Τα SOS της ανακύκλωσης

Τα τελευταία χρόνια η ανακύκλωση μπαίνει στη συζήτηση και στη ζωή των Ελλήνων όλο και περισσότερο. Ωστόσο, η Ελλάδα παραμένει ουραγός μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. στο θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων. Κύριο πρόβλημα είναι ότι η Ελλάδα εκτρέπει από την ταφή μόνο το 23% των απορριμμάτων της, έναντι 72%, που είναι ο μέσος όρος στην Ε.Ε. Στόχος του υπουργείου Περιβάλλοντος είναι να μειωθούν οι ποσότητες των απορριμμάτων που οδηγούνται σε ταφή στο 10% έως το 2030 και κομβικό ρόλο σε αυτό θα παίξει η ανακύκλωση.

Η αλήθεια είναι ότι τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι Έλληνες, κυρίως νεότερης ηλικίας, έχουν ευαισθητοποιηθεί και συμμετέχουν στη διαδικασία προστασίας του περιβάλλοντος μέσω της ανακύκλωσης. Υπάρχουν όμως κάποια λάθη που παρατηρούνται συχνά και μπορούν να προκαλέσουν περισσότερα προβλήματα από αυτά που λύνουν. Πιο αναλυτικά, στους κάδους ανακύκλωσης «απαγορεύονται» τα εξής:

1. Σπασμένα γυαλιά. Μπουκάλια και γυάλινες συσκευασίες ανακυκλώνονται, αλλά όχι τα σπασμένα γυαλιά, καθώς υπάρχει σοβαρός κίνδυνος τραυματισμού των εργαζομένων.

2. Κουτιά από πίτσα, συσκευασίες έτοιμου φαγητού. Αν και είναι χάρτινα και πλαστικά, δεν ανακυκλώνονται, καθώς είναι γεμάτα λίπη και υπολείμματα τροφών.

3. Σακούλες βιοδιασπώμενες ή φωτοδιασπώμενες. Σε αντίθεση με τις απλές πλαστικές σακούλες που μπορούν να ανακυκλωθούν, οι βιοδιασπώμενες έχουν ημερομηνία λήξης μετά την οποία αρχίζουν να θρυμματίζονται.

4. Κομματάκια χαρτί. Για να ανακυκλωθεί κάποιο χαρτί πρέπει να έχει μέγεθος τουλάχιστον Α4. Αυτό σημαίνει ότι σκισμένες σελίδες, εισιτήρια και άλλα χαρτάκια δεν πρέπει να ρίχνονται στους μπλε κάδους.

5. Βρεγμένο ή λερωμένο χαρτί. Λερωμένες χαρτοπετσέτες ή κομμάτια λαδωμένου χαρτιού όχι μόνο δεν ανακυκλώνονται αλλά αχρηστεύουν και τα υπόλοιπα ανακυκλώσιμα υλικά. Επίσης, χαρτί που έχει βραχεί, ακόμη κι αν στεγνώσει, δεν ανακυκλώνεται.

6. Υλικά από πηλό. Τα κεραμικά είδη, όπως π.χ. σκεύη ή κούπες καφέ, δεν ανακυκλώνονται.

7. Αφρολέξ και φελιζόλ. Είναι ιδιαίτερα εύφλεκτα υλικά, καθώς μπορούν να πάρουν φωτιά σε οποιοδήποτε στάδιο της πορείας της ανακύκλωσης.

8. Συσκευασίες τοξικών υλικών. Πλαστικές ή μεταλλικές συσκευασίες που περιείχαν ορυκτέλαια, αντιψυκτικά, εντομοκτόνα κ.ά. δεν πρέπει με τίποτα να ρίχνονται στους μπλε κάδους, γιατί τα κατάλοιπα των τοξικών δύσκολα απομακρύνονται.

9. CDs, DVDs και βιντεοκασέτες. Παρ’ ότι κατασκευάζονται κατά κύριο λόγο από αλουμίνιο, τα ψηφιακά δισκάκια ή οι παλιές μας βιντεοκασέτες περιέχουν πολλές προσμείξεις, καθιστώντας αδύνατη την άμεση ανακύκλωσή τους.

10. Καλαμάκια και πλαστικά μαχαιροπίρουνα. Παρ’ ότι πλαστικά, τα συγκεκριμένα υλικά μιας χρήσης δεν ανακυκλώνονται.

11. Πλαστικά έπιπλα. Οι μπλε κάδοι ανακύκλωσης δεν είναι κατάλληλοι για πλαστικά έπιπλα, παρά μόνο για υλικά συσκευασίας.

12. Συρμάτινες κρεμάστρες. Οι περισσότερες έχουν και πλαστικά μέρη, με αποτέλεσμα να υπάρχει κίνδυνος ανάμειξης των δύο υλικών. Μια καλή λύση είναι να διαχωρίζονται τα υλικά και να απορρίπτονται ξεχωριστά στον κάδο.

13. Τηλεκάρτες. Δεν θεωρούνται συσκευασίες, γι’ αυτό και δεν πρέπει να μπαίνουν στους μπλε κάδους. Αξίζει να σημειωθεί ότι το κόστος ανακύκλωσής τους είναι μεγαλύτερο από το κόστος παραγωγής τους.

14. Καπάκια από πλαστικά μπουκάλια. Ενώ τα πλαστικά μπουκάλια είναι βασικό ανακυκλώσιμο υλικό, τα καπάκια τους ανακυκλώνονται με διαφορετικό τρόπο. Αφαιρούμε, λοιπόν, τα καπάκια και τα πετάμε ξεχωριστά στον μπλε κάδο.

15. Κουτιά χυμών. Υπάρχουν ορισμένα κουτιά χυμών που δεν ανακυκλώνονται, λόγω του συνδυασμού πλαστικού και χαρτονιού. Πριν πετάξουμε το κουτί στον μπλε κάδο, πρέπει να ελέγξουμε αν φέρει την ειδική σήμανση καταλληλότητας για ανακύκλωση.

Τα… SOS της ανακύκλωσης

Σε γενικές γραμμές, λοιπόν, τα σημεία-κλειδιά για τη σωστή ανακύκλωση είναι τα εξής:

1. Διαχωρίζουμε καθημερινά τα υλικά συσκευασίας από τα υπόλοιπα απορρίμματα.

2. Αδειάζουμε εντελώς τις συσκευασίες από τα υπολείμματα και, αν χρειάζεται, τις ξεπλένουμε.

3. Διπλώνουμε/συμπιέζουμε τα χαρτοκιβώτια.

4. Δεν πετάμε στον κάδο τα υλικά συσκευασίας μέσα σε δεμένες σακούλες, αλλά τα ρίχνουμε χύμα.

5. Δεν πετάμε ποτέ κοινά σκουπίδια στους μπλε κάδους ανακύκλωσης.

6. Κλείνουμε τους κάδους, για να προστατέψουμε τα ανακυκλώσιμα υλικά από τη βροχή.

Τα οφέλη της ανακύκλωσης

Εκτός από την προστασία του περιβάλλοντος, η ανακύκλωση βελτιώνει την ποιότητα ζωής, καθώς συμβάλλει στη δημιουργία ενός καθαρού και υγιούς περιβάλλοντος τόσο σήμερα όσο και αύριο, προστατεύοντας την υγεία μας.

Επίσης, η ανακύκλωση βοηθά στην εξοικονόμηση πρώτων υλών. Αυτό σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να κοπούν δέντρα για την παραγωγή χαρτιού ή εξόρυξη ορυκτών, όπως ο βωξίτης, για την παραγωγή αλουμινίου.

Παράλληλα, η ανακύκλωση βοηθά στην εξοικονόμηση ενέργειας, αφού η ενέργεια που απαιτείται για την παραγωγή προϊόντων από πρωτογενείς πρώτες ύλες είναι πολλαπλάσια από αυτήν που απαιτείται όταν η παραγωγή γίνεται από χρησιμοποιημένα υλικά.

Παραδείγματα:

• Με έναν τόνο ανακυκλωμένου γυαλιού εξοικονομείται ενέργεια αντίστοιχη με 135 λίτρα πετρελαίου.
• Με την ανακύκλωση ενός τόνου χαρτιού σώζεται η ζωή 17 δέντρων.
• Για να κατασκευαστεί ένα αλουμινένιο κουτί χρειάζεται τόση ενέργεια όση για να ακούσουμε ραδιόφωνο για 4 ώρες ή να δούμε τηλεόραση για 3 ώρες.
• Καθαρίζει το περιβάλλον από το πλαστικό, αφού το πλαστικό χρειάζεται 450 χρόνια για να αποσυντεθεί στη φύση.