Βουλιάζουμε… να τους βουλιάξουμε;

«Ο σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου αποτελούν την πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας» λέει το άρθρο 2 του Ελληνικού Συντάγματος. Η λέξη «άνθρωπος» δεν συνοδεύεται από κανενός είδους προσδιορισμό, φυλετικό, θρησκευτικό ή άλλο. «Του ανθρώπου» σκέτο λέει το Σύνταγμα.

Φοράς στολή και υπηρετείς σε κάποια σύνορα. Χειμώνας και η θερμοκρασία έξω είναι πολύ κάτω από το μηδέν. Στην περιπολία σου συναντάς καμιά δεκαριά μανάδες και μπαμπάδες με βρέφη στην αγκαλιά και νήπια να περπατούν δίπλα τους. Έχουν εισέλθει παράνομα από τα σύνορα και προσπαθούν διανύοντας πολλά παγωμένα χιλιόμετρα να βρεθούν σε αστική περιοχή. Οι εντολές είναι να συλληφθούν. Το περιστατικό (ένα από τα πολλά) είναι απολύτως αληθινό και συνέβαινε τακτικά στη χώρα μας πριν από σχεδόν τρεις δεκαετίες. Τα έδειχνε και η τηλεόραση τότε. Όπως έδειχνε και αντίστοιχες εικόνες ανθρώπων που έφταναν με βάρκες στα νησιά. Δεν είναι η πρώτη φορά που η χώρα αντιμετωπίζει προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές. Πιστεύετε ότι οι συλληφθέντες πρέπει να πυροβοληθούν επιτόπου;

Στη θέση των μανάδων με τα παιδιά βρίσκονται καμιά δεκαριά «μαντράχαλοι», οι οποίοι πέρασαν τα σύνορα παράνομα και προσπαθούν να βρεθούν σε αστική περιοχή. Οι εντολές είναι να συλληφθούν. Πρέπει να πυροβοληθούν επιτόπου;

Προτού τους πυροβολήσουμε, πρέπει να ρωτήσουμε ποιο είναι το θρήσκευμά τους; Θα επηρεαστεί η απόφαση για τον πυροβολισμό τους από την απάντηση για το θρήσκευμα; Θα πάρουμε διαφορετική απόφαση για τις μανάδες με τα παιδιά σε σχέση με τους «μαντράχαλους»;

Διαφοροποιείται η απάντηση από την ποσότητα; Από το αν εισέρχονται δέκα ή δέκα χιλιάδες; Από το αν εμείς είμαστε φτωχοί ή πλούσιοι; Από το αν αντέχουμε να τους περιθάλψουμε;

Έχετε στ’ αλήθεια χρησιμοποιήσει όπλο εναντίον ανθρώπου; Έχετε νιώσει πώς είναι να σημαδεύεις κάποιον; Έχετε νιώσει πώς είναι να απειλείς κάποιον ότι θα τον πυροβολήσεις; Νομίζετε ότι το «όλο σκηνικό» είναι όπως στην τηλεόραση, όπου ο καλός πυροβολεί τον κακό, τον σκοτώνει και όλοι αισθανόμαστε λύτρωση; Πιστεύετε στ’ αλήθεια ότι μπορείτε να σηκώσετε το όπλο και να ρίξετε στον «λαθροεισβολέα»;

Πιστεύετε, αλήθεια όμως, ότι το ελληνικό πολεμικό ναυτικό και η λιμενική αρχή πρέπει να βουλιάζουν τις βάρκες με τους ερχόμενους από απέναντι; Θα το κάνατε εσείς οι ίδιοι με τα δικά σας χέρια ή απλώς απαιτείτε να το κάνουν οι «καραβανάδες» και οι «μπάτσοι γουρούνια δολοφόνοι» την ώρα που αμέριμνοι χαζεύετε στην τηλεόραση;

Εντέλει, όσοι ειδικά διαμαρτύρεστε για την αποθρησκειοποίηση του ελληνικού κράτους, «αγαπάτε αλλήλους»; Μήπως τους αγαπάτε μόνο αν είναι ομόθρησκοι;

«Η Ελλάδα, ακολουθώντας τους γενικά αναγνωρισμένους κανόνες του διεθνούς δικαίου, επιδιώκει την εμπέδωση της ειρήνης, της δικαιοσύνης, καθώς και την ανάπτυξη των φιλικών σχέσεων μεταξύ των λαών και των κρατών» συνεχίζει το ίδιο άρθρο του Συντάγματος. Αυτό σε γενικές γραμμές σημαίνει πως ό,τι γίνεται στη γειτονιά μας δεν είναι ξεκομμένο από το διεθνές γίγνεσθαι και δεν αντιμετωπίζεται κατά βούληση και χωρίς δεσμεύσεις. Υπάρχουν διεθνώς αναγνωρισμένοι κανόνες για τη διάκριση και αντιμετώπιση μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών, τους οποίους δεν μπορούμε να αγνοήσουμε. Άσχετα απ’ όλα τα άλλα, δεν μπορούμε να τους αγνοήσουμε διότι επί πολλά έτη ήμασταν (και είμαστε) με το χέρι απλωμένο στον διεθνή παράγοντα ζητώντας βοήθεια.

Πουθενά βέβαια, σε διεθνή συνθήκη, σε Σύνταγμα, ελληνικό ή ξένο, στη χριστιανική θρησκεία, δεν γράφει ότι ο παρανόμως εισελθών θανατώνεται. Αν συμφωνήσουμε σε αυτό, μπορούμε να διαφωνήσουμε σε όλα τα άλλα.

Τα ηθικά διλήμματα που θέτουν οι προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές είναι σημαντικά και ενίοτε ακραία. Τα πρακτικά προβλήματα που δημιουργούνται είναι επίσης σημαντικά και ακραία. Πολλά από αυτά δεν περνούν από το χέρι μας. Συνιστούν απόνερα διεθνών συσχετισμών και παιγνίων στα οποία είτε δεν συμμετείχαμε, είτε συμμετείχαμε με τον λάθος ρόλο του επαίτη και του χρήσιμου πρόθυμου. Ενίοτε και του άχρηστου ιδεολόγου. Πράγματι, οι πρόσφυγες, πολύ περισσότερο οι μετανάστες, ούτε λιάζονται ούτε εξαφανίζονται. Πράγματι, είναι ωραίο να λες ότι είσαι ανθρωπιστής, αρκεί να μπορείς, να έχεις, να μοιράσεις σε αυτόν που καλείς να έρθει. Αν δεν έχεις, είναι τραγικό να του δίνεις ψεύτικες ελπίδες.

Μπορεί κανείς να διαφωνήσει με όλα αυτά και να διατυπώσει άλλη άποψη. Ουδείς μπορεί όμως να επαναφέρει κηρύγματα μίσους και εθνικισμού, που έθαψε η ελληνική κοινωνία μαυρίζοντας τη Χρυσή Αυγή στις πρόσφατες εκλογές, ούτε και να αναβιώσει τις σταυροφορίες κηρύσσοντας θρησκευτικό πόλεμο.

Σε πολύ μεγάλο ποσοστό, στο προσφυγικό-μεταναστευτικό πληρώνουμε δικές μας κακές επιλογές, τις οποίες καλούμαστε, και θα πάρει χρόνια, να διορθώσουμε. Καλώς ή κακώς, όταν ψηφίζουμε με αποκλειστικό σκοπό το σκίσιμο των μνημονίων, επιλέγουμε να αγνοούμε όλες τις άλλες παραμέτρους που θα καθόριζαν την ψήφο μας, μεταξύ των οποίων και η ικανότητα των κυβερνώντων να πάρουν και να υλοποιήσουν αποφάσεις, να σταθμίσουν τις διεθνείς περιστάσεις και να αναλάβουν τα αντίστοιχα υπολογισμένα ρίσκα.

Εμείς, μόνοι μας, ορίσαμε ως ανθρωπιστική κρίση το… κόψιμο της σύνταξης από το διχίλιαρο στο χιλιάρικο. Κατόπιν αυτού, είναι λογικό να θεωρούμε τους πρόσφυγες βάρος. Δικαίως(!) πιστέψαμε ότι είμαστε σε χειρότερη θέση από αυτούς. Μετανάστες υπήρχαν πάντα. Δεν μας ενοχλούσαν, γιατί ήταν σχετικά λίγοι. Η ποσότητα μας πείραξε και μόνο αφού εμείς τους καλέσαμε να έρθουν.

Και όταν λέμε «εμείς», εννοούμε η ελληνική πολιτεία, όπως αυτή κυβερνάται με βάση όσα εμείς, και κανένας άλλος, ψηφίζουμε. Άλλωστε, δικός μας εκλεγμένος «απείλησε» να γεμίσει την Ευρώπη πρόσφυγες, σε μια επίδειξη μικρομεγαλισμού και απύθμενης ανευθυνότητας. Στην πραγματικότητα, δώσαμε στους γείτονες ένα ισχυρό όπλο σε βάρος μας, πριν ανακαλύψουμε ότι και η θάλασσα έχει σύνορα.

Δεν θα περάσει εύκολα αυτό. Τίποτα όμως δεν δικαιολογεί κήρυξη πολέμου κατά των «λαθροεισβολέων», εθνικισμό και θρησκευτικό μίσος. Οφείλουμε να προσαρμοστούμε στο διεθνές περιβάλλον, να δώσουμε και να πάρουμε μέσα σε αυτό, να οργανωθούμε, να οπλιστούμε με μέθοδο και υπομονή και να… προσέχουμε τι ψηφίζουμε.

«Αγαπάτε αλλήλους!»