Η ελληνική κουλτούρα του ψεύδους στην πολιτική

Κατηγορούμε, πολύ σωστά, τον εντελώς άχρηστο και επικίνδυνο Τραμπ ότι ψεύδεται συνεχώς παραπλανώντας τους πολίτες, αλλά δεν ρίχνουμε μια ματιά και στο δικό μας το χάλι, όπου κάνουμε τα ίδια!

Αυτή η εμμονή στην καθημερινή ψευδολογία καταντά βαρύ έλλειμμα δημοκρατίας, γιατί οι πολίτες δεν έχουν σωστή πληροφόρηση και παρασύρονται σε λάθος εντυπώσεις, που μάλιστα τις αναπαράγουν και τις υπερασπίζονται στο διαδίκτυο.

Ας δούμε μερικά πρόσφατα παραδείγματα ψευδολογίας που τα υπερασπίζονται με σθένος οι κομματικοί στα μέσα ενημέρωσης:

• ΕΡΧΕΤΑΙ ΜΝΗΜΟΝΙΟ για τα 32 δισ. ευρώ. Η αλήθεια: Και για την Ελλάδα θα υπάρξουν απλές διαδικασίες, όπως με όλες τις χώρες. Η Ε.Ε. το ξεκαθάρισε.
• ΤΟ SPOT ΤΟΥ ΕΟΤ στοίχισε 32 εκατ. ευρώ. Η αλήθεια: Δεν στοίχισε ούτε ένα ευρώ.
• ΘΑ ΓΙΝΟΥΝ ΕΚΛΟΓΕΣ. Μόνοι τους το έβαλαν στην επικαιρότητα και στη συνέχεια καταγγέλλουν τον πρωθυπουργό ως… τυχοδιώκτη! Η αλήθεια: Δεν θα γίνουν εκλογές.
• ΑΠΛΩΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΗΚΕ το έργο στην Ομόνοια, δεν έκανε τίποτα το ιδιαίτερο ο Μπακογιάννης. Η αλήθεια: Ο Μπακογιάννης βρήκε τσίγκους στην Ομόνοια και ένα έργο ανάπλασης της προηγούμενης, ψυχρής πλατείας με άλλα υλικά. Το σταμάτησε και επέβαλε το σιντριβάνι, με όλο το κόστος να καλύπτεται από δωρεές.
• ΠΟΥΛΑΝΕ ΤΟ ΝΕΡΟ. Η αλήθεια: Το νερό δεν πωλείται. Θα υπάρξουν κάποιες συνεργασίες με τον ιδιωτικό τομέα στα δίκτυα.
• Η ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ είπε ότι ο Καποδίστριας ήταν δικτάτορας. Η αλήθεια: Δεν το είπε ποτέ. Ανέσυραν και απομόνωσαν από ένα παλιό κείμενο μέλους της επιτροπής μια προσωπική πρόταση που σχολίαζε τον Καποδίστρια. Ούτε η Αγγελοπούλου δεν τη γνώριζε.

Τα παραπάνω ψέματα είναι light. Υπάρχουν πολύ χειρότερα, όπως π.χ. ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μας έβγαλε από τα μνημόνια (ενώ μας έβγαλαν οι Ευρωπαίοι με σκληρή επιτήρηση).

Με μικρά ή μεγάλα ψεύδη, ωστόσο, αυτή η καθημερινή διαστρέβλωση της αλήθειας είναι η μοναδική τακτική κυρίως του ΣΥΡΙΖΑ. Έτσι αντιπολιτεύεται, με ανυπόστατους ισχυρισμούς που στο τέλος πάντα ακυρώνονται, αλλά η ζημιά έχει γίνει. Πολίτες στο ψέμα και μια κυβέρνηση που χάνει χρόνο αντιμετωπίζοντας επικοινωνιακού τύπου τερατολογίες.

Επείγει να συνέλθουμε, αλλά δεν βλέπω το πώς. Μήπως να δημιουργηθεί ένα Παρατηρητήριο Ψεύδους που καθημερινά θα αποδομεί τις αναλήθειες; Αλλά μάλλον ούτε αυτό θα λειτουργήσει. Το έκανε και η «Washington Post», που μετρά τα ψέματα του Τραμπ, αλλά ούτε ο Τραμπ σταμάτησε τα ψέματα ούτε οι πολίτες έπαψαν να τον ακούν. Ωστόσο, μπορεί ένα τέτοιο Παρατηρητήριο να περιορίσει κάπως το φαινόμενο ή έστω να αποτρέψει αρκετούς να υπερασπίζονται εν αγνοία τους ψεύδη.

(ΥΓ.: Ελάτε τώρα στη θέση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη. Δεν έχει πει ούτε ένα ψέμα από τότε που ανέλαβε τη ΝΔ και αργότερα την πρωθυπουργία, και όμως: είναι υποχρεωμένος να ζει με το… ψέμα των άλλων).