Έκρηξη οφειλών στα ασφαλιστικά ταμεία το 2015-2018

Την ανηφόρα έχουν πάρει τα χρέη των ιδιωτών στα ασφαλιστικά ταμεία, κάτι που, δυστυχώς, αποδεικνύει περίτρανα όχι μόνο τις δραματικές συνέπειες της πολιτικής της κυβέρνησης –που αυξάνει τους φόρους και τις εισφορές και παρά τις προεκλογικές υποσχέσεις της για τερματισμό της λιτότητας αναγκάζει τους Έλληνες φορολογούμενους να βάζουν ακόμα πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη– αλλά και την αποτυχία των ρυθμίσεων που έχουν προωθηθεί.

Κατά την τετραετία 2015-2018 οι οφειλές στα ασφαλιστικά ταμεία εκτινάχθηκαν και μάλιστα φαίνεται πως υπερδιπλασιάστηκαν σε σχέση με το 2014. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την τελευταία τριμηνιαία έκθεση του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ), τον Σεπτέμβριο του 2018 οι οφειλές στα ασφαλιστικά ταμεία εκτοξεύτηκαν στα 34,35 δισ. ευρώ, από 33,8 δισ. ευρώ που ήταν τρεις μήνες νωρίτερα, δηλαδή τον Ιούλιο του 2018.

Σύμφωνα με την ίδια έκθεση, οι νέες οφειλές, δηλαδή αυτές που δημιουργήθηκαν για πρώτη φορά εντός του 2018, είναι 74,214 εκατ. ευρώ και αφορούν 15.816 οφειλέτες. Τα υπόλοιπα αφορούν είτε παλαιότερα χρέη, που όμως εντός του τριμήνου Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2018 εντάχθηκαν για πρώτη φορά στο ΚΕΑΟ (συνολικά εντάχθηκαν 38.648 οφειλέτες, με συνολικές οφειλές 192 εκατ. ευρώ), είτε αυξήσεις πρόσθετων τελών για ήδη ενταγμένους οφειλέτες (363,2 εκατ. ευρώ).

Όπως σχολιάζει ο τομεάρχης Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης της ΝΔ, Γιάννης Βρούτσης, «οι συνολικές ληξιπρόθεσμες οφειλές στα ασφαλιστικά ταμεία έφτασαν τον Σεπτέμβριο να είναι 2,5 φορές υψηλότερες σε σχέση με το 2014, λόγω της ανερμάτιστης πολιτικής των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ». Ο ίδιος διευκρινίζει ότι μόνο το τελευταίο τρίμηνο η αύξηση των οφειλών έφτασε το μισό δισ. ευρώ, ενώ τονίζει ότι τα 13,7 δισ. ευρώ το 2014 στο τέλος Σεπτεμβρίου του 2018 εκτοξεύτηκαν στο ιλιγγιώδες ποσό των 34,354 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με τον ίδιο, «ο εξοντωτικός συνδυασμός υψηλών εισφορών και φόρων οδήγησε εκατομμύρια πολίτες και επιχειρήσεις σε αδυναμία πληρωμής των υποχρεώσεών τους, με αποτέλεσμα σήμερα 1.400.091 συμπολίτες μας να έχουν ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις προς τα ασφαλιστικά ταμεία συνολικού ύψους 34,4 δισ. ευρώ».

Σύμφωνα με τον κ. Βρούτση, επιβεβαιώνεται στην πράξη ότι με ευθύνη της κυβέρνησης έχουν οδηγηθεί σε αδιέξοδο εκατοντάδες χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες, επιστήμονες και αγρότες.

Από την πλευρά της, βέβαια, η κυβέρνηση κατηγορεί τη ΝΔ για παραχάραξη των στοιχείων του ΚΕΑΟ προκειμένου να κρύψει τις ευθύνες του παλιού πολιτικού συστήματος και υποστηρίζει ότι 79% των οφειλετών άρχισαν να χρωστούν για πρώτη φορά πριν από το 2015 και χρωστούν σήμερα το 97% των συνολικών οφειλών.

Αποτυχία των ρυθμίσεων

Τα στοιχεία αποτελούν την καλύτερη απόδειξη για την αποτυχία των ρυθμίσεων, είτε μέσω του εξωδικαστικού συμβιβασμού είτε μέσω των 100 δόσεων. Είναι χαρακτηριστικό πως μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου είχαν υποβληθεί 3.342 αιτήσεις για εξωδικαστική ρύθμιση από οφειλέτες με χρέη προς τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης. Από αυτές, οι 1.021 προχωρούν σε διαδικασία διαπραγμάτευσης με τους πιστωτές, οι 182 αφορούν διμερή διαπραγμάτευση με το ΚΕΑΟ, ενώ οι υπόλοιπες 2.139 είναι αιτήσεις για οφειλές ελεύθερων επαγγελματιών. Όσον αφορά τις παλιές ρυθμίσεις, ενεργή παραμένει σχεδόν μία στις τρεις, ήτοι μόλις 128.370 σε σύνολο 417.942 αιτήσεων.

Οι εισπράξεις

Οι οφειλέτες ενημερώνονται μέσω των ατομικών ειδοποιήσεων για το ύψος της οφειλής τους και καλούνται να προχωρήσουν άμεσα σε ρύθμιση ή εξόφληση. Μάλιστα, με τη λήξη της προθεσμίας ένταξης στη ρύθμιση των 100 δόσεων, παρατηρήθηκε σταδιακή ένταξη περισσότερων οφειλετών στην πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων.

Αυτό, σε συνδυασμό με τις δεσμεύσεις των τραπεζικών λογαριασμών, έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των εισπράξεων από ρυθμίσεις, καθώς στην πράξη οι οφειλές ρυθμίζονται σε λιγότερες δόσεις με υψηλότερο καταβαλλόμενο μηνιαίο ποσό.

Μόνο το τρίμηνο Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2018 το ΚΕΑΟ εισέπραξε 356,19 εκατ. ευρώ, ενώ από την έναρξη της λειτουργίας του έως το τέλος Σεπτεμβρίου έχουν εισπραχθεί 3,8 δισ. ευρώ. Ειδικά για τη ρύθμιση των 100 δόσεων, τα στοιχεία δείχνουν ότι έχουν «χαθεί» 48.049 αιτήσεις για συνολικά χρέη 2,1 δισ. ευρώ και πλέον παραμένουν ενεργές 63.782 που αφορούν 1,5 δισ. ευρώ οφειλές. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι στο 69% των περιπτώσεων απώλειας της ρύθμισης το ποσό της μηνιαίας δόσης ήταν ύψους από 50 έως και 300 ευρώ. Βέβαια, από τους 48.049 οφειλέτες του ΚΕΑΟ που απώλεσαν τη ρύθμιση των 100 δόσεων, οι 10.120 έχουν υπαχθεί στην πάγια ρύθμιση.

Η ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΕΦΚΑ

Εν τω μεταξύ, θα πρέπει να σημειωθεί ότι άνοιξε η ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΕΦΚΑ που δέχεται αιτήσεις για τη διαγραφή παλαιών αμφισβητούμενων οφειλών προς τα πρώην ασφαλιστικά ταμεία.

Ειδικότερα, παλαιές οφειλές μπορούν να διαγράψουν: νέοι ασφαλισμένοι (μετά την 1η/1/1993) με παράλληλη ασφάλιση σε δύο φορείς, ασφαλισμένοι που υπήχθησαν στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ λόγω πληθυσμιακών και εισοδηματικών κριτηρίων και παράλληλα στον πρώην ΟΑΕΕ για την ίδια δραστηριότητα, δημοσιογράφοι ασφαλισμένοι στο πρώην ΤΣΠΕΑΘ και παράλληλα ασφαλισμένοι, για την ίδια ιδιότητα, στον πρώην ΟΑΕΕ.

Προϋποθέσεις για την άσκηση του δικαιώματος είναι η ύπαρξη πλήρους ασφάλισης σε έναν ασφαλιστικό φορέα, η παράλληλη υπαγωγή στην ασφάλιση και δεύτερου φορέα, τυχόν οφειλές να υπάρχουν μόνο σε έναν εκ των δύο φορέων και ειδικά για τις περιπτώσεις 2 και 3 η παράλληλη ασφάλιση να αφορά την ίδια δραστηριότητα-ιδιότητα.