Τι φοβόμαστε και τι ελπίζουμε μπροστά στην έξαρση της πανδημίας

Στην Ε.Ε. και στην Ελλάδα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την έξαρση της πανδημίας, η οποία οδηγεί ολοταχώς στο δεύτερο κύμα της. Οι επιστήμονες μας είχαν προειδοποιήσει αρκετούς μήνες νωρίτερα ότι το ερώτημα για το δεύτερο κύμα πανδημίας δεν ήταν «αν» –εφόσον το θεωρούσαν βέβαιο– αλλά «πότε».

Έχουμε μπροστά μας μια νέα περίοδο δοκιμασίας και καταγράφουμε τους κινδύνους που θα αντιμετωπίσουμε, αλλά και τις ελπίδες μας για ένα λιγότερο δύσκολο μέλλον.

Η μάχη των ΜΕΘ

Το πρώτο τεστ έχει να κάνει με τον αριθμό των εισαγωγών στα νοσοκομεία και των βαριά αρρώστων στις ΜΕΘ.

Στο πρώτο κύμα της πανδημίας η Ελλάδα απέφυγε ακραίες καταστάσεις, όπως αυτές που παρατηρήθηκαν στη Βόρεια Ιταλία και στην Ισπανία, εφόσον το lockdown επιβλήθηκε γρήγορα και αποτελεσματικά και το σύστημα υγείας μπόρεσε να ανταποκριθεί με σχετική άνεση.

Παρά το γεγονός ότι μεσολάβησε σημαντική αύξηση στον αριθμό των κλινών στις ΜΕΘ, στο δεύτερο κύμα αναπτύσσεται μια δυναμική που είναι πιθανό να θέσει σε δοκιμασία το σύστημα υγείας στη διάρκεια των επόμενων εβδομάδων.

Το πρόβλημα δεν περιορίζεται στην Ελλάδα. Ακόμη και στη Γερμανία, η οποία έχει την καλύτερη οργάνωση και τις καλύτερες επιδόσεις στην αντιμετώπιση της πανδημίας από τις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες, η καγκελάριος Μέρκελ προειδοποιεί ότι είναι θέμα μερικών εβδομάδων να φτάσει το σύστημα υγείας στα όριά του, εάν δεν σπάσει, με τα κατάλληλα μέτρα, η δυναμική της πανδημίας.

Επομένως, η πρώτη μεγάλη μάχη που έχουμε να δώσουμε είναι η σωστή εφαρμογή πρόσθετων μέτρων, για να μην παρατηρηθούν απαράδεκτες έως απάνθρωπες καταστάσεις στα νοσοκομεία και στις ΜΕΘ.

Μεγάλης διάρκειας

Το δεύτερο κύμα της πανδημίας προβλέπεται να είναι μεγάλης διάρκειας. Ο πρόεδρος της Γαλλίας, Μακρόν, αναφέρεται σε μια δύσκολη κατάσταση που θα διαρκέσει τουλάχιστον μέχρι το καλοκαίρι του 2021, ενώ η καγκελάριος Μέρκελ, πιο αισιόδοξη, μιλάει για τέσσερις δύσκολους μήνες που έχουμε μπροστά μας.

Πολλά θα εξαρτηθούν από την πρόοδο που θα γίνει στη θεραπεία του κορονοϊού και από την παραγωγή και μαζική διάθεση του εμβολίου που θα μας προστατεύει σε σημαντικό βαθμό. Οι ειδικοί του ΠΟΥ θεωρούν ότι είναι πρακτικά αδύνατο να υπάρξει ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο για το σύνολο του πληθυσμού πριν από το 2022. Έχουμε μπροστά μας, λοιπόν, έναν μαραθώνιο στον τομέα της οικονομίας, της κοινωνίας και φυσικά της υγείας και πρέπει να δείξουμε ότι έχουμε την αναγκαία αντοχή.

Ελαφρύ lockdown

Με βάση όσα είπε η καγκελάριος Μέρκελ στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που πραγματοποιήθηκε με τηλεδιάσκεψη την Πέμπτη 29 Οκτωβρίου και τις σκέψεις που ανέπτυξαν οι άλλοι ηγέτες, η κατεύθυνση είναι υπέρ ενός «light lockdown».

Οι περισσότεροι ηγέτες της Ε.Ε. τάσσονται υπέρ ενός γενικού lockdown, ταυτόχρονα όμως προχωρούν σε σημαντικές εξαιρέσεις, σε μια προσπάθεια να εξασφαλίσουν τη συνεργασία των πολιτών και να περιορίσουν τη ζημιά για την οικονομία.

Επιδιώκουν, λοιπόν, ένα lockdown το οποίο θα αφήσει ανοιχτά τα σχολεία, ανοιχτά τα καταστήματα, θα επιτρέπει την κυκλοφορία στα αστικά κέντρα το μεγαλύτερο μέρος του 24ώρου και, εάν όλα πάνε καλά, θα επιτρέψει στην κοινωνία να κάνει Χριστούγεννα σε συνθήκες σχετικής κανονικότητας.

Ανεξάρτητα πάντως από τον πολιτικό σχεδιασμό για τη διαχείριση του κόστους, είναι φανερό ότι το «light lockdown» δεν πρόκειται να λύσει το πρόβλημα, απλώς μπορεί να εξασφαλίσει κάποια χρονικά περιθώρια για να δούμε στη συνέχεια τι ακριβώς θα κάνουμε.

Μεγάλη ελπίδα είναι ότι με αυτή τη μέθοδο θα περάσουμε σιγά σιγά την κρίση και ο μεγάλος φόβος ότι σε λίγους μήνες θα υποχρεωθούμε, εκ των πραγμάτων, σε ένα αυστηρό lockdown.

Χωρίς κοινή πολιτική

Την κατάσταση περιπλέκει το γεγονός ότι δεν υπάρχει κοινή πολιτική υγείας στην Ε.Ε., ούτε προοπτική να υπάρξει στο άμεσο μέλλον. Η κοινή αυτή πολιτική περιλαμβάνεται στις πολιτικές που έχει αναπτύξει η Ε.Ε. Το γεγονός ότι η προστασία της δημόσιας υγείας έχει τεράστιο κόστος αποτρέπει τα κράτη-μέλη με μεγάλες οικονομικές δυνατότητες να κινηθούν προς αυτή την κατεύθυνση, εφόσον είναι φανερό ότι θα πρέπει να αυξήσουν σημαντικά την καθαρή συνεισφορά τους στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό.

Προς το παρόν τους κανόνες θέτουν για τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό οι λεγόμενοι «φειδωλοί», με αποτέλεσμα να είναι πρακτικά αδύνατη η ανάπτυξη και η χρηματοδότηση κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής υγείας.

Οι προσπάθειες περιορίζονται στον συντονισμό, για παράδειγμα στην προμήθεια και τη διανομή των εμβολίων, όταν με το καλό αναπτυχθούν, ή στην υιοθέτηση κοινών κανόνων για τις μετακινήσεις στο εσωτερικό της Ε.Ε. από χώρα σε χώρα.

Ακόμη και σε αυτά τα ζητήματα παρατηρείται σχετική ασυνεννοησία, γεγονός που δυσκολεύει την κοινή αντιμετώπιση της πανδημίας.

Η αντοχή του κόσμου

Κρίσιμο μέγεθος σε ό,τι αφορά την αποτελεσματική αντιμετώπιση της πανδημίας είναι η αντοχή που θα επιδείξουν, υπό πίεση, οι πολίτες. Σύμφωνα με έρευνες της κοινής γνώμης, στην Ελλάδα υπάρχει ένα εξαιρετικά σημαντικό ποσοστό 20%-25% των πολιτών που δεν πιστεύουν στην ύπαρξη της πανδημίας ή θέτουν εαυτούς εκτός της αναγκαίας κοινωνικής πειθαρχίας.

Ανάλογα ποσοστά «αρνητών» και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται η προσπάθεια επιβολής των αναγκαίων μέτρων και να περιορίζεται η αποτελεσματικότητά τους.

Φτώχεια και ανισότητες

Η αντοχή της κοινωνίας δοκιμάζεται και εξαιτίας της νέας φτώχειας που συνδέεται με την πανδημία, ιδιαίτερα σε χώρες με τα διαφορετικά προβλήματα της Ελλάδας και τις κοινωνικές ανισότητες που δημιουργούνται.

Η κυβέρνηση προσπαθεί να αλλάξει σε πολύ δύσκολες συνθήκες το οικονομικό σύστημα, ώστε να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση και να αναπτυχθεί η βιομηχανία, ιδιαίτερα η εξαγωγική.

Όμως οι τεράστιες κοινωνικές ανάγκες και ανισότητες που προκαλεί η πανδημία κάνουν πιο δύσκολη την οικονομική προσαρμογή.

Τεστ για όλους

Τώρα που βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την έξαρση της πανδημίας και το δεύτερο κύμα, πρέπει να αναλύσουμε τα λάθη και τις παραλείψεις μας και να βελτιώσουμε την πολιτική που εφαρμόζουμε.

Όπως εξηγώ στο νέο μου βιβλίο «Στον λαβύρινθο της πανδημίας» (405 σελ., εκδόσεις Κλειδάριθμος), δεν μπορούμε να επιτύχουμε την πλήρη καταγραφή των κρουσμάτων, ούτε την αντιμετώπιση της πανδημίας με περιορισμένα τεστ, της τάξης των 13.000-15.000 την ημέρα.

Πρέπει να υπάρξουν τεστ –προφανώς δωρεάν– για το σύνολο του πληθυσμού που απειλείται. Αυτό μας διδάσκει η κινεζική εμπειρία. Έτσι όπως εξελίσσονται τα πράγματα, τα νέα κρούσματα που καταγράφονται είναι το 1/4 ή το 1/5 των πραγματικών κρουσμάτων. Επομένως, δεν υπάρχει δυνατότητα αποτελεσματικής ιχνηλάτησης και περιορισμού της διάδοσης του κορονοϊού.

Η ΕΚΤ στο ύψος της

Τα καλά νέα της νέας περιόδου δοκιμασίας που έχουμε μπροστά μας είναι η εποικοδομητική στάση της ΕΚΤ. Έχει ενισχύσει την πολιτική της ποσοτικής χαλάρωσης, έχει συμπεριλάβει σε αυτήν τα ελληνικά ομόλογα, παρά το γεγονός ότι δεν πληρούσαμε τις σχετικές προϋποθέσεις, και σύμφωνα με συγκλίνουσες πληροφορίες ετοιμάζεται για νέες πρωτοβουλίες τον Δεκέμβριο, προκειμένου να στηρίξει την ευρωπαϊκή οικονομία και φυσικά την ελληνική.

Ο συνδυασμός των πρωτοβουλιών της Λαγκάρντ και της αξιοπιστίας του Μητσοτάκη δίνει εντυπωσιακά αποτελέσματα. Το επιτόκιο στο δεκαετές ομόλογο του ελληνικού Δημοσίου είναι λίγο κάτω από το 1%, ενώ ο βραχυπρόθεσμος δανεισμός του ελληνικού Δημοσίου με έντοκα γραμμάτια γίνεται το τελευταίο διάστημα με αρνητικά επιτόκια. Υπάρχουν δηλαδή επενδυτές που δέχονται να επιβαρυνθούν για να αποκτήσουν ελληνικούς τίτλους.

Αυτές οι εξελίξεις έχουν τεράστια σημασία, γιατί μας κρατάνε στις διεθνείς αγορές, και μάλιστα με εξαιρετικά καλούς όρους.

Όχι άλλη καθυστέρηση

Τα νέα είναι καλά και από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο, όταν δραστηριοποιηθεί, θα στηρίξει αποφασιστικά την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.

Το πρόβλημα είναι ότι τα λεφτά δεν τα έχουμε τώρα που τα χρειαζόμαστε, αλλά θα αρχίσουν να έρχονται, πιθανότατα, από το β΄ εξάμηνο του 2021.

Η διαμάχη μεταξύ Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, οι αντιρρήσεις της Ουγγαρίας και της Πολωνίας σε χρηματοδοτήσεις που θα εξαρτώνται από τον σεβασμό του ευρωπαϊκού κράτους δικαίου και οι τακτικοί ελιγμοί ορισμένων από τους «φειδωλούς» μάς υποχρεώνουν να αντιμετωπίσουμε στο άμεσο μέλλον την έξαρση της πανδημίας και το δεύτερο κύμα χωρίς πρόσθετες δωρεάν οικονομικές ευρωπαϊκές ενισχύσεις.

Η μάχη των τραπεζών

Πολλά θα κριθούν από την έκβαση της μάχης των τραπεζών στην Ε.Ε. και στην Ελλάδα. Οι Νότιοι προωθούν τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής bad bank, προκειμένου να μειωθούν τα κόκκινα δάνεια στους ισολογισμούς των τραπεζών και να μπορέσουν αυτές να χρηματοδοτήσουν περισσότερο αποτελεσματικά την πραγματική οικονομία.

Οι Βόρειοι εκφράζουν αντιρρήσεις, με το σκεπτικό ότι θα έχουν νέα επιδότηση των τραπεζών με δημόσιο χρήμα και σε ακραία περίπτωση δημιουργία κοινών οικονομικών υποχρεώσεων.

Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, κ. Στουρνάρας, προωθεί την ιδέα της δημιουργίας bad bank σε ελληνικό επίπεδο, για να μειωθούν άμεσα και δραστικά οι μη εξυπηρετούμενες οφειλές και να μπορέσει το τραπεζικό σύστημα να συμβάλει περισσότερο στη δυναμική ανάκαμψη της οικονομίας μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες.

Η νέα χρηματιστηριακή πτώση των μετοχών των ελληνικών τραπεζών δείχνει ότι πρέπει να βρεθεί τρόπος να σταθεροποιηθεί η κατάσταση, για να πάνε στη συνέχεια οι συστημικές τράπεζες καλύτερα.

Η οικονομική κατάσταση των τραπεζών συνδέεται και με τη λεγόμενη «δεύτερη ευκαιρία», εάν δηλαδή θα μπορέσουν οι πολίτες που έχουν υπερχρεωθεί στις τράπεζες, στα ασφαλιστικά ταμεία και στην εφορία να επιστρέψουν στον επαγγελματικό στίβο και στη δημιουργία. Όσο πιο αδύναμες εμφανίζονται οι τράπεζες, τόσο πιο περιορισμένες είναι οι δυνατότητες για τη λεγόμενη «δεύτερη ευκαιρία».

Το έλλειμμα και το χρέος

Η έκταση της πανδημίας επιβάλλει στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης να αλλάξει ξανά τους υπολογισμούς του για το 2020-2021.

Θεωρείται ότι είναι πολύ δύσκολο να περιοριστεί η πτώση του ΑΕΠ για το 2020, όπως είναι το τελευταίο βασικό σενάριο της κυβέρνησης, και να υπάρξει δυναμική ανάκαμψη, της τάξης του 7%, το 2021.

Οι περισσότεροι αναλυτές κάνουν λόγο, εξαιτίας της δυναμικής της πανδημίας, για διψήφιο ποσοστό πτώσης του ΑΕΠ το 2020 και κάλυψη, το πολύ, του μισού χαμένου εδάφους το 2021.

Η αλλαγή στις παραδοχές αναμένεται να στείλει στα ύψη το ασφαλιστικό και το δημοσιονομικό έλλειμμα, ενώ το δημόσιο χρέος θα αρχίσει να κινείται πάνω από το 200% του ΑΕΠ.

Πρέπει να βρεθεί τρόπος να μετριαστεί αυτή η δυναμική, γιατί διαφορετικά θα βρεθούμε αντιμέτωποι με μία ακόμη χαμένη δημοσιονομική δεκαετία.

Η κυβέρνηση καλείται να ελέγξει, στο μέτρο του δυνατού, τη δυναμική των ελλειμμάτων και του χρέους και να βρει ταυτόχρονα τρόπο να αυξήσει θεαματικά τα κονδύλια του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, για να στείλει το σωστό μήνυμα στην οικονομία, η οποία πλήττεται για μία ακόμη φορά από τη μεγάλη πτώση των επενδύσεων.

Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης βρίσκεται ξανά αντιμέτωπο με μια σύνθετη κατάσταση. Πρέπει να προχωρήσει στην αναθεώρηση των στόχων και των εκτιμήσεων για το 2020 και το 2021. Οφείλει να δείξει μεγαλύτερο ρεαλισμό στην προσέγγισή του, αλλά να μην οδηγηθεί και στην απόλυτη αισιοδοξία, η οποία στην οικονομία λειτουργεί ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία.

Οι πρωτοβουλίες για βελτίωση

Στο δύσκολο περιβάλλον που έχει δημιουργηθεί υπάρχουν δυνατότητες για την ανάπτυξη πρωτοβουλιών με στόχο τη βελτίωση της κατάστασης και της προοπτικής. Σε αυτές συμπεριλαμβάνω:

• Την προσφυγή στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας και τη σύναψη δανείου μέχρι 2% του ΑΕΠ, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες της πανδημίας και ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά το ΕΣΥ και το εκπαιδευτικό σύστημα.
• Δημιουργία bad bank με βάση την πρόταση Στουρνάρα, για καλύτερη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας.
• Στροφή στην ηλεκτροκίνηση στα λεωφορεία και στα ταξί της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, για να σταλεί το μήνυμα της πράσινης μετάβασης στην καθημερινή ζωή των πολιτών και να δημιουργηθούν νέες δυνατότητες για οικονομική ανάπτυξη.
• Στοχευμένη μείωση δημοσίων δαπανών, για να αποτραπεί ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός λόγω πανδημίας. Στις σημερινές συνθήκες δεν τίθεται θέμα δημοσιονομικής αυστηρότητας, υπάρχει όμως ζήτημα ιεράρχησης των προτεραιοτήτων και καταπολέμησης της σπατάλης.

Οι επιδόσεις του Νότου

Τεράστια σημασία για την ελληνική οικονομία έχουν οι επιδόσεις στην οικονομία και στην αντιμετώπιση της πανδημίας των μεγάλων χωρών του Νότου. Η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία αποτελούν τη 2η, 3η και 4η οικονομία της Ευρωζώνης και είναι πολύ δύσκολο να πάμε καλύτερα εάν δεν πάνε κι αυτές καλύτερα.

Στο β΄ τρίμηνο του 2020 είχαμε ανέλπιστα ισχυρή ανάκαμψη στην Ευρωζώνη, με αύξηση του ΑΕΠ κατά 12,7%. Οι καλές επιδόσεις στηρίχτηκαν σε μεγάλο βαθμό στην οικονομική βελτίωση στη Γαλλία, στην Ιταλία και στην Ισπανία.

Δυστυχώς, όμως, η έκταση της πανδημίας και τα μέτρα που επιβάλλει δημιουργούν τις συνθήκες για επιστροφή στην οικονομική ύφεση, ενώ με το πέρασμα του χρόνου εξαντλούνται ή περιορίζονται και οι κρατικές παρεμβάσεις για τη στήριξη της οικονομίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι, παρά τα καλά νέα για το γ΄ τρίμηνο, ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, Λεμέρ, επιμένει ότι η πτώση του ΑΕΠ το 2020 θα είναι διψήφια.

Από τις επιδόσεις της οικονομίας της Ευρωζώνης θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό και το αν θα διατηρηθεί το κλίμα εμπιστοσύνης που μας επιτρέπει να καλύπτουμε προσωρινά τις ανάγκες μας με πρόσθετο δανεισμό και με πολύ καλύτερους όρους. Μια ενδεχόμενη κρίση εμπιστοσύνης στην οικονομία της Ευρωζώνης εξαιτίας του δεύτερου κύματος της πανδημίας θα δημιουργούσε ανυπέρβλητα προβλήματα στην ελληνική οικονομία.

Η κρίσιμη 3η Νοεμβρίου

Η αποτελεσματική αντιμετώπιση του δεύτερου κύματος της πανδημίας σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο περνάει υποχρεωτικά από την ήττα του προέδρου Τραμπ στις εκλογές της 3ης Νοεμβρίου.

Ο Τραμπ έχει υποβαθμίσει τη συνεργασία ΗΠΑ-Ε.Ε., θεωρεί ότι ο κορονοϊός μπορεί να μην είναι πραγματική απειλή και έχει αποσύρει τις ΗΠΑ από τον ΠΟΥ. Εάν επανεκλεγεί, θα έχουμε μία ακόμη τετραετία της πολιτικής «πρώτα η Αμερική» που εφαρμόζει, με αποτέλεσμα να γίνει πιο δύσκολη η αντιμετώπιση της πανδημίας. Η αντιμετώπιση πρέπει υποχρεωτικά να είναι συντονισμένη και παγκόσμια, γιατί διαφορετικά θα αλλάζει το επίκεντρο της πανδημίας από τη μία περιοχή του πλανήτη στην άλλη, αλλά αυτή θα διατηρείται ισχυρή. Η Ευρώπη ήταν το επίκεντρο της πανδημίας για ένα διάστημα την περασμένη άνοιξη και γίνεται ξανά το επίκεντρο τώρα.

Κινεζικά διδάγματα

Για να ξεπεράσουμε τη δοκιμασία του δεύτερου γύρου της πανδημίας πρέπει να διδαχτούμε από την Κίνα και άλλες χώρες που, απ’ ό,τι φαίνεται, άφησαν οριστικά πίσω τους την πανδημία.

Στην Κίνα εφαρμόστηκε αυστηρός εγκλεισμός, τα τεστ αφορούσαν το σύνολο του πληθυσμού και η ιχνηλάτηση των κοινωνικών επαφών των κρουσμάτων έγινε με υπερσύγχρονο ψηφιακό τρόπο.

Η διαφορά μεταξύ Κίνας και Ε.Ε. είναι τεράστια, όπως αναλύω στο βιβλίο μου «Στον λαβύρινθο της πανδημίας». Εμείς απλώς διαχειριζόμαστε την πανδημία με στόχο να μην καταρρεύσει το σύστημα υγείας από τις πολλές εισαγωγές στα νοσοκομεία, ιδιαίτερα στις ΜΕΘ, ενώ στην Κίνα, στην Ταϊβάν, στη Νότια Κορέα, στην Ιαπωνία, στη Νέα Ζηλανδία αντιμετωπίζουν την πανδημία με στόχο να μην υπάρχουν θάνατοι από κορονοϊό, ούτε κρούσματα.

Κίνα και Νέα Ζηλανδία φαίνεται ότι ήδη πέτυχαν τον στόχο και οι άλλες χώρες βρίσκονται κοντά.

Η κινεζική οικονομία αναπτύσσεται ήδη εξαιρετικά δυναμικά και επικρατεί κλίμα οικονομικής και χρηματιστηριακής ευφορίας. Η εταιρεία Ant του Τζακ Μα της Alibaba πραγματοποίησε στα χρηματιστήρια της Σανγκάης και του Χονγκ Κονγκ τη μεγαλύτερη αρχική δημόσια εγγραφή στον κόσμο, ύψους 35 δισ. δολαρίων. Πρόκειται για ψηφιακή εταιρεία του χρηματοπιστωτικού κλάδου (fintech) και το ενδιαφέρον των επενδυτών έφτασε τα 2,8 τρισ. δολάρια, 870 φορές πάνω από τη δημόσια εγγραφή.

Η Κίνα φεύγει μπροστά, και αν ΗΠΑ και Ε.Ε. δεν λύσουν τα προβλήματά τους και δεν συνεννοηθούν μεταξύ τους, σε μερικά χρόνια δεν θα έχει κανέναν σοβαρό ανταγωνιστή.