Πέρα από τον άξονα του Νότου
Υπήρξαν σπουδαίοι θεωρητικοί και φλογεροί υπερασπιστές μιας ιδέας που κινητοποίησε τον προοδευτικό κόσμο χωρίς ποτέ να αποκτήσει υλική υπόσταση. Γιατί η διπλωματία ορίζεται από συμφέροντα και όχι από την ηθικολογία ή το συναίσθημα.
Το όραμα μιας συμμαχίας με την Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία, την Πορτογαλία που θα δημιουργούσε ρωγμές στο γερμανικό δόγμα της λιτότητας δεν εκπληρώθηκε ποτέ. Τα μεγέθη είναι διαφορετικά, τα προβλήματα άνισα, οι πολιτικές επιδιώξεις και στρατηγικές συχνά αποκλίνουσες. Κανείς δεν είχε κάτι να κερδίσει από την ταύτιση με την πιο υπερχρεωμένη και ελλειμματική χώρα της ευρωζώνης, τη μοναδική που παραμένει στην ύφεση και σε μνημόνιο, ενώ οι βαρουφακισμοί τρόμαξαν και δεν ενέπνευσαν τους γύρω. Ακόμη και φόβος μετάδοσης του ελληνικού ιού της αποτυχίας εκδηλώθηκε, ακόμη και η Κύπρος απομακρύνθηκε όσο μπορούσε όταν βρέθηκε στη δίνη της κρίσης.
Με άλλα λόγια, ο φασαριόζικος ελληνικός τρόπος δεν απέδωσε διπλωματικά με αποτέλεσμα να μείνουμε μόνοι στο δικό μας περιθώριο, παρόλο που τον Γενάρη του 2015 η νέα κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ βρέθηκε σε ένα πολύ ευνοϊκό ευρωπαϊκό περιβάλλον και θα μπορούσε να πετύχει σημαντικές κατακτήσεις εάν επέλεγε αντί του υπερθεάματος μια γρήγορη και ουσιαστική διαπραγμάτευση.
Τώρα δημιουργείται πάλι μια ευκαιρία. Η Σύνοδος των ηγετών του Νότου που προγραμματίζεται να γίνει στην Αθήνα στις αρχές Σεπτεμβρίου είναι μια εξαιρετική σύλληψη που μπορεί να έχει αποτελέσματα αν η προσπάθεια γίνει με σοβαρότητα και υπευθυνότητα και δεν εξαντληθεί στην παραγωγή επικοινωνίας και εντυπώσεων. Το βασικό είναι να μη δημιουργείται η αίσθηση ότι πρόκειται για τακτικισμό με στόχο την υποχώρηση από την εφαρμογή του τρίτου μνημονίου και τη διευκόλυνση της δεύτερης αξιολόγησης του φθινοπώρου. Βασικό είναι επίσης να μην υπάρξει πλεονασμός διακηρύξεων αντιλιτότητας αλλά να παρουσιαστούν συγκεκριμένες προτάσεις για την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής χωρίς δημοσιονομικό ρίσκο.
Ολάντ, Ρέντσι, Ραχόι, Κόστα βρίσκονται στην ίδια όχθη και έχουν λόγους να ενώσουν τις δυνάμεις τους με τον Α. Τσίπρα πέρα από ιδεολογικές και άλλες διαφορές. Αυτά που τους ενώνουν είναι περισσότερα από αυτά που τους χωρίζουν, όπως λέει το κλισέ, και οι λαοί των χωρών τους ενδιαφέρονται λιγότερο για δεξιά και αριστερά συνθήματα, περισσότερο για δουλειές, κράτος πρόνοιας, δημόσια υγεία και παιδεία, για μια ζωή κάπως αξιοπρεπή.
