Tο ΚΑΣ, οι θεσμοί, ο επενδυτής και το «γιοφύρι» του Ελληνικού

Σε κρίσιμη καμπή μπαίνει η επένδυση στο Ελληνικό για άλλη μια φορά, καθώς η προχθεσινή απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ), με την οποία εισηγείται την κήρυξη περίπου 300 στρεμμάτων του ακινήτου ως χώρου αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, θέτει νέους όρους στην επένδυση, πέρα από τα αρχικώς συμφωνηθέντα μεταξύ των δύο πλευρών.

Η σχετική εξέλιξη έχει εγείρει δυσαρέσκεια από την πλευρά των θεσμών, η οποία καταγράφηκε ξεκάθαρα την Πέμπτη, όταν χαρακτηρίστηκε «σύμβολο κωλυσιεργίας και κακοδιαχείρισης» από Ευρωπαίο αξιωματούχο, κατά την καθιερωμένη ενημέρωση δημοσιογράφων πριν από το Eurogroup. Και παρόλο που η Ελλάδα είναι εκτός ατζέντας στη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Δευτέρας, το θέμα του αεροδρομίου το σχολίασε, τονίζοντας τα τεράστια οφέλη που θα είχε η χώρα αν ξεμπλόκαρε αυτή η υπόθεση. «Τα οφέλη θα ήταν πολύ περισσότερα από την ίδια την επένδυση» είπε χαρακτηριστικά.

Ωστόσο, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένουν την απόφαση του ΚΑΣ γραπτώς για να καταλήξουν στο κατά πόσο επηρεάζει το «master plan» της επένδυσης, κάτι που αναμένει και ο επενδυτής, Lamda Development, αλλά και το ΤΑΙΠΕΔ. Αυτή τη στιγμή στις Βρυξέλλες έχουν μια γενική περιγραφή της απόφασης και αναμένουν να εντοπιστεί πού βρίσκονται χωροταξικά τα συγκεκριμένα 300 στρέμματα.

Σαφώς η αξιοποίηση του Ελληνικού φαίνεται να παγώνει, τουλάχιστον μέχρι να ξεκαθαρίσει το τι εισηγείται και τι όχι το ΚΑΣ στην υπουργό Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου.

Την αβεβαιότητα αυτή υπογράμμισε άλλωστε και ο ίδιος ο στρατηγικός επενδυτής, καθώς σε ανακοίνωσή της η Lamda Development σημειώνει ότι, πρώτον, αναμένει επίσημη ενημέρωση σχετικά με τις αποφάσεις του ΚΑΣ, δεύτερον, ότι η ίδια παραμένει προσηλωμένη στα υπογεγραμμένα και κυρωμένα από το Κοινοβούλιο συμβατικά κείμενα και, τέλος, ότι ευθύς εξαρχής αποτελεί δέσμευσή της η προσπάθεια ανάδειξης των αρχαιολογικών ευρημάτων του ακινήτου.

Δηλαδή η εταιρεία βρίσκεται σε στάση αναμονής, προκειμένου να αξιολογήσει τα νέα δεδομένα που δημιουργεί η απόφαση του ΚΑΣ. Ειδικότερα, όπως σημειώνεται, «η Lamda Development S.A., πριν τοποθετηθεί στο θέμα των αποφάσεων του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου της 3ης/10/2017, αναμένει την επίσημη ενημέρωση σχετικά με το ακριβές περιεχόμενό τους».

Όπως έχει διαρρεύσει όσον αφορά τη συγκεκριμένη απόφαση του ΚΑΣ, εισηγείται στην υπουργό Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου να κηρύξει αδόμητες πολλές περιοχές και σημεία του ακινήτου. Επίσης, συστήνει τη μείωση του ύψους των οικοδομημάτων που πρόκειται να ανεγείρει ο προτιμητέος επενδυτής (π.χ. το ύψος των ψηλότερων κτιρίων να μην ξεπερνά το ύψος της Ακρόπολης).

Ειδικότερα, εφόσον η γνωμοδότηση του Συμβουλίου γίνει δεκτή από την υπουργό Πολιτισμού, αδόμητα θα πρέπει να παραμείνουν μόνο συγκεκριμένα σημεία, που θεωρείται ότι παρουσιάζουν ιδιαίτερο αρχαιολογικό ενδιαφέρον.

Ανάμεσά τους, ένα μέρος της χερσονήσου του Αγίου Κοσμά, όπου εντοπίζονται ίχνη κατοίκησης από τους προϊστορικούς χρόνους, το αρχαίο λατομείο κοντά στο σημερινό γήπεδο χόκεϊ και η κορυφή του λόφου Χασάνι. Στο σημείο αυτό δεν εντοπίζονται ορατές αρχαιότητες, όμως οι έρευνες στους γειτονικούς λόφους Πανί και Αγίας Άννας έχουν φέρει στο φως πλούτο ευρημάτων και ορισμένοι αρχαιολόγοι εκτιμούν πως κάτω από τις μεταγενέστερες επιχωματώσεις κρύβονται πολύτιμα τεκμήρια από παλαιότερες φάσεις κατοίκησης της Αθήνας. Με το επιχείρημα ότι οι ουρανοξύστες, που σχεδιάζεται να ανεγερθούν στην περιοχή, διαταράσσουν το ιστορικό τοπίο της πόλης και βρίσκονται σε οπτική επαφή με αρχαιότητες δικαιολογεί το ΚΑΣ την απόφασή του να θέσει όρους ως προς το ύψος των κτιρίων στο ακίνητο.

Επίσης, εφόσον η εισήγηση του ΚΑΣ γίνει αποδεκτή από την κ. Κονιόρδου, δύο τμήματα του ακινήτου θα χαρακτηριστούν ως χώροι αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, όπου ο επενδυτής δεν θα μπορεί να προβεί σε καμία παρέμβαση, πριν λάβει το πράσινο φως από τις υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού.

Τα νέα αυτά δεδομένα δεν περιλαμβάνονταν στην αρχική σύμβαση (Νοέμβριος 2014), αλλά ούτε και στην τροποποιημένη (Ιούλιος 2016). Ως συνέπεια, ευλόγως η Hellinikon Global και η Lamda Development θέλουν χρόνο προκειμένου να σταθμίσουν τη νέα κατάσταση.

Η εισήγηση του ΚΑΣ φαίνεται να επηρεάζει καθοριστικά την κατασκευή εμπορικού κέντρου στο βόρειο τμήμα του ακινήτου, όπως επίσης και την ανέγερση πολυτελών κατοικιών στην ίδια περιοχή. Το αν όμως η μεταβολή αυτή ανατρέπει το σύνολο της επένδυσης και κυρίως τη συνολική αποτίμησή της ή όχι δεν είναι ακόμη σαφές. Αυτό θα φανεί αμέσως μετά την καθαρογραφή της εισήγησης του ΚΑΣ, που εκτιμάται ότι, λόγω και του υψηλού ενδιαφέροντος, θα προχωρήσει άμεσα.

Αν τελικά όντως αυτό είναι το περιεχόμενο της εισήγησης, τότε μιλάμε για επανασχεδιασμό της επένδυσης και διαμόρφωση διαφορετική από αυτήν που έχει παρουσιαστεί από τον επενδυτή, η οποία ωστόσο θα πρέπει να έχει, έστω και συμπυκνωμένα, τα ίδια στοιχεία, με στόχο να μην υπάρξει απόκλιση στην αποτίμηση και στα οικονομικά οφέλη του επενδυτή.

Παράλληλα, συζητήθηκε στο ΣτΕ προσφυγή δέκα περιοίκων, μελών της Επιτροπής Αγώνα για το Μητροπολιτικό Πάρκο, με την οποία ζητούν να ακυρωθεί απόφαση της υπουργού Πολιτισμού με την οποία δεν χαρακτηρίζονται διατηρητέα νεότερα κτίρια, όπως π.χ. το κτίριο του πρώην δυτικού αεροσταθμού, ο παλαιός πύργος ελέγχου κ.ά.