Ανδρέας Ανδρεάδης: «Οι φορολογικοί συντελεστές πρέπει να επιστρέψουν το ταχύτερο σε ανταγωνιστικά επίπεδα»
Υπογραμμίζει, πάντως, ότι ο τουριστικός κόσμος και η πολιτεία πρέπει να κινητοποιηθούν για να επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί με ορίζοντα το 2021.
Κατ’ αρχάς, θα ήθελα να μου πείτε ποιες είναι οι προβλέψεις του ΣΕΤΕ για τη φετινή σεζόν όσον αφορά την τουριστική κίνηση στην Ελλάδα.
Όλοι μας ξέρουμε πόσο ρευστή είναι η εικόνα του τουρισμού μας αυτή τη στιγμή. Είχαμε δηλώσει από τις αρχές του έτους ότι αυτή η χρονιά είναι χρονιά last minute, με έντονες διακυμάνσεις του ρυθμού των κρατήσεων. Και αυτή η ρευστή κατάσταση επιβεβαιώνεται στις αφίξεις έως αυτή τη στιγμή. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία Ιανουαρίου-Μαΐου 2016, οι διεθνείς αεροπορικές αφίξεις έχουν καταγράψει άνοδο 5,5%, ενώ στο ίδιο διάστημα οι οδικές αφίξεις καταγράφουν μείωση περίπου 10%. Αν και οι αριθμοί, αυτή τη στιγμή, δεν δίνουν τη σιγουριά που θέλουμε, η στρατηγική μας στόχευση και η συστηματική δουλειά, σε συνδυασμό με το διαφαινόμενο κλείσιμο της αξιολόγησης και τις γεωπολιτικές εξελίξεις, μας κάνουν συγκρατημένα αισιόδοξους ότι και αυτή η χρονιά θα κλείσει θετικά, όχι όμως για όλους τους προορισμούς.
Πόσο εκτιμάτε ότι θα επηρεάσουν την τουριστική κίνηση οι πρόσφατες, φορολογικού χαρακτήρα, αποφάσεις της κυβέρνησης;
Οι φορολογικοί συντελεστές πρέπει να επιστρέψουν το ταχύτερο σε ανταγωνιστικά επίπεδα. Μόνο με αυτό τον τρόπο θα δημιουργηθούν οι συνθήκες ώστε ο τομέας να δώσει άμεσα περαιτέρω ενίσχυση στα έσοδα του κράτους. Η αύξηση του κανονικού συντελεστή ΦΠΑ από το 23% στο 24%, η κατάργηση των μειωμένων συντελεστών στα νησιά του Αιγαίου, η προβλεπόμενη για το 2018 επιβολή φόρου διαμονής στην οργανωμένη αγορά των ελληνικών καταλυμάτων, οι επιβαρύνσεις όλων των επιμέρους κλάδων του τουρισμού με νέα τέλη και φόρους, πλήττουν, ασταμάτητα, την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουριστικού προϊόντος διεθνώς. Οι πρόσφατες φορολογικές επιβαρύνσεις του τελευταίου έτους έχουν επιβαρύνει το «καλάθι του τουρίστα» περισσότερο από 10%.
Επιπρόσθετα, πέραν των επιβαρύνσεων στο προϊόν και στον πελάτη, πρέπει να σταματήσει και η φοροεπιδρομή στην επιχείρηση. Εκτός από τις αυξήσεις στους φορολογικούς συντελεστές και στις ασφαλιστικές εισφορές, η κατάργηση της εξαίρεσης από τον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ στα ιδιοχρησιμοποιούμενα ακίνητα των ξενοδοχείων –δηλαδή στα εργαλεία δουλειάς τους– είναι ένα ολέθριο μέτρο για μεγάλο αριθμό μονάδων.
Ταυτόχρονα, την ώρα που το κράτος σφίγγει ασταμάτητα τη θηλιά στις νόμιμες και συνεπείς επιχειρήσεις της χώρας, δεν κάνει τίποτα για να πατάξει την παραοικονομία, η οποία έχει αρχίσει να λαμβάνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις σε όλους τους τομείς της ελληνικής οικονομίας. Για παράδειγμα, έχουν περάσει τουλάχιστον επτά μήνες από την πλήρη απελευθέρωση των αστικών μισθώσεων και ακόμα δεν έχει σχεδιαστεί και εφαρμοστεί ένα πλαίσιο λειτουργίας για αυτού του είδους τις μισθώσεις σε τουρίστες. Σύμφωνα με μελέτες, το κράτος χάνει τουλάχιστον 300 εκατ. ευρώ από αυτή την αγορά.
Στο παρελθόν έχετε πλειστάκις εκφράσει ανησυχία για τη μείωση που παρατηρείται στον εσωτερικό τουρισμό. Για φέτος τι εικόνα έχετε σχηματίσει για το θέμα;
Η τουριστική ανάπτυξη στη χώρα μας, αν και εντυπωσιακή, δεν υπήρξε ισόρροπη, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της κρίσης. Σε αυτό έχει παίξει σημαντικό ρόλο η κατάρρευση του εσωτερικού τουρισμού – από τα 3,2 δισ. ευρώ το 2008 στα 1,4 δισ. ευρώ το 2014. Συγκεκριμένες περιοχές και επιχειρήσεις, οι οποίες δεν διαθέτουν πύλες εισόδου, κατάλληλες υποδομές, προϊόν και marketing, δεν μπόρεσαν να μετατρέψουν το τουριστικό προϊόν τους σε εξαγώγιμο σε επαρκή βαθμό. Αν και αντιπροσωπεύουν σχετικά μικρό ποσοστό, της τάξης του 15%-20%, στο συνολικό τουριστικό προϊόν, δεν παύουν να επηρεάζουν σημαντικό μέρος των τοπικών κοινωνιών και της περιφερειακής ανάπτυξης. Εκεί, τόσο η πολιτεία όσο και ο ΣΕΤΕ έχουν ακόμη να κάνουν πολλά.
Θεωρείτε ότι η κυβέρνηση διαφημίζει επαρκώς το ελληνικό τουριστικό προϊόν; Σε τι επίπεδο βρίσκεται η συνεργασία του ΣΕΤΕ με το υπουργείο Τουρισμού;
Ο ρόλος του ΣΕΤΕ ως κοινωνικού εταίρου είναι να συνομιλεί και να συμβουλεύει όλους τους αρμόδιους φορείς, το υπουργείο, τις περιφέρειες, τις ενώσεις, σχετικά με τις βέλτιστες πρακτικές και τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα των ελληνικών τουριστικών προϊόντων. Υπό αυτό το πρίσμα, ο Οδικός Χάρτης 2021, που καταθέσαμε στη διάθεση της πολιτείας το 2013, εμπλουτίζεται και αναθεωρείται. Προχωράμε στην επικαιροποίηση των στόχων και στην εξειδίκευση της μελέτης, υπό το φως των σημαντικών αλλαγών, θετικών και αρνητικών, τα χρόνια που μεσολάβησαν και των νέων δεδομένων που διαμορφώνονται. Πέρα από την απαιτούμενη αναθεώρηση των στόχων και των μεγεθών του ελληνικού τουρισμού, εστιάζει στην περαιτέρω εξειδίκευση των έξι βασικών προϊόντων που διέκρινε η προηγούμενη, ενώ αναδεικνύει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει πλέον ο οδικός τουρισμός.
Πιστεύετε ότι το προσφυγικό θα επιδράσει στη φετινή πορεία του τουρισμού στη χώρα;
Είναι ένας από τους παράγοντες που χρειάζονται προσοχή. Σαφώς οι περιοχές που έχουν δεχτεί τις προσφυγικές/μεταναστευτικές ροές έχουν καταγράψει πτώσεις σε αφίξεις. Είναι επιτακτικό η πολιτεία να αντιμετωπίσει άμεσα, ολιστικά και αποτελεσματικά τις προκλήσεις του προσφυγικού ζητήματος, ώστε να διασφαλιστεί με κάθε μέσο ότι δεν αλλοιώνεται η καθημερινότητα των τοπικών κοινωνιών, δεν θα πληγεί περαιτέρω η οικονομία και η απασχόληση και δεν επηρεάζεται η λειτουργία των τουριστικών επιχειρήσεων και η ποιότητα των προσφερόμενων τουριστικών υπηρεσιών, με όποιες επιπρόσθετες επιπτώσεις μπορεί να επέλθουν στην εικόνα, στις αφίξεις, αλλά και στα έσοδα του κράτους. Από τη πλευρά μας, μέσω της Marketing Greece, έχουμε ήδη ξεκινήσει καμπάνιες σε βασικές αγορές-στόχους, ώστε να υποστηρίξουμε τους συγκεκριμένους προορισμούς και να αναστρέψουμε, όσο γίνεται, το αρνητικό κλίμα.
Δεδομένου ότι ο τουρισμός διαχρονικά αποτελεί έναν από τους βασικούς αναπτυξιακούς πυλώνες της χώρας, ποιες πολιτικές θεωρείτε ότι θα πρέπει να ακολουθηθούν ώστε να αναπτυχθεί ακόμη περισσότερο στο μέλλον;
Για να επιτύχουμε τους στόχους του 2021, θα πρέπει να υλοποιούνται ετήσιες συνολικές επενδύσεις ύψους 2 δισ. ευρώ, αρχής γενομένης το 2016, με συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα κατά 80% και του δημόσιου κατά 20%. Ο νέος αναπτυξιακός νόμος, το σχέδιο του οποίου υπεβλήθη με σημαντική καθυστέρηση, χρειάζεται σημαντικές βελτιώσεις. Ορθώς έχει προσανατολισμό παροχής κινήτρων στη μικρή και μεσαία επιχειρηματικότητα, καθώς και σε ειδικές κατηγορίες επιχειρήσεων και επενδυτικών σχεδίων. Θα πρέπει όμως να αξιοποιηθούν πλήρως και οι προβλέψεις και δυνατότητες που παρέχονται για κάθε μέγεθος επιλέξιμης επένδυσης, μικρής ή μεγάλης. Παράλληλα, ο νόμος πρέπει να αποκτήσει μεγαλύτερη απλότητα και σαφήνεια προς τους επενδυτές, με ξεκάθαρες οδηγίες και σαφείς χρονικές προθεσμίες, ενώ προβληματική είναι η ανάγκη έκδοσης άνω των 25 υπουργικών αποφάσεων για την ουσιαστική έναρξη εφαρμογής του.
Ταυτόχρονα, όμως, θεωρούμε ότι αρχίζουν να δημιουργούνται οι συνθήκες εκείνες που θα επιτρέψουν στο τραπεζικό σύστημα να επανεκκινήσει την ομαλή χρηματοδότηση των τουριστικών επιχειρήσεων με όρους αγοράς. Το πλέον αναγκαίο συστατικό για να μπορέσουν οι επιχειρήσεις να κρατηθούν βιώσιμες, να λειτουργήσουν και να αναπτυχθούν περαιτέρω. Και το μεγάλο στοίχημα για την επόμενη μέρα είναι να βρεθεί η σωστή ισορροπία στη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Υπάρχει ένα μεγάλο ποσοστό επιχειρήσεων που υπάγονται στην κατηγορία των μη εξυπηρετούμενων δανείων, οι οποίες μπορούν να επιστρέψουν σε λειτουργική κερδοφορία, εφόσον επιτραπεί στις τράπεζες να αναδιαρθρώσουν με πολύ υψηλότερα ποσοστά τα δάνεια των καθ’ όλα βιώσιμων επιχειρήσεων, με πιθανή είσοδο νέων κεφαλαίων ή στρατηγικών επενδυτών, ώστε να εξυγιανθούν και να συνεχίσουν τη λειτουργία τους.
Ο ελληνικός τουρισμός παραμένει ο εν ενεργεία τομέας επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα που μπορεί άμεσα να δώσει απτά αποτελέσματα για την ανάταση της ελληνικής οικονομίας, υποστηρίζοντας τους στόχους ανάπτυξης που θέτει η κυβέρνηση.
Από τη πλευρά μας, γνωρίζουμε ότι μέσα από κατάλληλες συνέργειες και διασυνδέσεις με τους υπόλοιπους τομείς ο τουρισμός μπορεί να λειτουργήσει ως παράδειγμα και ως ελατήριο ανάτασης της πραγματικής οικονομίας της χώρας. Μπορεί, δηλαδή, να γίνει ο βασικός πυλώνας μιας ολοκληρωμένης αναπτυξιακής πολιτικής.
