Η Ελλάδα ξανά στον σκληρό πυρήνα της Ε.Ε. - Free Sunday
Η Ελλάδα ξανά στον σκληρό πυρήνα της Ε.Ε.
Η πολιτική Μητσοτάκη δημιουργεί νέες δυνατότητες.

Η Ελλάδα ξανά στον σκληρό πυρήνα της Ε.Ε.

Μια ματιά στα αποτελέσματα των τελευταίων δημοσκοπήσεων οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η επικράτηση Μητσοτάκη και ο σχηματισμός αυτοδύναμης κυβέρνησης από τη ΝΔ άλλαξε την ψυχολογία των Ελλήνων, οι οποίοι πέρασαν από την ατελείωτη απαισιοδοξία στην αισιοδοξία που στηρίζεται στη ρεαλιστική ελπίδα.

Δημοσκόπηση και θετικό σοκ

Τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης της Metron Analysis για τον τηλεοπτικό Alpha οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η ελληνική κοινωνία γνώρισε τους τελευταίους μήνες ένα θετικό πολιτικό σοκ.

Το 61% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι η χώρα βρίσκεται σε σωστό δρόμο, ενώ το 27% κρίνει ότι βρίσκεται σε λάθος δρόμο. Έχουμε να κάνουμε με την αντιστροφή των προεκλογικών ποσοστών.

Ικανοποίηση με τον τρόπο που ασκεί τα πρωθυπουργικά του καθήκοντα ο κ. Μητσοτάκης δηλώνει το 74%, ενώ η δημοτικότητα του κ. Τσίπρα περιορίζεται σε ένα αρκετά ισχνό 25%, με 60% αρνητικές γνώμες.

Τέλος, το 64% έχει θετική άποψη για την εμφάνιση Μητσοτάκη στη ΔΕΘ, με μόλις το 12% να έχει αρνητική άποψη.

Κατά την άποψή μου, δεν έχουμε να κάνουμε με τον παραδοσιακό δημοσκοπικό «μήνα του μέλιτος» της νέας κυβέρνησης, αλλά με κάτι πιο σύνθετο. Ύστερα από μία δεκαετία οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, η ελληνική κοινή γνώμη αξιοποίησε την ευκαιρία που της έδωσε ο Μητσοτάκης για να αλλάξει κυρίαρχη αντίληψη. Δεν θέλουμε να είμαστε πια αυτοί που δεν μπορούμε να επιτύχουμε τους στόχους μας, τα θύματα των Βρυξελλών, οι περιθωριακοί «αντάρτες» της Ε.Ε.

Θέλουμε να είμαστε σίγουροι για τον εαυτό μας και την προοπτική μας, να λύνουμε τα προβλήματα και να διαμορφώνουμε τις εξελίξεις σε εθνικό αλλά και ευρωπαϊκό επίπεδο.

Η δημοτικότητα του Τσίπρα στο ξεκίνημα της πρωθυπουργικής περιόδου του δεν είχε –όπως αποδείχθηκε– στέρεες βάσεις, γιατί στηριζόταν σε ένα κυβερνητικό πρόγραμμα που δεν είχε σχέση με την πραγματικότητα και την πολιτική που ακολούθησε τελικά η κυβέρνηση Τσίπρα. Αντίθετα, η υψηλή δημοτικότητα του Μητσοτάκη και της κυβέρνησης της ΝΔ στηρίζεται σε ένα πολύ συγκεκριμένο πρόγραμμα, το οποίο εφαρμόζεται με αξιοπιστία και προσεκτικά, όπως και στην αλλαγή ψυχολογίας.

Τεράστιο ρόλο στη βελτίωση της πολιτικής και κοινωνικής δυναμικής παίζει η ενίσχυση του ευρωπαϊκού ρόλου της Ελλάδας. Ο πρωθυπουργός αποδεικνύει ότι είναι σε θέση να αξιοποιεί σε όφελος της Ελλάδας τις γνώσεις και τις επαφές που έχει σε ένα δυναμικά μεταβαλλόμενο ευρωπαϊκό περιβάλλον.

Η έκπληξη Σχοινά

Η εκτόξευση του Μαργαρίτη Σχοινά σε θέση αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής οφείλεται στις εξαιρετικές ικανότητές του, στην ισχυρή ευρωπαϊκή διασύνδεσή του, αλλά και στη μεγάλη επιρροή που έχει ο Μητσοτάκης στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, σε πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και στους ευρωπαϊκούς θεσμούς στις Βρυξέλλες.

Ο Σχοινάς έχει περάσει με άριστα τις εξετάσεις ως ευρωβουλευτής, ως στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ως εκπρόσωπος Τύπου και δεξί χέρι του απερχόμενου προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Γιούνκερ.

Η Ισπανίδα σύζυγός του, η οποία έχει διαπρέψει ως διευθύντρια του γραφείου του Βέμπερ, ο οποίος είναι επικεφαλής της πολιτικής ομάδας του ΕΛΚ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, πρόσθεσε στην ευρωπαϊκή του διασύνδεση.

Η προώθησή του στηρίζεται και στη μεγάλη επιρροή Μητσοτάκη στις Βρυξέλλες. Ο πρόεδρος της ΝΔ επένδυσε στις σχέσεις με τον Βέμπερ την κρίσιμη περίοδο που ήταν υποψήφιος για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επένδυσε στις σχέσεις με την καγκελάριο Μέρκελ και τους πρωταγωνιστές του ΕΛΚ και ανέπτυξε τη συνεργασία του με την τότε υπουργό Άμυνας της Γερμανίας Φον ντερ Λάιεν, η οποία θα αντικαταστήσει τον δοκιμασμένο φίλο της Ελλάδας Γιούνκερ στην προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από 1η Νοεμβρίου.

Η σημασία του χαρτοφυλακίου του Μαργαρίτη Σχοινά επιβεβαιώθηκε από τις αντιδράσεις που προκάλεσε –κυρίως στον χώρο της Αριστεράς και των Πρασίνων– η απόφαση της Φον ντερ Λάιεν να του αναθέσει «την προστασία του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής μας».

Στις αρμοδιότητες του νέου αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περιλαμβάνονται, εκτός από τη μετανάστευση και τη διαχείριση των προσφυγικών ροών, η ασφάλεια, η απασχόληση, η εκπαίδευση, ο πολιτισμός και ο αθλητισμός. Ορισμένοι θεώρησαν ότι η προβολή της προστασίας του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής οδηγεί σε μια Ευρώπη-φρούριο, κλειστή στα προσφυγικά ρεύματα, ακόμη και στην οργανωμένη μετανάστευση. Όσοι γνωρίζουν τον τρόπο που σκέφτονται η Μέρκελ και η Φον ντερ Λάιεν, ο Γιούνκερ και ο Σχοινάς, απορρίπτουν τέτοιου είδους κατασκευές.

Ανεξάρτητα, πάντως, από το πώς τελικά θα «βαπτιστεί» το χαρτοφυλάκιο του αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όλοι αντιλαμβάνονται τη σημασία του και την αναβάθμιση του ρόλου της Ελλάδας στην Ε.Ε. μέσα από την εντυπωσιακή προώθηση του Σχοινά.

Οι επίτροποι έχουν ευρωπαϊκή λογική και αποστολή, αλλά η κατανομή των αρμοδιοτήτων στέλνει μηνύματα για την επιρροή των κυβερνήσεων που τους προτείνουν.

Ιταλική έκπληξη

Κανένας δεν μπορούσε να προβλέψει πριν από μερικούς μήνες την ξαφνική και εντυπωσιακή ευρωπαϊκή αναβάθμιση της Ιταλίας, η οποία προσφέρει νέες δυνατότητες στην κυβέρνηση Μητσοτάκη και στην Ελλάδα.

Από την πολιτική κυριαρχία Σαλβίνι, ο οποίος μεθόδευε τη ρήξη Ρώμης - Βρυξελλών γύρω από τους κανόνες της Ευρωζώνης, τον ιταλικό προϋπολογισμό, τη διαχείριση του χρέους του ιταλικού Δημοσίου και τη διαχείριση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών, φαίνεται ότι περνάμε σε μια περίοδο ενισχυμένης συνεργασίας και επιβεβαίωσης του παραδοσιακού πρωταγωνιστικού ρόλου της Ιταλίας στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ενοποίησης.

Ισχυρό μήνυμα φιλοευρωπαϊκής μεταστροφής έστειλαν οι ευρωβουλευτές του Κινήματος Πέντε Αστέρων υπερψηφίζοντας τη Φον ντερ Λάιεν, η οποία εγκρίθηκε με οριακή πλειοψηφία από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τη θέση της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Και ενώ ο Σαλβίνι είχε επιτύχει τη συρρίκνωση του κυβερνητικού του εταίρου υπέρ της Λέγκας, η οποία θριάμβευσε με ποσοστό 34% στις εκλογές, η αλαζονεία του τον οδήγησε σε σοβαρά λάθη εκτίμησης.

Έριξε την κυβέρνηση Κινήματος Πέντε Αστέρων - Λέγκας για να προκαλέσει πρόωρες εκλογές που θα οδηγούσαν στην απόλυτη κυριαρχία του, αλλά τελικά προκάλεσε τη σύγκλιση του Κινήματος Πέντε Αστέρων με το Δημοκρατικό Κόμμα, το οποίο εκφράζει τη φιλοευρωπαϊκή κεντροαριστερά.

Νέος υπουργός Οικονομικών της Ιταλίας είναι ο Γκουαλτιέρι του Δημοκρατικού Κόμματος, ο οποίος μέχρι πρόσφατα ήταν πρόεδρος στην Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επιφανές μέλος, ως ευρωβουλευτής, του Ομίλου Σπινέλι, στον οποίο συμμετέχουμε ευρωπαϊστές με διαφορετική πολιτική προέλευση.

Η νέα κυβέρνηση Κόντε που σχηματίστηκε στην Ιταλία προτείνει για επίτροπο τον Τζεντιλόνι, του Δημοκρατικού Κόμματος, ο οποίος διετέλεσε πρωθυπουργός της Ιταλίας την περίοδο 2016-2018. Το εντυπωσιακό είναι ότι η Φον ντερ Λάιεν ανταποκρίθηκε στο ιταλικό άνοιγμα, αναθέτοντάς του τις αρμοδιότητες για τα οικονομικά και τα δημοσιονομικά που έχει στην Επιτροπή Γιούνκερ ο Μοσκοβισί. Δημιουργείται ένα ισχυρό φιλοευρωπαϊκό δίδυμο Γκουαλτιέρι-Τζεντιλόνι που θα έχει ως βασικό στόχο την ενίσχυση της αναπτυξιακής δυναμικής της ιταλικής οικονομίας, τον σεβασμό των κανόνων της Ευρωζώνης για το έλλειμμα και το χρέος, αλλά και την ελαστική ή και δημιουργική εφαρμογή τους προκειμένου να διευκολυνθούν η ιταλική και η ευρωπαϊκή οικονομία, που αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο ύφεσης.

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι η ιταλική κυβέρνηση και ο Ιταλός επίτροπος θα έχουν απόλυτη ελευθερία κινήσεων. Η Φον ντερ Λάιεν φρόντισε να προσθέσει στους δύο εκτελεστικούς αντιπροέδρους, τον Ολλανδό Τίμερμανς, που ανήκει στη Σοσιαλιστική Ομάδα, και τη Δανέζα Βεστάγκερ, που προέρχεται από τους Φιλελεύθερους, έναν τρίτο εκτελεστικό αντιπρόεδρο, τον Λετονό Ντομπρόβσκις του ΕΛΚ. Θα έχει την ευρύτερη αρμοδιότητα για το ευρώ και τα οικονομικά, όπως στην απερχόμενη Επιτροπή. Ο Ντομπρόβσκις θεωρείται της γερμανικής σχολής και θα λειτουργεί εξισορροπητικά προς τον Τζεντιλόνι.

Σημαντικό ρόλο στα οικονομικά θα παίξει ο Αυστριακός επίτροπος, αρμόδιος αυτή τη φορά για τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, Χαν και η Γαλλίδα επίτροπος Σιλβί Γκουλάρ, η αρμοδιότητα της οποίας καλύπτει τη βιομηχανία, συμπεριλαμβανόμενης της αμυντικής, που μπορεί να έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Ελλάδα.

Υπάρχει το κατάλληλο πλαίσιο για μια ευρύτερη συνεννόηση που θα εξασφαλίσει νέες δυνατότητες για την ελληνική και την ιταλική οικονομία, χωρίς να σταματήσει η εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

Η γερμανική μέθοδος

Πολλά θα εξαρτηθούν από τη στάση που θα κρατήσει η Γερμανία, η οικονομικά ισχυρότερη χώρα της Ευρωζώνης.

Ο αναπτυξιακός ρυθμός της γερμανικής οικονομίας υποχωρεί και εξαιτίας της πολιτικής Τραμπ σε ζητήματα διεθνούς εμπορικής συνεργασίας. Για το 2019 προβλέπεται ισχνή οικονομική ανάπτυξη 0,5%-0,6% για τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης.

Σύμφωνα με τις ενδείξεις, η γερμανική ηγεσία θα ακολουθήσει μια ευέλικτη τακτική. Επισήμως, η καγκελάριος Μέρκελ δεν διαπραγματεύεται τη μεγάλη κατάκτηση της περιόδου Σόιμπλε στο υπουργείο Οικονομικών, που ήταν ο ισοσκελισμένος προϋπολογισμός και η σταθερή μείωση του χρέους του Δημοσίου.

Σχετικές διαβεβαιώσεις δίνει και ο σημερινός υπουργός Οικονομικών, Σολτς, ο οποίος διεκδικεί την ηγεσία του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος. Επειδή όμως οι Σοσιαλδημοκράτες υποχωρούν συνεχώς σε όφελος των Πρασίνων, ο υπουργός Οικονομικών διαβεβαιώνει ότι υπάρχουν πολλά δισεκατομμύρια που μπορούν να δαπανηθούν σε περίπτωση που ενισχυθούν τα φαινόμενα ύφεσης. Υπογραμμίζει επίσης ότι οι Σοσιαλδημοκράτες θα ηγηθούν στην προσπάθεια μετάβασης στην πράσινη οικονομία και θα φροντίσουν να υπάρξουν οι αναγκαίες δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις για τον σκοπό αυτόν.

Οι Χριστιανοδημοκράτες, οι οποίοι δέχονται κι αυτοί πίεση από τους Πράσινους, που καταλαμβάνουν στις δημοσκοπήσεις την πρώτη ή τη δεύτερη θέση σε εθνικό επίπεδο, τάσσονται υπέρ της χρηματοδότησης της πράσινης μετάβασης πέρα από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, το οποίο κινείται στα 40 δισ. και κρίνεται από πολλούς ανεπαρκές, με τη δημιουργία οργανισμών και φορέων που θα προσελκύσουν την αναγκαία χρηματοδότηση χωρίς να δημιουργούνται υποχρεώσεις που θα περάσουν στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό.

Οι καλές σχέσεις Μητσοτάκη - Μέρκελ και η εικόνα της ελληνικής κυβέρνησης, που δίνει προτεραιότητα στις μεταρρυθμίσεις και στην προσέλκυση επενδύσεων, διευκολύνουν τη συνεννόηση Αθήνας - Βερολίνου στα διμερή και ευρωπαϊκά θέματα, όπως έδειξε και η πρόσφατη επίσκεψη Μητσοτάκη στο Βερολίνο.

Ελλάς - Γαλλία συμμαχία

Ο πρωθυπουργός συνεννοείται πολύ καλά και με τον Πρόεδρο της Γαλλίας, Μακρόν. Αν και ανήκουν σε διαφορετικές πολιτικές οικογένειες, τους ενώνουν ο ευρωπαϊσμός και οι φιλελεύθερες αντιλήψεις τους για την αντιμετώπιση των οικονομικών προβλημάτων.

Οι ευρωπαϊκές φιλοδοξίες Μακρόν –όπως ένας σημαντικός προϋπολογισμός για την Ευρωζώνη– ψαλιδίστηκαν από την πάντα προσεκτική και σε περιπτώσεις διστακτική Μέρκελ, αλλά είναι φανερό ότι ο Μακρόν επανέρχεται δριμύτερος στα ευρωπαϊκά θέματα, αφού ξεπέρασε στο εσωτερικό την αμφισβήτηση που προκάλεσε το κίνημα διαμαρτυρίας των «κίτρινων γιλέκων».

Με τον Μακρόν να θέλει να στηρίξει την Ελλάδα, τη Μέρκελ να καταλαβαίνει τις ιδιαίτερες ανάγκες μας και τον Κόντε στην Ιταλία και τον Σάντσεθ στην Ισπανία να θέλουν να βοηθήσουν, το ευρωπαϊκό περιβάλλον είναι ευνοϊκό για την Ελλάδα.

Η μεγάλη δύναμη του Μητσοτάκη είναι ότι είναι γνώστης των θεμάτων, αναπτύσσει με ωραίο τρόπο την επιχειρηματολογία του και καταλαβαίνει τις δυνατότητες, αλλά και τους περιορισμούς, των συνομιλητών του.

Στο «Ελλάς - Γαλλία συμμαχία» συμπεριλαμβάνεται και η στάση της Λαγκάρντ, η οποία θα αντικαταστήσει τον Ντράγκι στην προεδρία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Η Λαγκάρντ εμφανίζεται πρόθυμη να συνεχίσει τη χαλαρή νομισματική πολιτική που ανανέωσε ο Ντράγκι, προκειμένου να αποτραπεί η διαφαινόμενη ύφεση στην Ευρωζώνη. Πήρε ήδη θέση υπέρ της μελλοντικής μείωσης του πρωτογενούς δημοσιονομικού πλεονάσματος.

Η Λαγκάρντ στην ΕΚΤ θα είναι πολύ πιο κοντά στις ελληνικές θέσεις απ’ ό,τι η Λαγκάρντ στο ΔΝΤ, γιατί είναι εντελώς διαφορετικός ο ρόλος της. Η ανεξαρτησία της στην ΕΚΤ είναι κατοχυρωμένη, σίγουρα όμως την ενδιαφέρει η πορεία της οικονομίας της Ευρωζώνης και της ελληνικής οικονομίας, που εξακολουθεί να αποτελεί έναν από τους αδύναμους κρίκους.

Η καταβύθιση των επιτοκίων δανεισμού του ελληνικού Δημοσίου, η οποία οφείλεται στη χαλαρή νομισματική πολιτική της ΕΚΤ, αλλά και στην αξιοπιστία του Μητσοτάκη σε ευρωπαϊκό επίπεδο, προβλέπεται να συνεχιστεί. Μπορεί να γίνει ακόμη πιο εντυπωσιακή με τις κατάλληλες κινήσεις, αν σκεφτούμε ότι χώρες όπως η Πορτογαλία, η Ιρλανδία και η Ισπανία, οι οποίες αντιμετώπισαν μεγάλη κρίση και καταστάσεις ανάλογες με τη δική μας, δανείζονται με εξαιρετικά χαμηλά έως μηδενικά επιτόκια. Βοηθάει και ο «αποχαιρετισμός» Ντράγκι με μεγαλύτερο αρνητικό βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ και επανεκκίνηση του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης, το οποίο έδειχνε να έχει ολοκληρωθεί τον περασμένο Δεκέμβριο.

Δημιουργούνται νέες δυνατότητες για την κυβέρνηση Μητσοτάκη, από το να προχωρήσει στην εξόφληση του χρέους προς το ΔΝΤ, εφόσον τα δάνεια του διεθνούς οργανισμού έχουν τιμωρητικά επιτόκια, μέχρι να συμπιέσει το ετήσιο κόστος διαχείρισης του χρέους του Δημοσίου και να πάρει μέρος στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, εξασφαλίζοντας αξιολόγηση επενδυτικής βαθμίδας για τα ελληνικά ομόλογα.

Ένα από τα «επιτεύγματα» της κυβέρνησης Τσίπρα ήταν να κρατήσει την Ελλάδα εκτός του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης που εφαρμόζει από το 2015 η ΕΚΤ μετά από πρωτοβουλία του Ντράγκι και χρηματοδότησε την ευρωπαϊκή οικονομία με2,6 τρισ. ευρώ!

Ισχυρό δίδυμο

Ο πρωθυπουργός φροντίζει να έχει καλές σχέσεις και με τους εκτελεστικούς αντιπροέδρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής οι οποίοι δεν προέρχονται από το ΕΛΚ.

Το Νο2 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι ο Ολλανδός Εργατικός Τίμερμανς, ο οποίος έχει θέση αντιπροέδρου και στην Επιτροπή Γιούνκερ. Ήταν υποψήφιος των Σοσιαλιστών για τη θέση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Έχασε τη μάχη από τον Βέμπερ του ΕΛΚ στις ευρωεκλογές, αλλά τελικά επιβλήθηκε με πρωτοβουλία Μέρκελ και Μακρόν το δίδυμο Φον ντερ Λάιεν - Λαγκάρντ για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την ΕΚΤ.

Η θέση του Τίμερμανς ενισχύεται, εφόσον θα είναι ο μόνος που θα έχει δικαίωμα αντικατάστασης της Φον ντερ Λάιεν στα καθήκοντά της. Επιπλέον, είναι υπεύθυνος για την πράσινη μετάβαση και τα σχετικά θέματα της ενέργειας, που έχουν τεράστια σημασία για την Ελλάδα. Η χώρα μας υποφέρει από υψηλό ενεργειακό κόστος, τα προβλήματα της ΔΕΗ και του σχεδίου δωρεάν ιδιωτικοποίησης του 50% του κύκλου εργασιών της και από έλλειψη επενδύσεων συμβατών με τη «Νέα Πράσινη Συμφωνία» για την αποτροπή της κλιματικής αλλαγής και τη βιωσιμότητα.

Ο Τίμερμανς ανήκει στη μετριοπαθή πτέρυγα των Σοσιαλιστών και έχει πολιτικά χαρακτηριστικά και μια ευρύτητα πνεύματος που διευκολύνουν τη συνεννόηση με τον Μητσοτάκη.

Μεγάλης σημασίας είναι και ο ρόλος της επίσης εκτελεστικής αντιπροέδρου Βεστάγκερ. Στο χαρτοφυλάκιο του Ανταγωνισμού, που έχει στην Επιτροπή Γιούνκερ, προστέθηκε η ψηφιακή οικονομία. Πρόκειται για λογική εξέλιξη για μια δυναμική επίτροπο, η οποία συγκρούεται με τους αμερικανικούς ψηφιακούς κολοσσούς που εκμεταλλεύονται την οικονομική, τεχνολογική ισχύ τους για να επιβάλλουν άδικες εμπορικές πρακτικές.

Τα λεπτά ζητήματα

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι σε θέση να αξιοποιήσει το υπό διαμόρφωση νέο ευρωπαϊκό περιβάλλον και να δώσει αναπτυξιακή ώθηση στην ελληνική οικονομία.

Υπάρχουν όμως δύο θέματα μεγάλης σημασίας, η διαχείριση των οποίων δεν πρέπει να σταθεί εμπόδιο στην οικονομική συνεννόηση και στις θετικές οικονομικές εξελίξεις.

Το σημαντικότερο είναι οι προσφυγικές-μεταναστευτικές ροές, οι οποίες πρέπει να ελεγχθούν προτού δημιουργηθούν ανυπέρβλητα κοινωνικά και περιφερειακά προβλήματα.

Η Φον ντερ Λάιεν κάνει συνεχώς δηλώσεις υπέρ της αναθεώρησης της Συμφωνίας του Δουβλίνου, με την οποία επιβαρύνονται υπέρμετρα οι χώρες πρώτης υποδοχής προσφύγων και μεταναστών. Επιδιώκει επίσης τη μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή των κρατών-μελών στα προγράμματα μετεγκατάστασης προσφύγων και μεταναστών από τις χώρες πρώτης υποδοχής.

Γνωρίζει ότι για να εξουδετερωθεί πλήρως ο επιθετικός λαϊκισμός του Σαλβίνι στην Ιταλία, πρέπει να υπάρξουν ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες που θα οδηγούν στη δικαιότερη κατανομή των υποχρεώσεων. Γνωρίζει επίσης ότι η Ελλάδα δέχεται υπερβολική πίεση ως χώρα ουσιαστικού εγκλωβισμού προσφύγων και μεταναστών.

Οι καλές προθέσεις της Φον ντερ Λάιεν δεν οδηγούν αυτόματα στη λύση του προβλήματος. Οι κυβερνήσεις διαχειρίζονται το προσφυγικό-μεταναστευτικό με εθνικά πολιτικά κριτήρια και όχι στη βάση των ευρωπαϊκών αναγκών και της αλληλεγγύης.

Επιπλέον, πολλά εξαρτώνται από τη στρατηγική του πάντα απρόβλεπτου Ερντογάν και από τη διάθεσή του να τηρήσει την άτυπη συμφωνία του Μαρτίου του 2016 με την Ε.Ε.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη προσπαθεί να βελτιώσει, στη βάση των ευρωπαϊκών αποφάσεων, τη διαχείριση των προσφυγικών-μεταναστευτικών ροών και να έρθει σε συνεννόηση με τους Ευρωπαίους εταίρους. Κερδίζει πόντους με την υπεύθυνη στάση της, αλλά η πολιτική της κινδυνεύει από ένα αρνητικό σενάριο κλιμάκωσης των ροών με ευθύνη του τουρκικού κράτους και του παρακράτους.

Λεπτούς χειρισμούς επιβάλλει στην Αθήνα και η διεύρυνση προς τα Δυτικά Βαλκάνια, που ήταν ένας από τους στόχους που έθεσε η Επιτροπή Γιούνκερ και υιοθέτησαν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προς το τέλος της πενταετίας, με το Brexit σε πλήρη εξέλιξη και την Τουρκία να απομακρύνεται ολοένα και περισσότερο από την Ε.Ε.

Η θέση Μητσοτάκη, την οποία είχε διατυπώσει στην Ε.Ε. και στην Ελλάδα πριν από τη Συμφωνία των Πρεσπών, είναι ότι η συμφωνία δημιουργεί πρόσθετα προβλήματα στην Ελλάδα και πως δεν έπρεπε να υπογραφεί από την κυβέρνηση Τσίπρα και να εγκριθεί από το κοινοβούλιο, γιατί είναι δεσμευτική για τις επόμενες κυβερνήσεις.

Η κυβέρνηση προσπαθεί να βελτιώσει τη θέση της Ελλάδας στο νέο πλαίσιο που δημιουργεί η Συμφωνία των Πρεσπών αξιοποιώντας τις ευρωπαϊκές δυνατότητες που διαθέτει σε σχέση με την προσπάθεια των Σκοπίων να ξεκινήσουν ενταξιακές διαπραγματεύσεις με τις Βρυξέλλες στο άμεσο μέλλον. Ανάλογες επιδιώξεις έχουν και τα Τίρανα.

Φαίνεται ότι ο ευρωπαϊκός ζήλος για άμεση προώθηση της διεύρυνσης προς τα Δυτικά Βαλκάνια έχει μετριαστεί. Η πρόταση της Φον ντερ Λάιεν να δοθεί ο φάκελος της διεύρυνσης στον Ούγγρο υποψήφιο επίτροπο Τροκσάνι, ο οποίος αποτελεί πολιτικό στόχο για πολλούς, εφόσον προέρχεται από το κόμμα του Όρμπαν, αφήνει να εννοηθεί ότι ο δρόμος της διεύρυνσης προς τα Δυτικά Βαλκάνια θα είναι πιθανότατα μακρύτερος απ’ ό,τι είχε εκτιμηθεί πριν από έναν χρόνο.