Αντώνης Ξυλουργίδης: «Δυστυχώς, σήμερα είναι ορατές και στη χώρα μας πολλές από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής»
Με την κλιματική αλλαγή να βρίσκεται στο στόμα όλο και περισσότερων παγκόσμιων «παικτών», το βιβλίο του δικηγόρου και πολιτικού επιστήμονα από την Έδεσσα Αντώνη Ξυλουργίδη με τίτλο «Η συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή» φαντάζει πιο επίκαιρο από ποτέ.
Ο κ. Ξυλουργίδης μίλησε στην FS για το περιεχόμενο της συμφωνίας, αλλά και για την εντυπωσιακή ανταπόκριση του κοινού στην πρόσφατη παρουσίαση του βιβλίου του.
Κατ’ αρχάς θα ήθελα να που πείτε τι σας παρακίνησε να γράψετε ένα βιβλίο σχετικά με τη συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή…
Έχουμε την ατυχία να ζούμε σε μια χώρα που ανάγει ζητήματα λαϊκισμού σε θέματα υψηλής πολιτικής, ενώ, αντίθετα, κατατάσσει, επιπόλαια, κρίσιμα ζητήματα στο χρονοντούλαπο του περιθωρίου και της γραφικότητας. Η ζωή στον πλανήτη είναι το πλέον κρίσιμο της προσωρινής μας παρουσίας σε αυτόν. Ασχολούμενος μεταξύ άλλων στις μεταπτυχιακές μου σπουδές με το Διεθνές Δίκαιο, θεώρησα μονόδρομο τη μελέτη της πιο ελπιδοφόρας συμφωνίας που είχε συναφθεί για την προστασία του πλανήτη, της Συμφωνίας του Παρισιού. Οι συνεχείς εξελίξεις και οι παρεμβάσεις των διεθνών δρώντων με έπεισαν για το τεράστιο εγχείρημα του Μπαράκ Ομπάμα, που κατάφερε να ενώσει τους ισχυρούς προς το συμφέρον του πλανήτη παρά τα τρομακτικά συμφέροντας εις βάρος του πλανήτη. Δυστυχώς, σήμερα είναι ορατές και στη χώρα μας πολλές από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Μπορούμε να περιγράψουμε με λίγα λόγια τι περιλαμβάνει η συμφωνία αυτή και γιατί είναι σημαντική;
Η Συμφωνία των Παρισίων είναι μια παγκόσμια συμφωνία για την κλιματική αλλαγή που επιτεύχθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2015 στο Παρίσι. Η συμφωνία αποτελεί ένα σχέδιο δράσης για τη συγκράτηση της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη κάτω από τους 2°C και αφορά την περίοδο από το 2020 και μετά. Με τη συμφωνία τέθηκε ένας φιλόδοξος στόχος, οι κυβερνήσεις συμφώνησαν να συγκρατήσουν την αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη αρκετά κάτω από τους 2°C, πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, και να συνεχίσουν τις προσπάθειες να την περιορίσουν στον 1,5°C. Επιπλέον, αναφορικά με τις συνεισφορές, πριν και κατά τη διάσκεψη των Παρισίων οι χώρες υπέβαλαν ολοκληρωμένα εθνικά σχέδια κλιματικής δράσης με στόχο τη μείωση των εκπομπών τους, ενώ προβλέφθηκε οι κυβερνήσεις να γνωστοποιούν ανά πενταετία τις συνεισφορές τους με σκοπό τον καθορισμό πιο φιλόδοξων στόχων. Σε ό,τι αφορά τη διαφάνεια, αποφάσισαν να γνωστοποιούν μεταξύ τους και στην κοινή γνώμη την πρόοδό τους προς την επίτευξη των στόχων τους, με σκοπό την εξασφάλιση διαφάνειας και εποπτείας, ενώ, τέλος, ως έκφραση αλληλεγγύης, η Ε.Ε. και άλλες ανεπτυγμένες χώρες θα εξακολουθήσουν να παρέχουν χρηματοδότηση μέτρων αντιμετώπισης της αλλαγής του κλίματος, προκειμένου να βοηθήσουν τις αναπτυσσόμενες χώρες τόσο να μειώσουν τις εκπομπές όσο και να θωρακιστούν έναντι των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Σχεδόν με το που ανέλαβε Πρόεδρος, ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την αποχώρηση των ΗΠΑ από το πλαίσιο της συμφωνίας. Γιατί, κατά την άποψή σας;
Οι ΗΠΑ ανήκουν στους μεγάλους ρυπαντές. Ο Πρόεδρος Τραμπ ήταν από την αρχή δεδηλωμένος αρνητής και πολέμιος της Συμφωνίας του Παρισιού, σε αντίθεση με τον προκάτοχό του, Μπαράκ Ομπάμα, που παραμέρισε τα συμφέροντα των οικονομικών λόμπι, αφήνοντας ελπίδες για τη διάσωση του πλανήτη. Η συμφωνία, μεταξύ άλλων, θίγει αναμφίβολα τα συμφέροντα των παραδοσιακών εταιρειών παραγωγής και εκμετάλλευσης ορυκτού πλούτου και κατά συνέπεια των μεγαλύτερων κολοσσών εμπορίας καυσίμων. Δεν προκαλεί καμία έκπληξη η πλήρης ταύτιση πολιτικής βούλησης με τις πηγές χρηματοδότησης. Αν γνώριζαν όμως οι κάτοικοι του πλανήτη ότι σε λιγότερο από 50 χρόνια πολλές παράκτιες περιοχές θα αφανιστούν από τον χάρτη, αναγκάζοντας εκατομμύρια πληθυσμού να μετακινηθούν, τότε ίσως ασκούνταν μεγαλύτερη πίεση στον Πρόεδρο Τραμπ, που συμπεριφέρεται με ασέβεια και απρέπεια προς τις επόμενες γενιές.
Όταν είχε υπογραφεί η Συμφωνία του Παρισιού, το 2015, η κύρωσή της είχε συνοδευτεί από «βαρύγδουπες» ανακοινώσεις για τη «μάχη» κατά της κλιματικής αλλαγής. Λίγο περισσότερο από τρία χρόνια μετά, πού βρισκόμαστε σχετικά με την υλοποίησή της;
Οι εκπρόσωποι 200 χωρών που συνήλθαν στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα (COP24) στο Κατοβίτσε της Πολωνίας υιοθέτησαν τους κανόνες εφαρμογής της Συμφωνίας του Παρισιού κατά της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Κατά τη διάσκεψη, οι συμμετέχουσες χώρες δεν ανέλαβαν νέες δεσμεύσεις για αναπροσαρμογή των στόχων τους για την περαιτέρω μείωση των εκπομπών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, παρά το γεγονός ότι οι αναληφθείσες δεσμεύσεις αποδεικνύονται ανεπαρκείς απέναντι στην απορρύθμιση του κλίματος.
Έπειτα από συνομιλίες δύο εβδομάδων και εργασία δύο ετών, οι χώρες ξεπέρασαν τις πολιτικές διαφορές τους και συμφώνησαν σε ένα λεπτομερέστερο πλαίσιο για την υλοποίηση της Συμφωνίας του Παρισιού, που έχει ως στόχο τον περιορισμό της ανόδου της μέσης θερμοκρασίας της Γης κατά «αρκετά λιγότερο» από 2°C σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα. Σύμφωνα με τη Συμφωνία του Παρισιού, 184 χώρες συμφώνησαν να εφαρμόσουν πολιτικές μείωσης των εκπομπών ρύπων, για να βοηθήσουν στον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Τα πιο πολλά από τα έθνη οδεύουν προς την αποτυχία εκπλήρωσης των στόχων αυτών, καθώς, όπως δείχνουν τα στοιχεία, αντί για μείωση της θερμοκρασίας της Γης, είναι πιο πιθανό να δούμε αύξηση της μέσης θερμοκρασίας της Γης κατά 4°C.
Πρόσφατα πραγματοποιήθηκε στην Έδεσσα παρουσίαση του βιβλίου σας. Ποια ήταν η ανταπόκριση του κόσμου;
Ζητήματα σαν την προβληματική της κλιματικής αλλαγής είναι ίσως από τα πλέον αντιδημοφιλή, ιδιαίτερα στην επαρχία. Το ευρύ κοινό έχει την εντύπωση ότι είναι ένα θέμα που δεν το αφορά. Με μεγάλη μου έκπληξη, φτάνοντας στην αίθουσα όπου είχε προγραμματιστεί να γίνει η εκδήλωσή μας, διαπίστωσα ότι ήταν κατάμεστη, γεγονός που σημείωσαν και οι λοιποί προσκεκλημένοι, καθώς σπάνια βλέπεις ανθρώπους πρόθυμους να μάθουν, να ακούσουν και να προβληματιστούν για θέματα που δεν αφορούν την επιβίωσή τους.
Εκτός από τις ανησυχίες σας για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή, είστε και «μάχιμος» δικηγόρος. Πόσο επηρέασε η κρίση τον κλάδο σας;
Η οικονομική δυσπραγία και η γενικότερη κακή ψυχολογία είναι βασικοί παράγοντες που επηρέασαν τον κύκλο συναλλαγών στο σύνολο των ελεύθερων επαγγελματιών. Οφείλω όμως να σημειώσω ότι ο κλάδος μας και ειδικά οι νεότεροι δικηγόροι στοχοποιηθήκαμε ευθέως από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Αφού μας κατασυκοφάντησε στη συνείδηση του κόσμου, μας υπερφορολόγησε, με αποτέλεσμα να ενισχύσει μόνο τις μεγάλες δικηγορικές εταιρείες και να εξοντώσει νέους πολλά υποσχόμενους συναδέλφους. Σήμερα πολλοί από τους νέους δικηγόρους αδυνατούν να πληρώσουν τις εισφορές τους, ενώ δηλώνουν ως διεύθυνση του υποτιθέμενου γραφείου τους το σπίτι των γονιών τους.
