Επανεκκίνηση της οικονομίας και στήριξη σε εργαζόμενους - Free Sunday
Επανεκκίνηση της οικονομίας και στήριξη σε εργαζόμενους
Από τις 15 Ιουνίου θα τροποποιηθούν και τα υγειονομικά πρωτόκολλα για την υποδοχή των τουριστών, καθώς θα καταργηθεί η καραντίνα των 14 ημερών, αλλά και το υποχρεωτικό τεστ για όσους φτάνουν στην Ελλάδα με πτήσεις από «ασφαλή» αεροδρόμια.

Επανεκκίνηση της οικονομίας και στήριξη σε εργαζόμενους

Στο φουλ δουλεύουν οι μηχανές για την επανεκκίνηση της οικονομίας, ώστε η ύφεση λόγω του κορονοϊού να είναι κατά το δυνατόν χαμηλότερη.

Η κυβέρνηση έχει ποντάρει πολλά στην ανάσχεση της ανεργίας, καθώς μια εκτόξευσή της όχι μόνο θα αποτελέσει πλήγμα για την οικονομία αλλά μπορεί να αμαυρώσει και τη θετική εικόνα που έχει χτίσει η κυβέρνηση απέναντι στην πλειοψηφία των πολιτών όσον αφορά τη μάχη κατά του κορονοϊού. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ΣΕΒ, η ανεργία θα φτάσει το 2020 στο 20%, κάτι που σημαίνει μείωση της απασχόλησης κατά 155.000 άτομα: 54.000 αυτοαπασχολούμενοι και 101.000 μισθωτοί, από τους οποίους οι 13.000 θα είναι στον τουριστικό κλάδο. Αν ληφθούν υπόψη οι εποχικές διακυμάνσεις (πολύ μεγαλύτερη απασχόληση τους μήνες Μάρτιο έως Ιούλιο, ιδίως στον τουρισμό), προκύπτει ότι οι καθαρές προσλήψεις στον τουρισμό θα είναι μειωμένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019 κατά 224.000 άτομα, και στους λοιπούς κλάδους κατά 141.000 άτομα, δηλαδή συνολικά περίπου 365.000 άτομα. Αν σε αυτούς προστεθούν οι αναλογούντες αυτοαπασχολούμενοι, το σύνολο των πληττόμενων από τη νέα ανεργία θα ανέλθει σε περίπου 580.000 άτομα για πέντε μήνες.

Κατά συνέπεια, το βάρος πέφτει στο πρόγραμμα ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ που χρηματοδοτείται από το SURE, ισχύει από την 1η Ιουνίου έως τις 30 Σεπτεμβρίου, είναι ύψους 1 δισ. ευρώ και δικαίωμα συμμετοχής θα έχουν όλες οι επιχειρήσεις που εμφανίζουν μείωση του τζίρου τους τουλάχιστον 20% κατά το προηγούμενο χρονικό διάστημα.

Η ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ

Το πρόγραμμα για τη στήριξη της απασχόλησης θα λειτουργεί ως εξής:

  • Για όσο διάστημα ο εργαζόμενος βρίσκεται σε καθεστώς μειωμένης απασχόλησης, ο εργοδότης απαγορεύεται να προβεί σε καταγγελία της σύμβασης εργασίας και σε μείωση του ονομαστικού του μισθού.
  • Το δικαίωμα του εργοδότη να μειώνει τον χρόνο εργασίας του εργαζομένου πλήρους απασχόλησης έως και 50% θα ασκείται υπό την αυστηρή προϋπόθεση ότι δεν θα μεταβάλλεται το είδος της σχέσης εργασίας.
  • Ο μηχανισμός θα καλύπτει όλους τους υφιστάμενους εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης.
  • Το ίδιο θα ισχύσει και για όσους προσληφθούν με καθεστώς πλήρους απασχόλησης σε εποχικές επιχειρήσεις, όμως μόνο μέχρι τον αριθμό των εργαζομένων πλήρους απασχόλησης που διατηρούσαν οι επιχειρήσεις αυτές τον αντίστοιχο μήνα του 2019.
  • Η πολιτεία αναλαμβάνει την υποχρέωση αναπλήρωσης κατά 60% του εισοδήματος του εργαζομένου για τον χρόνο που ο εργαζόμενος δεν θα εργάζεται. Επιπλέον, σε περίπτωση που η καθαρή αμοιβή μετά την παραπάνω προσαρμογή υπολείπεται του κατώτατου μισθού, η διαφορά θα καλύπτεται εξολοκλήρου από το κράτος.
  • Ο εργοδότης έχει την υποχρέωση να καλύπτει το σύνολο των ασφαλιστικών εισφορών του εργαζομένου, υπολογιζόμενων επί του αρχικού ονομαστικού μισθού του.

Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν απαιτείται καμία συναίνεση για την ένταξη του εργαζομένου στο πρόγραμμα ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ, καθώς πρόκειται για μια απόφαση που λαμβάνει μόνο ο εργοδότης, ο οποίος δικαιούται, αν θέλει, να βάλει μέχρι και το 100% των εργαζομένων του σε πρόγραμμα με μειωμένο ωράριο.

Ο τουρισμός

Σε κάθε περίπτωση, το στοίχημα του τουρισμού θα είναι καθοριστικό για την έξοδο της Ελλάδας από την οικονομική κρίση. Στόχος είναι να μη χαθεί όλη η τουριστική σεζόν και στο πλαίσιο αυτό έχει δοθεί μεγάλη βαρύτητα στο προσεκτικό «άνοιγμα» του κλάδου σταδιακά από τις 15 Ιουνίου (θα αρχίσουν οι πτήσεις από το εξωτερικό με προορισμό την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη), ενώ το μεγάλο «κύμα» θα έρθει την 1η Ιουλίου, καθώς οι πτήσεις θα είναι τότε ελεύθερες προς όλα τα αεροδρόμια της επικράτειας, ενώ θα ανοίξουν ξανά και τα ξενοδοχεία 12μηνης λειτουργίας που παραμένουν κλειστά, συμπεριλαμβανομένων προσώρας και μεγάλων ξενοδοχειακών συγκροτημάτων της Αθήνας.

Εξάλλου, από τις 15 Ιουνίου θα τροποποιηθούν και τα υγειονομικά πρωτόκολλα για την υποδοχή των τουριστών, καθώς θα καταργηθεί η καραντίνα των 14 ημερών, αλλά και το υποχρεωτικό τεστ για όσους φτάνουν στην Ελλάδα με πτήσεις από «ασφαλή» αεροδρόμια – σύμφωνα πάντα με τις οδηγίες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Αεροπορικής Ασφάλειας.

Πάντως, η DBRS δίνει δύο σενάρια για την ελληνική οικονομία:

  • Με βάση το μετριοπαθές σενάριο, το ελληνικό ΑΕΠ θα συρρικνωθεί κατά 6,5% φέτος και η ανεργία θα ανέλθει στο 20% από 16,4% το 2019. Για το 2021 προβλέπεται επιστροφή στην ανάκαμψη με ρυθμούς 4% και υποχώρηση της ανεργίας στο 18%, ενώ για το 2022 η ανάπτυξη θα κυμανθεί στο 4,5% και η ανεργία θα υποχωρήσει στο 17,5%.
  • Το δυσμενές σενάριο προβλέπει ύφεση 10% για φέτος και εκτόξευση της ανεργίας στο 23%. Για το 2021 η ανάκαμψη θα είναι πιο αδύναμη, μόλις στο 1,5%, με υποχώρηση της ανεργίας στο 21%, ενώ για το 2022 προβλέπεται επιτάχυνση στο 4% και περαιτέρω υποχώρηση του ποσοστού ανέργων στο 18,5%.

Κοινωνικός τουρισμός

Εξάλλου, εντός των επόμενων ημερών αναμένεται να καθοριστούν οι όροι για το πρόγραμμα «Τουρισμός για Όλους», που αφορά την παροχή vouchers σε περίπου 250.000 πολίτες – εγγεγραμμένους στο ταμείο του ΟΑΕΔ. Το πρόγραμμα προβλέπει τη χορήγηση εκπτωτικών κουπονιών, ύψους 120 ευρώ, για καλοκαιρινές διακοπές διάρκειας κατ’ ελάχιστον τεσσάρων διανυκτερεύσεων.

Ο προϋπολογισμός του προγράμματος αναμένεται στα 30 εκατ. ευρώ, που θα χρηματοδοτηθούν από ευρωπαϊκούς πόρους. Στόχος είναι η ενίσχυση της ρευστότητας του τουριστικού κλάδου και η στήριξη του εσωτερικού τουρισμού, στο πλαίσιο των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας του κορονοϊού.

Στο μεταξύ, το υπουργείο Τουρισμού αναμένεται να προχωρήσει και σε εταιρικά vouchers, που θα δοθούν από ιδιωτικές επιχειρήσεις προς τους εργαζομένους τους. Ως κίνητρο προς τις εταιρείες, η κυβέρνηση αναμένεται να παράσχει διάφορες φορολογικές ελαφρύνσεις, ύψους έως 10 εκατ. ευρώ.

Τα εταιρικά vouchers θα γίνονται αποδεκτά ως εταιρικές δαπάνες, που θα εκπίπτουν φορολογικά από τα έξοδα της εταιρείας. Τα χρήματα, μάλιστα, θα είναι αφορολόγητα για τους εργαζόμενους.

Οι εργαζόμενοι στον τουρισμό

Εν τω μεταξύ, η δέσμη μέτρων της κυβέρνησης για τον τομέα του τουρισμού που ενεργοποιήθηκε από την 1η Ιουνίου προβλέπει παράταση του επιδόματος ανεργίας στους 120.000 εποχικά απασχολούμενους στα ξενοδοχεία που δεν θα επαναπροσληφθούν την τρέχουσα τουριστική σεζόν και επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών στους εποχικά εργαζόμενους μερικής απασχόλησης.

Σχετικά με τους εποχικά εργαζόμενους που δεν έχουν το δικαίωμα επαναπρόσληψης και λαμβάνουν το εποχικό επίδομα ανεργίας από 9/2019 έως 2/2020, θα δικαιούνται επίδομα ανεργίας για τους μήνες Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο, ίσο με το τελευταίο μηνιαίο επίδομα ανεργίας (400 ευρώ) που έλαβαν, με την προϋπόθεση να παραμένουν στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ την περίοδο 9/2019 έως 2/2020. Αν επαναπροσληφθούν με μερική απασχόληση στις εποχικές αυτές επιχειρήσεις, οι ασφαλιστικές τους εισφορές θα καλυφθούν από τον κρατικό προϋπολογισμό για το διάστημα από 1ης Ιουνίου έως 30 Σεπτεμβρίου. Οι επιχειρήσεις που κάνουν χρήση των μέτρων υποχρεούνται να μην κάνουν απολύσεις.

Όσον αφορά τους εργαζόμενους που απασχολούνται εποχικά στον τομέα των ξενοδοχείων και του τουρισμού γενικότερα, δίνεται η δυνατότητα στους εργοδότες τους να τους θέσουν σε αναστολή σύμβασης εργασίας, από 1/6/2020 έως 30/9/2020, εφόσον προηγουμένως τους επαναπροσλάβουν. Αυτοί οι εργαζόμενοι –σε αναστολή– θα είναι δικαιούχοι αποζημίωσης ειδικού σκοπού ύψους 534 ευρώ, ενώ οι ασφαλιστικές εισφορές εργοδότη και εργαζομένου, επί των 534 ευρώ, θα καλυφθούν πλήρως από το κράτος.

Σταδιακά, οι παραπάνω επιχειρήσεις θα μπορούν να ανακαλούν την αναστολή συμβάσεων εργασίας μέρους ή του συνόλου των εργαζομένων που είναι σε αναστολή, ανάλογα με το ποσοστό πληρότητας για τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις. Για παράδειγμα, σε ξενοδοχείο που παρουσιάζει 20% πληρότητα, ο εργοδότης θα πρέπει να ανακαλέσει το 1/3 των συμβάσεων εργασίας των εργαζομένων τους οποίους έχει θέσει σε αναστολή. Με πληρότητα 50%, θα πρέπει να ανακαλέσει τα 2/3 των συμβάσεων εργασίας, ενώ με πληρότητα 80% ο εργοδότης υποχρεούται να ανακαλέσει την αναστολή των συμβάσεων εργασίας όλων των εργαζομένων.

Σημειώνεται ότι οι εργαζόμενοι των οποίων ανακαλείται η αναστολή της σύμβασης εργασίας θα μπορούν να εντάσσονται στον μηχανισμό ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ, ώστε να εργάζονται με μειωμένο ωράριο (κατά 50%) και τον μισό μισθό, ενώ οι απώλειες εισοδήματος που θα έχουν θα καλύπτονται κατά 60% από το ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ.

Μείωση εισφορών και φοροελαφρύνσεις

Πάντως, παρά τα αρνητικά σενάρια για ύφεση και ανεργία, η κυβέρνηση παραμένει προσηλωμένη στην πολιτική μείωσης των φόρων που ανεστάλη λόγω της πανδημίας και προαναγγέλλει συνέχεια…

Από την πλευρά του, άλλωστε, ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο κάποιες από τις μειώσεις ΦΠΑ που θεσμοθετήθηκαν πρόσφατα για την επανεκκίνηση του κλάδου της εστίασης, του τουρισμού και των μεταφορών να γίνουν μόνιμες.

Πέρα από αυτά, όμως, στην κυβέρνηση επιμένουν να λένε πως μετά την πρώτη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,9%, που ισχύει από την 1η Ιουνίου, έρχεται και νέα μείωση εισφορών για τα επόμενα χρόνια. Είναι ένα σχέδιο που προβλέπει συνολική μείωση εισφορών κατά 5% σε ορίζοντα τετραετίας (αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2023), το οποίο, απ’ ό,τι φαίνεται, θα προχωρήσει ανεξάρτητα από την κρίση, με στόχο να μειωθεί το μη μισθολογικό κόστος και να καταπολεμηθεί ένα μεγάλο πρόβλημα που άφησε η δεκαετής κρίση που προηγήθηκε του κορονοϊού: η υψηλή ανεργία.

Η επιστρεπτέα προκαταβολή

Την ίδια στιγμή δρομολογούνται οι διαδικασίες για τη δεύτερη φάση της επιστρεπτέας προκαταβολής, με στόχο το μέτρο να είναι έτοιμο το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου, ώστε έως τις αρχές Ιουλίου να καταβληθούν τα ποσά στους δικαιούχους. Μάλιστα, το ποσό αναμένεται να είναι υπερδιπλάσιο της πρώτης φάσης του μέτρου, καθώς θα αγγίξει τα 1,4 δισ. ευρώ.

Στο πρόγραμμα θα μπορούν να συμμετάσχουν και όσες επιχειρήσεις είχαν ενταχθεί στην πρώτη φάση, με το ποσό που έλαβαν στην πρώτη φάση να αφαιρείται. Προϋπόθεση είναι και τα νέα στοιχεία να επιβεβαιώνουν τη μείωση του τζίρου τους.

Στη δεύτερη φάση θα διευρυνθεί η περίμετρος των επιχειρήσεων που θα περιληφθούν στο σχήμα στήριξης και θα υπάρχει μέριμνα και για ατομικές επιχειρήσεις που δεν είχαν ενταχθεί στην πρώτη φάση του προγράμματος.