους συνεργάτες του.

Πρώτον, ο κ. Τσίπρας έφτασε στο σημείο να δεχτεί να πάρει πίσω η Ελλάδα τους πρόσφυγες που θα εντοπιστούν στη Γερμανία, αφού πέρασαν από την Ελλάδα και υπέβαλαν αίτηση χορήγησης πολιτικού ασύλου, εκτιμώντας ότι με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσε να διαπραγματευτεί τη μη εφαρμογή των μέτρων που έχει υπογράψει και έχουν ψηφίσει στη Βουλή ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ.

Θεώρησε ότι υιοθετώντας την πολιτική του Βαυαρού υπουργού Εσωτερικών της Γερμανίας κ. Ζεεχόφερ και ικανοποιώντας τις πολιτικές ανάγκες της καγκελαρίου κ. Μέρκελ θα εξασφάλιζε έναν δημοσιονομικό χώρο για να χαλαρώσει την οικονομική πολιτική και να περιορίσει το πολιτικό κόστος για τον ΣΥΡΙΖΑ. Γι’ αυτό και τα φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ πανηγύρισαν την εξάμηνη αναβολή της αύξησης του ΦΠΑ στα νησιά που δοκιμάζονται από το προσφυγικό-μεταναστευτικό, ως προμήνυμα της ματαίωσης της προγραμματισμένης για τον Ιανουάριο του 2019 μείωσης των συντάξεων.

Η καγκελάριος της Γερμανίας κ. Μέρκελ έσπευσε να διευκρινίσει πως η απόφαση Τσίπρα για αναβολή της αύξησης του ΦΠΑ στα νησιά ήταν μονομερής και ο υπουργός Οικονομικών κ. Σολτς απαίτησε, εκ μέρους της γερμανικής κυβέρνησης, την εφαρμογή ισοδύναμων μέτρων για την αποδέσμευση της δόσης των 15 δισ. ευρώ.

Δεύτερον, ο κ. Τσίπρας βγαίνει ταπεινωμένος στη σύγκριση με τον προκάτοχό του κ. Σαμαρά.

Ο τελευταίος προχώρησε στη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση επειδή έκρινε πως ήταν προς το συμφέρον της ελληνικής οικονομίας και χωρίς να ενδώσει στην πολιτική πίεση των Ευρωπαίων εταίρων. Αντίθετα, ο κ. Τσίπρας αύξησε τον ΦΠΑ στην εστίαση που είχε μειώσει η κυβέρνηση Σαμαρά, αύξησε τον ΦΠΑ στα νησιά, προσυπέγραψε την αύξηση του ΦΠΑ στα νησιά με προσφυγικό-μεταναστευτικό πρόβλημα και μόλις επιχείρησε να αναβάλει την εφαρμογή του απαράδεκτου μέτρου υποχρεώθηκε σε μια εξευτελιστική προσαρμογή στις υποδείξεις.

Χωρίς αφήγημα

Τρίτον και σημαντικότερο, η αυστηρή στάση του σοσιαλδημοκράτη υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας κ. Σολτς και του Eurogroup στέρησε από τον κ. Τσίπρα και την κυβέρνηση το τελευταίο αφήγημα για καθαρή έξοδο από το πρόγραμμα-μνημόνιο και τερματισμό των σκληρών μέτρων και της μνημονιακού τύπου λιτότητας.

Ο κ. Σολτς δεν δέχεται εξαιρέσεις από τα συμφωνηθέντα για τον ΦΠΑ στα νησιά, που κοστολογούνται στα… 28 εκατ. ευρώ, και υπογραμμίζει με κάθε τρόπο ότι η προγραμματισμένη μείωση της ασφαλιστικής δαπάνης κατά 3,5 δισ. ευρώ σε μία διετία θα εφαρμοστεί ανεξάρτητα από το πολιτικό κόστος για την ελληνική κυβέρνηση.

Με τη δημιουργία ενός ασφυκτικού πλαισίου για την άσκηση της οικονομικής πολιτικής ενισχύονται οι πιθανότητες για τη διενέργεια πρόωρων βουλευτικών εκλογών το φθινόπωρο του 2018, προτού φανεί στην πράξη ότι η άμεση βελτίωση της οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης που υπόσχονται ο κ. Τσίπρας και οι συνεργάτες του δεν έχει σχέση με τη σκληρή πραγματικότητα που διαμορφώνουν οι υπογραφές Τσίπρα και η ψήφιση στη Βουλή των νέων μέτρων από τον ΣΥΡΙΖΑ και τους ΑΝΕΛ.