Ποιος θα σταματήσει τον Σαλβίνι

Την περασμένη εβδομάδα είχαμε την επιβεβαίωση της διεθνοπολιτικής αδυναμίας της Ε.Ε. με βάση όσα συνέβησαν στη Λιβύη.

Η Ε.Ε. και ειδικά η Ιταλία, της οποίας η Λιβύη ήταν μέχρι τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο αποικία, δεν μπόρεσαν να διαμορφώσουν τις εξελίξεις στη στρατηγικής σημασίας πετρελαιοπαραγωγό χώρα.

Το κενό που έχει αφήσει η ευρωπαϊκή αναδίπλωση καλύπτουν με επικίνδυνο τρόπο, παίρνοντας έμμεσα μέρος στον εμφύλιο στη Λιβύη, η Ρωσία και η Τουρκία. Στη Διάσκεψη του Βερολίνου φάνηκε η στρατιωτικοπολιτική αδυναμία της Ε.Ε., ήρθαν στο προσκήνιο οι αντιθέσεις Ιταλίας-Γαλλίας, ενώ η Γερμανία προτίμησε να αποκλείσει την Ελλάδα από τη διάσκεψη παρά να ενοχλήσει τον Ερντογάν.

Από το Ιράκ και τη Συρία μέχρι τη Λιβύη οι εξελίξεις δείχνουν ότι το διεθνοπολιτικό ειδικό βάρος της Ε.Ε. περιορίζεται συνεχώς.

Αυτή την Κυριακή θα μάθουμε εάν οι εσωτερικές πολιτικές δυσκολίες της Ε.Ε. παραμένουν σε διαχειρίσιμο επίπεδο ή θα χαθεί κάθε έλεγχος.

Η παραίτηση Ντι Μάγιο

Η Λέγκα του Σαλβίνι έχει βάλει ένα πολιτικό στοίχημα, να κερδίσει τις περιφερειακές εκλογές στην εξαιρετικά αναπτυγμένη περιφέρεια του Βορρά Εμίλια-Ρομάνια και στη λιγότερο αναπτυγμένη περιφέρεια του Νότου, την Καλαβρία.

Επιδίωξη του ηγέτη της Λέγκας, Σαλβίνι, είναι να συμπληρώσει τις αλλεπάλληλες επιτυχίες του στις περιφερειακές εκλογές με μια νίκη η οποία θα αποσταθεροποιήσει την κυβέρνηση συνασπισμού του Κινήματος Πέντε Αστέρων και του κεντροαριστερού Δημοκρατικού Κόμματος και θα ανοίξει τον δρόμο σε πρόωρες βουλευτικές εκλογές και στην άνετη εκλογική επικράτηση του συνασπισμού δυνάμεων που έχει σχηματιστεί γύρω από τη Λέγκα.

Μια πρώτη επιτυχία του Σαλβίνι είναι η παραίτηση του Λουίτζι ντι Μάγιο από την ηγεσία του Κινήματος Πέντε Αστέρων. Ο Ντι Μάγιο παραιτήθηκε από την ηγεσία επειδή δεν μπορεί να ελέγξει τη φυγή γερουσιαστών και βουλευτών από το Κίνημα Πέντε Αστέρων, τις περισσότερες φορές στην κατεύθυνση της Λέγκας.

Το αποτέλεσμα των περιφερειακών εκλογών στην Εμίλια-Ρομάνια και στην Καλαβρία προβλέπεται ιδιαίτερα αρνητικό για το Κίνημα Πέντε Αστέρων, το οποίο πήρε στις βουλευτικές εκλογές του 2018 ποσοστό-ρεκόρ 33% και τώρα κινείται δημοσκοπικά γύρω στο 16%. Επομένως ο Ντι Μάγιο παραιτήθηκε την περασμένη Τετάρτη, πριν τον διώξουν από την ηγεσία την επόμενη Δευτέρα.

Εκλέχτηκε στην ηγεσία του Κινήματος Πέντε Αστέρων το 2017, χωρίς να έχει αξιόλογο επαγγελματικό παρελθόν – η μόνη δουλειά που έκανε ήταν ταξιθέτης στο γήπεδο της Νάπολης. Στα 33 του παραμένει υπουργός Εξωτερικών, αλλά είναι φανερό, και από τον τρόπο που χειρίστηκε την κρίση στη Λιβύη, ότι τα καθήκοντα του ρόλου του τον ξεπερνούν κατά πολύ.

Η παραίτηση του Ντι Μάγιο από την ηγεσία του Κινήματος Πέντε Αστέρων υποχρέωσε τον πρωθυπουργό Κόντε να ματαιώσει τη συμμετοχή του στο φόρουμ του Νταβός. Έτσι, πέρασε το μήνυμα ότι η Ιταλία βρίσκεται για μία ακόμη φορά αντιμέτωπη με πολιτική αστάθεια, ενώ είναι η δεύτερη, μετά την Ελλάδα, οικονομία της Ευρωζώνης η οποία δεν έχει επιστρέψει ακόμη στα επίπεδα όπου ήταν πριν από την κρίση του 2008-2009.

Το οχυρό της κεντροαριστεράς

Η παραίτηση Ντι Μάγιο δημιουργεί προβλήματα στον κυβερνητικό συνασπισμό, αλλά δεν προσδιορίζει το αποτέλεσμα της αναμέτρησης στις περιφερειακές εκλογές στην Εμίλια-Ρομάνια. Πρόκειται για μία εξαιρετικά αναπτυγμένη περιφέρεια της Ιταλίας, η οποία ελέγχεται παραδοσιακά από την κεντροαριστερά. Το ποσοστό ανεργίας στην Εμίλια-Ρομάνια είναι πολύ χαμηλότερο από τον εθνικό μέσο όρο, ενώ διακρίνεται για το υψηλό επίπεδο των κοινωνικών υπηρεσιών και το υψηλό βιοτικό επίπεδο των κατοίκων της. Ο περιφερειάρχης, Στέφανο Μπονατσίνι, προέρχεται από το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα και θεωρείται επιτυχημένος.

Προσπαθεί να κρατήσει την αναμέτρηση στο πλαίσιο της περιφέρειας για να αξιοποιήσει το προσωπικό του πολιτικό πλεονέκτημα, ενώ ο Σαλβίνι προσπαθεί να της δώσει εθνική και ευρωπαϊκή διάσταση. Με αυτόν τον τρόπο εκτιμά ότι θα καλύψει ορισμένες αδυναμίες της υποψήφιας της Λέγκας για την περιφέρεια, Λουτσία Μποργκοντσόνι, και ότι θα δημιουργήσει δυναμική υπέρ των πολιτικών δυνάμεων της κεντροδεξιάς και της άκρας Δεξιάς. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι θα έχουμε μια αμφίρροπη αναμέτρηση, από το αποτέλεσμα της οποίας θα εξαρτηθούν πολλά.

Ένας παράγοντας που μπορεί να μετρήσει υπέρ της κεντροαριστεράς είναι το «Κίνημα της Σαρδέλας», που αναπτύχθηκε από τη βάση και υποστηρίζει την παραμονή του Μπονατσίνι στην περιφέρεια χωρίς να ταυτίζεται με το Δημοκρατικό Κόμμα. Άλλωστε ο ίδιος ο Μπονατσίνι έχει παραλείψει από τη δική του εκλογική εκστρατεία το λογότυπο του κόμματος στο οποίο ανήκει, σε μια προσπάθεια να διευρύνει την απήχησή του.

Σε περίπτωση που η κεντροαριστερά ηττηθεί στην Εμίλια-Ρομάνια και χάσει ένα παραδοσιακό προπύργιό της, θα υπάρξουν πρόσθετα προβλήματα συνεννόησης με το Κίνημα Πέντε Αστέρων, τον κυβερνητικό εταίρο που περνάει κρίση στρατηγικής και ηγεσίας και φαίνεται ότι έχει μπει σε φάση μεγάλης και σταθερής εκλογικής πτώσης.

Ο Σαλβίνι εκτιμά ότι μια κρίση στον κυβερνητικό συνασπισμό και ορισμένες νέες διαρροές κυβερνητικών βουλευτών και γερουσιαστών προς το δικό του στρατόπεδο θα οδηγήσουν σε πρόωρες εκλογές και στην άνετη επικράτησή του.

Αντίθετα, σε περίπτωση που αντέξει η κεντροαριστερή περιφέρεια της Εμίλια-Ρομάνια στην πίεση της Λέγκας, ο κυβερνητικός συνασπισμός θα κερδίσει, πιθανότατα, χρόνο, για να δει πώς ακριβώς θα αντιμετωπίσει την πρόκληση του Σαλβίνι.

Εικόνα στασιμότητας

Ο κυβερνητικός συνασπισμός Κινήματος Πέντε Αστέρων - Δημοκρατικού Κόμματος δεν έχει βρει ακόμη τον πολιτικό του βηματισμό, γιατί αποτελείται από δυνάμεις που δυσκολεύονται να συνεννοηθούν μεταξύ τους και συνεργάζονται με βασικό στόχο να κρατήσουν τον Σαλβίνι και τη Λέγκα μακριά από την εξουσία. Πρόκειται για μια αμυντική προσπάθεια με ελάχιστα δημιουργικά χαρακτηριστικά, που κρατάει τον Σαλβίνι και τους συμμάχους του συνεχώς στο προσκήνιο.

Τα προβλήματα του κυβερνητικού συνασπισμού μεγαλώνει η αποχώρηση του πρώην πρωθυπουργού Ματέο Ρέντσι από το Δημοκρατικό Κόμμα για να δημιουργήσει το δικό του κόμμα και η κρίση ηγεσίας που έχει ξεσπάσει στο Κίνημα Πέντε Αστέρων μετά τη στροφή 180 μοιρών που πραγματοποίησε στην πολιτική του. Ξεκίνησε ως μια αντισυστημική, αντιευρωπαϊκή, λαϊκίστικη δύναμη με ηγέτη τον Μπέπε Γκρίλο, ο οποίος αναδείχθηκε μέσα από την πολιτική σάτιρα στην τηλεόραση, και μετατράπηκε σταδιακά σε μια φιλοευρωπαϊκή δύναμη που συμπληρώνει πολιτικά το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα.

Από την πλευρά του, ο Σαλβίνι είναι ο απόλυτος κυρίαρχος στον χώρο της Δεξιάς και της άκρας Δεξιάς. Υποστηρίζεται από το κόμμα Αδέλφια της Ιταλίας, που έχει ακροδεξιά χαρακτηριστικά, ενώ έχει εντάξει στην προσπάθειά του τον πρώην πρωθυπουργό Σίλβιο Μπερλουσκόνι και το κόμμα του Forza Italia, που παλαιότερα κυριαρχούσαν στην πολιτική ζωή αλλά τώρα καταγράφουν ποσοστά της τάξης του 7%-8%.

Αργά την Κυριακή το βράδυ θα ξέρουμε αν η πολιτική κρίση στο εσωτερικό της Ιταλίας και της Ε.Ε. θα πάρει μεγαλύτερες διαστάσεις με την επικράτηση της Λέγκας του Σαλβίνι ή αν θα έχει κερδηθεί πολιτικός χρόνος για την κυβέρνηση συνασπισμού της Ιταλίας και την Ε.Ε. για να αντιμετωπίσουν την εθνική, ευρωπαϊκή πρόκληση του Σαλβίνι.