Είδαμε την παράσταση “Masterclass”, στο Θέατρο Μικρό Χόρν

14.02.2019
Πολιτισμός

Το πολυβραβευμένο δράμα του Τέρενς Μακ Νάλι, για την εποχή που η Κάλλας, δίδαξε στα τέλη της δεκαετίας του ’70 στο Τζούλλιαρντ της Νέας Υόρκης τα μυστικά της όπερας, σε σκηνοθεσία, Οδυσσέα Παπασπηλιώπουλου και νέα μετάφραση από τον ποιητή Στρατή Πασχάλη, ο οποίος θέλησε να μείνει πιστός τόσο στο ύφος όσο και στο γράμμα του πρωτότυπου κειμένου, διασώζοντας το νεύρο, την ενέργεια, το καυστικό χιούμορ και το πάθος του… παρακολουθήσαμε.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ –ΚΡΙΤΙΚΗ

Ένας έμμεσος μονόλογος είναι και ο πυρήνας της παράστασης, από την εποχή που η Κάλλας, έχοντας πλέον εγκαταλείψει την όπερα , διδάσκει σε μια περίοδο μεγάλης απόγνωσης, τα μυστικά αυτής στο Τζούλλιαρντ της Νέας Υόρκης. Επικεντρωνόμαστε λοιπόν κατά κύριο λόγο σε ένα και μόνο μάθημά της, με τρείς σπουδαστές , για να αντλήσουμε την δραματική φύση της μεγάλης ντίβας και τον ιδιαζούσης σημασίας χαρακτήρα της, όχι μόνο απέναντι στους σπουδαστές και τον τρόπο διδασκαλίας της, μα αντλώντας και μέσα από το μάθημα αυτό, πληροφορίες, υπό μορφή σύντομων σπαρακτικών μονολόγων για την ίδια την ζωή της, την πορεία, τον τρόπο σκέψης, τους εφιάλτες, τον πόνο και την απογοήτευση που πήρε από τον μεγάλο και δίχως θετική κατάληξη έρωτα της ζωής της, με τον Αριστοτέλη Ωνάση. Για τη νέα της ζωή, που γεμάτη σκληρότητα ανατέλλει και που δυστυχώς αντιμετωπίζει με πόνο και με χιούμορ πικρό, μα που δεν θα κρατήσει για πολύ.

Μια παράσταση που είναι τοποθετημένη εξ ολοκλήρου επάνω στην μορφή της και που ιδιοσυγκρασιακά αναλύει την Κάλλας,(Μαρία Ναυπλιώτου) και που σκοπό έχει να φωτίσει τις πτυχές και την ραγισμένη της ψυχή από την διττότητα της εγκατάλειψης, αφού αφενός μεν έχει εγκαταλείψει την όπερα και αφετέρου έχει εγκαταλειφτεί από τον έρωτά της.

Σε εποχές ακραίου πόνου απώλειας και απογοήτευσης φαίνεται πως ακόμη και τα σίδερα, που στάθηκαν στεντόρεια και ισχυρά απέναντι στη φθορά και τις συνθήκες του χρόνου, κάποτε κάμπτονται αδύναμα και σκουριασμένα, από τις αδυσώπητες των καιρών συγκυρίες. Ακόμη και στην περίπτωση της ισχυρότατης Κάλλας που με την φωνή της εκ θεμελίων συντάραξε την περίοδο εκείνη την ανθρωπότητα.

Κι εδώ μπαίνει η ερμηνεύτρια να παραθέσει την σπουδαία ικανότητά της και να μας σπρώξει με τα λεπταίσθητα χέρια της στο παρελθόν, όπου την παρακολουθούμε, χτυπημένη από την μοίρα να ξεσπά σε εσωτερικά αναφιλητά, πόνου, φόβου, αγανάκτησης, απογοήτευσης, ναρκισσισμού, ανασφάλειας μα και σκληρότητας, υπό μια μορφή διπολικότητας, με διαρκή σκαμπανεβάσματα διαθέσεων, να αποσπάται διαρκώς δυσκολευόμενη να συγκεντρωθεί, να ηρεμήσει μα ακόμη και να επιδείξει επιείκεια. Άσχετα αν μετά αυτοαναιρείται.

Σίγουρα η Μαρία Ναυπλιώτου είναι μια ερμηνεύτρια που αδιαμφισβήτητα εξελίσσει και εξελίσσεται και με πάθος και κατάνυξη πραγματώνει τον ρόλο της.

Παρ’ όλα ταύτα, σχετικά με την τοποθέτησή της απέναντι στα πράγματα και την υπερκινητικότητά που βγάζει, μοιάζει να υπερβαίνει συχνά τα όρια της αλήθειας, μεταβαλλόμενη σε νευρωτική και αεικίνητη. Μα αυτή η υπερβολή οπτικά δεν είναι ένα θέμα που καλείται να ρυθμίσει η ηθοποιός μα ο σκηνοθέτης.

Επιπροσθέτως θα μπορούσαμε να πούμε πως οι εμβόλιμες προσθήκες του χιούμορ για να αποσυμπιεστεί η παράσταση από το δραματικό της βάρος φαντάζουν ελαφρώς ξένες και εμπεριέχουν μια στάλα “θεατρικού λαϊκισμού”, που ίσως, σε μια τέτοια παράσταση δεν φαίνεται τελικά να ταιριάζει.

Φυσικά αυτά δεν λειτουργούν ενάντια στο πάθος και το ταλέντο της πρωταγωνίστριας, απλά, την αναγκάζουν να χάνει μικρό μέρος από την ολοκληρωτική αρμονία αυτού που εκφράζει και να μην προσεγγίζει το 100 %, όπως περιμέναμε.

Από την άλλη πλευρά ο πιανίστας είναι πολύ καλός στο συνοδευτικό μέρος, καθώς και οι τρεις άλλοι ηθοποιοί-μαθητές, με τις εξαίρετες φωνές, που με εξαίρεση την τρίτη ερμηνευτικά και μόνον περίπτωση, που εκφράζει μια κινησιολογία καρικατούρας, ερμηνεύουν πολύ όμορφα αυτά για τα οποία επιλέχθηκαν, δίνοντας μια υπέροχη νότα μεγαλείου οπερατική στην εν λόγω παράσταση.

Φωτισμοί και σκηνικά άρτια, ενώ τα κοστούμια με κορύφωση το φόρεμα της Κάλλας, δια χειρός Βασίλη Ζούλια είναι εξαιρετικά.

Εν κατακλείδι μια καλή παράσταση, με κύριο όπλο την πρωταγωνίστρια που φωτίζει και λαμπραίνει τη βραδιά με την σημαντική παρουσία της.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: Στρατής Πασχάλης

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος

ΣΚΗΝΙΚΑ: Όλγα Μπρούμα

ΦΩΤΙΣΜΟΙ: Νίκος Βλασόπουλος

ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Πέτρος Μπούρας

ΠΑΙΖΟΥΝ

Μαρία Κάλλας
Μαρία Ναυπλιώτου

Σοπράνο Α' (Διπλή διανομή)
Βάσια Ζαχαροπούλου
Εύα Γαλογαύρου

Σοπράνο Β' (Διπλή διανομή)
Λητώ Μεσσήνη
Δάφνη Δαυίδ

Τενόρος (Διπλή διανομή)
Νικόλας Μαραζιώτης
Νίκος Ζιάζιαρης