Μέση εκπαίδευση: Η αρχή, το ήμισυ του παντός

Η εισαγωγή του παιδιού στο σχολικό περιβάλλον αγχώνει τους γονείς, καθώς αποτελεί το πρώτο βήμα για την κοινωνική του ένταξη αλλά και την αρχή της μαθησιακής πορείας του, η οποία εντέλει θα κρίνει και την επαγγελματική του επιλογή και εξέλιξη. Το αν το παιδί θα φοιτήσει σε δημόσιο ή ιδιωτικό σχολείο αποτελεί απόφαση της οικογένειας με δεκάδες παραμέτρους, οικονομικές, κοινωνικές, ιδιαιτερότητες της οικογένειας και του παιδιού, ακόμη και της περιοχής όπου διαμένει η οικογένεια.

Αν η πλάστιγγα κλίνει προς το ιδιωτικό σχολείο, η έρευνα για το κατάλληλο ιδιωτικό σχολείο θα πρέπει να γίνει με οργάνωση και μεθοδικότητα, λαμβάνοντας υπόψη τις προτεραιότητες, τις ανάγκες, τις ιδιαιτερότητες της οικογένειας αλλά και του ίδιου του παιδιού.

Είναι σαφές ότι βασικό κριτήριο για την επιλογή του σχολείου, δημόσιου ή ιδιωτικού σε πρώτο χρόνο και σε δεύτερο ποιο θα είναι το σχολείο αν επιλεγεί η λύση του ιδιωτικού, πρέπει να είναι η ποιότητα της εκπαίδευσης που παρέχεται αλλά και η φιλοσοφία του σχολείου. Τα εκπαιδευτικά προγράμματα είναι σχεδιασμένα ώστε να παρέχουν το υψηλότερο επίπεδο γνώσης, κάτι που όμως δεν είναι πάντοτε απόλυτο ότι τηρείται, έτσι οι γονείς θα πρέπει να εντοπίσουν το σχολείο του οποίου το όραμα και η φιλοσοφία προσεγγίζουν τη δική τους.

Σε δεύτερο χρόνιο οι γονείς θα πρέπει να διαπιστώσουν τον βαθμό και τον τρόπο οργάνωσης της λειτουργίας του σχολείου, να ελέγξουν τις επιδόσεις-επιτυχίες των μαθητών του στις πανελλαδικές εξετάσεις, αλλά και τη συμμετοχή σε ευρωπαϊκά ή και παγκόσμια συνέδρια, προγράμματα και διαγωνισμούς. Σημαντικό κριτήριο είναι και ο αριθμός των μαθητών ανά τάξη (ο ανώτατος επιτρεπόμενος αριθμός παιδιών είναι 28, αν και στα ιδιωτικά συνήθως είναι μικρότερος).

Επίσης, θα πρέπει να ενημερωθούν για το πρόγραμμα των δραστηριοτήτων που προσφέρονται και ποικίλλουν, από ξένες γλώσσες και θέατρο μέχρι σπορ και μουσική, και να διαπιστώσουν ποιες παρέχονται δωρεάν και σε ποιες υπάρχει επιπλέον οικονομική επιβάρυνση.

Από την άλλη, η απόσταση που καλείται καθημερινά να διανύσει το παιδί προκειμένου να φτάσει στο σχολείο, αν είναι μεγάλη, μπορεί να το επιβαρύνει με κούραση, με αποτέλεσμα να έχει μειωμένη απόδοση. Επιπρόσθετα, η ασφάλεια των παιδιών κατά τη μεταφορά τους από και προς το σπίτι πρέπει να είναι εξασφαλισμένη, γεγονός που σημαίνει ότι καλό είναι να ελέγχεται ο τροχαίος εξοπλισμός των σχολείων και η τακτική του συντήρηση, αλλά και οι οδηγοί των σχολικών.

Η πρώτη βαθμίδα της μέσης εκπαίδευσης είναι ο παιδικός σταθμός και το νηπιαγωγείο, όπου το παιδί επιτυγχάνει την κοινωνικοποίησή του. Για πρώτη φορά στη ζωή του το παιδί επιχειρεί να ενταχθεί σε ομάδα, έρχεται αντιμέτωπο με ένα καινούργιο μέρος και καλείται να λειτουργήσει σύμφωνα με τους κανόνες ενός χώρου υπό τις προσταγές ενός ενήλικα, του δασκάλου. Επίσης, μέσω του παιχνιδιού περνά στη διαδικασία της μάθησης.

Στο δημοτικό σχολείο η μάθηση είναι ο πρωταγωνιστής και το παιδί είναι στη φάση που μπορεί να ανταποκριθεί με μεγάλη δεινότητα. Προετοιμάζεται για το γυμνάσιο και την εφηβεία που έρχεται, ενώ αρχίζουν οι αναζητήσεις σχετικά με το τι είναι αυτό με το οποίο θα μπορούσε ασχοληθεί στην ενήλικη ζωή του.

Όσον αφορά το λύκειο, η επιλογή του παιδιού είναι σκόπιμο να αποτελεί συναπόφαση του ίδιου και των γονιών του, όπως και το αν θα φοιτήσει σε γενικό ή επαγγελματικό λύκειο, ώστε να μην υπάρχουν αντιδράσεις και αλλαγές σημαντικές στην πορεία προς τις πανελλαδικές και στη μετέπειτα επαγγελματική του πορεία.

Κατά τη διάρκεια των προηγούμενων βαθμίδων εκπαίδευσης σημαντικό κομμάτι του χρόνου των παιδιών αποτελούν οι εξωσχολικές δραστηριότητες. Αυτές ρυθμίζουν την ψυχική του ισορροπία αλλά και το εξοπλίζουν με επιπλέον δεξιότητες.

Είναι σαφές ότι είτε πρόκειται για αθλητικές είτε για άλλου είδους δραστηριότητες, όπως καλλιτεχνικής φύσης, η επιλογή τους θα πρέπει να γίνεται έπειτα από ώριμη σκέψη, ενημέρωση, αναζήτηση και συζήτηση με το ίδιο το παιδί. Καλό είναι οι γονείς να μη φορτώνουν τα παιδιά με εξωσχολικές δραστηριότητες, να επιλέγουν μία ή το πολύ δύο, ύστερα από συζήτηση με τους ειδικούς για καθεμιά από αυτές και βεβαίως με γνώμονα και την επιθυμία/αντίδραση του ίδιου του παιδιού. Με αυτό τον τρόπο ο χρόνος αυτός θα είναι παραγωγικός και οι επιρροές θετικές.

Ο χρόνος εισαγωγής σε κάποια δραστηριότητα θα πρέπει να είναι διαφορετικός για κάθε παιδί, ανάλογα με την ωριμότητά του, ενώ καλό θα είναι για καθεμιά από αυτές να έχετε πρώτα τη γνώμη του παιδιάτρου, όταν πρόκειται για αθλητικές δραστηριότητες που μπορεί να επηρεάσουν τη σωματική ανάπτυξη, αλλά και ειδικών, αν πρόκειται για μουσική ή άλλες καλλιτεχνικές δραστηριότητες, γιατί αν το παιδί δεν είναι έτοιμο ή δεν διαθέτει κλίση, μπορεί να απογοητευτεί. Τέλος, σημαντικό είναι να αφήνουμε χρόνο για ελεύθερο δημιουργικό παιχνίδι. Και να θυμάστε: Το πρώτο και αλάθητο κριτήριο είναι τι θέλει το παιδί.