Οι πολιτικές συνέπειες του «Μακεδονικού»
Η συμφωνία Τσίπρα-Ζάεφ έχει μία διεθνοπολιτική διάσταση, η οποία είναι εξαιρετικά προβληματική για την Ελλάδα, επιδρά όμως και στο επίπεδο της πολιτικής ζωής.
Η ταύτιση Τσίπρα-Ζάεφ σε ό,τι αφορά τις πολιτικές εξελίξεις στις δύο χώρες συνδέει αναπόφευκτα την Ελλάδα με τον «μακεδονισμό»-αλυτρωτισμό που είναι υποχρεωμένη να προβάλλει η κυβέρνηση Ζάεφ για εσωτερικούς πολιτικούς λόγους. Επιπλέον, ενισχύει τη βαλκανική διάσταση της ελληνικής πολιτικής ζωής, ενώ βασική επιδίωξή μας θα έπρεπε να είναι η επιστροφή στον πυρήνα της Ε.Ε.
Αβάσιμες καταγγελίες
Ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ κ. Ζάεφ προχώρησε σε σκληρές καταγγελίες για ανάμειξη Ελλήνων και Ρώσων επιχειρηματιών στη διαμόρφωση των πολιτικών εξελίξεων στη χώρα του. Υποτίθεται ότι χρηματοδοτούν διάφορους ταραχοποιούς σε μια προσπάθεια αφενός να αποτρέψουν την έγκριση της συμφωνίας Τσίπρα-Ζάεφ με δημοψήφισμα και αφετέρου να δημιουργήσουν, μέσω βουλευτικών εκλογών, έναν νέο συσχετισμό δυνάμεων, ο οποίος θα ανατρέψει την αναγκαία συνταγματική αναθεώρηση.
Είναι φανερό ότι η κυβέρνηση και το κόμμα του κ. Ζάεφ παίζουν το χαρτί των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ για να περάσουν στην κοινή γνώμη την άποψη ότι η συμφωνία δημιουργεί νέες προοπτικές για την ΠΓΔΜ και γι’ αυτό προσπαθούν να την υπονομεύσουν ρωσικά και ελληνικά συμφέροντα. Η ανάμειξη των Ρώσων χρειάζεται για να δραστηριοποιηθεί ο αμερικανονατοϊκός παράγοντας, ενώ η ανάμειξη Ελλήνων, Ελληνορώσων διευκολύνει τον κ. Ζάεφ στη δημιουργία κλίματος εθνικισμού, προκειμένου να ανακόψει την πολιτική επίθεση που δέχεται από το εθνικιστικό κόμμα της αντιπολίτευσης VMRO.
Ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ δεν υπήρξε σαφής στις καταγγελίες του και στη συνέχεια τις πήρε πίσω, δηλώνοντας ότι μετέφερε αυτά που ακούγονται χωρίς να υπάρχουν συγκεκριμένες αποδείξεις. Δημιούργησε το κλίμα που ήθελε και στη συνέχεια έγινε πιο προσεκτικός στις διατυπώσεις του.
Η κυβέρνηση Τσίπρα ακολούθησε κι αυτή με τον τρόπο της τη γραμμή Ζάεφ. Προχώρησε στην απέλαση δύο Ρώσων διπλωματών και αρνήθηκε να δεχτεί δύο άλλους στην Ελλάδα, επειδή οι ρωσικές υπηρεσίες αναμείχθηκαν στη χρηματοδότηση της ανέγερσης ιερού ναού στην πόλη της Αλεξανδρούπολης και στην καλλιέργεια σχέσεων με εκκλησιαστικούς και τοπικούς παράγοντες με στόχο, υποτίθεται, τη χρηματοδότηση αντικυβερνητικών εκδηλώσεων για το «Μακεδονικό». Η κυβέρνηση Τσίπρα, όπως άλλωστε και η κυβέρνηση Ζάεφ, δεν έγινε συγκεκριμένη στις καταγγελίες της, ενώ ένα τμήμα του φιλοκυβερνητικού Τύπου πρόβαλε και το σενάριο της προσπάθειας εξαγοράς βουλευτών των ΑΝΕΛ από τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες με εκατομμύρια ευρώ.
Χειρότερα από τον Ψυχρό Πόλεμο
Οι μεθοδεύσεις αυτές και η απέλαση των Ρώσων διπλωματών είναι χειρότερες και από αυτές που δοκιμάστηκαν την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου.
Το σενάριο που προβάλλει η κυβέρνηση μοιάζει εξωπραγματικό, εφόσον η απόρριψη της συμφωνίας Τσίπρα-Ζάεφ είναι περίπου παλλαϊκή στη Βόρεια Ελλάδα και προφανώς δεν χρειάζεται κίνητρα κινητοποίησης μέσω της ανέγερσης ιερού ναού σε μια στρατηγικά ευαίσθητη περιοχή.
Επιπλέον, η εξαγορά βουλευτών των ΑΝΕΛ μοιάζει περιττή, εφόσον μόνοι τους δηλώνουν, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου των ΑΝΕΛ κ. Καμμένου, ότι διαφωνούν πλήρως με τις επιλογές του πρωθυπουργού κ. Τσίπρα και δεν πρόκειται να τις στηρίξουν στη Βουλή.
Η απέλαση των Ρώσων διπλωματών είναι ένα ακραίο μέτρο, το οποίο η Ελλάδα απέφευγε ακόμη και την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, οπότε η αντιπαλότητα της Δύσης και φυσικά της Ελλάδας με τη Σοβιετική Ένωση ήταν το κυρίαρχο δόγμα στην πολιτική και στην εξωτερική πολιτική.
Οι ρωσικές περιπέτειες της κυβέρνησης Τσίπρα έχουν κωμικοτραγικές διαστάσεις σε ό,τι αφορά τον Ιβάν Σαββίδη, τις επενδύσεις του στη Βόρεια Ελλάδα και τις σχέσεις του με τον Πούτιν. Στη διάρκεια μερικών μηνών ο κ. Σαββίδης μετατράπηκε για το Μαξίμου από πολύτιμος σύμμαχος με διαπλεκόμενα χαρακτηριστικά σε φορέα ρωσικής επιρροής στην Ελλάδα και στα Δυτικά Βαλκάνια, ο οποίος καταγγέλλεται ανοιχτά από τον Ζάεφ και αφήνεται σκόπιμα ανυπεράσπιστος από τον Τσίπρα.
Έτσι όπως εξελίσσονται τα πράγματα, δεν πάμε για εξευρωπαϊσμό της εξαιρετικά προβληματικής ΠΓΔΜ αλλά για βαλκανοποίηση της ελληνικής πολιτικής ζωής.
Επιμένει «μακεδονικά»
Το άλλο βασικό συμπέρασμα που βγαίνει από τις τελευταίες εξελίξεις είναι ότι ο κ. Ζάεφ κλιμακώνει τον «μακεδονισμό»-αλυτρωτισμό με το πέρασμα του χρόνου, με στόχο να κυριαρχήσει στο εσωτερικό των πολιτικών του αντιπάλων. Οι δημόσιες και διεθνείς εμφανίσεις του γίνονται ολοένα προκλητικότερες και μένουν ουσιαστικά αναπάντητες από την ελληνική πλευρά.
Για παράδειγμα, ανακοίνωσε με θριαμβευτικό τρόπο την είσοδο του «μακεδονικού στρατού» στο ΝΑΤΟ, ενώ επέμεινε σε συνέντευξή του στο BBC ότι αυτό που έχει σημασία για τη χώρα του είναι η erga omnes αναγνώριση της εθνικότητας και της γλώσσας, υποβαθμίζοντας τη σημασία του μελλοντικού ονόματος και επιμένοντας στο σκέτο «Μακεδονία».
Αποδεικνύεται στην πράξη ότι ο κ. Ζάεφ, όπως και οι άλλοι ηγέτες της γειτονικής χώρας, θα συνεχίσουν τη στρατηγική του «μακεδονισμού»-αλυτρωτισμού, γιατί αυτή σε τελική ανάλυση δικαιολογεί την κρατική και ως έναν βαθμό την πολιτική τους ύπαρξη. Επομένως η θεωρία σύμφωνα με την οποία ικανοποιώντας τα αιτήματα και τις επιδιώξεις τους κερδίζουμε σταθερούς φίλους και συμμάχους δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα. Θα συνεχίσουν να λένε ακριβώς τα ίδια που έλεγαν αξιοποιώντας τη βελτίωση της διεθνοπολιτικής τους θέσης, ιδιαίτερα σε σχέση με το ΝΑΤΟ, με υπογραφή Τσίπρα.
Σε κάποια φάση ο χαμογελαστός κ. Ζάεφ, τον οποίο η κυβέρνηση θεωρεί πολύ διαφορετικό από τους άλλους, θα δώσει τη θέση του σε έναν εκπρόσωπο του πιο σκληρού VMRO, ο οποίος δεν θα μείνει ικανοποιημένος με αυτά που ήδη έχει εξασφαλίσει η ΠΓΔΜ σε βάρος της Ελλάδας, αλλά θα ζητήσει κι άλλα.
Είναι εντυπωσιακή η πρακτική σύμφωνα με την οποία στήνονται οι πιο απίθανες θεωρίες για να δικαιολογηθούν απαράδεκτες εθνικές υποχωρήσεις στο «Μακεδονικό».
Η ρωσική οικονομική διείσδυση στην ΠΓΔΜ ακούγεται εντυπωσιακή αλλά έχει ένα σοβαρό πρόβλημα, δεν υπάρχει. Εβδομήντα τοις εκατό του εξωτερικού εμπορίου της γειτονικής χώρας πραγματοποιείται με την Ε.Ε. των «28», ενώ άλλοι σημαντικοί εμπορικοί εταίροι είναι η Σερβία, η Κίνα και η Τουρκία, που μοιράζονται μεταξύ τους γύρω στο 14% του εξωτερικού εμπορίου. Η Ρωσία είναι αρκετά πιο κάτω στη λίστα των εμπορικών εταίρων.
Προβληματικό είναι και το σενάριο της ανάπτυξης της οικονομικής συνεργασίας Ελλάδας-ΠΓΔΜ μέσω της απαράδεκτης για τα εθνικά μας συμφέροντα συμφωνίας Τσίπρα-Ζάεφ.
Η διμερής οικονομική συνεργασία είχε αναπτυχθεί, παρά τις διαφορές, όταν η Ελλάδα ήταν ισχυρή στα Βαλκάνια, ενώ τώρα περνάει μια περίοδο κάμψης, η οποία οφείλεται σε οικονομικούς λόγους. Το τραπεζικό σύστημα της χώρας μας, το οποίο αφελληνίστηκε σε μεγάλο βαθμό με την κρίση του 2015, ενισχύει τα ίδια κεφάλαιά του πουλώντας τις θυγατρικές των τραπεζών στις χώρες των Βαλκανίων, επομένως δεν μπορεί να υπάρξει εύκολα ανάπτυξη των διμερών σχέσεων όταν η κυβέρνηση έχει δεχτεί τη συρρίκνωση της βαλκανικής παρουσίας των τεσσάρων συστημικών τραπεζών της χώρας μας.
Η συμφωνία Τσίπρα-Ζάεφ, έτσι όπως μεθοδεύτηκε, συμβάλλει σε νέα πτώση του επιπέδου της πολιτικής ζωής της χώρας μας με ευθύνη της κυβέρνησης και προσωπικά του κ. Τσίπρα.
