Γιώργος Καπεντζώνης: Το έργο του Μόρνου έχει κατασκευαστεί με σημαντικές ατέλειες

Τα προβλήματα που το έργο του φράγματος στον Μόρνο προκαλεί στην περιοχή του δήμου Δωρίδας, αλλά και τις κινήσεις του δήμου για την επίλυσή τους, αναπτύσσει στη F.S. ο δήμαρχος, Γιώργος Καπεντζώνης.

Ο δήμος έχει εκφράσει επιφυλάξεις σχετικά με το φράγμα στον Μόρνο. Ποιες είναι αυτές;

Κατ’ αρχάς πρέπει να πω ότι εμείς αναγνωρίζουμε την εθνική αναγκαιότητα να λυθεί το πρόβλημα ύδρευσης της πρωτεύουσας. Όπως είναι γνωστό, στην «καρδιά» του δήμου Δωρίδος κατασκευάστηκε ένα φράγμα και έτσι δημιουργήθηκε η τεχνητή λίμνη του Μόρνου, από την οποία υδρεύεται το λεκανοπέδιο, ένα έργο υψίστης σημασίας για όλη τη χώρα, από τη στιγμή που υδρεύει περίπου το 50% του πληθυσμού της χώρας, και καλώς έγινε. Για διάφορους λόγους και κυρίως επειδή τότε δεν υπήρχε η περιβαλλοντική νομοθεσία, αφού το έργο άρχισε στα τέλη της δεκαετίας του ’60, το έργο έχει κατασκευαστεί με σημαντικές ατέλειες και σίγουρα δεν πληροί καμία από τις περιβαλλοντικές υποχρεώσεις που έπρεπε να έχει ένα τέτοιας κλίμακας έργο.

Ποια προβλήματα σας δημιουργούν αυτές οι «ατέλειες»;

Το ότι δεν τηρεί τους όρους της κοινοτικής νομοθεσίας για το περιβάλλον αντιστοιχίζεται στα εξής: πρώτον, έχουν δημιουργηθεί τεράστια προβλήματα στο δέλτα του ποταμού καθώς, για περίπου έξι μήνες το χρόνο, το ποτάμι ξεραίνεται, το νερό παραμένει στο φράγμα και η θάλασσα «μπαίνει» στην ξηρά, με αποτέλεσμα να χάνουμε κάθε χρόνο ένα μεγάλο μέρος του παραλιακού μετώπου στην εκβολή του ποταμού. Μιλάμε για μήκος ακτογραμμής 5-6 χιλιομέτρων που κάθε χρόνο, σύμφωνα με μελέτη, αλλά με στοιχεία χειροπιαστά, «μπαίνει» η θάλασσα στην ξηρά. Ξέρουμε ότι έχουμε χάσει περίπου 40 μέτρα από το παραλιακό μέτωπο τα τελευταία 40 χρόνια. Αυτή είναι μια τραγική συνέπεια για την περιοχή. Έπρεπε με βάση την ευρωπαϊκή νομοθεσία να έχουν ληφθεί μέτρα αποκατάστασης του προβλήματος και αυτό που θα έπρεπε να έχει γίνει είναι να έρχεται νερό όλους τους μήνες του έτους, κάτι που σε μεγάλο βαθμό διασφαλίζεται από την λεγόμενη «οικολογική παροχή», που συνίσταται σε ένα κανάλι που δημιουργείται στο φράγμα ώστε να τρέχει νερό από το αποθηκευμένο στο φράγμα προς τη θάλασσα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Αυτό γίνεται για δύο λόγους: από τη μία να κατεβάζει φερτά υλικά και να μην δημιουργείται πρόβλημα στο παραλιακό μέτωπο και από την άλλη να έχει νερό το ποτάμι από το φράγμα μέχρι τη θάλασσα (απόσταση περίπου 30 χιλιομέτρων) όλο το χρόνο, καθώς όπως έχουν τα πράγματα σήμερα στο κομμάτι αυτό χλωρίδα, πανίδα και ανθρωπογενείς δραστηριότητες νεκρώνουν για 6-7 μήνες το χρόνο.

Μιας και μιλήσατε για ανθρωπογενείς δραστηριότητες, τι συμβαίνει γύρω από την τεχνητή λίμνη;

Γύρω από τη λίμνη του Μόρνου, που έχει περίμετρο πάνω από 65 χιλιόμετρα, για απόσταση 1,5 χιλιομέτρων από τις ακτές της απαγορεύεται οιαδήποτε δραστηριότητα για λόγους προστασίας του νερού. Δηλαδή, υπάρχει υγειονομική διάταξη, υπό μορφή ΚΥΑ, από το 1983 που πολύ απλά λέει ότι στη λίμνη και σε ακτίνα 1,5 χιλιομέτρων από αυτή δεν θα γίνεται τίποτα για λόγους προστασίας της λίμνης. Εμείς λέμε, λογική η προστασία, παράλογη η ίδια απόσταση παντού. Θεωρούμε ότι θα έπρεπε να γίνει μελέτη και ειδικό χωροταξικό, με δραστηριότητες μικρότερης κλίμακας και επιβάρυνσης ας πούμε στα 700 ή τα 800 μέτρα. Υπάρχει, λοιπόν, μια ατεκμηρίωτη οριζόντια δέσμευση μηδενικής δραστηριότητας. Αυτό όμως έχει κι άλλες συνέπειες, καθώς για τους εκατοντάδες ιδιοκτήτες στην περιοχή, η ιδιοκτησία τους έχει απαξιωθεί πλήρως, χωρίς αυτή να έχει απαλλοτριωθεί ή οι ίδιοι να έχουν αποζημιωθεί. Προφανώς θα έπρεπε να υπάρχει κάποιο αντιστάθμισμα για τους ιδιοκτήτες αυτούς. Παράλληλα, με τη λίμνη έχουν αυξηθεί πολύ οι αποστάσεις μεταξύ των οικισμών μας και της έδρας μας στο Λιδωρίκι, γεγονός που επιβαρύνει την οικονομική δραστηριότητα σε όλους τους τομείς της, καθώς έχει αυξηθεί και ο χρόνος, οπότε θεωρούμε ότι θα πρέπει να υπάρξει ειδικό πρόγραμμα κινήτρων για την περιοχή, με βάση το τι προβλέπει η περιβαλλοντική νομοθεσία για την αποκατάσταση και αποζημίωση τέτοιων επιβαρύνσεων. Τρίτον, δεν μπορούμε να κατασκευάσουμε γύρω από την περιοχή της λίμνης του Μόρνου βιολογικό καθαρισμό και να λειτουργήσει με όλες τις προδιαγραφές που θέλουμε, καθώς το έργο είναι πολύ ακριβό. Δεδομένου ότι τα λύματα πρέπει να φύγουν πολύ μακριά από τη λίμνη, το έργο είναι πολύ ακριβό και δεν μπαίνει σε πρόγραμμα.

Όλα αυτά τα ζητήματα τα έχετε εκθέσει στην πολιτεία; Ποιες απαντήσεις έχετε λάβει;

Τα προβλήματα αυτά τα έχουμε εκθέσει στην πολιτεία πολλές φορές, διαχρονικά, καθώς και τους βουλευτές του νομού μας (είναι μονοεδρική η περιφέρεια και εναλλάσσονται), όλοι τα γνωρίζουν τα προβλήματα πάρα πολύ καλά. Έχουμε πάει πολλές φορές στα αρμόδια υπουργεία Περιβάλλοντος και κάναμε και μια σχετική αναφορά στην Επιτροπή Αναφορών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η οποία και αποδέχθηκε τις αιτιάσεις μας και τα προβλήματά μας και κράτησε την υπόθεση ανοιχτή και τη διαβίβασε σε άλλες Επιτροπής, κυρίως στην Επιτροπή Περιβάλλοντος, σε πρώτο χρόνο. Εμείς, αυτό που λέμε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι ότι έχουμε αυτά τα προβλήματα, μιλάμε με την ελληνική κυβέρνηση, δεν προσπαθούμε να την εκθέσουμε, αλλά επιδιώκουμε να ασκηθεί πίεση στις ελληνικές κυβερνήσεις, ώστε να λυθεί το πρόβλημα. Έχουμε δει όλα τα κόμματα, πλην Χρυσής Αυγής, και θα τα ξαναδούμε στην παρούσα Βουλή. Απλώς αρχίσαμε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, επειδή υπήρχε η Ευρωομάδα Περιφερειών και Δήμων και έτσι βρήκαμε την ευκαιρία να πάμε στις Βρυξέλλες, όπου είδαμε σχεδόν όλους τους Έλληνες ευρωβουλευτές και τους εκθέσαμε το πρόβλημα, ώστε να γνωρίζουν και να έχουν σαφή εικόνα, ανάλογα με την Επιτροπή που συμμετέχει ο καθένας, αν δουν κάποιο θέμα από το δήμο Δωρίδος. Βρήκαμε την ευκαιρία να τους ενημερώσουμε για το τι μας απασχολεί και πρέπει να πω ότι σε γενικές γραμμές είχαμε θετική ανταπόκριση απ’ όλους.