Μερόπη Τζούφη: «Τα Λατινικά συγκαταλέγονταν στα μαθήματα που καλλιέργησαν την παπαγαλία»

Λίγες ημέρες μετά την ανακοίνωση των αλλαγών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, αλλά και στον τρόπο εισαγωγής σε ΑΕΙ και ΤΕΙ, η υφυπουργός Παιδείας Μερόπη Τζούφη μίλησε στην FS για το νέο τοπίο που θα διαμορφωθεί στα Λύκεια, εξηγώντας παράλληλα τα στάδια που θα οδηγούν στην ανώτατη εκπαίδευση. Επιπλέον, απάντησε στις φωνές διαμαρτυρίας για την κατάργηση των Λατινικών από τα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα.

Πριν από μερικές μέρες ο υπουργός Παιδείας εξήγγειλε σειρά παρεμβάσεων στο σύστημα πρόσβασης στην ανώτατη εκπαίδευση. Κατ’ αρχάς θα θέλαμε να μας πείτε ποιες είναι οι βασικότερες από αυτές.

Αρχικά θα ήθελα να τονίσω πως οι αλλαγές στο σύστημα πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν χωριστά από τις συνολικότερες αλλαγές που προωθούνται στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Βασικός μας στόχος είναι η εισαγωγή στα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ της χώρας να μην εξαρτάται από μία και μόνο εξέταση, ενώ παράλληλα επιδιώκουμε να επαναφέρουμε τους μαθητές της Γ΄ Λυκείου στο δημόσιο σχολείο.
Ο βαθμός για κάθε γραπτώς εξεταζόμενο μάθημα θα προκύπτει με βαρύτητα 40% για την τελική ενδοσχολική εξέταση και 60% για τον βαθμό των δύο τετραμήνων. Για τα άλλα μαθήματα ο τελικός βαθμός θα προκύπτει κατά 100% από τον βαθμό των δύο τετραμήνων. Ο βαθμός του απολυτηρίου θα προκύπτει από τον μέσο όρο όλων των μαθημάτων που θα διδάσκονται στην τελευταία τάξη του Λυκείου.
Ο βαθμός του απολυτηρίου συμμετέχει στη διαμόρφωση του βαθμού πρόσβασης στα πανεπιστήμια, για όσους επιλέξουν να δώσουν πανελλαδικές εξετάσεις. Θα υπάρχουν «τμήματα ελεύθερης πρόσβασης», στα οποία οι υποψήφιοι θα μπαίνουν μόνο με το απολυτήριό τους.
Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να προσθέσω το εξής: Η επιλογή του αριθμού των υποχρεωτικώς εξεταζόμενων μαθημάτων μειώνει τον φόρτο των υποψηφίων, αλλά σε καμία περίπτωση δεν περιορίζει το εύρος γνώσεων γενικής παιδείας στο επιστημονικό του πεδίο.
Αντιθέτως, προβλέπονται αυξημένες ώρες διδασκαλίας σε μαθήματα που αποτελούν γνωστικό πυρήνα προκειμένου οι υποψήφιοι να αντεπεξέλθουν στις σπουδές τους, όποιο αντικείμενο κι αν επιλέξουν. Παραδείγματος χάριν, στην Ομάδα Προσανατολισμού των Θετικών Σπουδών αυξάνονται οι ώρες διδασκαλίας στα Μαθηματικά, τη Φυσική και τη Χημεία.

Μπορείτε να μας εξηγήσετε τα στάδια για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση;

Εν συνεχεία των προαναφερθέντων, με το απολυτήριο Λυκείου θα υπάρχει η δυνατότητα εισαγωγής στα ΑΕΙ με δύο τρόπους. Ο πρώτος θα είναι μέσω των Πανελλαδικών στα μαθήματα επιλογής, όπου το απολυτήριο προσθέτει το 10% στο αποτέλεσμα των εξετάσεων, δηλαδή στη συνολική βαθμολογία. Με τον δεύτερο τρόπο, οι μαθητές που επιλέγουν να μη δώσουν Πανελλαδικές θα εισάγονται με τον βαθμό του απολυτηρίου σε σχολές για τις οποίες δεν υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον συμμετοχής.

Βάσει ποιων κριτηρίων θα γίνει η κατηγοριοποίηση των σχολών σε υψηλής και χαμηλής ζήτησης;

Αμέσως μετά την ολοκλήρωση της Β΄ Λυκείου (τον Ιούλιο) όλοι οι μαθητές που επιθυμούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση καλούνται να συμπληρώσουν δήλωση (μηχανογραφικό) με τις δέκα προτιμήσεις τμημάτων στα οποία επιθυμούν να φοιτήσουν. Από τις δηλώσεις προτίμησης των μαθητών/-τριών διαμορφώνεται και η κατηγοριοποίηση των τμημάτων σε χαμηλής και υψηλής ζήτησης ή, διαφορετικά, ποια τμήματα θα είναι ελεύθερης πρόσβασης.

Τι απαντάτε στις φωνές διαμαρτυρίας για την κατάργηση της εξέτασης των Λατινικών σε πανελλαδικό επίπεδο;

Είναι απολύτως λογικό, σε έναν τόσο ευαίσθητο και νευραλγικής σημασίας τομέα όπως η παιδεία, οι όποιες αλλαγές να προκαλούν προβληματισμό ή ακόμη και οξεία κριτική. Θεωρώ πως αυτό συνιστά υγιές αντανακλαστικό και εφόσον ο διάλογος διενεργείται από ένα επιστημονικό και παιδαγωγικό υπόβαθρο, είναι και απολύτως χρήσιμος. Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος για τον οποίο ο υπουργός προχώρησε στις σχετικές ανακοινώσεις μήνες πριν από την προγραμματισμένη κατάθεση του σχετικού νομοσχεδίου προς ψήφιση, ακριβώς προκειμένου να υπάρξει μια γόνιμη συζήτηση. Υπενθυμίζω άλλωστε, ότι ο ίδιος δήλωσε προ ημερών ότι το ΥΠΠΕΘ επεξεργάζεται το ενδεχόμενο να ενταχθούν τα Λατινικά στο πρόγραμμα σπουδών της Α’ και Β’ Λυκείου.
Σε κάθε περίπτωση, νομίζω πως όλοι θα συμφωνήσουμε ότι οι όροι διδασκαλίας και εξέτασης του μαθήματος, μέχρι σήμερα, δεν ήταν τέτοιοι που να επιτρέπουν στους μαθητές και τις μαθήτριες να αφομοιώνουν γνώση. Τα Λατινικά συγκαταλέγονταν μεταξύ των μαθημάτων που καλλιέργησαν την κουλτούρα της παπαγαλίας και ίσως θα έπρεπε να εστιάσουμε τον διάλογο και σε αυτό το σημείο.
Επίσης, εκτός από το να μιλήσουμε για τη συμβολή των Λατινικών στο φάσμα των γνώσεων των μαθητών/-τριών, θεωρώ πως θα έπρεπε να μιλήσουμε και για την εξαιρετική συμβολή του μαθήματος της Κοινωνιολογίας.

Ο αντιπρόεδρος της ΝΔ κ. Γεωργιάδης κατήγγειλε την κατάργηση του μαθήματος των Λατινικών από τις πανελλαδικές εξετάσεις και την αντικατάστασή του από την Κοινωνιολογία, λέγοντας ότι «κάνουν τα παιδιά αριστερά». Πώς σχολιάζετε τη δήλωση αυτή;

Θα έλεγα ότι είναι αρκετά δύσκολο να απαντήσει κανείς σε μια τέτοια κριτική. Ουσιαστικά, ο αντιπρόεδρος της ΝΔ απέδωσε ιδεολογικό πρόσημο σε μια επιστήμη, γεγονός το οποίο από μόνο του αποτελεί σφάλμα. Στη συνέχεια επιχείρησε να τη δαιμονοποιήσει και ουσιαστικά αφόρισε μια επιστήμη υποβαθμίζοντάς την σε εργαλείο προπαγάνδας.
Όσον αφορά την πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΕΘ, νομίζω πως έχουν δοθεί σαφή δείγματα γραφής για την έγνοια του να καλλιεργήσει την ελεύθερη κριτική σκέψη, δηλαδή όχι να την κατευθύνει προς μία συγκεκριμένη κατεύθυνση. Νομίζω δεν χρειάζεται περαιτέρω σχολιασμός.

Η ΝΔ έθεσε ζήτημα αδιάβλητου των πανελλαδικών εξετάσεων. Ποιο είναι το σχόλιό σας;

Οι πανελλαδικές εξετάσεις διεξάγονταν με έναν πολύ συγκεκριμένο τρόπο και με τον ίδιο τρόπο θα εξακολουθούν να διενεργούνται. Το σύστημα ήταν αδιάβλητο μεν, αλλά η κατεύθυνση των προωθούμενων αλλαγών είναι αναγκαία, προκειμένου αφενός το μέλλον των μαθητών/-τριών να μην εξαρτάται από μία και μόνο εξέταση και αφετέρου η Γ΄ Λυκείου να σταματήσει να λειτουργεί ως πάρεργο των φροντιστηρίων. Είναι μια σημαντική αλλαγή, που μένει να δοκιμαστεί στην πράξη.

Βρισκόμαστε στην έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς. Ποια είναι η εικόνα που έχετε όσον αφορά την κάλυψη των κενών θέσεων;

Μέλημα του υπουργείου είναι κάθε χρονιά να ξεκινάει με καλύτερους όρους από την προηγούμενη. Φέτος πραγματοποιήθηκαν οι περισσότερες προσλήψεις αναπληρωτών εκπαιδευτικών από κάθε άλλη χρονιά, φτάνοντας περίπου τους 20.000. Αυτό σημαίνει ότι σχεδόν το σύνολο των κενών έχει καλυφθεί από το πρώτο κουδούνι και τα βιβλία ήταν ετοιμοπαράδοτα στους μαθητές και τις μαθήτριες. Με ασφάλεια, λοιπόν, μπορούμε να πούμε ότι επαναφέρουμε την κανονικότητα.