Από αύριο το Φεστιβάλ «ΑΝΩ» με ήχους από εκκλησιαστικό όργανο - Free Sunday
Από αύριο το Φεστιβάλ «ΑΝΩ» με ήχους από εκκλησιαστικό όργανο

Από αύριο το Φεστιβάλ «ΑΝΩ» με ήχους από εκκλησιαστικό όργανο

Με τρεις συναυλίες, δύο παράλληλες εκδηλώσεις και ξεναγήσεις, η Άνω Σύρος ετοιμάζεται να υποδεχτεί από αύριο 19 έως τις 25 Αυγούστου το Φεστιβάλ «ΑΝΩ».

Από το 2017 η Καθολική Επισκοπή Σύρου και ο Σύνδεσμος Ελλήνων Καθολικών Σύρου διοργανώνουν το Διεθνές Φεστιβάλ Εκκλησιαστικού Οργάνου «ΑΝΩ» με στόχο την ανάδειξη του εκκλησιαστικού οργάνου του Καθεδρικού Ναού Αγίου Γεωργίου Άνω Σύρου και παράλληλα την αναζωογόνηση του μεσαιωνικού οικισμού της Άνω Σύρου.

DSC2282

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του φεστιβάλ Χρήστος Παρασκευόπουλος και ο εκτελεστικός διευθυντής του Χάρης Βεκρής εξηγούν στην FS τους λόγους που η φήμη του φεστιβάλ εξαπλώθηκε σε σύντομο χρονικό διάστημα, ενώ αναφέρονται και στη σχέση των Ελλήνων με το εκκλησιαστικό όργανο.

Χρήστος Παρασκευόπουλος, καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ «ΑΝΩ»: «Στην Ελλάδα έχουμε αρχίσει να εξοικειωνόμαστε με το εκκλησιαστικό όργανο»

Paraskeuopoulos

Κάθε χρόνο το πρόγραμμα του φεστιβάλ γίνεται όλο και πιο πλούσιο. Τι είναι αυτό που το χαρακτηρίζει φέτος;

Το φεστιβάλ χαρακτηρίζεται φέτος από τους συνδυασμούς εκκλησιαστικού οργάνου με κάποια όργανα που είναι πιο σπάνια σαν σολιστικά. Έτσι, φέτος, εκτός από ένα ρεσιτάλ με το εκκλησιαστικό όργανο, που θα έχει πρωταγωνιστικό ρόλο, έχουμε άλλες δύο συναυλίες, με εκκλησιαστικό όργανο και όμποε και με εκκλησιαστικό όργανο και άρπα.

Πώς συνδυάζεται ο ζεστός ήχος του όμποε με τον επιβλητικό ήχο του εκκλησιαστικού οργάνου;

Πρόκειται για ένα ιδιαίτερο προσόν του οργανίστα, διότι θα πρέπει να συνοδεύει με τέτοιον τρόπο το όμποε ώστε να μην το καλύπτει, αλλά ταυτόχρονα να ακούγεται και το εκκλησιαστικό όργανο. Για τον λόγο αυτόν ρυθμίζεται το εκκλησιαστικό όργανο σε μια μέτρια προς χαμηλή ένταση, για να μπορεί να υπάρχει κατάλληλη συνοδεία.

Ούτε όμως άρπα και εκκλησιαστικό όργανο είναι συνηθισμένος συνδυασμός.

Θα έλεγα ότι είναι ένας εξαιρετικά σπάνιος συνδυασμός. Εξάλλου ένα από τα έργα που θα ερμηνευτούν στο φεστιβάλ είναι ουσιαστικά μεταγραφή ενός κονσέρτου του Χέντελ που είχε γράψει αρχικά για εκκλησιαστικό όργανο και ορχήστρα.

Το εκκλησιαστικό όργανο θα ακουστεί και με μια άλλη ιδιότητα, αυτήν του κινηματογραφικού οργάνου.

Πρόκειται για τη συνεισφορά του εκκλησιαστικού οργάνου στον βωβό κινηματογράφο υπό τη μορφή του κινηματογραφικού οργάνου. Ένα όργανο-εξέλιξη του εκκλησιαστικού οργάνου που στις αρχές του 20ού αιώνα ηχούσε σε όλες τις κινηματογραφικές αίθουσες του εξωτερικού. Στο φεστιβάλ, το εκκλησιαστικό όργανο θα ακουστεί μία φορά με αυτοσχεδιασμό στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου και άλλη μία από ψηφιακή αναπαραγωγή τέτοιου κινηματογραφικού οργάνου με τη μεταφορά ενός συνθεσάιζερ από την Αθήνα. Εκεί, με τη βοήθεια ηλεκτρονικού υπολογιστή, θα έχουμε μια πιο πιστή απόδοση αυτού του τόσο ιδιαίτερου μουσικού οργάνου.

Αναφερθήκατε στον αυτοσχεδιασμό. Θεωρείται απαραίτητο προσόν για τους οργανίστες;

Θεωρείται ένα προσόν αρκετά σημαντικό για τους οργανίστες. Ο αυτοσχεδιασμός ουσιαστικά είναι μια σύνθεση που εκτελείται εκείνη την ώρα από το μυαλό του ερμηνευτή. Του δίνουμε ένα μουσικό θέμα κι εκείνος συνθέτει επιτόπου. Αυτό έχει πάρα πολλές δυσκολίες, γιατί θα πρέπει κάποιος να είναι εξαιρετικός γνώστης και του εκκλησιαστικού οργάνου αλλά και των θεωρητικών γνώσεων αυτού. Κάποιοι οργανίστες έχουν σε πολύ μεγάλο βαθμό αναπτυγμένο αυτό το προσόν, κάποιοι άλλοι λιγότερο και κάποιοι καθόλου. Είναι θέμα και το τι έχει σπουδάσει ο οργανίστας αλλά και τι φαντασία έχει.

Στην Ελλάδα έχουμε αρχίσει να εξοικειωνόμαστε με το εκκλησιαστικό όργανο;

Θα έλεγα πως ναι. Στην Ελλάδα είμαστε τέσσερις συνάδελφοι που δραστηριοποιούμαστε. Εκτός από τους ναούς όπου παίζουμε, κάνουμε συναυλίες και με άλλα μουσικά όργανα, συμμετέχουμε σε φεστιβάλ, προσπαθώντας με αυτόν τον τρόπο να αγκαλιάσουμε το ελληνικό ακροατήριο. Επίσης, έχουν επιστρατευτεί συνθέτες οι οποίοι έχουν γράψει και νέα έργα για εκκλησιαστικό όργανο τα οποία προς το παρόν δεν υπάρχουν σε κάποια ηχογράφηση, ωστόσο το φθινόπωρο θα προχωρήσουμε σε αυτή τη διαδικασία.

Πριν από τρία χρόνια, οπότε άρχιζε το φεστιβάλ, είχατε επιφυλάξεις για το πώς θα υποδεχόταν ο κόσμος αυτή την προσπάθεια;

Θα έλεγα πως όχι, γιατί ήδη από την ημέρα που έγιναν τα εγκαίνια του εκκλησιαστικού οργάνου στην Άνω Σύρο η προσέλευση του ακροατηρίου ήταν τόσο μεγάλη, που ξεπέρασε κάθε προσδοκία. Επιπλέον, επειδή το εκκλησιαστικό όργανο σπανίως ακούγεται στην Ελλάδα, το ελληνικό ακροατήριο προσδοκά την ώρα που θα βρεθεί στον χώρο, για να μπορέσει να ακούσει κάτι διαφορετικό.

Χάρης Βεκρής, εκτελεστικός διευθυντής του Φεστιβάλ «ΑΝΩ»: «Προσπαθούμε να συνδυάζουμε το εκκλησιαστικό όργανο και με άλλα όργανα»

VEKRIS

Το Φεστιβάλ «ΑΝΩ» συμπληρώνει φέτος τρία χρόνια. Μπορείτε να μας πείτε ποιες ήταν οι αρχικές προσδοκίες σας και κατά πόσο αυτές έχουν ευοδωθεί;

Οι δύο στόχοι που εξαρχής θέσαμε σε αυτή μας την πρωτοβουλία ήταν η ευρύτερη δυνατή αναγνώριση του Φεστιβάλ «ΑΝΩ» από τους φίλους του εκκλησιαστικού οργάνου εντός και εκτός ελληνικών συνόρων και ταυτόχρονα η ανάδειξη και αναζωογόνηση του μεσαιωνικού οικισμού της Άνω Σύρου. Μετά από σχεδόν τρία χρόνια μπορούμε να πούμε πως το Φεστιβάλ «ΑΝΩ» αποτελεί μελέτη περίπτωσης ενός ελληνικού περιφερειακού φεστιβάλ που κατάφερε να αναδείξει με τον καλύτερο τρόπο την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου που το φιλοξενεί, μετατρέποντας ένα παροπλισμένο –μέχρι πριν από λίγα χρόνια– κειμήλιο σε πόλο έλξης παγκόσμιας εμβέλειας.

Η φήμη του «ΑΝΩ» εξαπλώθηκε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, παρ’ ότι στην Ελλάδα δεν είμαστε εξοικειωμένοι με το εκκλησιαστικό όργανο. Πού πιστεύετε ότι οφείλεται αυτό;

Στο ότι από την αρχή δώσαμε μεγάλη σημασία στην επικοινωνία και στην προβολή του. Από καλλιτεχνική άποψη, προσπαθούμε να συνδυάζουμε το εκκλησιαστικό όργανο και με άλλα όργανα, ώστε η συναυλία να γίνεται ελκυστικότερη. Από αισθητική άποψη, η οπτική ταυτότητα του φεστιβάλ είναι αρκετά σύγχρονη και πολύ πιο μπροστά απ’ ό,τι συνηθίζεται σε ανάλογα φεστιβάλ του εξωτερικού. Έτσι, επενδύουμε σε ένα νεανικότερο κοινό, το οποίο και εντέλει είναι το μέλλον της διοργάνωσης.

Το «ΑΝΩ» άρχισε την πορεία του εν μέσω οικονομικής κρίσης. Ποια στρατηγική ακολουθήσατε για την τόνωση και τη βιωσιμότητά του;

Ξεκινήσαμε με έναν πολύ μικρό προϋπολογισμό, ο οποίος στο μεγαλύτερο μέρος του καλύφθηκε από την Καθολική Επισκοπή Σύρου και από μια μικρή –αλλά σημαντική τότε– χορηγία του ΔΕΔΔΗΕ. Δείχνοντας τη σοβαρότητα του εγχειρήματός μας και τις σημαντικές προοπτικές του, από τη δεύτερη κιόλας χρονιά καταφέραμε να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος και του υπουργείου Πολιτισμού & Αθλητισμού, του υπουργείου Αιγαίου & Νησιωτικής Πολιτικής, της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, του Δήμου Σύρου - Ερμούπολης, της ΑΙΓΕΑΣ ΑΜΚΕ, της Revoil, της Blue Star Ferries και της EasyJet.

Παράλληλα, όπως ανακοινώσατε τον περασμένο Ιούνιο, υπάρχει πρόταση «να δημιουργηθεί ένα δίκτυο με φεστιβάλ εκκλησιαστικού οργάνου σε νησιά και παράκτιες περιοχές της Ευρώπης». Τι ακριβώς περιλαμβάνει η συγκεκριμένη πρόταση και σε ποιο στάδιο βρίσκεται;

Η πρότασή μας αυτή βρίσκεται σε αρκετά αρχικό στάδιο και απομένουν ακόμα πολλά να συζητηθούν με τους υπόλοιπους εταίρους μας. Βασική ιδέα είναι η δημιουργία ενός δικτύου φεστιβάλ εκκλησιαστικού οργάνου που πραγματοποιούνται σε νησιά της Ε.Ε. Σκοπός μας είναι η ανταλλαγή τεχνογνωσίας, αλλά και καλλιτεχνικής δημιουργίας, με απώτερο σκοπό τη διεύρυνση του κοινού του εκκλησιαστικού οργάνου.

Κλείνοντας, ποιοι θα λέγατε ότι είναι οι βασικοί σας στόχοι για τα επόμενα βήματα του φεστιβάλ;

Διατηρώντας την ελεύθερη είσοδο του κοινού και με στόχο την εξασφάλιση της ανεξαρτησίας και της βιωσιμότητάς του, προσβλέπουμε στην ανάπτυξη συνεργασιών με πρεσβείες και στην αξιοποίηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Στα σχέδιά μας είναι η καθιέρωση ενός υψηλού επιπέδου ετήσιου «master class» για κατόχους πτυχίου εκκλησιαστικού οργάνου, αλλά και ενός κύκλου παρουσιάσεων της ιστορίας και της λειτουργίας του εκκλησιαστικού οργάνου σε μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του νησιού.

Αναλυτικά το πρόγραμμα του Φεστιβάλ «ΑΝΩ» στο https://anofestival.gr/.