Η ισχυρότερη έκρηξη στο Σύμπαν
Η απέραντη κοσμική τρύπα ήταν γνωστή από παλαιότερα, μέχρι σήμερα όμως κανείς δεν είχε φανταστεί ποια μπορεί να ήταν η προέλευσή της. Όπως αποκαλύπτουν νέες παρατηρήσεις, η κολοσσιαία φυσαλίδα είναι το κατάλοιπο της ισχυρότερης έκρηξης στο Σύμπαν μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.
Η έκρηξη συνέβη πριν από εκατομμύρια χρόνια σε μια μαύρη τρύπα μεγάλης μάζας που κρύβεται στην καρδιά ενός από τους χιλιάδες γαλαξίες που σχηματίζουν το σμήνος του Οφιούχου, περίπου 390 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη.
«Έχουμε δει και στο παρελθόν βίαια ξεσπάσματα στα κέντρα γαλαξιών, αυτό εδώ όμως είναι πραγματικά τεράστιο» λέει η Μέλανι Τζόνστον-Χόλιτ, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κέρτιν της Αυστραλίας.
«Δεν έχουμε όμως ιδέα γιατί ήταν τόσο μεγάλο» προσθέτει η ερευνήτρια, μέλος της ερευνητικής ομάδας που παρουσιάζει την ανακάλυψη στο Astrophysical Journal.
Τα «ξεσπάσματα» στα οποία αναφερόταν συμβαίνουν όταν κάποιο άτυχο άστρο ή άλλο αντικείμενο τύχει να πλησιάσει τις μαύρες τρύπες που είναι γνωστό ότι κρύβονται στα κέντρα των περισσότερων γαλαξιών (και του δικού μας). Το υλικό που παγιδεύεται από τη μαύρη τρύπα και περιδινίζεται πριν χαθεί για πάντα μέσα της θερμαίνεται λόγω τριβής και εκπέμπει ισχυρή ακτινοβολία, τόσο ισχυρή ώστε μπορεί να κάνει ολόκληρο τον γαλαξία να ωχριά μπροστά της.
Η συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων WMA στην Δυτική Αυστραλία (Πηγή: ICRAR)
Η κοσμική «τρύπα» στην οποία αναφέρεται η νέα μελέτη είναι μια φυσαλίδα κενού χώρου μέσα στο καυτό, ιονισμένο αέριο μέσα στο οποίο κολυμπά το γαλαξιακό σμήνος του Οφιούχου.
Όπως λέει η Τζόνστον-Χόλιτ, η έκρηξη συνέβη «σε αργή κίνηση» στην πορεία εκατοντάδων εκατομμυρίων ετών.
Η κοιλότητα που άνοιξε έχει διάμετρο 1.500 ετών φωτός, αρκετά πλατιά για να χωρέσει 14 φορές τον δικό μας Γαλαξία.
Το απέραντο κενό είχε εντοπιστεί χάρη σε παλαιότερες παρατηρήσεις στο φάσμα των ακτίνων Χ, αρχικά όμως οι επιστήμονες απέκλειαν το ενδεχόμενο ξεσπάσματος κάποιας μαύρης τρύπας.
Η αλήθεια αποκαλύφθηκε χάρη σε νέες παρατηρήσεις με τη βοήθεια τεσσάρων τηλεσκοπίων, δύο διαστημικών και δύο επίγειων, που βλέπουν στο φάσμα των ραδιοκυμάτων. «Τα δεδομένα ταιριάζουν με τις παρατηρήσεις στις ακτίνες Χ σαν χέρι σε γάντι» λέει ο Δρ Μάξιμ Μάρκεβιτς του Κέντρου Διαστημικής Πτήσης Goddard της NASA, μέλος της ερευνητικής ομάδας. «Αυτός ήταν ο καθοριστικός παράγοντας που μας λέει ότι συνέβη μια έκρηξη πρωτοφανούς ισχύος» εξηγεί, αναφερόμενος στην εκπομπή ραδιοκυμάτων.
Περισσότερα στοιχεία για την κοσμική έκρηξη αναμένονται όταν η συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων WMA στην Δυτική Αυστραλία αναβαθμιστεί με διπλασιασμό των κεραιών της από τις 2.048 στις 4.096.
«Η συστοιχία θα γίνει έτσι δέκα φορές πιο ευαίσθητη» λέει η καθηγήτρια Τζόνστον Χόλιτ.
«Πιστεύω ότι είναι συναρπαστικό».
