«Βιομηχανία» οι καισαρικές στην Ελλάδα

Σε ελέγχους προκειμένου να διαπιστωθεί εάν τηρείται το διεθνές πρωτόκολλο που δικαιολογεί την απόφαση των γιατρών για καισαρική τομή προχωρά το υπουργείο Υγείας. Αφορμή τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) που κατατάσσουν την Ελλάδα πρώτη στις καισαρικές.

Αριθμός-ρεκόρ

Τα στοιχεία που κατέθεσε στη Βουλή με επίκαιρη ερώτησή του ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Μανιός δείχνουν ότι το 2017 το ποσοστό καισαρικών τομών στην Ελλάδα ανήλθε στο 56,8%, όταν, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο είναι 15%. Μάλιστα, σύμφωνα με τον βουλευτή, στο Αγρίνιο το ποσοστό φτάνει το 83% και στη Σύρο το 69%.
Ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός έκανε λόγο για «οικονομικά κίνητρα αλλά και κίνητρα ευκολίας στους γυναικολόγους για την οργάνωση του χρόνου τους», αλλά και για την «αίσθηση στις γυναίκες ότι είναι πιο φιλική, πιο εύκολη και λιγότερο οδυνηρή η καισαρική τομή». Πρόσθεσε, δε, ότι «θέτουν σε αυξημένο κίνδυνο τις εγκύους, αλλά και επιβαρύνουν οικονομικά τη λειτουργία του ΕΣΥ».

Λήψη μέτρων

Από το βήμα της Βουλής ο κ Ξανθός διαβεβαίωσε ότι το υπουργείο θα προχωρήσει σε λήψη μέτρων με τη συμβολή και των μαιών, καθώς ο ρόλος τους έχει ενισχυθεί και αναβαθμιστεί με νομοθετική ρύθμιση. Μάλιστα ανακοίνωσε ότι «έχουν ήδη δοθεί οδηγίες στις διοικήσεις των νοσοκομείων να ελέγχουν αν τηρούν το διεθνές πρωτόκολλο, αλλά και να ζητούν από τους γιατρούς να τεκμηριώνουν την προσφυγή στην καισαρική».
Ωστόσο, ανταπαντώντας ο κ. Μανιός τόνισε ότι «οι διοικητές των δημόσιων νοσοκομείων πρέπει όχι απλώς να ελέγχουν αν τηρείται το πρωτόκολλο αλλά να ελέγχουν και τα οικονομικά κριτήρια. Δεν μπορεί σε ένα μόνο δημόσιο νοσοκομείο να έχουν γίνει δώδεκα γέννες σε μία μέρα και οι έντεκα να γεννάνε με καισαρική τομή και να εκδίδεται τιμολόγιο με επιπλοκές. Βρέθηκαν κλινικές να κάνουν 80% καισαρικές και το 100% να έχουν επιπλοκές. Αυτό σημαίνει ανεξέλεγκτη διασπάθιση του ΕΟΠΥΥ», ενώ ο κ. Ξανθός τον διαβεβαίωσε ότι «ο ΕΟΠΥΥ έχει ήδη πάρει εντολή να ελέγχει τις πλασματικές επιπλοκές που καταγράφονται στις καισαρικές τομές για να αυξάνεται το κόστος».

«Βολική μέθοδος»

Τον προηγούμενο μήνα σε ανακοίνωσή του ο Σύλλογος Επιστημόνων Μαιών-Μαιευτών Πάτρας (ΣΕΜΠ) χαρακτήρισε τις καισαρικές «βολική μέθοδο». Όπως τονιζόταν, «στην Ελλάδα οι καισαρικές έχουν αγγίξει το ιλιγγιώδες ποσοστό του 83% και η χώρα μας ανταγωνίζεται με άνεση πλέον την Τουρκία». Μάλιστα ο σύλλογος αναφέρθηκε και στο σύστημα εφημεριών στο ΕΣΥ, το οποίο «δεν επιτρέπει στις εγκυμονούσες να επιλέγουν τον γιατρό τους, με αποτέλεσμα να οδηγούνται σε αναίτια πρόκληση ή καισαρική στη βάρδια του γιατρού που έχει επιλεγεί».
Επιπλέον στοιχεία του Παρατηρητηρίου Μαιευτικής Βίας Ελλάδας επιβεβαιώνουν ότι στο Αγρίνιο οι καισαρικές τομές αγγίζουν το 83%, ακολουθεί κλινική των Χανίων με 74,8%, η Σύρος με 69% και η Πάτρα με ποσοστό 67,4%.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, στην Ελλάδα το 2016 από τις 92.898 γεννήσεις, οι 55.739 αφορούσαν καισαρικές.

Για δεύτερη φορά στη Βουλή

Πάντως, το θέμα των καισαρικών είχε συζητηθεί και τον περασμένο Μάρτιο στη Βουλή, με τον υπουργό Υγείας να απαντά σε σχετική επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή Β΄ Αθήνας του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργου Δημαρά.
Αναφερόμενος στο πόρισμα του Γραφείου του ΠΟΥ στην Ελλάδα, από τον οποίο είχε ζητήσει να διεξαγάγει έρευνα για το συγκεκριμένο θέμα, ο κ. Ξανθός είχε σημειώσει πως «στο σύνολο των γεννήσεων το 56,8% γίνεται με καισαρική τομή, εκ των οποίων το 53,8% στο ΕΣΥ και το 58,7% στον ιδιωτικό τομέα. Ο μέσος όρος στην Ευρώπη κυμαίνεται περίπου στο 30%, δηλαδή και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες υπάρχει πρόβλημα, αλλά σ’ εμάς υπάρχει διπλάσιο ποσοστό με αυξανόμενη τάση τα τελευταία χρόνια».
Ο υπουργός είχε κάνει λόγο για μια «εικόνα η οποία εκθέτει την επιστημονική κοινότητα, εκθέτει τη χώρα μας, εκθέτει τις επίτοκες γυναίκες στους αυξημένους κινδύνους μιας χειρουργικής πράξης όπως είναι η καισαρική τομή. Επίσης, επιβαρύνει σαφέστατα το σύστημα υγείας, διότι υπολογίζεται ότι το κόστος της καισαρικής τομής είναι περίπου 66% πάνω από τον φυσιολογικό τοκετό, και φυσικά επιβαρύνει οικονομικά τους πολίτες».
Ο κ. Ξανθός είχε τονίσει επίσης πως «πρέπει να τεκμηριώνεται επιστημονικά, με βάση τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες και τα guidelines που ισχύουν σε όλες τις χώρες, η απόφαση διενέργειας καισαρικής τομής. Χρειάζεται περισσότερος έλεγχος και αντικίνητρα. Αυτό είναι η ευθύνη της πολιτείας. Προφανώς χρειάζεται και αλλαγή κουλτούρας και στους υγειονομικούς, στους μαιευτήρες, αλλά και στην κοινωνία. Η προσπάθεια που θα κάνουμε από δω και πέρα θα είναι σε συνεργασία με την επιστημονική κοινότητα, με ενημέρωση της κοινωνίας, να πετύχουμε καλύτερες επιδόσεις της χώρας μας στον τομέα αυτόν».

Αύξηση της θνησιμότητας

Ανησυχητικά είναι τα στοιχεία έρευνας που παρουσίασε το 2017 ο δρ. Φίλιππος Φιλιππίδης, λέκτορας στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Imperial College του Λονδίνου, και στην οποία συμμετείχαν ο κ. Γιάννης Τούντας, καθηγητής Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής και διευθυντής του Κέντρου Μελετών Υπηρεσιών Υγείας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, και η κ. Βασιλική Γεροβασίλη του Νοσοκομείου Harefield του Λονδίνου.
Συγκεκριμένα, για το διάστημα 2010-2015 διαπιστώθηκε ότι όχι μόνο μειώθηκε κατά 3,9% κατά μέσο όρο ο ρυθμός γεννήσεων στη χώρα αλλά και αυξήθηκε κατά περίπου 1,8% κατ’ έτος η βρεφική θνησιμότητα, μετά από μείωση 2,1% το διάστημα 2001-2009. Από την άλλη, πάντως, οι γεννήσεις νεκρών βρεφών συνέχισαν την πτωτική τους τάση με ετήσιο ρυθμό 4,6%.