Οι startups που τίναξαν την μπάνκα

Το απόλυτο case study για νεοφυή επιχείρηση ή αλλιώς startup αποτελεί η περίπτωση της Taxibeat, της δημοφιλούς ελληνικής εφαρμογής για κλήση ταξί που ξεκίνησε με ένα αρχικό κεφάλαιο 40.000 ευρώ και πουλήθηκε στον κολοσσό Daimler έναντι 43 εκατ. ευρώ.

Ωστόσο, πριν από την Taxibeat του Νίκου Δρανδάκη υπήρξαν και άλλες, ίσως λιγότερο γνωστές αλλά αρκετά πετυχημένες startups. Νέες, μοντέρνες, ελκυστικές νεοφυείς επιχειρήσεις που γεννήθηκαν στην Ελλάδα τα χρόνια της κρίσης και έχουν ανοίξει τα φτερά τους πέρα από τα σύνορά μας, μεταφέροντας τη δραστηριότητά τους σε άλλες χώρες και καταφέρνοντας σε πολλές περιπτώσεις να συγκεντρώσουν επενδύσεις από γνωστά ξένα επενδυτικά κεφάλαια.

Πλέον πρόσφατο παράδειγμα επιτυχημένης και προς τούτο ελκυστικής για ξένους επενδυτές αποτελεί η εταιρεία Avocarrot που δραστηριοποιείται στο mobile advertising, δηλαδή στη διαφήμιση μέσω κινητού τηλεφώνου. Τρία χρόνια μετά την ίδρυσή της εξαγοράστηκε έναντι 20 εκατ. δολαρίων (περίπου 18 εκατ. ευρώ) από τον γερμανικό όμιλο Glispa Global Group. Το 2013 η αμερικανική τεχνολογική εταιρεία Splunk, εισηγμένη στον δείκτη Nasdaq, εξαγόρασε την ελληνική BugSense, η οποία είχε ιδρυθεί μόλις το 2011. Αυτό που έκανε η BugSense ήταν στην ουσία ένα ολοκληρωμένο εργαλείο που συλλέγει και αναλύει σε πραγματικό χρόνο τις επιδόσεις των εφαρμογών κινητών τηλεφώνων, την ποιότητα των εφαρμογών, καθώς και τις αναφορές σφαλμάτων.

Ακόμη ένας γερμανικός όμιλος, η Delivery Hero, με βασικό μέτοχο τον γερμανικό όμιλο Rocket Internet, πραγματοποίησε προ διετίας την εξαγορά του e-food.gr, που είχε ξεκινήσει τη δραστηριότητά του το 2012. Η Delivery Hero δραστηριοποιείται στον χώρο του online delivery φαγητού σε 34 χώρες με περισσότερους από 1.500 εργαζόμενους στο δυναμικό της. Ξεκίνησε τη δραστηριότητά της το 2011 και σήμερα εξυπηρετεί 10.000.000 παραγγελίες σε καθημερινή βάση, ενώ συνεργάζεται με 100.000 εστιατόρια.

Είχε προηγηθεί ένα από τα μεγαλύτερα deals με στόχο ελληνικό startup, αυτό της AbZorba Games, της startup εταιρείας στον χώρο του gaming, από θυγατρική της αυστριακής Novomatic, ενός από τους μεγαλύτερους παρόχους τεχνολογίας για τον κλάδο των τυχερών παιχνιδιών. Η AbZorba ιδρύθηκε τον Σεπτέμβριο του 2011 και γρήγορα έγινε γνωστή στην αγορά παιχνιδιών τύπου καζίνο και εφαρμογών για έξυπνα κινητά τηλέφωνα, προσελκύοντας την προσοχή ξένων επενδυτών.

Εξίσου σημαντική, ύψους 8,5 εκατ. ευρώ, ήταν η εξαγορά της AntCor, ελληνικής εταιρείας τεχνολογίας που δραστηριοποιείται στον χώρο του WiFi, από την u-blox AG, εισηγμένη στο ελβετικό χρηματιστήριο.

Το ρεκόρ, ωστόσο, στη συγκέντρωση κεφαλαίων μεταξύ των ελληνικών startups κατέχει η Persado, καθώς έχει συγκεντρώσει επενδυτικά κεφάλαια περίπου 66 εκατ. δολαρίων (περίπου 59 εκατ. ευρώ) μέσα σε λιγότερα από τέσσερα χρόνια από τη δημιουργία της. Ιδρύθηκε το 2012 ως ερευνητικό τμήμα της επίσης ελληνικής Upstream, το οποίο μελέτησε την αυτοματοποίηση της γλώσσας και πλέον λειτουργεί ως ανεξάρτητη εταιρεία με έδρα τη Νέα Υόρκη, αλλά και με γραφεία στην Ελλάδα. Σε αυτήν έχουν επενδύσει, μεταξύ άλλων, η StarVest Partners, η Bain Capital Ventures, η American Express Ventures και η Citi Ventures.

Ένα από τα πλέον επιτυχημένα παραδείγματα ελληνικών νεοφυών επιχειρήσεων θεωρείται η Workable. Ιδρύθηκε το 2012 και προσφέρει σε επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο ολοκληρωμένο και εύχρηστο cloud (υπολογιστικό νέφος ελληνιστί) λογισμικό διαχείρισης της διαδικασίας εξεύρεσης προσωπικού. Η πρώτη χρηματοδότηση που έλαβε ήταν 600.000 ευρώ από το Openfund και μερικούς ιδιώτες επενδυτές, αλλά μέσα σε λιγότερα από τέσσερα χρόνια έχει συγκεντρώσει κεφάλαια ύψους 34,5 εκατ. δολαρίων (περίπου 31 εκατ. ευρώ). Μόνο πέρυσι το φθινόπωρο κατάφερε στον γύρο χρηματοδότησης που πραγματοποίησε να συγκεντρώσει 27 εκατ. δολάρια με τη συμμετοχή τριών θεσμικών επενδυτών με έδρα το Λονδίνο (Balderton Capital, Notion Capital και 83North, που είναι η πρώην Greylock IL). 

Αξίζει να υπενθυμίσουμε εδώ ότι το Openfund είναι το ελληνικό venture capital (κεφάλαιο επενδυτικών συμμετοχών) που συνέβαλε αποφασιστικά στη χρηματοδότηση πολλών επιτυχημένων στη συνέχεια startups, αξιοποιώντας πόρους της κοινοτικής πρωτοβουλίας «Jeremie».

Άλλες επιχειρήσεις που αξιοποιούν την τεχνολογία των εφαρμογών για την παροχή όμως άλλων υπηρεσιών είναι, για παράδειγμα, η Forky, που παρέχει καθημερινά γεύματα μεσογειακής διατροφής. Η εταιρεία ιδρύθηκε μόλις το 2014 και στον πρώτο γύρο χρηματοδότησης συγκέντρωσε 800.000 ευρώ, ενώ πλέον συνολικά η χρηματοδότηση που έχει συγκεντρώσει είναι 2 εκατ. ευρώ. H Hellas Direct, που δραστηριοποιείται στον τομέα της παροχής ασφαλιστικών υπηρεσιών, συγκέντρωσε κεφάλαια ύψους 20 εκατ. ευρώ με κύριους επενδυτές τα funds Thirdpoint και Endeavor Catalyst. Οι παραπάνω αναφορές αποτελούν μόνο μερικές ενδεικτικές περιπτώσεις startups που συνεχίζουν να ακολουθούν επιτυχημένη πορεία.

Η διείσδυση των startups τα τελευταία χρόνια φαίνεται από τη ραγδαία αύξηση των επενδεδυμένων κεφαλαίων. Το 2010 οι συνολικές επενδύσεις ανέρχονταν σε 1,23 δισ. ευρώ και είχαν γίνει 202 συμφωνίες. Το 2014 οι συνολικές επενδύσεις έφτασαν τα 6,64 δισ. ευρώ, ενώ πραγματοποιήθηκαν 633 συμφωνίες.

Επιπρόσθετα, ο αριθμός των startups στην Ε.E. υπολογίζεται σε 636.964 και σε αυτές έχουν περιληφθεί επιχειρήσεις που έχουν δημιουργηθεί από Έλληνες αλλά εδρεύουν σε άλλες χώρες και κυρίως στο Λονδίνο, όπως, για παράδειγμα, η Incrediblue και η Workable. Τα συνολικά έσοδα των επιχειρήσεων αυτών, σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκεντρώνει η πρωτοβουλία Startup Hubs Europe, ανέρχονται σε 320 δισ. ευρώ, ενώ η συνολική χρηματοδότηση που έχουν λάβει υπολογίζεται σε 17,6 δισ. ευρώ. Στις ευρωπαϊκές startups απασχολούνται συνολικά πάνω από 3 εκατ. άτομα, με τους μισούς από αυτούς να εργάζονται στις startups οι οποίες εδρεύουν στο Λονδίνο.

Άλλωστε στην πρωτεύουσα του Ηνωμένου Βασιλείου βρίσκονται οι περισσότερες επιχειρήσεις (274.280) και ακολουθεί το Βερολίνο με 171.112 επιχειρήσεις, ενώ στην τρίτη θέση κατατάσσεται το Μόναχο με 95.244 επιχειρήσεις. Το Λονδίνο δεν είναι η μοναδική βρετανική πόλη με σημαντικό αριθμό startups, καθώς τα στοιχεία δείχνουν ότι υπάρχουν και 51.373 επιχειρήσεις στο Μάντσεστερ.

Στην πλειονότητά τους οι startups στην Ευρώπη είναι πολύ μικρές από πλευράς τζίρου και απασχολούμενου προσωπικού. Ειδικότερα, το 23% είχε το 2014 έσοδα κάτω από 50.000 ευρώ, ενώ το 78% αυτών απασχολεί από 1 έως 4 άτομα.