Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα η κυβέρνηση Μητσοτάκη - Free Sunday
Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα η κυβέρνηση Μητσοτάκη
Τα δυνατά σημεία και τα ερωτηματικά

Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα η κυβέρνηση Μητσοτάκη

Ο πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης παρουσίασε μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, σε ό,τι αφορά τη σύνθεσή της αλλά και τις δυνατότητές της, κυβέρνηση. Το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης για τη νέα κυβέρνηση είναι μεγάλο και ειλικρινές. Οι περισσότεροι πολίτες καταλήγουν σε θετικά συμπεράσματα, διατυπώνουν όμως και συγκεκριμένα ερωτήματα για τη σύνθεση και την προοπτική της κυβέρνησης.

Έχουμε να κάνουμε με ένα δυναμικό και δημιουργικό ξεκίνημα, στην πολιτική όμως όλα κρίνονται με βάση το αποτέλεσμα.

Τα εννιά πιο δυνατά σημεία

Τα πιο θετικά χαρακτηριστικά της κυβέρνησης συνοψίζονται κατά την άποψή μου ως εξής.

Πρώτον, η προώθηση του κ. Πικραμμένου στη θέση του αντιπροέδρου της κυβέρνησης ενισχύει την εικόνα κύρους αλλά έχει και έναν συγκεκριμένο πολιτικό συμβολισμό μετά τα όσα συνέβησαν με ευθύνη της κυβέρνησης Τσίπρα.

Δεύτερον, η σύνθεση της κυβέρνησης έχει μία διακομματική διάσταση, η οποία εκφράζει τη θέληση του κ. Μητσοτάκη για κοινωνικά και πολιτικά ανοίγματα ιδιαίτερα στον χώρο του Κέντρου.

Τρίτον, εξαιρετικά δυνατό σημείο της κυβέρνησης Μητσοτάκη είναι ο πρωταγωνιστικός ρόλος των δύο αντιπροέδρων της ΝΔ, μέσω των υπουργείων που τους ανέθεσε ο πρωθυπουργός, στην προώθηση μεγάλων επενδύσεων, σημαντικών μεταρρυθμίσεων και στη δραστική βελτίωση του επιχειρηματικού και επενδυτικού περιβάλλοντος.

Οι δύο αντιπρόεδροι της ΝΔ έχουν δημιουργήσει σημαντικό προσωπικό πολιτικό κεφάλαιο, το οποίο τώρα θα αξιοποιήσουν για την επιτάχυνση θετικών οικονομικών εξελίξεων.

Τέταρτον, οι επιλογές για το υπουργείο Οικονομικών ενισχύουν την εικόνα της δημοσιονομικής και οικονομικής σταθερότητας. Η σταθερότητα είναι αναγκαία προϋπόθεση για την καλή συνεννόηση με τους Ευρωπαίους εταίρους και εξασφαλίζει τις προϋποθέσεις για την προώθηση επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων.

Πέμπτον, ιδιαίτερα θετική κρίνεται η απόφαση Μητσοτάκη να αναθέσει τα ζητήματα προστασίας της έννομης τάξης σε έμπειρα και δοκιμασμένα στελέχη που δεν προέρχονται από τον χώρο της ΝΔ.

Με τον τρόπο αυτόν γίνεται πιο αποτελεσματική η προσπάθεια και εξουδετερώνεται μία επιχειρηματολογία που στηρίζεται στην καταχρηστική πολιτικοποίηση θεμάτων που ενδιαφέρουν όλους, χωρίς εξαίρεση, τους πολίτες.

Έκτον, η κυβερνητική εικόνα είναι πολύ καλή σε ό,τι αφορά τα στελέχη και τις δυνατότητές τους στον τομέα της Παιδείας, που αναγνωρίζεται από όλους ως στρατηγικής σημασίας για την οικονομία και την κοινωνία.

Έβδομον, οι επιλογές στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης δημιουργούν την εντύπωση ότι θα υπάρξει αποτελεσματική διαχείριση του βαθιά προβληματικού ασφαλιστικού συστήματος και πως θα αναπτυχθούν ενδιαφέρουσες πρωτοβουλίες που θα ενισχύσουν το κοινωνικό προφίλ της κυβέρνησης και της ΝΔ. Τα αποτελέσματα των τελευταίων εκλογών, αν και εντυπωσιακά καλά για τη ΝΔ, δείχνουν ότι έχει τεράστια πολιτική απόσταση να καλύψει για να κερδίσει την εμπιστοσύνη συμπολιτών μας με μεγάλα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα.

Όγδοον, με πρωτοβουλία του κ. Μητσοτάκη μπαίνουν στην κυβέρνηση στελέχη με εντυπωσιακή επαγγελματική πορεία ή γνώσεις και χαρακτηριστικά τεχνοκρατών.

Είναι η πρώτη φορά που επιχειρείται ένας τολμηρός κυβερνητικός σχεδιασμός πολιτικών στελεχών και στελεχών με τεχνοκρατικά χαρακτηριστικά. Ο σχεδιασμός αυτός δημιουργεί νέες δυνατότητες για το κυβερνητικό σχήμα, αλλά δεν θα είναι εύκολος στη διαχείρισή του.

Ένατον, το σημαντικότερο θετικό χαρακτηριστικό της νέας κυβέρνησης είναι κατά την άποψή μου η μέθοδος που έχει επιλέξει ο κ. Μητσοτάκης. Πρόκειται για έναν πολιτικό που επενδύει ατελείωτες ώρες εργασίας σε θέματα μεγάλης σημασίας και έχει εντυπωσιακή γνώση των φακέλων που χειρίζεται.

Η απόφασή του να ηγηθεί, σε καθημερινή βάση, της προσπάθειας και να συντονίσει, με τη βοήθεια των βασικών συνεργατών του, φαίνεται ότι βάζει οριστικό τέλος σε μορφές χαλαρής διακυβέρνησης που κάλυψαν το μεγαλύτερο μέρος της κρίσιμης τελευταίας δεκαπενταετίας. Χαρακτηριστικά τα παραδείγματα του Γιώργου Παπανδρέου, που ποτέ δεν μελέτησε αρκετά τα προβλήματα που έπρεπε να αντιμετωπίσει, και του Αλέξη Τσίπρα, που διαρκώς υπερτιμούσε τις δυνάμεις του και υποτιμούσε τα προβλήματα που έπρεπε να αντιμετωπίσει.

Τα βασικά ερωτήματα

Με βάση τις αντιδράσεις πολιτικών κομμάτων αλλά κυρίως της κοινής γνώμης, διατυπώνονται τρία βασικά ερωτήματα για τις επιλογές του πρωθυπουργού και την προοπτική της κυβέρνησης.

Διαπιστώνεται από όλους μία υποεκπροσώπηση των γυναικών στο κυβερνητικό σχήμα. Το πολιτικό αυτό πρόβλημα είναι γενικότερο στον χώρο της ΝΔ και θα πρέπει, με το πέρασμα του χρόνου, να αντιμετωπιστεί.

Με βάση την ποσόστωση που ισχύει, το 40% όσων συμμετέχουν σε εκλογικές λίστες είναι γυναίκες. Από τους βουλευτές όμως που εξέλεξε η ΝΔ, μόνο το 15% είναι γυναίκες, γεγονός που δείχνει ότι υπάρχει ένα γενικότερο πρόβλημα. Από τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου μόνο το 10% είναι γυναίκες και είναι φανερό ότι ο πρωθυπουργός θα πρέπει να κινηθεί σταδιακά σε ποσοστά 20%-25%, για να στείλει το σωστό πολιτικό μήνυμα και να δημιουργήσει θετική κοινωνική δυναμική.

Το παράδειγμα των ευρωπαϊκών προδιαγραφών όσον αφορά την εκπροσώπηση των γυναικών δίνει η ευρωομάδα της ΝΔ, με τρεις γυναίκες στην οκταμελή ομάδα, δηλαδή ένα «ευρωπαϊκό» ποσοστό συμμετοχής 37,5%.

Το δεύτερο λεπτό ζήτημα που έχει σχέση με τη σύνθεση της κυβέρνησης είναι ο αριθμός των μελών της. Ένα σχήμα με 51 μέλη κρίνεται από την κοινή γνώμη ως υπερβολικά μεγάλο.

Στην πολιτική έχει τεράστια σημασία η δύναμη του παραδείγματος. Εφόσον η ΝΔ υποστηρίζει τη δημιουργία ενός μικρότερου, πιο ευέλικτου και κυρίως πιο αποτελεσματικού κράτους, θα έπρεπε η επιχειρηματολογία της να φαίνεται στη σύνθεση της κυβέρνησης.

Συνεργάτες του πρωθυπουργού επικαλούνται δύο δυσκολίες που οδήγησαν στο πολυπληθές υπουργικό συμβούλιο. Πρώτον, υπάρχουν σημαντικές εκκρεμότητες που πρέπει να αντιμετωπιστούν το ταχύτερο δυνατόν. Δεύτερον, η ενίσχυση των τεχνοκρατικών χαρακτηριστικών του υπουργικού συμβουλίου περνούσε αναγκαστικά από τη συμμετοχή πολλών στελεχών με τεχνοκρατικά χαρακτηριστικά στο υπουργικό συμβούλιο.

Πέρα από τη λογική ερμηνεία της επιλογής του πρωθυπουργού υπέρ ενός πολυπληθούς πολιτικού σχήματος, υπάρχει η ανάγκη να πάμε σταδιακά σε μικρότερο, ευέλικτο υπουργικό συμβούλιο για να απαντηθεί ο δικαιολογημένος προβληματισμός της κοινής γνώμης.

Διατυπώνεται επίσης ένα ερώτημα σε σχέση με την ισορροπία μεταξύ τεχνοκρατικών και πολιτικών στελεχών. Είναι άλλο πράγμα ο εμπλουτισμός του υπουργικού συμβουλίου με πέντε έως δέκα στελέχη με τεχνοκρατικά χαρακτηριστικά και άλλο το μοίρασμα των υπουργικών θέσεων μεταξύ πολιτικών και τεχνοκρατικών στελεχών, το οποίο επέλεξε ο κ. Μητσοτάκης.

Η πρωθυπουργική επιλογή είναι εξαιρετικά τολμηρή. Εξυπηρετεί τον στόχο να δοθούν νέες διαστάσεις στο κυβερνητικό έργο, έχει όμως και ένα στοιχείο πολιτικού ρίσκου. Ο μεγάλος αριθμός των στελεχών με τεχνοκρατικά χαρακτηριστικά μάς προετοιμάζει για την αδυναμία ορισμένων από αυτών να αποδώσουν σε πολιτικό, κυβερνητικό επίπεδο. Ίσως θα έπρεπε να είχε επιλέξει ο κ. Μητσοτάκης λιγότερους, με μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχούς προσαρμογής στα νέα τους καθήκοντα, ακριβώς για να ενισχύσει την πολιτική νομιμοποίηση των στελεχών με τεχνοκρατικά χαρακτηριστικά.