Οι αμυντικές business της Τουρκίας με τους 4 μεγάλους της Ε.Ε.

H επίσκεψη του Ιταλού πρωθυπουργού, Μάριο Ντράγκι, στην Άγκυρα στις 6 Ιουλίου ολοκληρώθηκε με επιτυχία, όπως προκύπτει από την υπογραφή εννέα διμερών συμφωνιών, και είναι ενδεικτική του νέου κλίματος που επιδιώκει να διαμορφώσει ο πρόεδρος Ερντογάν με τις τέσσερις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες. Ειδικότερα όταν τα πολιτικά σκαμπανεβάσματα του τελευταίου χρόνου είχαν καταστήσει σαφές ότι υπάρχουν εντάσεις ανάμεσα στις δύο χώρες, από τότε που ο κ. Ντράγκι, αναφερόμενος στον Τούρκο πρόεδρο, είχε πει ότι «πρέπει να είμαστε ειλικρινείς με τους δικτάτορες».

Τώρα, όμως, ο Τούρκος πρόεδρος προσπαθεί να κάνει τις διμερείς σχέσεις με καθεμία από αυτές τριγωνικές, για να συμπεριλάβει και τις σχέσεις με την Ελλάδα.

Απαντώντας στο θέμα που έθεσε η Ιταλία για την αύξηση των προσφυγικών ροών από την Τουρκία, ο κ. Ερντογάν απέδωσε την εξέλιξη στον τρόπο με τον οποίο η Αθήνα διαχειρίζεται τις προσφυγικές ροές στο Αιγαίο.

«Η Ελλάδα έχει αρχίσει να γίνεται απειλή και για την Ιταλία», είπε, ενώ ο κ. Ντράγκι δήλωσε ότι η Ιταλία έχει ανοιχτές πόρτες για μετανάστες αλλά δεν μπορεί να δεχτεί άλλους. Οι Τούρκοι, από την πλευρά τους, υπενθύμιζαν ότι οι αφίξεις στην Ιταλία από την Τουρκία είχαν τριπλασιαστεί το 2021, εξέλιξη την οποία απέδιδαν στο ότι η Ελλάδα έχει κλείσει τα θαλάσσια σύνορά της με την Τουρκία σε ό,τι αφορά πρόσφυγες και μετανάστες.

Η Τουρκία αναδεικνύει το γεγονός ότι η Ιταλία, οι διμερείς ανταλλαγές με την οποία το 2021 είχαν ξεπεράσει τα 20 δισ. δολάρια, αποτελεί τον κυρίαρχο εταίρο της σε ό,τι αφορά τις αμυντικές δαπάνες και η μία από τις εννέα συμφωνίες που υπογράφηκαν αφορούσαν τα θέματα της άμυνας.

Ο Ερντογάν αγοράζει γαλλικά

Όμως, το πιο εντυπωσιακό στοιχείο της επίσκεψης ήταν η δήλωση του κ. Ντράγκι στον ιταλικό Τύπο ότι ο κ. Ερντογάν είχε ήδη συνομιλήσει και με τον πρόεδρο Μακρόν έτσι ώστε «οι τρεις χώρες να επανενεργοποιήσουν μια πλατφόρμα συνεργασίας, η λειτουργία της οποίας είχε διακοπεί μετά το 2018, εξαιτίας της γαλλικής στάσης.

Πρόκειται για το γαλλοϊταλικό αμυντικό σύστημα ASTERSAMP/T το οποίο έχει σχεδιαστεί για να καλύπτει εναέριες αμυντικές ανάγκες μέσου και μεγάλου βεληνεκούς, καθώς προστατεύει ευαίσθητα σημεία και δυνάμεις από πυραυλικές απειλές και αεροπορικές επιθέσεις.

«Αποφασίσαμε να συνεχίσουμε τις προσπάθειές μας να αναβιώσουμε τα τριπλά βήματα που κάναμε ως Τουρκία - Γαλλία - Ιταλία», είπε ο Ερντογάν, ο οποίος επιβεβαίωσε ότι συζήτησε το θέμα και με τον Γάλλο πρόεδρο, όπως έκανε και ο κ. Ντράγκι.

Προς το παρόν, παραμένει αδιευκρίνιστο αν αυτό θα σηματοδοτήσει κάποια αλλαγή στις γαλλοτουρκικές σχέσεις, οι οποίες δεν διήγαγαν τις καλύτερες ημέρες τους πρόσφατα, καθώς ο Γάλλος πρόεδρος είχε καταδικάσει τόσο τις τουρκικές απειλές στα ελληνικά νησιά όσο και τα εμπόδια που έβαζε η Τουρκία στην ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.

Όμως, τις διμερείς σχέσεις σκιάζει και ο ανταγωνισμός στο Σαχέλ, το οποίο ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας είχε φέρει ως παράδειγμα δεινών για την Ελλάδα, όταν συζητήθηκε στη Βουλή η συμφωνία ελληνογαλλικής στρατιωτικής συνεργασίας.

«Η Γαλλία λαμβάνει 7+ δισ. από μια υπερχρεωμένη χώρα. Εμείς είμαστε υποχρεωμένοι να στείλουμε Έλληνες στρατιώτες να πολεμήσουν στο Σαχέλ, ενώ η Γαλλία δεν υποχρεούται να μας στηρίξει εκτός των 6 ν. μιλίων», είχε αναρτήσει στο Twitter, στις 7 Οκτωβρίου 2021.

Οι διμερείς ανταλλαγές ανάμεσα στις δύο χώρες βρίσκονται στα 15 δισεκατομμύρια δολάρια, περίπου ισοκατανεμημένες με ελαφρύ προβάδισμα όμως στις τουρκικές εξαγωγές.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στη δεκαετία του 2010 παρατηρήθηκε αύξηση στους τουρκικής καταγωγής κατοίκους της Γαλλίας, οι οποίοι αυξήθηκαν κοντά στα 2 εκατ., ενώ δέκα χρόνια νωρίτερα μόλις ξεπερνούσαν το ένα. Από το 2020 μέχρι πρόσφατα, ανάμεσα σε αυτούς και ο 37χρονος Μπουράκ Γιλμάζ, ο οποίος οδήγησε τη Λιλ στο πρωτάθλημα του 2021, πριν μετεγγραφεί φέτος στην ολλανδική Φορτούνα Σιτάρ.

Η τουρκική επιρροή στη Γερμανία

Αντίστοιχα, οι τουρκικής καταγωγής κάτοικοι της Γερμανίας ξεπερνούν τα τρία εκατομμύρια ενώ πολλοί Τούρκοι στην καταγωγή Γερμανοί πολίτες φορούν τη φανέλα της Εθνικής Γερμανίας και οι πράσινοι της Γερμανίας είχαν Τούρκο στην καταγωγή συμπρόεδρο επί αρκετά χρόνια.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η τουρκική επιρροή στα γερμανικά πολιτικά πράγματα να είναι πιο ισχυρή από τη στιγμή που έχουν εκλεγεί τρεις ευρωβουλευτές, δεκαέξι ομοσπονδιακοί βουλευτές, 48 βουλευτές στα ομόσπονδα κράτη και 423 δημοτικοί σύμβουλοι, τουρκικής καταγωγής.

Συγχρόνως, στη Γερμανία λειτουργούν 80.000 κοινές επιχειρήσεις σε πενήντα διαφορετικούς τομείς με ετήσιο τζίρο που ξεπερνά τα 50 εκατ. και περίπου 500.000 εργαζόμενους.

Οι Γερμανοί τουρίστες που επισκέφθηκαν την Τουρκία ξεπερνούν τα 5 εκατομμύρια, ενώ αντίστοιχα οι Γάλλοι είναι περίπου 800.000 και οι Ιταλοί περίπου 300.000.

Με όλα αυτά, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι οι διμερείς ανταλλαγές ξεπερνούν τα 35 δισεκατομμύρια δολάρια, με πλεονέκτημα των γερμανικών εξαγωγών έναντι των τουρκικών.

Το 2019, μετά τις τουρκικές στρατιωτικές επιχειρήσεις, στις απαγορευμένες γερμανικές εξαγωγές προς Τουρκία είχαν συμπεριληφθεί και οι εξοπλισμοί που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στη Συρία.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να προκληθεί έκπληξη όταν ο καγκελάριος Σολτζ, ο οποίος επισκέφθηκε την Άγκυρα στις 15 Μαρτίου, απαντώντας στις 29 Ιουνίου σε ερώτηση αν θα αρθεί το εμπάργκο όπλων στην Τουρκία, μετά την άρση του βέτο για την ένταξη Φινλανδίας και Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, είπε ότι αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχουν περιορισμοί που έχουν επιβληθεί στις εξαγωγές όπλων προς την Τουρκία. Ειδικά, όταν λίγες μέρες νωρίτερα, η Γερμανία είχε εκφράσει την ανησυχία της για την τoυρκική επιθετική ρητορική εναντίον της Ελλάδας.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τον Ιανουάριο του 2021 η Γερμανία είχε απορρίψει την έκκληση της Αθήνας να σταματήσει η παραγωγή των 11 γερμανικών υποβρυχίων για την Τουρκία, σε μία συμφωνία συνολικού κόστους 4 δισ. δολαρίων. Τα πρώτα έξι από αυτά παραδίδονται φέτος.

Η Γερμανία προμηθεύει την Τουρκία με μηχανές για τα τανκς Altay και άλλους εξοπλισμούς για τις ένοπλες δυνάμεις της.

Πάντως, στο Βερολίνο επικρατεί ανησυχία για το ενδεχόμενο να μεταφερθούν στη Γερμανία οι πολιτικές αντιπαραθέσεις ενόψει των εκλογών του 2023, ειδικά μετά την αποκάλυψη της γερμανικής αντικατασκοπίας τον προηγούμενο μήνα, ότι Τούρκοι πράκτορες παρακολουθούσαν έναν τουλάχιστον Γερμανό πολίτη, τουρκικής καταγωγής.

Σοσιαλιστές, Podemos και Ερντογάν κάνουν αεροπλανοφόρα

Εκτός από την Ιταλία, τη Γαλλία και τη Γερμανία, η Τουρκία έχει σχέσεις αμυντικής συνεργασίας και με την Ισπανία. Το θέμα είχε αναδείξει ο ευρωβουλευτής Γ. Κύρτσος, όταν διαπιστωνόταν η επιφυλακτικότητα της Μαδρίτης απέναντι στις ελληνικές θέσεις.

Κατά την τελευταία επίσκεψη του Ισπανού πρωθυπουργού, Πέδρο Σάντσεθ, στην Άγκυρα, τον Νοέμβριο του 2021, στο πλαίσιο της διακυβερνητικής των δύο χωρών, υπογράφηκαν πέντε συνθήκες συνεργασίας.

Στις δηλώσεις μετά, ο πρόεδρος Ερντογάν είπε ότι η Μαδρίτη και η Άγκυρα θα συνεχίζουν να συνεργάζονται σε πολλούς τομείς, όπως η άμυνα, όπου υπάρχουν πολλές συνέργειες που συμπεριλαμβάνουν τη ναυπήγηση ενός αεροπλανοφόρου και ενός υποβρυχίου και αμέσως μετά ο Ισπανός πρωθυπουργός διευκρίνισε ότι στις συνομιλίες ετέθησαν τα θέματα στα οποία δεν υπήρχαν διαφωνίες αλλά και θέματα στα οποία οι απόψεις ήταν διαφορετικές, τα οποία όμως δεν κατονόμασε.

Στην Τουρκία σήμερα λειτουργούν περίπου 600 ισπανικές επιχειρήσεις ενώ στην Ισπανία 75 τουρκικές.

Οι δύο ηγέτες έθεσαν ως στόχο διμερείς οικονομικές συναλλαγές που θα ξεπεράσουν τα 20 δισ. δολάρια τον χρόνο, ενώ γενικά η επίσκεψη Σάντσεθ είχε προκαλέσει και την ενόχληση της Αθήνας.

«Είναι αυτονόητο ότι τα κράτη-μέλη δεσμεύονται από τις αποφάσεις, τις διακηρύξεις και τις προσεγγίσεις του συμβουλίου γύρω από θέματα που αφορούν τις σχέσεις κρατών-μελών της Ένωσης με την Τουρκία και την προκλητικότητα και την παραβατικότητα που εμφανίζει σε σχέση με το Διεθνές Δίκαιο. Όφειλε ο σοσιαλιστής Ισπανός πρωθυπουργός να λάβει υπόψη του τη συνολική στάση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Σημειώνω ότι ο αρχηγός της αντιπολίτευσης στην Ισπανία έχει εκφράσει με ανάρτησή του την αντίθεσή του, την ενόχλησή του στην εξέλιξη αυτή», είχε πει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου.

Το 2020, συνολικά η αξία των ισπανοτουρκικών ανταλλαγών ξεπέρασε τα 12 δισ. δολάρια, με τις τουρκικές εξαγωγές να αγγίζουν τα 7 δισ. και τις ισπανικές τα 5,2 δισ.