«Μακεδονικό» και πόλωση φέρνουν δικομματισμό - Free Sunday
«Μακεδονικό» και πόλωση φέρνουν δικομματισμό
Υπό διαμόρφωση τα βασικά χαρακτηριστικά του νέου συστήματος.

«Μακεδονικό» και πόλωση φέρνουν δικομματισμό

Η αντιπαράθεση γύρω από τη συμφωνία Τσίπρα-Ζάεφ και η κλιμάκωση της προεκλογικής πόλωσης οδηγούν σε έναν νέο δικομματισμό, ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, με την πρώτη να έχει ένα σημαντικό πολιτικό και δημοσκοπικό πλεονέκτημα.

Η εξαφάνιση των μικρών

Δύο από τα μικρότερα κόμματα θεωρούνται ήδη, από τους περισσότερους αναλυτές, εκλογικό παρελθόν.

Οι ΑΝΕΛ του κ. Καμμένου καταγράφουν στις δημοσκοπήσεις ποσοστά της τάξης του 1%, ενώ σε ορισμένες έχουν πέσει κάτω από 0,5%.

Οι ελιγμοί του κ. Καμμένου, ο οποίος στήριξε την κυβερνητική πολιτική στο «Μακεδονικό» υποκρινόμενος ότι διαφωνεί, έφεραν τη μεγάλη πτώση των ΑΝΕΛ. Το παράδειγμα της πολιτικής υποκρισίας του κ. Καμμένου ακολούθησαν ευχαρίστως και ιδιοτελώς αρκετοί βουλευτές και στελέχη των ΑΝΕΛ.

Ξέχασαν τις ιδεολογικές και πολιτικές διαφορές με τον ΣΥΡΙΖΑ και τις δεσμεύσεις έναντι των ψηφοφόρων τους –ιδιαίτερα στα εθνικά θέματα– προκειμένου να προωθηθούν ή να παραμείνουν στο Υπουργικό Συμβούλιο, να επιχειρήσουν την εκλογική τους διάσωση με τον ΣΥΡΙΖΑ, να βολευτούν οι ίδιοι και οι οικογένειές τους, αλλά η εικόνα των ΑΝΕΛ είναι πλέον εικόνα μεγάλης πολιτικής αδυναμίας, πολιτικής συναλλαγής και έλλειψης αρχών.

Με τη μέθοδο ΑΝΕΛ οδηγείται σε εκλογικό μαρασμό και το Ποτάμι, το οποίο κατά το πέρασμά του έδειξε ορισμένα ποιοτικά στοιχεία. Έπεσε όμως θύμα των εσωτερικών αντιφάσεών του και των πιέσεων που δέχτηκε από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ και της ΝΔ.

Οι πολιτικοί ακροβατισμοί με τους οποίους ΑΝΕΛ και Ποτάμι βοήθησαν την κυβέρνηση Τσίπρα να πάρει ψήφο εμπιστοσύνης και να προωθήσει την κύρωση της συμφωνίας Τσίπρα-Ζάεφ σήμαναν, όπως όλα δείχνουν, την πολιτική και εκλογική συρρίκνωση δύο τόσο διαφορετικών μικρών κομμάτων.

Από αυτή τη διαδικασία η ΝΔ κερδίζει αρκετούς ψηφοφόρους, δυσκολεύεται όμως στην αναζήτηση συμμαχικών κομμάτων, εφόσον, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, το Ποτάμι δεν θα εκπροσωπείται στην επόμενη Βουλή.

Η σειρά του ΚΙΝΑΛ

Η απαξίωση των ΑΝΕΛ και του Ποταμιού ενισχύει τον προβληματισμό για τις δυνατότητες και την προοπτική και άλλων μικρότερων κομμάτων.

Για παράδειγμα, η Ένωση Κεντρώων του κ. Λεβέντη χάνει βουλευτές προς διάφορες κατευθύνσεις, χωρίς να μπορεί να αντιδράσει αποτελεσματικά η ηγεσία της. Βρίσκεται και αυτή σε φάση δημοσκοπικής συρρίκνωσης. Αυξάνονται οι πιθανότητες να βρεθεί η Ένωση Κεντρώων στις επόμενες βουλευτικές εκλογές κάτω από το όριο του 3% και να μείνει εκτός Βουλής.

Οι περιπέτειες του κ. Καμμένου μπορεί να σταθούν εμπόδιο στην εμφάνιση νέων Καμμένων, δηλαδή πολιτικών που κινούνται στον χώρο μεταξύ ΝΔ και Χρυσής Αυγής και φιλοδοξούν να παίξουν ρυθμιστικό ρόλο προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση.

Πολύ δύσκολα οι ψηφοφόροι θα θελήσουν να δημιουργήσουν νέους Καμμένους σε μια περίοδο κατά την οποία έχουν αποφασίσει να απαλλαγούν από τον original Καμμένο.

Έρχεται τώρα η ώρα της μεγάλης δοκιμασίας για το Κίνημα Αλλαγής. Τα δημοσκοπικά ποσοστά του έχουν αρχίσει να ξεφουσκώνουν και ο στόχος για διψήφιο εκλογικό ποσοστό και ρυθμιστικό ρόλο σε ό,τι αφορά την επόμενη κυβέρνηση φαίνεται να εγκαταλείπεται και από τους πιο αισιόδοξους.

Οι διαφωνίες βουλευτών και στελεχών του ΚΙΝΑΛ γύρω από τη συμφωνία Τσίπρα-Ζάεφ μετατρέπονται σε καταλύτη της εκλογικής συρρίκνωσής του. Τα ποσοστά στα οποία αναφέρονται οι περισσότεροι αναλυτές είναι μεταξύ 3% και 5%, ενώ ορισμένοι υποστηρίζουν ότι θα χρειαστεί να δώσει μάχη για να μπει στην επόμενη Βουλή.

Την κατάσταση περιπλέκει το γεγονός ότι μερικοί βουλευτές και αρκετά στελέχη του ΚΙΝΑΛ λένε «ναι» στη συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ το 60%-65% της περιορισμένης πλέον εκλογικής του βάσης δεν θέλει να έχει σχέσεις με τον ΣΥΡΙΖΑ.

Πρόκειται για μια κατάσταση που είναι πολύ δύσκολο να διαχειριστούν οι κορυφαίοι του ΚΙΝΑΛ, οι οποίοι δυσκολεύονται να συνεννοηθούν μεταξύ τους, όπως δείχνουν οι παγερές σχέσεις της προέδρου κ. Γεννηματά και του βασικού αντιπάλου της στη μάχη της ηγεσίας, ευρωβουλευτή κ. Ανδρουλάκη, τον οποίο προτίμησε το 45% των μελών και των φίλων του ΚΙΝΑΛ που πήραν μέρος στη διαδικασία.

Διαφορετικά κέρδη

Η συρρίκνωση ή και εξαφάνιση των μικρότερων κομμάτων προετοιμάζει ένα πολιτικό σκηνικό στο οποίο θα κυριαρχούν η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ και θα έχουν σταθερή και ως έναν βαθμό ισχυρή παρουσία η Χρυσή Αυγή και το ΚΚΕ.

Η ΝΔ βγαίνει σε πρώτη φάση κερδισμένη. Ενισχύεται η προσπάθειά της να αυξήσει τα ποσοστά της και να φτάσει στην αυτοδυναμία με τη βοήθεια του νόμου Παυλόπουλου.

Κερδίζει ψήφους από το Ποτάμι, ό,τι έχει απομείνει από τους ΑΝΕΛ, και θα συσπειρώσει γύρω της, μόλις κλιμακωθεί η κρίση του ΚΙΝΑΛ, τους ψηφοφόρους του που δεν θέλουν οποιαδήποτε σχέση ή προσέγγιση με τον ΣΥΡΙΖΑ.

Η ΝΔ βγαίνει κερδισμένη και από την εικόνα ενός εξαιρετικά προβληματικού πολιτικού συστήματος, στο οποίο προβάλλει ως η βασική δύναμη σταθερότητας, ικανή να δώσει λύσεις. Πολλοί ψηφοφόροι είναι έτοιμοι να ξεχάσουν τις επιφυλάξεις τους και να της δώσουν τη μεγάλη ευκαιρία, επειδή δεν υπάρχει αξιόπιστο εναλλακτικό σενάριο.

Τα κέρδη του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι τόσο εντυπωσιακά, γιατί δεν έχει την εκλογική δυναμική της ΝΔ, είναι όμως στρατηγικής σημασίας.

Από τη στιγμή που εξαφανίζεται το Ποτάμι και μπαίνει σε φάση μεγάλης συρρίκνωσης το ΚΙΝΑΛ, ο ΣΥΡΙΖΑ επιτυγχάνει τον στόχο, μέσα από απίθανες περιπέτειες και μεταμορφώσεις, να κυριαρχήσει στον ευρύτερο χώρο της Κεντροαριστεράς. Αυτό σημαίνει ότι σταματάει να χάνει πολλές δυνάμεις, εφόσον οι απογοητευμένοι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ που τον προτίμησαν το 2015 δεν έχουν πού να πάνε στον χώρο της Κεντροαριστεράς και δυσκολεύονται να υποστηρίξουν τη ΝΔ.

Μέσα από αυτή τη διαδικασία ο ΣΥΡΙΖΑ αναδεικνύεται στον μικρότερο εταίρο του νέου δικομματισμού. Ξεκίνησε για τον ριζοσπαστικό μετασχηματισμό στα πρότυπα της Αριστεράς, βρέθηκε αγκαλιά με το τρίτο πρόγραμμα-μνημόνιο και τον Καμμένο, και τώρα επαναπροβάλλεται ως ο εκφραστής μιας ευρύτερης συμμαχίας η οποία ελέγχεται πλήρως από την ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ του 4% και στηρίζεται σε ψηφοφόρους οι περισσότεροι από τους οποίους είναι πρώην ΠΑΣΟΚ.

Είναι φανερό ότι αναπτύσσεται μέσω «Μακεδονικού» και προεκλογικής πόλωσης μια δυναμική ενός νέου δικομματισμού, θα πρέπει όμως να περιμένουμε για να δούμε ποια ακριβώς θα είναι τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του και οι δυνατότητές του.

Προς το παρόν η ηγεμονία του χώρου της Κεντροδεξιάς από τη ΝΔ της εξασφαλίζει άνετο προεκλογικό προβάδισμα, ενώ η μεγάλη φθορά του ΚΙΝΑΛ δίνει τη δυνατότητα στον ΣΥΡΙΖΑ να κυριαρχήσει στον χώρο της Κεντροαριστεράς παρά τα αντιφατικά πολιτικά χαρακτηριστικά του.