Τεράστιας σημασίας η μεγάλη νίκη του Μακρόν - Free Sunday
Τεράστιας σημασίας η μεγάλη νίκη του Μακρόν
Γαλλία, Ε.Ε. μπορεί να αποκτήσουν νέα δυναμική

Τεράστιας σημασίας η μεγάλη νίκη του Μακρόν

Η άνετη επικράτηση του Εμανουέλ Μακρόν στις προεδρικές εκλογές στη Γαλλία είναι εξαιρετικά καλά νέα για τη χώρα του, την Ε.Ε. και την Ελλάδα.

Το ποσοστό του Μακρόν στο 58,5% και της Λεπέν στο 41,5%. Υπήρχαν περίοδοι κατά την πρώτη πενταετή προεδρία του Μακρόν, όπου η δημοτικότητά του έδειχνε ανησυχητική κάμψη. Σε αρκετές περιπτώσεις, ακόμη και λίγες εβδομάδες πριν από την κρίσιμη αναμέτρηση, η Λεπέν κατέγραφε δημοσκοπικά ποσοστά άνω του 45% για τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, δημιουργώντας την εντύπωση ότι είχε αρκετές πιθανότητες να κάνει τη μεγάλη ανατροπή.

Μεγάλες δυσκολίες

Η Γαλλία είναι μια δύσκολη χώρα από πολιτική και κοινωνική άποψη. Στην Ελλάδα έχουμε πολύ θετική εικόνα για τη Γαλλία. Τη θεωρούμε τη μεγάλη δύναμη της Ε.Ε. που είναι σταθερά μαζί μας σε ζητήματα ευρωπαϊκού και εθνικού ενδιαφέροντος.

Η πραγματικότητα όμως είναι πιο σύνθετη. Στη Γαλλία έχει αναπτυχθεί ο ευρωσκεπτικισμός σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό απ’ ό,τι στις άλλες μεγάλες χώρες της Ε.Ε. Σύμφωνα με έρευνες της κοινής γνώμης, οι Γάλλοι επιθυμούν την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση σε πολύ μικρότερο ποσοστό απ’ ό,τι οι Γερμανοί, οι Ιταλοί και οι Ισπανοί. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι το ευρωσύνταγμα ναυάγησε το 2005 με το «όχι» στο γαλλικό δημοψήφισμα.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό της Γαλλίας είναι η ιδιαίτερα έντονη αμφισβήτηση της πολιτικής τάξης. Οι Γάλλοι έχουν κοινά χαρακτηριστικά με εμάς, με την έννοια ότι κρίνουν αυστηρά τους πολιτικούς ηγέτες τους και αναπτύσσουν, σε περίοδο δυσκολιών, μία αντισυστημική λογική που μπορεί να οδηγήσει σε περιπέτειες.

Η σκληρή πολιτική μοίρα των Προέδρων της Δημοκρατίας που προηγήθηκαν του Μακρόν δείχνει πόσο απαιτητικό είναι το εκλογικό σώμα της Γαλλίας. Ο Σαρκοζί δεν μπόρεσε να επανεκλεγεί και ο Ολάντ δεν τόλμησε να διεκδικήσει την επανεκλογή του, εξαιτίας της κάθετης πτώσης της δημοτικότητάς του.

Επομένως, τίποτα δεν χαρίστηκε στον Μακρόν. Εξασφάλισε τη δεύτερη πενταετία με σταθερό φιλοευρωπαϊκό προσανατολισμό, παρά την ενίσχυση του γαλλικού ευρωσκεπτικισμού. Διατήρησε σε υψηλά επίπεδα τη δημοτικότητα και την αξιοπιστία του, παρά τα προβλήματα που δημιούργησαν η κρίση της Covid-19, η ενεργειακή κρίση και στη συνέχεια ο πόλεμος που εξαπέλυσε ο Πούτιν κατά της Ουκρανίας. Επέδειξε εντυπωσιακή αντοχή στις επιθέσεις που δέχθηκε από την άκρα Δεξιά και τη ριζοσπαστική Αριστερά και στο τέλος επικράτησε ξεχωρίζοντας με την προσωπικότητά του έναντι της Λεπέν και του Μελανσόν, τους οποίους έχω παρακολουθήσει σε πολιτική δράση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και μπορώ να διαβεβαιώσω ότι δεν είναι τυχαίοι.

Κέρδη για την Ε.Ε.

Η επικράτηση του Μακρόν στις προεδρικές εκλογές της Γαλλίας βελτιώνει εντυπωσιακά την προοπτική της Ε.Ε.

Ο Μακρόν αναδεικνύεται μαζί με τον επίσης Φιλελεύθερο πρωθυπουργό της Ολλανδίας, Ρούτε, σαν ο πιο έμπειρος Ευρωπαίος ηγέτης που μπορεί να κινητοποιήσει την Ε.Ε. των «27» σε θετική κατεύθυνση.

Ο Ρούτε, που θεωρείται ο ηγέτης των «φειδωλών», έχει συμπληρώσει δεκαετία στην εξουσία. Είναι πολύ προωθημένος σε ζητήματα κράτους Δικαίου και ατομικών και πολιτικών ελευθεριών, πιο σφιχτός όμως από τον Μακρόν σε ζητήματα χρηματοδότησης της κοινής ευρωπαϊκής προσπάθειας.

Ο πιο έμπειρος Ευρωπαίος ηγέτης είναι ο Όρμπαν, ο οποίος εξασφάλισε στις 3 Απριλίου την πέμπτη τετραετία στην πρωθυπουργία της Ουγγαρίας, με ένα θριαμβευτικό 53%.

Οι δύο ηγέτες έχουν συγκρουστεί στο παρελθόν, με τον Όρμπαν να εντάσσει τον Μακρόν στη διαρκή «συνωμοσία» των Βρυξελλών σε βάρος του και τον Μακρόν να θεωρεί ότι ο Όρμπαν κινείται εκτός ευρωπαϊκού πλαισίου σε ζητήματα διαφάνειας και σεβασμού των κανόνων του κράτους Δικαίου.

Ο Όρμπαν τάχθηκε ανοιχτά υπέρ της εκλογής της Λεπέν στην Προεδρία της Γαλλίας. Την υποδέχθηκε με τιμές στα τέλη του 2021 στη Βουδαπέστη και έβαλε μία ελεγχόμενη από πολιτικούς φίλους του τράπεζα της Ουγγαρίας να χρηματοδοτήσει την καμπάνια της Λεπέν. Το 2017, η Λεπέν είχε χρηματοδοτήσει την προεκλογική της προσπάθεια με δάνειο από ρωσική τράπεζα, αυτήν τη φορά το έκανε με δάνειο από τράπεζα της Ουγγαρίας.

Ενδεχόμενη επικράτηση της Λεπέν θα δημιουργούσε τις προϋποθέσεις για την ανάδειξη ενός «μπλοκ» ευρωσκεπτικιστών και αντιευρωπαίων, οι οποίοι θα έθεταν τους όρους τους στις Βρυξέλλες.

Με την επικράτηση Μακρόν ματαιώθηκαν τα σχέδια του Όρμπαν και εμποδίστηκε η σύγκλιση των δυνάμεων της σκληρής και της άκρας Δεξιάς σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ο Όρμπαν βρέθηκε σε κατάσταση διπλωματικής απομόνωσης και εξαιτίας της προσέγγισής του με τον Πούτιν.

Η γεμάτη κατανόηση στάση του έναντι του Πούτιν προκάλεσε την οργή των ηγετών της Πολωνίας, της Τσεχίας και της Σλοβακίας, οι οποίοι πρωταγωνιστούν στην προσπάθεια εξουδετέρωσης των επιθετικών σχεδίων του Ρώσου προέδρου. Έτσι, η λεγόμενη ομάδα του Βίζεγκραντ έχασε τη συνοχή της και ο Όρμπαν έχασε την υποστήριξη του Κατσίνσκι, του υπερσυντηρητικού ηγέτη της Πολωνίας.

Η επικράτηση του Μακρόν είναι πολύτιμη από ευρωπαϊκή άποψη, γιατί συμπίπτει χρονικά με τις ταλαντεύσεις και τους δισταγμούς του Σοσιαλδημοκράτη καγκελάριου της Γερμανίας, Σολτς. Κατά την πρώτη προεδρική του θητεία, ο Μακρόν πήρε ενδιαφέρουσες πολιτικές πρωτοβουλίες, οι περισσότερες από τις οποίες απορρίφθηκαν από την καγκελάριο Μέρκελ. Ο Σολτς θεωρείται καλών ευρωπαϊκών προθέσεων, το απέδειξε με τη συμβολή του στην υιοθέτηση της πρότασης του Νότου για τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης.

Προς το παρόν, όμως, εμποδίζεται στους χειρισμούς του από τις υπερβολικά στενές σχέσεις των Γερμανών Σοσιαλδημοκρατών με το σύστημα Πούτιν. Θεωρείται επίσης διακριτικός σαν πολιτικός και θα του πάρει χρόνο να επιβάλλει την παρουσία του στον τρικομματικό κυβερνητικό συνασπισμό της Γερμανίας, πολύ περισσότερο στην Ε.Ε. των «27».

Σε επίπεδο προσωπικότητας, ο Μακρόν θα δώσει τον ευρωπαϊκό τόνο σε συνεργασία με τον Ντράγκι και τον Ρούτε. Η προσωπικότητα όμως ενός πολιτικού ηγέτη δεν μπορεί να καταργήσει τον συσχετισμό των δυνάμεων.

Η Γαλλία υστερεί σε οικονομικές επιδόσεις και δυναμικό σε σχέση με τη Γερμανία, ενώ η θεωρία του Μακρόν για στρατηγική αυτονομία της Ε.Ε. έναντι των ΗΠΑ –την οποία υποστηρίζω με τις παρεμβάσεις μου στην υποεπιτροπή Άμυνας και Ασφάλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου– δεν έχει ιδιαίτερη πέραση στην Ε.Ε. των «27». Αντίθετα, ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αναδείξει τη σημασία των αμερικανονατοϊκών εγγυήσεων για την άμυνα των ευρωπαϊκών χωρών.

Γίνονται ορισμένες συμβολικές κινήσεις για κοινές ευρωπαϊκές αμυντικές δαπάνες και τη σταδιακή δημιουργία μιας δύναμης 5.000 ανδρών και γυναικών που θα μπορεί να κινητοποιηθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, τα μεγέθη όμως δεν στηρίζουν τη λεγόμενη στρατηγική αυτονομία της Ε.Ε.

Σειρά της κεντροδεξιάς

Η επικράτηση Μακρόν δεν δημιουργεί πρόβλημα μόνο στον Όρμπαν και την ευρωπαϊκή άκρα Δεξιά, αλλάζει και τον συσχετισμό δυνάμεων σε βάρος της κεντροδεξιάς της Γαλλίας και της Ε.Ε.

Η προεδρική υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών, Βαλερί Πεκρές, περιορίστηκε στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών σε ένα ταπεινωτικό 4,8%.

Ο Μακρόν κέρδισε την πρώτη προεδρική πενταετία συρρικνώνοντας το γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα από το οποίο προέρχεται. Κέρδισε τη δεύτερη προεδρική θητεία συρρικνώνοντας τη γαλλική κεντροδεξιά που εκφράζεται με το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα. Ο Φρανσουά Φιγιόν –προεδρικός υποψήφιος της κεντροδεξιάς στις προεδρικές του 2017– πήρε 21% σε δύσκολες γι’ αυτόν συνθήκες, εφόσον καταγγέλθηκε για διάφορα σκάνδαλα. Η πτώση από το 21% στο 4,8% δημιουργεί τάσεις αποσύνθεσης του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος. Παράλληλα, το οδηγεί σε χρεοκοπία, εφόσον, σύμφωνα με την εκλογική νομοθεσία, οι προεδρικοί υποψήφιοι που παίρνουν λιγότερο από το 5% των ψήφων χάνουν το δικαίωμα κάλυψης του 50% των προεκλογικών δαπανών τους από το Δημόσιο.

Το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα πηγαίνει τώρα στη δύσκολη αναμέτρηση των βουλευτικών εκλογών του Ιουνίου με τον ιδρυτή του και πρώην ηγέτη του, Νικολά Σαρκοζί, να τάσσεται ανοιχτά μαζί με άλλους «βαρόνους» του κόμματος υπέρ της δημιουργίας μιας προεδρικής κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας που θα στηρίξει τον Μακρόν.

Ο πρωταγωνιστικός ρόλος του Σαρκοζί στην εκλογική προσπάθεια του Μακρόν προκαλεί την αρνητική αντίδραση της Πεκρές, του πρώην υπουργού Εξωτερικών και Ευρωπαίου Επιτρόπου Μπαρνιέ και άλλων προσωπικοτήτων της κεντροδεξιάς.

Το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα βρίσκεται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, ακολουθώντας και αυτό την πορεία του Σοσιαλιστικού Κόμματος που χτυπήθηκε πρώτο από το φαινόμενο Μακρόν. Το επίτευγμα του Μακρόν είναι ότι μπόρεσε να πετύχει μία συστημική ανανέωση του πολιτικού συστήματος οδηγώντας στο περιθώριο τα παραδοσιακά κόμματα που κυριαρχούσαν στην πολιτική ζωή και περιορίζοντας έτσι, σε έναν βαθμό, την αντισυστημική δυναμική της άκρας Δεξιάς και της ριζοσπαστικής Αριστεράς.

Η κατάρρευση των Ρεπουμπλικάνων και το πέρασμα του Σαρκοζί στο στρατόπεδο του Μακρόν δημιουργεί πρόβλημα και στην ευρωπαϊκή κεντροδεξιά που εκφράζεται από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ).

Μετά το τέλος της περιόδου Μέρκελ και την εκλογική ήττα των Γερμανών Χριστιανοδημοκρατών, το ΕΛΚ δυσκολεύεται να βρει τον πολιτικό βηματισμό του.

Στη Γαλλία, οι Ρεπουμπλικάνοι οδηγούνται στο πολιτικό περιθώριο. Στην Ιταλία, το κόμμα Μπερλουσκόνι πήρε δημοσκοπικά μονοψήφιο ποσοστό. Στην Ισπανία, το Λαϊκό Κόμμα έχασε ψήφους προς τα δεξιά του υπέρ του ακροδεξιού Vox και οδηγήθηκε σε εσωκομματική κρίση και αλλαγή ηγεσίας. Στην Πορτογαλία και στη Μάλτα, η κεντροδεξιά γνώρισε εκλογικές ήττες με μεγάλη διαφορά από τους πρώτους Σοσιαλιστές. Ο «αστέρας» της ευρωπαϊκής κεντροδεξιάς Κουρτς υποχρεώθηκε, λόγω σκανδάλου, σε παραίτηση από την καγκελαρία και αναγκάστηκε σε πρόωρη πολιτική συνταξιοδότηση. Θύμα σκανδάλων του Μπορίσοφ και η κεντροδεξιά στη Βουλγαρία. Καλά νέα για το ΕΛΚ ήρθαν από την Τσεχία και τη Ρουμανία, τα οποία όμως δεν αλλάζουν τη γενική εικόνα της μεγάλης υποχώρησης των δυνάμεων της ευρωπαϊκής κεντροδεξιάς.

Τέλος, η κεντροδεξιά ηττήθηκε στις εκλογές της Ουγγαρίας από τον Όρμπαν και το κόμμα του, Fidesz, που μέχρι το 2021 πρωταγωνιστούσαν στο ΕΛΚ, ενώ ο πόλεμος στην Ουκρανία ενίσχυσε τη συντηρητική κυβέρνηση της Πολωνίας σε βάρος της κεντροδεξιάς αντιπολίτευσης, της οποίας ηγείται ο πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και πρόεδρος του ΕΛΚ, Ντόναλντ Τουσκ.

Η αποδυνάμωση του ΕΛΚ είναι ένα λεπτό ζήτημα και για τη ΝΔ. Περιορίζει τις ευρωπαϊκές δυνατότητές της σε σχέση με την περίοδο της κυριαρχίας της Μέρκελ και των Γερμανών Χριστιανοδημοκρατών. Ο Μητσοτάκης προβάλλει τις στενές του σχέσεις με τον Μακρόν, αλλά δεν παύει να υπάρχει μία αντίφαση στις ευρωπαϊκές επιλογές του. Είναι με το ΕΛΚ, αλλά χαίρεται με τις επιτυχίες των Γάλλων Φιλελευθέρων και του Renew σε βάρος της ευρωπαϊκής κεντροδεξιάς. Αντίστοιχη είναι η προσέγγιση του Τσίπρα, εφόσον ο ΣΥΡΙΖΑ ανήκει στην ευρωπαϊκή Αριστερά αλλά χαίρεται με τις επιτυχίες των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών, συχνά σε βάρος των κομμάτων της Αριστεράς.

Κοινωνικός διχασμός

Η άνετη εκλογική επικράτηση του Μακρόν δεν κρύβει τις διαστάσεις του κοινωνικού διχασμού που παρατηρείται στη Γαλλία. Ο διχασμός αυτός προϋπήρχε της προεδρικής θητείας Μακρόν, αλλά φαίνεται να ενισχύεται με το πέρασμα του χρόνου.

Προ εικοσαετίας, το Εθνικό Μέτωπο του Ζαν-Μαρί Λεπέν αναπτύχθηκε δυναμικά τραβώντας δυνάμεις και από τον χώρο της κομμουνιστικής Αριστεράς. Η κατάσταση είναι σήμερα χειρότερη, με τους χαμένους των αλλεπάλληλων κρίσεων να δίνουν ψήφο εμπιστοσύνης στη Μαρίν Λεπέν.

Η έρευνα του ινστιτούτου Ipsos για την εκλογική συμπεριφορά των Γάλλων στον δεύτερο γύρο των προεδρικών δίνει πραγματικά εντυπωσιακά αποτελέσματα.

Σε αυτούς που βρίσκονται σε δύσκολη οικονομική κατάσταση με μηνιαίο εισόδημα κάτω 1.250 ευρώ κυριάρχησε η αποχή με ποσοστό 40%. Φαίνεται ότι έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι δεν έχουν τίποτα να περιμένουν από το πολιτικό σύστημα. Σε αυτή την εισοδηματική κατηγορία, το ποσοστό της Λεπέν ήταν 34% και του Μακρόν μόλις 26%. Στα εισοδήματα από 1.250-2.000 ευρώ τον μήνα, το ποσοστό της αποχής είναι 32%. Το ποσοστό του Μακρόν ανεβαίνει στο 36% και της Λεπέν υποχωρεί στο 32%. Στα εισοδήματα μεταξύ 2.000-3.000 ευρώ τον μήνα, πρώτος έρχεται ο Μακρόν με 42%, ακολουθεί η Λεπέν με 33% και η αποχή περιορίζεται στο 25%.

Στα εισοδήματα άνω των 3.000 ευρώ τον μήνα, ο Μακρόν θριαμβεύει με 51%, η Λεπέν πέφτει στο 27% και η αποχή περιορίζεται στο 22%, κάτω από τον εθνικό μέσο όρο.

Όσο μεγαλύτερη είναι η οικονομική δυσκολία των πολιτών, τόσο μεγαλώνει το ποσοστό της Λεπέν.

Ανησυχία προκαλεί και η ανάλυση των αποτελεσμάτων στη βάση του επαγγέλματος των ψηφοφόρων.

Μεταξύ των εργατών θριαμβεύει η Λεπέν με 45%, ενώ ο Μακρόν περιορίζεται σε κάτι λιγότερο από το μισό, σε 22,11%. Το ποσοστό αποχής υψηλό στο 33%.

Ανάλογη εικόνα και μεταξύ των ιδιωτικών υπαλλήλων: 39% Λεπέν, 29,67% Μακρόν και 31% αποχή.

Στα στελέχη κυριαρχεί ο Μακρόν με 51,59%. Η Λεπέν πέφτει στο 15%, ενώ η αποχή είναι υψηλή, στο 33%. Στους «μέσους» επαγγελματίες υπερέχει ο Μακρόν με 39,53%, έναντι 27% της Λεπέν, και η αποχή στο 33%.

Όσο παράξενο κι αν φαίνεται για έναν φιλελεύθερο μεταρρυθμιστή πρόεδρο, η νίκη του Μακρόν στηρίχθηκε στους συνταξιούχους. Τον ψήφισαν σε ποσοστό 57%, με τη Λεπέν να περιορίζεται στο 27%. Πήγαν μαζικά στις κάλπες, παρά το όποια προβλήματα ηλικίας και υγείας, ρίχνοντας το ποσοστό αποχής τους μόλις στο 16%. Η ανάλυση των αποτελεσμάτων ανά ηλικιακή κατηγορία οδηγεί και αυτή σε ενδιαφέροντα και ανησυχητικά συμπεράσματα. Οι νέοι ψηφοφόροι ηλικίας 18-24 ετών έλαμψαν διά της απουσίας τους. Πρώτη ήρθε η αποχή με 41%. Ο Μακρόν πήρε 36% και η Λεπέν περιορίστηκε στο 23%.

Στις ηλιακές κατηγορίες 25-59, που είναι και οι πιο παραγωγικές, παρατηρείται μία γενική ισορροπία δυνάμεων.

Στους νέους 25-34 ετών κυριαρχεί η αποχή με 38%, ενώ ο Μακρόν προηγείται ελαφρά της Λεπέν με 32% έναντι 30%. Στις ηλικίες 35-49 ετών έρχεται οριακά πρώτη η αποχή με 35%, ακολουθούμενη από το Μακρόν με 34% και τη Λεπέν με 30,5%.

Στις ηλικίες 50-59 ετών παρατηρείται αλλαγή το συσχετισμού με τη Λεπέν στο 38%, τον Μακρόν δεύτερο με 36% και την αποχή να περιορίζεται στο 26%.

Στις ηλικίες 60-69 ετών, ο Μακρόν προηγείται άνετα της Λεπέν με 47% έναντι 33% και η αποχή υποχωρεί στο 20%.

Στους άνω των 70 ετών, οι οποίοι αποδεικνύονται και οι συνεπέστεροι ψηφοφόροι, ο Μακρόν θριαμβεύει με 60%, η Λεπέν πέφτει στο 25% και η αποχή συμπιέζεται στο 15%.

Οι άνω των 60 ετών με την υποδειγματική συμμετοχή τους και την ψήφο υπέρ του Μακρόν έκαναν τη διαφορά. Αυτό εξηγεί γιατί ο Μακρόν ανέβαλε επ’ αόριστον την ασφαλιστική μεταρρύθμιση, η οποία προέβλεπε τη σταδιακή άνοδο του ορίου συνταξιοδότησης από τα 62 στα 65 έτη.

Ο Μακρόν φρόντισε τους συνταξιούχους και αυτοί ανταπέδωσαν στις κάλπες ψηφίζοντας υπέρ της ανανεωμένης συστημικής σταθερότητας.

Υπάρχει βέβαια ένα ζήτημα, πώς μπορεί να εξελιχθεί μία κοινωνία όπου αυτοί που αντιμετωπίζουν μεγάλες οικονομικές δυσκολίες, όπως οι εργάτες και οι ιδιωτικοί υπάλληλοι, εναποθέτουν τις ελπίδες τους στην άκρα Δεξιά.

Υπάρχει επίσης ζήτημα ισορροπίας δυνάμεων μεταξύ Μακρόν και Λεπέν στις πιο παραγωγικές ηλικίες 25-59 ετών.

Τέλος, τη νίκη δίνουν με τη μαζική συμμετοχή τους οι συνταξιούχοι, ενώ οι νέοι 18-24 ετών, 25-34 ετών, 35-49 ετών, όπως και όσοι έχουν εισόδημα κάτω των 1.250 ευρώ έχουν τα υψηλότερα ποσοστά αποχής.

Η οικονομική διάσταση

Στην πρώτη πενταετία, ο Μακρόν είχε δύο σημαντικές κοινωνικές επιτυχίες. Περιόρισε το ποσοστό της ανεργίας στο 7,4% –δύο μονάδες πιο κάτω απ’ ό,τι το παρέλαβε–, με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης στο 7,2%. Παράλληλα, έφθασε τις κοινωνικές δαπάνες σαν ποσοστό επί του ΑΕΠ στο 31%, με τη Γερμανία να κινείται στο 25,9% και τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ στο 20%.

Όμως, οι αριθμοί δεν βγαίνουν με βάση τα κριτήρια μιας σύγχρονης ανταγωνιστικής οικονομίας. Το δημόσιο χρέος της Γαλλίας έχει αυξηθεί στο 112,9% του ΑΕΠ, με το χρέος της Γερμανίας να βρίσκεται κάτω από το 70% του ΑΕΠ.

Στο ζήτημα του εμπορικού ισοζυγίου, η Γαλλία έχει τεράστιο πρόβλημα. Το 2021 είχε έλλειμμα-ρεκόρ 84,7 δισ. ευρώ, με τη Γερμανία να επιτυγχάνει πλεόνασμα 178,7 δισ. ευρώ, ενώ το 2016-2017 σημείωνε ιστορικό ρεκόρ πλεονάσματος άνω των 250 δισ. ευρώ, με τη Γαλλία να καταγράφει ελλείμματα της τάξης των 58 δισ. ευρώ.

Η Γαλλία βρίσκεται σε φάση σταδιακής αποβιομηχάνισης. Το 2000 η βιομηχανική παραγωγή αντιστοιχούσε στο 16,9% του ΑΕΠ, ενώ το 2021 έπεσε στο 11,8% του ΑΕΠ.

Η πορεία της βιομηχανικής παραγωγής της Γερμανίας από το 2000 έως το 2021 ήταν πολύ πιο σταθερή. Από το 23,1% του ΑΕΠ στο 21,2% του ΑΕΠ, όπως και του συνόλου της Ευρωζώνης από το 20% του ΑΕΠ στο 17,7%.

Υπό την πίεση της πανδημίας και της λαϊκής δυσαρέσκειας και διαμαρτυρίας, οι δαπάνες του προϋπολογισμού αυξήθηκαν σε ένα πρωτοφανές 60% του ΑΕΠ, ενώ το δημοσιονομικό έλλειμμα ήταν το 2021 κοντά στο 7% του ΑΕΠ.

Ο Μακρόν πέτυχε μεγάλη αύξηση των επενδύσεων στο 25% και βελτίωσε τις αναπτυξιακές επιδόσεις της οικονομίας, η οποία όμως αναπτύσσεται με ετήσιο ρυθμό της τάξης του 1%.

Οι δημόσιες δαπάνες είναι τεράστιες, οι κοινωνικές ανάγκες και απαιτήσεις ακόμη μεγαλύτερες, ενώ οι αριθμοί δεν επιτρέπουν μεγάλη αισιοδοξία για την ενίσχυση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της γαλλικής οικονομίας.

Αν πάντως κάποιος έχει σοβαρές πιθανότητες να διαχειριστεί με επιτυχία την εξαιρετικά σύνθετη κατάσταση που περιέγραψα, αυτός είναι ο Εμανουέλ Μακρόν.