Τι μάθαμε από την πανδημία Covid-19; - Τίποτα. - Free Sunday
Τι μάθαμε από την πανδημία Covid-19; - Τίποτα.

Τι μάθαμε από την πανδημία Covid-19; - Τίποτα.

Μάθαμε πια με τον πιο επώδυνο τρόπο πως η καλή μας υγεία είναι συνυφασμένη με εκείνη του πλανήτη μας. Μετά τις καταστροφικές δασικές πυρκαγιές του περασμένου έτους και τη συνεχιζόμενη πανδημία του Covid-19 αυτό πια είναι αδιαμφισβήτητο.

«Οι πανδημίες ξεκινούν σχεδόν πάντα με τη μετάδοση ενός ζωικού παθογόνου σε έναν άνθρωπο» γράφει ο βιολόγος Νέιθαν Γουλφ στην εισαγωγή του βιβλίου «The Viral Storm». Η φετινή χρονιά ήταν, περισσότερο από άλλες, η απόδειξη αυτού του γεγονότος.

Δεν ήταν η μόνη. Το 1996 η Μεγάλη Βρετανία βίωσε μία από τις μεγαλύτερες κρίσεις δημόσιας υγείας. Η σπογγώδης εγκεφαλοπάθεια, μια νευροεκφυλιστική νόσος, άρχισε να κάνει την εμφάνισή της σε βοοειδή τη δεκαετία του 1970. Κύρια αιτία ήταν η χρήση κρέατος και οστών αγελάδων (ΜΒΜ), ορισμένες φορές μολυσμένων, σε ζωοτροφές. Περισσότερα από 100.000 βοοειδή επιβεβαιώθηκαν ως φορείς, για να ακολουθήσουν δεκάδες θάνατοι ανθρώπων. Το 1997 ήρθαμε αντιμέτωποι με τη γρίπη των πτηνών (Η5Ν1), που εξακολουθεί να μολύνει και να σκοτώνει εκατοντάδες ανθρώπους, με περισσότερα από 800 κρούσματα και 400 θανάτους να έχουν καταγραφεί μεταξύ του 2003 και του 2019, και μεταδίδεται από μολυσμένα, ζωντανά ή νεκρά, πουλερικά ή μολυσμένα περιβάλλοντα, όπως οι αγορές ζωντανών πτηνών. Η γρίπη των πτηνών (Η7Ν7), το 2003, εξαπλώθηκε στην Ολλανδία σε περισσότερες από 250 φάρμες πουλερικών και στο 1/4 των πουλερικών της χώρας (περίπου 30 εκατομμύρια ζώα), τα οποία στη συνέχεια θανατώθηκαν.

Η γρίπη των χοίρων (Η1Ν1), το 2009, υπολογίζεται πως ευθύνεται για 151.700 με 575.000 θανάτους, ενώ οι έρευνες έχουν δείξει ότι η ανάπτυξη του ιού υποβοηθήθηκε από τις εξαγωγές ζωντανών γουρουνιών μεταξύ ΗΠΑ και Μεξικού.

Ο SARS, το 2002, είχε θνησιμότητα 10%-11% και στέρησε τη ζωή σε 800 άτομα, ενώ χιλιάδες οικόσιτα ζώα θανατώθηκαν. Πιστεύεται ότι ξεκίνησε από τις νυχτερίδες, πριν μεταδοθεί στους ανθρώπους μέσω ενδιάμεσου είδους που λειτούργησε ως ξενιστής.

Σαρωτικοί ιοί, όλες ζωονόσοι.

Σύμφωνα με την Greenpeace Ελλάδας: «Γνωρίζουμε ήδη ότι η υποβάθμιση της βιοποικιλότητας και η καταστροφή φυσικών οικοτόπων, όπως τα δάση, ευνοούν την εμφάνιση και εξάπλωση ζωονόσων. Γνωρίζουμε επίσης ότι η αποδάσωση συμβάλλει στην ανάπτυξη ασθενειών όπως η ελονοσία και ο Έμπολα. Η κύρια αιτία αποδάσωσης είναι η επέκταση των κτηνοτροφικών και γεωργικών δραστηριοτήτων. Δάση τεράστιας σημασίας για τη βιοποικιλότητα και την οικολογική ισορροπία αποψιλώνονται, κυρίως με σκοπό να μετατραπούν σε βοσκοτόπια (για βοοειδή). Σήμερα εκτιμάται ότι το 80% της αποψίλωσης των δασών που πραγματοποιείται σε παγκόσμιο επίπεδο σχετίζεται άμεσα ή έμμεσα με την επέκταση της βιομηχανικής κτηνοτροφίας. Αυτή ακριβώς η καταστροφή δασών και φυσικών οικοτόπων που προκαλεί η επέκταση της βιομηχανικής κτηνοτροφίας είναι που ευνοεί την εμφάνιση ζωονόσων».

Είναι ελάχιστοι έως κανένας όσοι δεν αναγνωρίζουν σήμερα πως ο Covid-19 συνδέεται άμεσα με την καταστροφή των οικοσυστημάτων, την εντατικοποίηση της αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής και το εμπόριο άγριων ζώων.

Στην Ιορδανία, στο Μπρίστολ, στην Αθήνα, στη Ρώμη, στην Κοπεγχάγη, στο Βερολίνο, στο Αμβούργο, στη Δρέσδη, στη Βαρκελώνη, στο Άμστερνταμ, στην Τρίπολη του Λιβάνου, στο Τορόντο, στο Ουέλινγκτον, σε σχεδόν συνολικά 100 πόλεις, έχουν γίνει πορείες διαμαρτυρίας από την ημέρα που ο ΠΟΥ όρισε τον Covid-19 ως παγκόσμια πανδημία.

Καμία από αυτές δεν αφορούσε την καταστροφή του περιβάλλοντος, την εντατική κτηνοτροφία βιομηχανικών μεθόδων, την απώλεια της βιοποικιλότητας, την κλιματική αλλαγή, την υποβάθμιση της φύσης, την υπεραλίευση, τη ρύπανση των ωκεανών, τους μεγάλους βιομηχανικούς ρυπαντές της ατμόσφαιρας. Ούτε μία, την ίδια στιγμή που μετράμε παγκοσμίως 2.872.453 θανάτους.

Ίσα ίσα. Από την Καλαμάτα ως το Χονγκ Κονγκ μάσκες μιας χρήσης, γάντια και αντισηπτικά που μας προστατεύουν από τον κορονοϊό καταλήγουν συχνά στον δρόμο και από κει με τις βροχές στη θάλασσα. «Σε λίγο καιρό οι μάσκες στις θάλασσες θα είναι περισσότερες από τις μέδουσες», όπως σχολίασε ένας ακτιβιστής.

Σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Ταμείου για τη Φύση (World Wide Fund for Nature) του 2020, «εάν ακόμη και μόνο το 1% των μασκών απορρίφθηκαν με λάθος τρόπο, αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα 10 εκατομμύρια μάσκες τον μήνα διασκορπισμένες στο περιβάλλον».

Οι περισσότερες μάσκες προσώπου μιας χρήσης στην αγορά είναι μη βιοδιασπώμενες. Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι φιλικές προς το περιβάλλον.

Το υλικό που χρησιμοποιείται πιο συχνά για την κατασκευή τους είναι το πολυπροπυλένιο, μια μορφή πλαστικού, καθώς έχει καλύτερη διήθηση βακτηρίων και διαπερατότητα αέρα, ενώ παραμένει λιγότερο ολισθηρό από ένα υφασμένο ύφασμα. Μην έχετε αμφιβολίες, οι ωκεανοί και οι χώροι υγειονομικής ταφής θα «πνιγούν» με εκατομμύρια και δισεκατομμύρια τέτοιες μάσκες και γάντια μιας χρήσης. Μια άλλη μελέτη προβλέπει ότι η ίδια η διαδικασία επεξεργασίας και κατασκευής πλαστικών θα έχει ως αποτέλεσμα εκπομπές που θα αντιστοιχούν στο 15% των συνολικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

Δεν χρειάζεται να αναφερόμαστε σε άλλες μελέτες και έρευνες. Είμαστε θεατές του φαινομένου. Σε όλες τις πόλεις του κόσμου είναι συνηθισμένο θέαμα οι πεταμένες μάσκες, τα άδεια μπουκαλάκια από αντισηπτικά και τα πλαστικά γάντια μιας χρήσης.

Τι μάθαμε, λοιπόν, από τον Covid-19; Τίποτα. Πώς μεταρρυθμίσαμε τη ζωή μας ώστε να τη διαφυλάξουμε στο μέλλον; Με κανέναν τρόπο. Τι μαθήματα συνειδητότητας λάβαμε; Ουδέν. Ούτε διαμαρτυρηθήκαμε, ούτε πιέσαμε, ούτε διεκδικήσαμε. Αντίθετα, ενοχληθήκαμε για την απώλεια ατομικών ελευθεριών, θορυβηθήκαμε για τις οικονομικές ζημιές, ανησυχήσαμε για τις παρενέργειες των εμβολίων, φυσικά θρηνήσαμε συνανθρώπους μας, χειροκροτήσαμε γιατρούς και νοσηλευτές, αλλά ο πυρήνας του κακού παρέμεινε ατζέντα λίγων, «γραφικών», οικολόγων, ζωόφιλων, εναλλακτικών. Εξακολουθούμε να θεωρούμε τον πλανήτη μας ένα οικόπεδο και το ζωικό του βασίλειο τα κατοικίδιά μας.