Σπίρτζης και ΤΑΙΠΕΔ μαλώνουν για την ιδιωτικοποίηση της Εγνατίας, συμφωνούν στην αύξηση των διοδίων

Έντονες αντιδράσεις προκάλεσε στους νομούς από τους οποίους διέρχεται η Εγνατία Οδός η κυβερνητική απόφαση για την αύξηση τόσο των σταθμών διοδίων όσο και του τέλους διέλευσης για τον αυτοκινητόδρομο που ξεκινάει από την κύρια πύλη εισόδου από την Ιταλία, το λιμάνι της Ηγουμενίτσας, και φτάνει μέχρι την έξοδο προς την Τουρκία, τους Κήπους.

Σύμφωνα με την απόφαση, από 1ης Ιανουαρίου 2019 αναπροσαρμόζεται η χιλιομετρική χρέωση για διέλευση Ι.Χ. οχημάτων από τον αυτοκινητόδρομο στα 0,05 ευρώ ανά χιλιόμετρο, από 0,03 ευρώ ανά χιλιόμετρο που είναι σήμερα.

Σήμερα το κόστος διέλευσης των 658 χιλιομέτρων του αυτοκινητοδρόμου για ένα ιδιωτικής χρήσης αυτοκίνητο είναι 17,40 ευρώ, από τα οποία τα 9 ευρώ είναι στο τμήμα των 321 χιλιομέτρων από Ηγουμενίτσα μέχρι Θεσσαλονίκη και τα υπόλοιπα 8,4 ευρώ στο κατά περίπου 40 χιλιόμετρα μεγαλύτερο τμήμα, από Θεσσαλονίκη μέχρι Κήπους.

Με τις νέες χρεώσεις θα ανέλθει στα 32,9 ευρώ και, όπως υπολόγισε ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Επαγγελματικών, Βιοτεχνικών και Εμπορικών Σωματείων Ροδόπης Ανέστης Βαφειάδης, η μετακίνηση στα 247 χιλιόμετρα από Θεσσαλονίκη έως Κομοτηνή θα κοστίζει 15 ευρώ, περίπου όσο το σύνολο σήμερα.

Της εφαρμογής της απόφασης θα πρέπει να προηγηθεί η έγκρισή της από τη Γενική Διεύθυνση Κινητικότητας και Μεταφορών (DG - MOVE) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία δεν θεωρείται ιδιαίτερα πιθανό να αποφασίσει αλλαγές στην τιμολόγηση, από τη στιγμή που η παραχώρηση της χρήσης του αυτοκινητοδρόμου σε ιδιώτη είναι προαπαιτούμενο για την τέταρτη αξιολόγηση.

Διόδια στην Εγνατία

Στην Εγνατία λειτουργούν σήμερα 12 σταθμοί διοδίων. Από αυτούς:

• Οι τρεις είναι στους κάθετους άξονες, δηλαδή στις πύλες εισόδου από Βουλγαρία στον Προμαχώνα, από ΠΓΔΜ στους Ευζώνους και από Αλβανία στην Ιεροπηγή.
• Οι οκτώ είναι στον κύριο άξονα.
• Ο ένας, στα Μάλγαρα, είναι έξω από τη Θεσσαλονίκη και καλύπτει τόσο την κατεύθυνση προς Ηγουμενίτσα όσο και προς Αθήνα. Σήμερα η διέλευση από τα Μάλγαρα κοστίζει 1,2 ευρώ και με την αναπροσαρμογή θα πάει στα 3 ευρώ.

Το φθινόπωρο του 2017 ξεκίνησε η κατασκευή άλλων πέντε μετωπικών σταθμών διοδίων, σε Καβάλα, Στρυμονικό, Αρδάνιο, στην είσοδο του κάθετου άξονα προς Βουλγαρία και Τουρκία, Σιάτιστα και στην εξωτερική περιφερειακή οδό της Θεσσαλονίκης, μεταξύ του κόμβου ΤΙΤΑΝ και του κόμβου Διαβατών, ενώ προβλέπεται και ο κόμβος στο Ρούπελ, στην είσοδο από Βουλγαρία, στον κάθετο άξονα της Κομοτηνής, που θα λειτουργήσει το 2019.

Τον προηγούμενο μήνα το υπουργείο Περιβάλλοντος εξέδωσε την απαραίτητη αδειοδότηση για την κατασκευή και 22 πλευρικών σταθμών και συγκεκριμένα:

• • 6 σε τρεις κόμβους του τμήματος Στρυμόνα - Νέας Περάμου
• • 5 σε δύο κόμβους της παράκαμψης Καβάλας
• • 4 σε κόμβο του τμήματος Βανιάνου - Ιάσμου (Βαφαίικων)
• • 2 σε κόμβο του τμήματος Ιάσμου - Κομοτηνής (Ιάσμου)
• • 4 σε δύο κόμβους του τμήματος Κομοτηνής - Μέστης
• • 1 στην Παναγιά Τρικάλων

Ουσιαστικά, δηλαδή, οι εννέα μετωπικοί σταθμοί που λειτουργούν σήμερα γίνονται 18 και τοποθετούνται 22 πλευρικοί, αν και οι εργαζόμενοι της Εγνατίας Οδού τους υπολογίζουν σε 43, καθώς καταγράφουν ως ανεξάρτητους αυτούς που θα τοποθετηθούν σε είσοδο και έξοδο οδικού κόμβου.

Το κόστος ενός σταθμού διοδίων

Το κόστος κατασκευής ενός μετωπικού σταθμού διοδίων ανέρχεται σε περίπου 700.000 ευρώ, όπως προκύπτει από την προσφορά που κέρδισε τον διαγωνισμό του 2017 για την κατασκευή των μετωπικών σταθμών σε Παμβώτιδα, Ευζώνους, Μέστη και Ιεροπηγή. Ο προϋπολογισμός ήταν 7 εκατ. ευρώ και ο ΑΚΤΩΡ πρόσφερε 2,8 εκατ. ευρώ, δηλαδή έκπτωση 62%.

Το 2018 ο ΑΚΤΩΡ πήρε χωρίς αντίπαλο και τη νέα σύμβαση για τη συντήρηση του συνόλου της οδού και δύο κάθετων αξόνων, η οποία, μαζί με την κατασκευή των νέων σταθμών διοδίων, είχε προϋπολογιστεί σε 96 εκατ. ευρώ και κατακυρώθηκε έναντι 40 εκατ. ευρώ, δηλαδή με έκπτωση 58,5%.

Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι η Εγνατία Οδός αναθέτει την κατασκευή νέων σταθμών διοδίων, όπως επιβάλλει το ΤΑΙΠΕΔ, ενώ ο πρόεδρος Απόστολος Αντωνούδης, ο οποίος είναι επιλογή του υπουργού Υποδομών Χρήστου Σπίρτζη έχει προβλέψει από το καλοκαίρι του 2017 ότι οι νέοι σταθμοί διοδίων δεν θα προλάβουν να λειτουργήσουν, διότι θα έχει εφαρμοστεί το ηλεκτρονικό σύστημα, με βάση το οποίο ο οδηγός θα χρεώνεται ανάλογα με τα χιλιόμετρα που έχει διανύσει.

Αν επαληθευτεί η πρόβλεψη του κ. Αντωνούδη ότι το νέο σύστημα θα λειτουργήσει το 2019, για να γίνει απόσβεση του κάθε σταθμού διοδίων που κατασκευάζεται τώρα θα απαιτηθούν, χωρίς να υπολογίζεται το κόστος λειτουργίας, περίπου 1.000 διελεύσεις την ημέρα.

Ο καβγάς Σπίρτζη - ΤΑΙΠΕΔ

Όμως ενώ ΤΑΙΠΕΔ και υπουργείο Υποδομών αυξάνουν τα διόδια στην Εγνατία, αντιπαρατίθενται για την παραχώρηση της χρήσης του αυτοκινητοδρόμου σε ιδιώτη.

Πριν από έναν μήνα, στις 15 Μαΐου, το ΤΑΙΠΕΔ ανακοίνωσε ότι τα κριτήρια συμμετοχής στον διαγωνισμό για την παραχώρηση της Εγνατίας Οδού πληρούν επτά (από τα εννέα που είχαν εκδηλώσει αρχικά ενδιαφέρον) σχήματα και συγκεκριμένα:

• ANAS International Enterprise S.p.A.
• FREYJA HOLDINGS SARL [Macquarie European Infrastructure Fund 5 L.P. / Macquarie European Infrastructure Fund 5 SCSp]
• ROADIS Transportation Holding S.L.U. - ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ Α.Ε.
• SICHUAN COMMUNICATIONS INVESTMENT GROUP CO., LTD - DAMCO ENERGY S.A.
• VINCI HIGHWAYS S.A.S - VINCI CONCESSIONS S.A.S - MYTILINEOS HOLDINGS S.A.
• ΓΕΚΤΕΡΝΑΑ.Ε. - EGIS PROJECTS S.A.
• ΔΙΟΛΚΟΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΑΤΕ

Μία ημέρα αργότερα, στις 16 Μαΐου, ο κ. Σπίρτζης προέβλεψε ότι η διαδικασία δεν θα ολοκληρωθεί ποτέ λόγω της ανεπάρκειας του ΤΑΙΠΕΔ. «Το ΤΑΙΠΕΔ έχει τεχνική ανεπάρκεια και με τον τρόπο που λειτουργεί δεν θα τελειώσουμε ποτέ» είπε ο κ. Σπίρτζης εξερχόμενος της συνάντησης με τους θεσμούς, οι οποίοι, όπως είπε ο υπουργός, ζήτησαν διευκρινίσεις για το ηλεκτρονικό σύστημα αναλογικής χρέωσης διοδίων και πώς θα «κουμπώνει» το κεντρικό σύστημα με τα περιφερειακά.

Όμως οι πληροφορίες που διέρρευσαν μετά τη συνάντηση έλεγαν ότι οι θεσμοί κατέστησαν σαφές στον κ. Σπίρτζη ότι η Εγνατία θα εξαιρεθεί από την ένταξη στο αναλογικό σύστημα, διότι είναι προς παραχώρηση.

Είκοσι μέρες αργότερα, στις 8 Ιουνίου, ανακοινώθηκαν οι αυξήσεις που αναστάτωσαν τη Βόρεια Ελλάδα και, αντί να αυξήσουν, απειλούν να μειώσουν σοβαρά τα έσοδα του έργου, καθώς η διέλευση των επαγγελματικών οχημάτων από την Εγνατία καθιστά πιο ασφαλές και γρήγορο το παλιό και χωρίς διόδια οδικό δίκτυο για τα Ι.Χ.