Είναι η yoga θρησκεία; (και πως την διέδωσαν οι Beatles)

H Εκκλησία πρότεινε στο υπουργείο Παιδείας «βελτιώσεις» στα νέα Θρησκευτικά. Θα διαβάσατε για τα απαγορευμένα τραγούδια του Σαββόπουλου και της Ριάνας και πως στη θέση τους προτείνεται το τραγούδι «Η Ζωή μου Ολη» του Ακη Πάνου σε εργασία της Γ’ Γυμνασίου με θέμα «Διευρύνοντας τις εμπειρίες μας – Χτίζοντας τον κόσμο μας». Ή «Ο Κήπος» του Σωκράτη Μάλαμα. Στην Α’ Λυκείου στη θεματική ενότητα «Αναζήτηση του Θεού» προτείνεται το τραγούδι «Προσκυνητής» του Αλκίνοου Ιωαννίδη αλλά και μια φωτογραφία του παλιού βραζιλιάνου ποδοσφαιριστή Τζιοβάνι να πανηγυρίζει γκολ γονατιστός και δείχνοντας προς τον ουρανό!

Η Εκκλησία ζήτησε, επίσης, να αφαιρεθεί από τα σχολικά βιβλία των Θρησκευτικών μία γελοιογραφία, αλλά και να αλλάξουν οι πληροφορίες που δίνονται στα παιδιά για τη γιόγκα.

 Δεν είναι η πρώτη φορά που το ιερατείο μάχεται τη γιόγκα. Το 2015 είχε εκδώσει ειδική ανακοίνωση:

 «Στὸ πλαίσιο τοῦ σεβασμοῦ τῆς θρησκευτικῆς ἐλευθερίας, ἡ ὁποία στὴν Ἑλλάδα εἶναι συνταγματικῶς κατοχυρωμένη καὶ σεβαστή, ἀλλὰ καὶ τῆς ποιμαντικῆς της εὐθύνης γιὰ τὴν ἀποφυγὴ δημιουργίας κλίματος θρησκευτικοῦ συγκρητισμοῦ, μὲ ἀφορμὴ τὴν πρόσφατη καθιέρωση ἀπὸ τὸν ΟΗΕ τῆς 21ης Ἰουνίου ὡς «Παγκόσμιας Ἡμέρας Γιόγκα», ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ὑπενθυμίζει στὸ χριστεπώνυμο Πλήρωμα ὅτι: ἡ «Γιόγκα» ἀποτελεῖ θεμελιῶδες κεφάλαιο τῆς θρησκείας τοῦ Ἰνδουϊσμοῦ, ἔχει ποικιλομορφία σχολῶν, κλάδων, ἐφαρμογῶν καὶ τάσεων καὶ ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ «εἶδος γυμναστικῆς». Ὡς ἐκ τούτου ἡ «Γιόγκα» τυγχάνει ἀπολύτως ἀσυμβίβαστη μὲ τὴν Ὀρθόδοξη Χριστιανικὴ Πίστη μας καὶ δὲν ἔχει καμία θέση στὴ ζωὴ τῶν Χριστιανῶν».

Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, ενημερώνει -ή μήπως προειδοποιεί;- το ποίμνιο της για την ινδική θρησκεία, που οι χριστιανοί και οι χριστιανές ασκούν μπερδεύοντας την με σωματική άσκηση. Η κριτική μοιάζει εύκολη- σα να ληστεύεις εκκλησία. Δεν ήταν, όμως, μόνο το ελληνικό ιερατείο που κινδυνολόγησε. Ο πάτερ Γκάμπριελ Άμορθ, αρχι-εξορκιστής του Βατικανό, με 70.000 εξορκισμούς στο ενεργητικό του, ένα προειδοποίησε: «Η γιόγκα είναι έργο του Σατανά. Νομίζεις πως το κάνεις για να γυμνάσεις το σώμα και το μυαλό σου αλλά οδηγεί στον Ινδουισμό. Όλες αυτές οι ανατολίτικες θρησκείες βασίζονται στην απατηλή πίστη περί μετεμψύχωσης». Προς το τέλος της ομιλίας του στα έργα του Σατανά συμπεριέλαβε και τον Χάρι Πότερ.

Η θρησκευτική καθαρότητα ήταν πάντα βασική μέριμνα των εκκλησιών.

Ωστόσο, πράγματι η γιόγκα είναι μια πνευματική επικοινωνία με τον Θεό. Γιόγκα σημαίνει λοιπόν «ένωση», ή ασπίδα στα σανσκριτικά σημαίνει (λατινικά: jugum), δηλαδή αναζήτηση προστατευτικής δύναμης. Σκοπό έχει, με διάφορες τεχνικές –άσκηση και διαλογισμό- να ενώσει τον άνθρωπο με το θείο στοιχείο μέσα του. Οι αρχές της γιόγκα συναντώνται στις Ουπανισάδες και την Μπαγκαβάτ-Γκιτά, ινδουιστικά ερμηνευτικά θρησκευτικά κείμενα. 

Η Hatha Yoga, η δυναμική εξάσκηση του σώματος, που γνωρίζουμε σήμερα, θεμελιώθηκε το 1.100 μ.Χ από τους σοφούς Ματσιέντρα και Γκορακνάθ. 400 χρόνια αργότερα ο Σβατμαράμα γράφει το Hatha Yoga Pradipika, εκλαϊκεύοντας τις οδηγίες για τις άσανα (στάσεις), την πραναγιάμα (αναπνοές), τα τσάκρα και τις μπάντας (ενεργειακά κλειδιά).

Το 1839 ο Σουάμι Βιβεκανάντα μιλάει για τη γιόγκα στο κοινοβούλιο των θρησκειών στο Σικάγο και καταχειροκροτείται από 4.000 άτομα. Είναι η στιγμή που η γιόγκα φτάνει επίσημα στη Δύση. Θα χρειαστεί ένας αιώνας, όμως, ακόμα για να γίνει… μόδα. Η ρωσικής καταγωγής Ίντρα Ντέβι, θα γίνει η πρώτη δυτική μαθήτρια του Τιρουμαλάι Κρισναματσάρια, του ανθρώπου που δημιούργησε την πρώτη σχολή στην Ινδία. Η Ντέβι αποδείχτηκε καλή μαθήτρια, και αποφάσισε να μεταδώσει το πνεύμα του δασκάλου της στο… Χόλυγουντ. Η πρώτη κυρία της γιόγκα άνοιξε το 1947 τη δική της σχολή στο με μαθητές πλούσιους, ωραίους και διάσημους.

Δείτε εδώ ένα σπάνιο video με τις ασκήσεις του Τιρουμαλάι Κρισναματσάρια:

Οι Beatles στην Ινδία

Κάποιες δεκαετίες αργότερα, και καθώς τα παιδιά των λουλουδιών ψάχνουν την ηθική τελείωση του ανθρώπου, οι Beatles, το 1967, ταξιδεύουν στην Ινδία για να σπουδάσουν «υπερβατικό διαλογισμό».

Όλα ξεκίνησαν κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας HELP! στις Μπαχάμες το 1965, όταν τα σκαθάρια συνάντησαν τον Σουάμι Βισνού Ντεβανάντα, τον ιδρυτή της Sivandana Yoga, που τους έδωσε αντίγραφα του βιβλίου του «The Illustrated Book of Yoga» (Το Εικονογραφημένο Βιβλίο της Γιόγκα).

Ο Τζορτζ Χάρισον ενθουσιάστηκε με το βιβλίο και άρχισε να μελετάει γιόγκα και ανατολικές θρησκείες. Η σύζυγός του, Πάτι Μπόιντ, επίσης. Ήταν, μάλιστα, εκείνη που τον ενθάρρυνε να μελετήσει ανατολικό μυστικισμό και ινδική φιλοσοφία. Μέχρι το 1966, ο Χάρισον είχε ταξιδέψει στην Ινδία για να μάθει σιτάρ, ένα έγχορδο όργανο, με τον δάσκαλο Ραβί Σανκάρ.

Δείτε τον εδώ να μαθαίνει σιτάρ:

Ένα χρόνο αργότερα όλοι βρίσκονταν στο Ρισικές, στα Ιμαλάια, στο άσραμ του Μαχαρίσι Μαχές Γιόγκι, του ιδρυτή του Υπερβατικού Διαλογισμού (TM, Transcendental Mediation). Στο άσραμ θα βρουν κι άλλες διασημότητες όπως η Μία Φάροου, ο Ντόνοβαν και ο Μάικ Λαβ των Beach Boys. Ωστόσο, σύμφωνα με τον Τζον Λένον οι πρακτικές δεν ήταν μόνο πνευματικές και κατηγόρησε ανοιχτά τον Μαχαρίσι ότι παρενοχλούσε την Μία Φάροου. Οι Beatles τσακώθηκαν με τον δάσκαλο τους και ο γιόγκι αντεπιτέθηκε διαδίδοντας πως οι βρετανοί έκαναν χρήση LSD και άλλων ναρκωτικών μέσα στο άσραμ.

Δείτε εδώ πως το ιταλικό τηλεοπτικό κανάλι TV7 καλύπτει την άφιξη των Beatles στην Ινδία:

Η Yoga σήμερα

Ωστόσο, μέχρι τη δεκαετία τού 1970, περισσότεροι από πέντε εκατομμύρια άνθρωποι εξασκούνταν στον ΥΔ. Το 2001, στο εξώφυλλο του Time ποζάρει το σούπερ μόντελ ΚρίστιΤέρλινγκτον στη στάση του πετεινού. 

Η yoga ως πρακτική του μυαλού και του σώματος υπήρξε σαρωτική. Δυτικοποιήθηκε και υποτάχτηκε στους νόμους της αγοράς.

Τους ταπεινούς, ρακένδιτους γιόγκι που διαλογίζονται σε κάποιο βουνό έχουν αντικαταστήσει τα DVD, οι διαφημίσεις με ημίγυμνα μοντέλα στη στάση του λωτού, τα πολυέστερ αξεσουάρ. Δημιουργήθηκε μια βιομηχανία 7 δις δολαρίων, μόνο στις ΗΠΑ, με το 7% του αμερικανικού πληθυσμού –ήτοι 18 εκ. άνθρωποι- να είναι εγγεγραμμένοι σε ένα από τα 26.000 studios της χώρας και να διδάσκονται από 70.000 πιστοποιημένους γόγκι.

 Ίσως, το ιερατείο να έχει δίκιο. Με τόσα κέρδη η yoga, τελικά, μπορεί πράγματι να είναι θρησκεία.