Upstream: Ανεβάζει επίπεδα στην καινοτομία και στην εξωστρέφεια

Η περίπτωση της Upstream μπορεί να αποτελέσει case study για το πώς μια καινοτόμος εταιρεία μπορεί από startup να θεωρείται επιτυχημένη πολυεθνική με παρουσία σε 43 χώρες και 5 ηπείρους, 10 γραφεία ανά τον κόσμο, πρόσβαση σε 1,2 δισεκατομμύρια καταναλωτές και το 2016 να έχει διαχειριστεί ηλεκτρονικές αγορές μέσω κινητών συσκευών αξίας 237 εκατ. δολαρίων.

Με περισσότερους από 330 εργαζόμενους σε 43 χώρες και «επιθετικά» πλάνα για περαιτέρω διεθνή επέκταση, η Upstream είναι ένας ιδιαίτερα σημαντικός «παίκτης» στην ταχύτατα αναπτυσσόμενη αγορά των υπηρεσιών που αξιοποιούν τις δυνατότητες των δικτύων κινητής τηλεφωνίας. Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα αντιπροσωπεύει σχεδόν μηδενικό ποσοστό των εσόδων της, η Upstream διατηρεί τα κεντρικά της γραφεία στην Ελλάδα, όπου, όπως επισημαίνουν τα στελέχη της, μπορούν να βρουν υψηλού επιπέδου ανθρώπινο δυναμικό.

Όραμα της εταιρείας, σύμφωνα με στελέχη της, είναι «να είμαστε η Νο1 τεχνολογική πλατφόρμα ηλεκτρονικού εμπορίου μέσω κινητών συσκευών (mobile commerce platform) για ψηφιακές υπηρεσίες για τους επόμενους 3 δισεκατομμύρια καταναλωτές των αναδυόμενων αγορών του κόσμου».

Η Upstream δημιουργήθηκε το 2001 από τους Μάρκο Βερέμη και Αλέξη Βρακτσίδη και αρχικά δραστηριοποιήθηκε στον χώρο των υπηρεσιών που σχετίζονται με τις ενέργειες μάρκετινγκ μέσω κινητών τηλεφώνων (mobile marketing), πετυχαίνοντας μέχρι το τέλος της περασμένης δεκαετίας να θεωρείται εκ των κορυφαίων εταιρειών παγκοσμίως στον συγκεκριμένο κλάδο. Από το 2011 άρχισε να επεκτείνεται και σε άλλους τομείς και πλέον έχει εξελιχθεί σε μια εταιρεία τεχνολογίας που παράγει λογισμικό και προσφέρει υποδομή που επιτρέπουν το εμπόριο ηλεκτρονικών υπηρεσιών μέσω κινητών συσκευών (mobile commerce). Τα προϊόντα που παρέχει μέσω της πλατφόρμας της ποικίλλουν, από υπηρεσίες ψυχαγωγίας (παιχνίδια και βίντεο) μέχρι εκμάθησης ξένων γλωσσών μέσω κινητού, και από υπηρεσίες ασφαλιστικής κάλυψης (micro-insurance) μέχρι υπηρεσίες ενημέρωσης.

Ειδικότερα, η τεχνολογική της πλατφόρμα με την ονομασία MINT στοχεύει στις αναδυόμενες αγορές (3 δισεκατομμύρια καταναλωτές) και στηρίζει τρεις πυλώνες δραστηριότητας: α) δίνει τη δυνατότητα πληρωμών σε ανθρώπους χωρίς κάρτες (90% του πληθυσμού), β) marketing – απόκτηση νέων πελατών μέσω καναλιών σε κινητά τηλέφωνα και γ) παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών.

Στις χώρες όπου δραστηριοποιείται η εταιρεία, η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών δεν διαθέτει υπολογιστή, υπερπηδά πλήρως το σταθερό τηλέφωνο και βρίσκεται κατευθείαν με ένα φθηνό, κατά κύριο λόγο, smartphone. Επιπλέον, δεν έχει τη δυνατότητα να κάνει μικρής αξίας συναλλαγές, όπως να αγοράσει applications. Ακριβώς αυτός είναι ο πρώτος πυλώνας δραστηριότητας της Upstream, που έχει συνδεθεί με 54 εταιρείες κινητής τηλεφωνίας σε 43 χώρες και δίνει τη δυνατότητα πληρωμών μέσω των κινητών για άυλα αγαθά, όπως apps και services.

Ο δεύτερος πυλώνας είναι το mobile marketing, με το οποίο και ξεκίνησε η Upstream το 2002, κάνοντας καμπάνιες για μεγάλες εταιρείες, όπως η Coca-Cola, η Nestlé κ.λπ. Και συνεχίζει, αλλά μόνο για άυλα αγαθά και για την απόκτηση πελατών (customer acquisition).

Ο τρίτος πυλώνας είναι η δημιουργία και διάθεση υπηρεσιών, όπως χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, τύπου μικροδάνεια ή micro-insurance (μικρο-ασφάλιση), παιχνίδια, υπηρεσίες εκπαίδευσης, π.χ. μαθήματα ξένων γλωσσών μέσω του κινητού, αλλά και υπηρεσίες υγείας, π.χ. σε συγκεκριμένα μέρη της Νιγηρίας, η υπηρεσία δίνει ειδοποιήσεις για το τι επιδημίες έρχονται και πώς μπορεί κανείς να προστατευτεί.

Η Upstream με όλα τα παραπάνω στη φαρέτρα της παρουσιάζει εντυπωσιακούς ρυθμούς ανάπτυξης τα τελευταία χρόνια, αν αναλογιστεί κανείς ότι το 2009 τα έσοδά της ήταν στα επίπεδα των 43 εκατ. ευρώ, ενώ την ίδια χρονιά απασχολούσε περίπου 100 εργαζόμενους!

Αξιοσημείωτο είναι ακόμη ότι περίπου το 73% των εργαζομένων της είναι Έλληνες και αυτός είναι ένας από τους βασικούς λόγους που τα κεντρικά γραφεία της εταιρείας έχουν παραμείνει στην Αθήνα.

Η ομάδα της Upstream δίνει ιδιαίτερη προσοχή στο ανθρώπινο δυναμικό της, το οποίο επιδιώκει να επιβραβεύει και να «εμπλέκει» στην εταιρεία. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι περίπου 20% του μετοχικού κεφαλαίου της ανήκει στους εργαζόμενους της Upstream, ως επιβράβευση για τη συνεισφορά τους στην ανοδική της πορεία.

Αυτή η ανοδική πορεία έχει προσελκύσει αρκετούς επενδυτές, με πιο πρόσφατη προσθήκη την είσοδο, το 2014, του βρετανικού επενδυτικού ταμείου Actis. Αυτό πάντως που αξίζει να επισημανθεί είναι πως η συνολική χρηματοδότηση που έχει λάβει η Upstream στα 15 χρόνια λειτουργία της ανέρχεται συνολικά στα 5 εκατ. ευρώ.

Η εταιρεία δεν επιδιώκει την είσοδό της σε κάποια χρηματαγορά, έχει επιλέξει την οδό της χρηματοδότησης από equity funds και για το 2017 εκπονεί ένα επιθετικό πλάνο διεθνούς επέκτασης σε νέες αγορές σε περιοχές με σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης, όπως είναι η Λατινική Αμερική, η Μέση Ανατολή και η Αφρική. Σύμφωνα, άλλωστε, και με τις εκτιμήσεις της Upstream, το μέγεθος της αγοράς του mobile commerce μπορεί να φτάσει τα επόμενα χρόνια τα 70 δισ. δολάρια! Προκειμένου να υλοποιήσει αυτό το πλάνο διεθνούς ανάπτυξης, η Upstream έλαβε πρόσφατα δάνειο ύψους 25 εκατ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Η χρηματοδότηση θα χρησιμοποιηθεί για την περαιτέρω βελτίωση της τεχνολογικής της πλατφόρμας και της προσφοράς καινοτόμων προϊόντων, καθώς και για την ενίσχυση της ικανότητας της εταιρείας όσον αφορά τη διαχείριση μαζικών δεδομένων. Αυτό θα βοηθήσει ώστε να συνεχίσει στον χώρο της έρευνας και ανάπτυξης, παράλληλα με τη διεθνή της επέκταση.