Γαλλία, Ιταλία κρίνουν το μέλλον της Ευρωζώνης
Ο Μακρόν έχει δημιουργήσει εντυπωσιακή δυναμική.
Ο Πρόεδρος της Γαλλίας κ. Μακρόν βρίσκεται πολύ κοντά στην πολιτική κυριαρχία. Αφού έκανε την έκπληξη και επικράτησε, ως ανεξάρτητος φιλελεύθερος υποψήφιος, στη δύσκολη αναμέτρηση για τις προεδρικές εκλογές, δείχνει ικανός να εξασφαλίσει απόλυτη πλειοψηφία για το κόμμα που δημιούργησε στις βουλευτικές εκλογές που θα πραγματοποιηθούν σε δύο γύρους, στις 11 και 18 Ιουνίου.
O δρόμος προς τον θρίαμβο
Τα αποτελέσματα των εκλογών που πραγματοποιήθηκαν στις 11 εκλογικές περιφέρειες του εξωτερικού οδηγούν τους περισσότερους αναλυτές στο συμπέρασμα ότι έχει ανοίξει ο δρόμος για τη θριαμβευτική επικράτηση του κόμματος του κ. Μακρόν στις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου. Η κυβέρνηση της Γαλλίας αποφάσισε να πραγματοποιήσει νωρίτερα τις εκλογές στις 11 περιφέρειες του εξωτερικού, για να αποφύγει τον πειρασμό της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας και τον κίνδυνο των χάκερ. Οι υποψήφιοι του κόμματος La République En Marche! (LRM) –σε ελεύθερη μετάφραση «Η Δημοκρατία Προχωράει!– προηγούνται στις 10 από τις 11 εκλογικές περιφέρειες του εξωτερικού και αναμένεται να κερδίσουν τουλάχιστον τις 10 από αυτές στον κρίσιμο δεύτερο γύρο. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των τελευταίων δημοσκοπήσεων, το κόμμα του κ. Μακρόν θα αποσπάσει ένα ποσοστό της τάξης του 30% στον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών που θα πραγματοποιηθεί αυτή την Κυριακή, ενώ η παραδοσιακή κεντροδεξιά με τους Ρεπουμπλικάνους αναμένεται να έρθει δεύτερη, με ένα ποσοστό της τάξης του 23%. Το ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο της κ. Λεπέν φαίνεται να υποχωρεί αρκετά κάτω από το 20% εξαιτίας και των εσωτερικών του προβλημάτων, το Σοσιαλιστικό Κόμμα κινείται αρκετά κάτω από το 10% και το κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς που ελέγχεται από τον κ. Μελανσόν αναμένεται να κινηθεί γύρω στο 15%.
Επειδή οι βουλευτικές εκλογές στη Γαλλία διεξάγονται σε δύο γύρους και παίζουν καθοριστικό ρόλο οι συνεργασίες στον δεύτερο γύρο, οι ειδικοί εκτιμούν ότι το κόμμα του κ. Μακρόν θα πλησιάσει τις 330 έδρες επί συνόλου 577 και θα έχει άνετη πλειοψηφία. Στον ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα είναι πιθανότατα οι Ρεπουμπλικάνοι με περίπου 160 έδρες. Οι Σοσιαλιστές, οι οποίοι στη διάρκεια της τελευταίας πενταετίας ήλεγχαν την Προεδρία της Δημοκρατίας και τη Βουλή, θα περιοριστούν σε 30 έδρες, όπως και η ριζοσπαστική Αριστερά του κ. Μελανσόν. Τέλος, το ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο μπορεί να ελπίζει σε 15-20 έδρες, ενώ το πιθανότερο είναι ότι η κ. Λεπέν θα μετακινηθεί από το Ευρωκοινοβούλιο στο Εθνικό Κοινοβούλιο.
Όλα δείχνουν ότι τίποτα δεν μπορεί να σταματήσει την πολιτική άνοδο του κ. Μακρόν, η οποία ισοδυναμεί με τη μεγαλύτερη ανατροπή στην πολιτική ζωή της Γαλλίας στη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών. Εκλέχτηκε Πρόεδρος της Δημοκρατίας χωρίς να έχει εκλεγεί σε οποιοδήποτε άλλο αξίωμα. Το κόμμα που δημιούργησε και το οποίο ιδρύθηκε μόλις πριν από έναν χρόνο με τη μορφή κινήματος θα έχει τον πιο ευνοϊκό συσχετισμό δυνάμεων στη Βουλή από την εποχή του στρατηγού Ντε Γκολ. Το γεγονός μάλιστα ότι οι Ρεπουμπλικάνοι, οι οποίοι εκφράζουν την κεντροδεξιά, θα βρίσκονται στην αξιωματική αντιπολίτευση προστατεύει τη φιλελεύθερη προεδρική πλειοψηφία από τις πολιτικές πιέσεις που θα μπορούσαν να της ασκήσουν η ριζοσπαστική Αριστερά και η άκρα Δεξιά.
Ο κ. Μακρόν δεν άφησε τίποτα στην τύχη. Επέλεξε τον πρωθυπουργό και τους δύο οικονομικούς υπουργούς της κυβέρνησης που όρισε από τον χώρο των Ρεπουμπλικάνων, ενώ συνεργάστηκε και περιέλαβε στις εκλογικές του λίστες γνωστά στελέχη του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Οι Ρεπουμπλικάνοι έχασαν εξαιτίας του Μακρόν τη μεγάλη πολιτική ευκαιρία που τους πρόσφερε η αποτυχία της σοσιαλιστικής διακυβέρνησης, ενώ οι Σοσιαλιστές φαίνεται να περνούν εξαιτίας του από την ήττα στη συντριβή.
Το επόμενο βήμα
Ο Πρόεδρος Μακρόν και οι συνεργάτες του έχουν θέσει ως βασικό στόχο τις αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις, στο ασφαλιστικό σύστημα και στη φορολογία, στην κατεύθυνση ενός πιο ευέλικτου και σύγχρονου εργασιακού περιβάλλοντος και της μείωσης των ασφαλιστικών και φορολογικών βαρών των επιχειρήσεων, ιδιαίτερα των μικρομεσαίων, μέχρι τον επόμενο Σεπτέμβριο.
Η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις βουλευτικές εκλογές της 11ης και της 18ης Ιουνίου θα υιοθετήσει τις βασικές θέσεις της πριν από τις καλοκαιρινές διακοπές, ο διάλογος με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις θα ολοκληρωθεί μέχρι τον Σεπτέμβριο και η Βουλή θα ψηφίσει τις αλλαγές, με ειδική διαδικασία, μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου.
Ο κ. Μακρόν γνωρίζει ότι αλλεπάλληλα σχέδια εκσυγχρονισμού της αγοράς εργασίας και του ασφαλιστικού, φορολογικού συστήματος της Γαλλίας προσέκρουσαν στην αντίδραση των συνδικαλιστικών οργανώσεων και σε μεγάλης κλίμακας κινητοποιήσεις. Δεν θέλει, λοιπόν, να χάσει χρόνο αλλά να λύσει το πρόβλημα έχοντας εξασφαλίσει την ισχυρή εντολή του γαλλικού λαού και προτού αρχίσει να εκδηλώνεται οποιαδήποτε προεδρική ή κυβερνητική φθορά.
Ο νέος Πρόεδρος της Γαλλίας θεωρεί αυτές τις αλλαγές αναγκαία προϋπόθεση για να ενισχυθεί η διαπραγματευτική θέση της χώρας του έναντι της Γερμανίας, η οποία εφάρμοσε ανάλογες μεταρρυθμίσεις, με εντυπωσιακή επιτυχία, από το 2003 με πρωτοβουλία του σοσιαλδημοκράτη καγκελάριου κ. Σρέντερ. Η καγκελάριος Μέρκελ, η οποία επικράτησε στις εκλογές του 2005 και εκτός απροόπτου θα εξασφαλίσει την τέταρτη θητεία με τις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2017, κινήθηκε σε ένα οικονομικό πλαίσιο που είχε προσδιορίσει σε μεγάλο βαθμό ο σοσιαλδημοκράτης προκάτοχός της.
Σειρά της Ιταλίας;
Το πέρασμα της Γαλλίας από το αποτυχημένο σοσιαλιστικό πείραμα του Προέδρου Ολάντ στη φιλελεύθερη προσαρμογή με πρωτοβουλία του Προέδρου Μακρόν βελτιώνει την προοπτική της Ευρωζώνης, η οποία ήδη καταγράφει καλές οικονομικές επιδόσεις.
Πολλά θα εξαρτηθούν όμως από το εάν το φαινόμενο Μακρόν θα επηρεάσει θετικά την Ιταλία, την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, η οποία βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή.
Η συνεννόηση των πολιτικών δυνάμεων γύρω από τον εκλογικό νόμο που θα ισχύσει στις επόμενες βουλευτικές εκλογές, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν το αργότερο μέχρι τον Φεβρουάριο του 2018, φαίνεται να επιταχύνει τις εξελίξεις. Οι περισσότεροι αναλυτές εκτιμούν ότι θα έχουμε εκλογές τον Σεπτέμβριο ή τον Οκτώβριο, εφόσον αυτό επιθυμούν ο πρώην πρωθυπουργός και ηγέτης του Δημοκρατικού Κόμματος κ. Ρέντσι και ο ηγέτης του Κινήματος Πέντε Αστέρων κ. Γκρίλο. Το ερώτημα είναι ποιος από τους δύο θα κυριαρχήσει στις πολιτικές εξελίξεις και τι είδους κυβερνητικός συνασπισμός θα προκύψει από την εκλογική αναμέτρηση.
Η Ιταλία έχει χαρακτηριστικά μεγάλου ασθενούς της Ευρωζώνης και αυτό εξηγεί τη δημοσκοπική άνοδο του Κινήματος Πέντε Αστέρων, το οποίο κινείται γύρω στο 30%. Το τελευταίο διάστημα όμως υπάρχει μια σαφής βελτίωση στις οικονομικές επιδόσεις της Ιταλίας –το πρώτο τρίμηνο αυξήθηκε κατά 0,4% το ΑΕΠ– και θετικές εξελίξεις σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση των προβλημάτων της τρίτης μεγαλύτερης τράπεζας της χώρας, της Monte dei Paschi, η οποία συμφωνήθηκε να ενισχυθεί με κεφάλαια ύψους 8,8 δισ. ευρώ, και της μεγάλης κρατικής προβληματικής χαλυβουργίας ILVA, η οποία πέρασε υπό τον έλεγχο της πολυεθνικής του κλάδου ArcelorMittal. Toερώτημα είναι εάν η διαφαινόμενη βελτίωση της προοπτικής της ιταλικής οικονομίας θα συνδυαστεί με το φαινόμενο Μακρόν για να ελεγχθεί πολιτικά η άνοδος των αντιευρωπαίων λαϊκιστών που εκφράζονται από τον Μπέπε Γκρίλο του Κινήματος Πέντε Αστέρων και τον Σαλβίνι της ακροδεξιάς Λέγκας του Βορρά. Από την απάντηση στο ερώτημα θα εξαρτηθεί το μέλλον της Ευρωζώνης, γιατί είναι φανερό ότι για να περάσουμε στην επόμενη φάση της ευρωπαϊκής ενοποίησης χρειαζόμαστε, μεταξύ των άλλων, μία επιτυχημένη Γερμανία, μία μεταρρυθμισμένη Γαλλία και μία οικονομικά και πολιτικά σταθεροποιημένη Ιταλία.
