Αντιπαράθεση για τις τηλεοπτικές άδειες

Έρχεται η σειρά του ραδιοφώνου και του διαδικτύου, σύμφωνα με την κυβέρνηση.

Έντονες αντιδράσεις έχουν ξεσπάσει στο τηλεοπτικό τοπίο μετά την αδυναμία συγκρότησης του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, το οποίο θα αποφαινόταν σχετικά με την απόδοση των τηλεοπτικών αδειών στα κανάλια.

Όπως είναι ήδη γνωστό, μετά την κατάθεση τροπολογίας στη Βουλή η διαγωνιστική διαδικασία ανατέθηκε στον υπουργό Επικρατείας, Νίκο Παππά, ο οποίος «εκδίδει τη σχετική προκήρυξη, χορηγεί τις άδειες…» και αποφασίζει από κοινού με τον υπουργό Οικονομικών την τιμή εκκίνησης. Όπως αναφέρει η τροπολογία, «η τιμή εκκίνησης για την ανωτέρω κατηγορία δημοπρατούμενων αδειών καθορίζεται με κοινή απόφαση του υπουργού Οικονομικών και του υπουργού στον οποίο έχουν ανατεθεί οι αρμοδιότητες της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης και Επικοινωνίας». Οι άδειες εθνικής εμβέλειας γενικού περιεχομένου που θα διατεθούν για την κάλυψη των αναγκών του ελληνικού τηλεοπτικού τοπίου είναι τέσσερις. Τα κριτήρια για τον ορισμό του αριθμού, όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, είναι η οικονομική βιωσιμότητα των τηλεοπτικών επιχειρήσεων, ο περιορισμός του διαθέσιμου ψηφιακού φάσματος και η αναλογία του αριθμού αδειών της ίδιας κατηγορίας σε ευρωπαϊκές χώρες σύμφωνα με συγκρίσιμα πληθυσμιακά στοιχεία. Επιπλέον, υπάρχουν αναφορές στην επίμαχη Μελέτη της Σχολής της Φλωρεντίας, η οποία στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης ελήφθη υπόψη από την κυβέρνηση για την απόφαση της προκήρυξης του διαγωνισμού για τις τέσσερις τηλεοπτικές άδειες πανελλαδικής εμβέλειας.

Σε πολλαπλούς γύρους ο διαγωνισμός

Τις τελευταίες μέρες υπάρχουν οξύτατες αντιδράσεις αναφορικά με την απόφαση για τον ορισμό των τεσσάρων τηλεοπτικών αδειών και πώς αυτές θα αποδοθούν στα κανάλια (να υπενθυμίσουμε ότι αυτή τη στιγμή εκπέμπουν οκτώ πανελλαδικής εμβέλειας κανάλια στη χώρα μας). Αν και η διαδικασία θα είναι χρονοβόρα, δεν αποκλείεται να ξεκινήσει σχετικά σύντομα. Όπως ανέφερε ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς σε πρόσφατη συνέντευξή του, «ο διαγωνισμός θα γίνει σε πολλαπλούς γύρους. Θα γίνει αρχικά ο διαγωνισμός για την πρώτη άδεια, μετά ο διαγωνισμός για τη δεύτερη, μετά για την τρίτη και, τέλος, για την τέταρτη». Στην ίδια συνέντευξη ο υπουργός επισήμανε πως η Digea, ως πάροχος δικτύου, θα μπορεί θα μεταδώσει το σήμα μόνο όσων καναλιών έχουν άδεια, αναφέροντας ταυτόχρονα πως αν «κάποιος τηλεοπτικός σταθμός επιθυμεί να εκπέμψει από την Κύπρο δορυφορικά, τότε δεν θα υπάρχει πρόβλημα».

Δριμύτατες αντιδράσεις υπήρξαν για το γεγονός της παράκαμψης του ΕΣΡ, που ως ανεξάρτητη αρχή κατοχυρωμένη από το Σύνταγμα πρέπει να αποφασίζει για τον προσδιορισμό του τηλεοπτικού τοπίου, για την κατάθεση της τροπολογίας, που στην ουσία συγκέντρωσε πολλές «τηλεοπτικές» εξουσίες στον αρμόδιο υπουργό, για τους αριθμούς των καναλιών εθνικής εμβέλειας σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, θέμα στο οποίο επίσης διαφωνούν τα αντιμαχόμενα στρατόπεδα, για τη Μελέτη της Σχολής της Φλωρεντίας, η οποία επηρέασε την απόφαση για τον ορισμό των τεσσάρων τηλεοπτικών αδειών, για το ενδεχόμενο της απόλυσης πολλών εργαζομένων σε περίπτωση που κλείσουν τηλεοπτικοί σταθμοί, γεγονός, ωστόσο, που διαψεύδει η κυβέρνηση, αλλά και για το καίριο ζήτημα του πλουραλισμού και της πολυφωνίας, που αποτελεί και συνταγματική επιταγή στη χώρα μας.

Θα διευθετηθεί στα δικαστήρια

Στο τελευταίο ζήτημα έχουν σταθεί αρκετοί συνταγματολόγοι, και όχι μόνο, καθώς δεν αποκλείεται ο περιορισμός των τηλεοπτικών αδειών να ανασταλεί από τα ελληνικά και ευρωπαϊκά δικαστήρια. Σε πρόσφατη συνέντευξή του στο Action24 ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κώστας Χρυσόγονος ανέφερε πως στο θέμα των τηλεοπτικών αδειών υπάρχουν ανοιχτά ζητήματα «στα οποία την απάντηση δεν μπορούν παρά να δώσουν τα αρμόδια δικαστήρια, ελληνικά και ευρωπαϊκά». Ο ευρωβουλευτής τόνισε πως «το Σύνταγμα προβλέπει κατ’ αρχάς την ελευθερία της έκφρασης και ειδικότερα στο άρθρο 15 προβλέπει ότι πρέπει να υπάρχει πολυφωνική και αντικειμενική ενημέρωση. Άρα ένα πρώτο ζητούμενο είναι κατά πόσον αυτό διασφαλίζεται με τον ένα ή τον άλλο αριθμό αδειών». Ο κ. Χρυσόγονος ανέφερε επίσης ότι ζήτημα ερμηνείας μπορεί να τεθεί και από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, που «έχει κρίνει ότι καθεστώς κρατικού μονοπωλίου δεν είναι επιτρεπτό βάσει του άρθρου 10 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και από κει και πέρα είναι ζητούμενο το πόσο μπορεί κάθε κράτος-μέλος να περιορίσει κάθε φορά τον πλουραλισμό, έτσι ώστε να μην προσκρούει στο άρθρο 10 που σας ανέφερα, που είναι αντίστοιχο του άρθρου 14 του ελληνικού Συντάγματος. Είναι μια σειρά από ανοιχτά ζητήματα και δεν μπορώ να προδιαγράψω ποιο θα είναι το δικαστικό αποτέλεσμα. Εκείνο όμως που μπορώ να σας πω πρακτικά είναι ότι υπάρχει σοβαρή πιθανότητα, αν αμφισβητηθεί το κύρος μιας αποφάσεως για τη διακοπή της λειτουργίας ενός υφισταμένου τηλεοπτικού σταθμού, το ΣτΕ να αναστείλει την εκτέλεση της προσβαλλόμενης απόφασης».

Το ζήτημα της παράκαμψης του ΕΣΡ και του περιορισμού της πολυφωνίας επικαλούνται από κοινού η Διεθνής και η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (ΔΟΔ) και (ΕΟΔ), που σε κοινή τους ανακοίνωση επισημαίνουν, μεταξύ άλλων, πως «ο ανεξάρτητος φορέας Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ) παρακάμπτεται και η εξουσία αδειοδότησης των τηλεοπτικών σταθμών μεταβιβάζεται στον υπουργό, αρμόδιο για τον Τύπο και τα ΜΜΕ, ο οποίος πλέον έχει το δικαίωμα να αποφασίζει πού θα χορηγηθούν οι τέσσερις τηλεοπτικές άδειες. Η ΔΟΔ και η ΕΟΔ έχουν ασκήσει κριτική για το νομοσχέδιο τον περασμένο Οκτώβριο, όταν εμφανίστηκε για πρώτη φορά, και χιλιάδες Έλληνες δημοσιογράφοι κατέβηκαν σε απεργία ενάντια στον νόμο. Οι ομοσπονδίες προειδοποιούν ότι ο νόμος θα επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό και θα μειώσει την πολυφωνία των ΜΜΕ της χώρας και θα οδηγήσει σε μεγάλη απώλεια θέσεων εργασίας».

Ραδιόφωνο και διαδίκτυο

Εν μέσω των αντιδράσεων για τις ενέργειες της κυβέρνησης στο τηλεοπτικό τοπίο ήρθαν και οι δηλώσεις της κυβερνητικής εκπροσώπου, Όλγας Γεροβασίλη, η οποία επιβεβαίωσε τις προθέσεις της κυβέρνησης «να μπει τάξη και στο διαδικτυακό τοπίο και στις ραδιοφωνικές συχνότητες, όπως και στις περιφερειακές τηλεοπτικές άδειες», διαδικασία που θα «ακολουθήσει μετά το πέρας του διαγωνισμού για τις τηλεοπτικές άδειες εθνικής εμβέλειας, τις τέσσερις δηλαδή», προσθέτοντας, ωστόσο, ότι δεν έχει υπάρξει οργανωμένο και αποτυπωμένο σχέδιο μέχρι στιγμής.