Με υψηλές προσδοκίες για τόνωση της κίνησης η χριστουγεννιάτικη αγορά

Με τις προσδοκίες των εμπόρων να είναι στραμμένες στην εβδομάδα που έρχεται για την τόνωση της αγοραστικής κίνησης, η αγορά βαδίζει προς την κορύφωση των Χριστουγέννων, που παραδοσιακά για κάποιες κατηγορίες προϊόντων είναι η πιο σημαντική περίοδος.

Οι Έλληνες για άλλη μια χρονιά αναμένεται να πραγματοποιήσουν τις αγορές τους σε φυσικά ή και ηλεκτρονικά καταστήματα την τελευταία στιγμή, όχι μόνο λόγω συνήθειας αλλά και συνθηκών.

Το δώρο των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα, το έκτακτο επίδομα-μποναμάς προς τους χαμηλοσυνταξιούχους, τα οικογενειακά επιδόματα, καθώς και άλλες παροχές πρόκειται να δοθούν στους δικαιούχους στις αρχές της ερχόμενης εβδομάδας, οπότε και θα αρχίσουν να πραγματοποιούν τις αγορές τους.

Τα καταστήματα, αν και έχουν μπει εδώ και καιρό στη χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα με προσφορές, έχουν εναποθέσει μεγάλο κομμάτι των προσδοκιών τους στις επόμενες δύο εβδομάδες, αν και, όπως πολλοί τονίζουν χαρακτηριστικά, η μεγάλη καθίζηση που έχουν υποστεί το προηγούμενο διάστημα, ειδικά τα μικρά γειτονικά καταστήματα, είναι πολύ δύσκολο να αντισταθμιστεί. Ωστόσο, αν η κίνηση είναι ικανοποιητική, μπορεί αυτό να αποτελέσει ανάχωμα για πολλούς και σημαντική ανάσα.

Στον πόλεμο των προσφορών οι καταστηματάρχες και δη οι μεγάλες οργανωμένες αλυσίδες χρησιμοποιούν όλα τα όπλα, ηλεκτρονικά και φυσικά, από μηνύματα στα κινητά πελατών, προσφορές μέσω Facebook και διαγωνισμούς μέχρι εορταστικά δώρα, emails, ακόμη και το Viber για να αποφεύγουν χρεώσεις. Από την άλλη, οι διαφημίσεις στην τηλεόραση και στο ραδιόφωνο, παρά την οικονομική δυστοκία, θυμίζουν συνεχώς τα Χριστούγεννα, ιδίως στους μικρούς επίδοξους αγοραστές, καθώς τα παιδιά και τα παιχνίδια αυτή την ιδιαίτερη εποχή του χρόνου έχουν την τιμητική τους.

Ειδικότερα, για τα καταστήματα παιχνιδιών, όπως τονίζουν εκπρόσωποι μεγάλων αλυσίδων, ο τζίρος αυτή την περίοδο φτάνει να καλύπτει περίπου το 30% των συνολικών εσόδων του έτους, άρα η σημασία της γι’ αυτούς είναι πολύ μεγάλη. Το δώρο των παππούδων φέτος, που κάποιοι θα ενισχυθούν απρόσμενα, αποτελεί μεγάλη προσδοκία για τα καταστήματα τέτοιου τύπου.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι η κίνηση θα αυξάνεται όσο πλησιάζουμε στις γιορτές και ιδιαίτερα μετά την καταβολή του χριστουγεννιάτικου δώρου, αλλά και την τελευταία Κυριακή, 18 Δεκεμβρίου, που είναι ανοιχτά τα καταστήματα, η οποία όμως χρονικά είναι νωρίς φέτος.

Όσον αφορά την κατανομή των αγορών, εκτιμάται ότι το 70% των αγορών των καταναλωτών θα κινηθεί σε τρόφιμα, είδη ένδυσης και υπόδησης, ενώ το 30% στα καταστήματα με είδη δώρων.

Παράλληλα, την τιμητική τους έχουν τα καταστήματα ηλεκτρονικών ειδών, αλλά και καταστήματα όπως το Public, όπου ο καταναλωτής έχει τη δυνατότητα να καλύψει μεγάλη γκάμα των αναγκών του, από βιβλία, ηλεκτρονικά είδη και gadgets μέχρι παιδικά παιχνίδια και άλλα, χριστουγεννιάτικα και διαφορετικά.

Τα σούπερ μάρκετ αναμένεται για άλλη μια φορά να πραγματοποιήσουν τους μεγαλύτερους τζίρους σε είδη διατροφής αλλά και σε βασικά αγαθά, ενώ μεγάλο μέρος των αγορών αναμένεται να πραγματοποιηθεί και μέσω ηλεκτρονικών καταστημάτων.

Ωστόσο φέτος ήταν και η πρώτη φορά στην Ελλάδα που πραγματοποιήθηκε ο διεθνής θεσμός των καταστημάτων Black Friday, σε μια προσπάθεια ελάφρυνσης του διευρυμένου αρνητικού κλίματος. Έτσι, θα είναι και η πρώτη χρονιά που θα αποτιμηθεί το αν αυτή θα επηρεάσει την υπόλοιπη εορταστική αγορά και πώς.

Πρόκειται για παραδοσιακό θεσμό των ΗΠΑ, που έχει καθιερωθεί από το 1930, και για τους Αμερικανούς σηματοδοτεί την έναρξη της εορταστικής χριστουγεννιάτικης περιόδου αγορών.

Φέτος τα ελληνικά καταστήματα έκαναν την πρώτη τους «απόπειρα» συμμετοχής στον συγκεκριμένο θεσμό, με προσφορές και εκπτώσεις.

Η ΕΣΕΕ, θέλοντας να διερευνήσει την πρώτη «απόπειρα» της Black Friday στις κατά τόπους εμπορικές αγορές αλλά και να εξετάσει το αν τελικά υιοθετήθηκε από την αγορά, συγκέντρωσε τις απόψεις των εκπροσώπων των εμπορικών συλλόγων πραγματοποιώντας ποιοτική έρευνα σε κεντρικές πόλεις της χώρας στο εκτενές δίκτυο συλλόγων-μελών της.

Σύμφωνα με τους εκπροσώπους των εμπορικών συλλόγων σε κεντρικές πόλεις, οι επιχειρηματίες διατηρούν επιφυλακτική στάση υπό προϋποθέσεις για την αποτελεσματικότητα του θεσμού.

Τα βασικά συμπεράσματα που συνάγονται είναι τα ακόλουθα:

• Οι καταναλωτές σε κεντρικές αγορές φάνηκαν να είναι πιο έτοιμοι από τους καταστηματάρχες, κυρίως λόγω των προωθητικών ενεργειών μεγάλων εμπορικών αλυσίδων, οπότε η κίνηση της αγοράς ήταν αυξημένη.
• Το γεγονός ότι η εφαρμογή του θεσμού συνέπεσε με μια σημαντική ονομαστική εορτή δεν μπορεί να δώσει σαφή εικόνα για την κίνηση των καταστημάτων.
• Οι εκπρόσωποι των εμπορικών συλλόγων δήλωσαν αιφνιδιασμό και ανέφεραν έλλειμμα ενημέρωσης.
• Αναφορικά με την εφαρμογή του θεσμού, εάν τελικά υιοθετηθεί, θα πρέπει να υπάρξει οργάνωση και συντονισμένες ενέργειες για την ενημέρωση των καταστηματαρχών.

Η αγορά δε φαίνεται να συμπεριφέρθηκε ομοιόμορφα αναφορικά με τον νεοεισερχόμενο θεσμό, καθώς υπάρχει διαφοροποίηση μεταξύ των εμπορικών καταστημάτων και των μεγάλων αλυσίδων.

Ειδικότερα, στην Αθήνα συμμετείχε μικρό ποσοστό καταστημάτων και κυρίως τα επώνυμα και οι αλυσίδες, με επίπεδο εκπτώσεων περίπου 21%-40%.

Σε γενικές γραμμές, φαίνεται ότι πρόκειται για μια πρωτοβουλία υιοθέτησης του διεθνούς θεσμού από τις μεγάλες αλυσίδες, οι οποίες, με τον «βομβαρδισμό» ενημέρωσης των καταναλωτών σχετικά με τη συγκεκριμένη ημέρα και τις συντονισμένες προωθητικές ενέργειές τους, στην ουσία «παρέσυραν» τα εμπορικά καταστήματα, ώστε να συμμετάσχουν σχεδόν αιφνιδίως και την τελευταία στιγμή.

Η γενική στάση του επιχειρηματικού κόσμου απέναντι στον θεσμό μπορεί να γίνει θετική αν υπάρξει οργάνωση και σωστός συντονισμός, ώστε η Black Friday να λαμβάνεται ως πρωτοβουλία των εμπορικών καταστημάτων στις κεντρικές εμπορικές αγορές και όχι ως μια πρακτική των μεγάλων αλυσίδων που υιοθετείται αναγκαστικά και από τα μικρά καταστήματα.

«Το γεγονός ότι τονώθηκε η εμπορική κίνηση και ωφελήθηκαν οι καταναλωτές από μόνο του οδηγεί την ΕΣΕΕ σε συνεργασία με τους εμπορικούς συλλόγους, να το οργανώσει του χρόνου έγκαιρα και πανελλαδικά, στη βάση “απ’ όλους, για όλους”» δήλωσε ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ Βασίλης Κορκίδης.