Χρυσάνθη Κορνηλίου: Η αγνότητα της προσωπικότητας του Καΐρη ανοίγει δρόμο για τον άνθρωπο του «είναι»

Η σκηνοθέτις - θεατρολόγος και καλλιτεχνική υπεύθυνη του Πολυχώρου Πολιτισμού Διέλευσις, Χρυσάνθη Κορνηλίου, μιλά στη Free Sunday για την ενδιαφέρουσα παράσταση «Θεόφιλος Καΐρης - Ζήτημα Συνείδησης» την οποία μάς παρουσιάζει τη φετινή σεζόν στον Πολυχώρο καθώς και για την άγνωστη αλλά γοητευτική προσωπικότητα του Καΐρη.

Τι σας ενέπνευσε να φωτίσετε το όνομα του Θεόφιλου Καΐρη και να παρουσιάσετε τον βίο του επί σκηνής;

Με ενέπνευσε η ίδια η προσωπικότητα του σπουδαίου αυτού ανθρώπου, που σε μια τόσο δύσκολη εποχή κατάφερε να κάνει ένα τόσο σημαντικό έργο φιλοσοφικό και ανθρωπιστικό, χωρίς να πτοηθεί από τις δυσκολίες και τα εμπόδια που ενέσκηπταν από ένα περιβάλλον μη ευνοϊκό για την Παιδεία αλλά και την επιβίωση της ίδιας της φυλής. Με ενέπνευσε το θάρρος του, η αγάπη του για τον άνθρωπο, η βαθιά κατανόηση της εποχής του από τον ίδιο, που την εξέφρασε με τον απόλυτο μονοθεϊσμό, ίσως γιατί καταλάβαινε περισσότερο από κάθε άλλον ότι οι θρησκευτικές διαφορές (Χριστιανισμός και Μουσουλμανισμός) αφενός και οι δογματικές διαφορές μεταξύ Ορθοδοξίας, Καθολικισμού και Προτεσταντισμού που κυριαρχούσαν ήδη στην Ευρώπη, το μόνο που έκαναν ήταν να βυθίζουν την ανθρωπότητα σε ένα κύκλο αίματος, διαιρέσεων και χαοτικής προσέγγισης της γνήσιας πνευματικότητας. Με ενέπνευσε επίσης το ανυποχώρητο όσον αφορά ζητήματα συνείδησης, σε ζητήματα αρχών και ηθικής τάξεως. Η αγνότητα αυτής της προσωπικότητας ανοίγει έναν ιδεώδη δρόμο για τον άνθρωπο του είναι και όχι για τον άνθρωπο του έχειν και του κατέχειν.

Οι περισσότεροι αγνοούμε την προσωπικότητα του Καΐρη. Ποιος πραγματικά ήταν;

Το έργο του ήταν πολύ μεγαλύτερο και πολύ βαθύτερο από ό,τι φαίνεται με μια πρώτη ματιά. Διότι ο Καΐρης δεν ήταν απλά ένας μόνο αγωνιστής της Ελληνικής Επανάστασης. Αν μπορέσει κανείς να μελετήσει την Γνωστική του, τα Στοιχεία φιλοσοφίας ή το Καθολικό αλληλέγγυον, την Κοσμοσοφία ή την Επιτομή της Θεοσεβικής Διδασκαλίας και Ηθικής (πρόσφατη έκδοση I Write), θα καταλάβει ότι δεν πρόκειται για έναν απλό ήρωα της Επανάστασης, αλλά για μια εξαιρετική οντότητα που προσέφερε πολύ περισσότερα στην εποχή του και στον κύκλο των μαθητών του. Ή να πούμε για το φιλανθρωπικό του έργο το οποίο διέλυσαν ανενδοίαστα οι εχθροί της πνευματικής του δραστηριότητας. Η γνησιότητα της πίστεώς του φαίνεται από την ποιότητα του συνολικού έργου του, της εν γένει προσφοράς του και εν τέλει της θυσίας του. Επειδή κατηγορήθηκε για αιρετικός, αν μελετήσει κανείς τη ζωή του θα βρεθεί μπροστά στο ερώτημα: ποιος υπήρξε περισσότερο Χριστιανός κατ’ ουσίαν; Ο Θεόφιλος Καΐρης ή οι πολέμιοί του;

Πώς προσεγγίσατε το έργο σκηνοθετικά;

Ήταν μια δύσκολη προσέγγιση γιατί το έργο δεν είναι μυθοπλαστικού χαρακτήρα αλλά πρόκειται για ένα έργο - ντοκουμέντο, και πρέπει να βαδίσει κανείς πάνω στη δύσκολη ισορροπία, αφενός της έκθεσης ιστορικών γεγονότων και αφετέρου στη δημιουργία συγκίνησης στο θεατή. Έπρεπε να βρεθεί μια φόρμα για να συνδυάσει τα δύο αυτά στοιχεία πάνω στη σκηνή. Πάνω σ’ αυτή τη δύσκολη ισορροπία έπρεπε να βαδίσουν και οι ηθοποιοί. Θεωρούμε ότι η συνεργασία μας αυτή είναι απόλυτα επιτυχής. Τα πρόσωπα που ερμηνεύουν το έργο είναι ο Γιώργος Καπετανάκος, η Ντίνα Βούρτση και ο Παναγιώτης Ξανθόπουλος.

Πιστεύετε ότι έχετε δημιουργήσει μια παράσταση για μυημένους θεατές ή μπορεί ακόμα και ο μέσος θεατής να την παρακολουθήσει με ενδιαφέρον; 

Το έργο μπορεί να συγκινήσει και τις δύο κατηγορίες κοινού, γιατί η αλήθεια είναι πάντα αλήθεια. Γεγονός είναι πως οι περισσότεροι θεατές έρχονται στοχευμένα και γι’ αυτό το κοινό μας έχει εξαιρετικές προσλαμβάνουσες. Όπως μας έχουν ήδη πει, «Στοχεύετε πάντα ψηλά». Εμείς πάντως αυτό που προσπαθούμε είναι να καταθέτουμε αυτό που νομίζουμε ότι είναι γνήσιο, αληθινό και ωφέλιμο.

Info

«Θεόφιλος Καΐρης - Ζήτημα Συνείδησης»

Κείμενο: Γρηγόρης Χαλιακόπουλος, Σκηνοθεσία: Χρυσάνθη Κορνηλίου

Ερμηνεύουν οι ηθοποιοί: Γιώργος Καπετανάκος, Ντίνα Βούρτση, Παναγιώτης Ξανθόπουλος

Τρίτη & Κυριακή στις 20:30 έως τις 28/04/24

Πολυχώρος Πολιτισμού Διέλευσις (Λέσβου 15 και Πόρου, Κυψέλη, τηλ: 210 8613739)

Προπώληση:  https://www.more.com/theater/theofilos-kairis-zitima-syneidisis/

Σχετικά με το πρόγραμμα δράσεων - εκδηλώσεων του Πολυχώρου, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ενημερώνονται στο www.dieleusis.gr ή στο FB Πολυχώρος διέλευσις.

Σύντομο βιογραφικό Χρυσάνθης Κορνηλίου

Η Χρυσάνθη Κορνηλίου αποφοίτησε το 1971 από την Ελληνογαλλική Σχολή «Jeanne d’Arc». Το 1974 αποφοίτησε από τη Δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου και μέχρι το 1983 εργάστηκε ως ηθοποιός. Δούλεψε στην τηλεόραση καθώς και σε παιδικές εκπομπές στο ραδιόφωνο. Δίδαξε θέατρο στη μέση εκπαίδευση σε δημόσια και ιδιωτικά σχολεία για 13 χρόνια ανεβάζοντας έργα όπως «Το Σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα» του Λόρκα, «Αντιγόνη» του Σοφοκλή, «Ικέτιδες» του Αισχύλου, «Υπηρέτης δύο Αφεντάδων» του Γκολντόνι, «Δωδέκατη Νύχτα» του Σαίξπηρ, «Να ζει το Μεσολόγγι» και «Το ξύλο βγήκε απ’ τον παράδεισο» του Βασίλη Ρώτα, «Διθύραμβος του Ρόδου» του Άγγελου Σικελιανού, «Φαραώ Αχενατόν» του Άγγελου Προκοπίου, θεατροποίηση έργων του Βιζυηνού όπως «Το αμάρτημα της Μητρός μου» και «Αι συνέπιαι της παλαιάς ιστορίας», «Το Αστερόπαιδο» του Όσκαρ Ουάιλντ, «Έρις», αποσπάσματα από Αρχαίες Τραγωδίες (όπου πήρε και κρατικό βραβείο) κ.ά. Δούλεψε ως εθελόντρια σε κατασκηνώσεις για σεισμόπληκτα παιδιά και συνεργάστηκε με εθελοντικές οργανώσεις και ομάδες όπως «Άρτος Δράση», «Δρόμοι Ζωής». Στον «Σύλλογο Βοηθείας Παιδιών Αιθιοπίας» διετέλεσε μέλος του διοικητικού συμβουλίου (ως Αντιπρόεδρος)και μαζί με τον σύζυγό της, Σωτήρη Οικονόμου, πήραν μέρος σε αποστολές στην Αιθιοπία. Έλαβε μέρος ως μέλος της ΟΤΟΕ σε αποστολές για συμφιλίωση των λαών μέσω του πολιτισμού στη Γιουκοσλαβία (Βελιγράδι) και στην Κομοτηνή. Το 1983 εργάζεται ως υπάλληλος στην Αγροτική Τράπεζα στις Δημόσιες Σχέσεις, Αγροτική Βιβλιοθήκη, Ιστορικό Αρχείο κ.ά. Παράλληλα σπουδάζει θεατρολογία στο τμήμα Ανθρωπιστικών Επιστημών στην Πάτρα απ’ όπου και αποφοίτησε το 2000. Εν συνεχεία κάνει μεταπτυχιακές σπουδές στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών με ειδίκευση στο αρχαίο δράμα απ’ όπου αποφοίτησε το 2004. Δίδαξε θεατρολογία στον Δήμο Αγίας Παρασκευής επί δύο έτη και στον πολιτιστικό σύλλογο της Αγροτικής Τράπεζας επί τέσσερα έτη. Δίδαξε ιστορία θεάτρου, δραματολογία, αισθητική του θεάτρου και υποκριτική για πέντε έτη στα θεατρικά εργαστήρια «ΕσωΘέατρο» στο Θησείο και «Εξ΄ αρχής» στα Εξάρχεια. Δημοσιεύει άρθρα στο περιοδικό «Πολιτιστική Αναζήτηση» επί σειρά ετών και διοργανώνει πολιτιστικές εκδηλώσεις όπως: «Το ηρωικό στοιχείο στην Αρχαία τραγωδία», «Η Αγάπη μέσα στους Αιώνες», «Θεία έμπνευση στη μουσική και την ποίηση», «Άκου Ανθρωπάκο» του Βίλχελμ Ράιχ κ.ά. Επίσης επί σειρά ετών επιδίδεται στην κριτική θεάτρου και συγγράφει άρθρα πάνω στην τέχνη και το θέατρο. Έχει εκδώσει την ποιητική συλλογή «Γονυκλισία» και έχει βραβευθεί με έπαινο για το πεζογράφημα «Οι άνδρες δεν αγαπούν τα αερικά». Το 2021 εξέδωσε από τις εκδόσεις Πύρινος Κόσμος το βιβλίο-δοκίμιο «Η Μυστική Καμπαλά – Ο χάρτης της επανόδου». Το 2009 σχεδιάζει με τον σύζυγό της και το 2011, και παρά τη διαγνωσμένη κινητική της αναπηρία κατά 85%, ιδρύει την αστική μη κερδοσκοπική εταιρία Πολυχώρος Πολιτισμού «Διέλευσις», όπου συνενώνει τις κύριες ιδιότητες της δραστηριότητάς της: τον εθελοντισμό με την τέχνη, τη φιλοσοφία και τον πολιτισμό σε μια κοινή δραστηριότητα του Πολυχώρου.