Στον αέρα η συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν

Λίγες ημέρες μετά το αμερικανικό χτύπημα στη Βαγδάτη που προκάλεσε οργή στην Τεχεράνη, οι Ευρωπαϊκές χώρες που συμμετέχουν στη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν καταγγέλλουν την παραβίασή της.

Στις 5 Ιανουαρίου το Ιράν ήρε τον περιορισμό που επιβάλλει η συμφωνία στον αριθμό συσκευών φυγοκέντρησης που χρησιμοποιούνται για τον εμπλουτισμό ουρανίου.

Με την κίνηση αυτή η Τεχεράνη παραβίασε τους όρους της συμφωνίας, υποστηρίζουν η Γαλλία, η Γερμανία και η Βρετανία.

Όπως αναφέρει την Τρίτη το BBC, οι τρεις χώρες ενεργοποίησαν τον μηχανισμό επίλυσης διαφορών που προβλέπει η συμφωνία. Αν η Τεχεράνη δεν συμμορφωθεί για την επίλυση του ζητήματος, η συμφωνία θα μπορούσε να καταλήξει νεκρή.

Μετά την εξόντωση του Ιρανού στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί από αμερικανικό drone στη Βαγδάτη, η ιρανική κυβέρνηση είχε ανακοινώσει ότι θα συνεχίσει ανεμπόδιστη τον εμπλουτισμό ουρανίου.

Επιμένει ότι το εμπλουτισμένο ουράνιο προορίζεται αποκλειστικά για χρήση σε αντιδραστήρες ηλεκτροπαραγωγής, ωστόσο το ίδιο υλικό θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε πυρηνικά όπλα, ενδεχόμενο που ανησυχεί τη Δύση.

Η συμφωνία έχει ούτως ή άλλως αποδυναμωθεί μετά την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρει τις ΗΠΑ από αυτήν το 2008. Ο Αμερικανός πρόεδρος επιμένει από τότε ότι η Τεχεράνη θα πρέπει να καταλήξει σε αυστηρότερη συμφωνία με τις δυνάμεις της Δύσης, η οποία θα καλύπτει όχι μόνο τα πυρηνικά αλλά και το ιρανικό πρόγραμμα ανάπτυξης βαλλιστικών πυραύλων.

Για να ασκήσει περαιτέρω πιέσεις, ο Τραμπ επέβαλε μονομερώς οικονομικές κυρώσεις στο Ιράν, οι οποίες γονάτισαν την οικονομία του.

Στην κοινή τους ανακοίνωση, η Βρετανία, η Γερμανία και η Γαλλία εκφράζουν εκ νέου την απογοήτευσή τους για την απόσυρση των ΗΠΑ και δηλώνουν δεσμευμένες στην διατήρηση της υφιστάμενης συμφωνίας, γνωστής ως JCPOA.

Διαπιστώνουν ωστόσο ότι το Ιράν παραβιάζει βασικούς όρους, κάτι που δικαιολογεί την ενεργοποίηση του μηχανισμού διαιτησίας της συμφωνίας.

Η καταγγελία θα πρέπει τώρα να εξεταστεί από τις έξι κυβερνήσεις που συμμετείχαν στη σύναψη της συμφωνίας (οι τρεις ευρωπαϊκές χώρες μαζί με τη Ρωσία, την Κίνα και το Ιράν), οι οποίες έχουν περιθώριο 15 ημερών να συμφωνήσουν λύση.

Αν αυτό δεν είναι εφικτό, το θέμα θα εξεταστεί από τους υπουργούς Εξωτερικών ή από τριμελή συμβουλευτική επιτροπή. Αν και πάλι δεν βρεθεί λύση, το θέμα επιστρέφεται στις έξι κυβερνήσεις.

Αν στο τέλος της διαδικασίας έχει κριθεί ότι παραβιάζονται βασικοί όροι, το ζήτημα μπορεί να παραπεμφθεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ οι χώρες-μέλη πλην του Ιράν θα μπορούν να αποσυρθούν από τη συμφωνία πλήρως ή εν μέρει.

Το θέμα θα μπορούσε επίσης να παραπεμφθεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ με το ερώτημα της επαναφοράς των κυρώσεων κατά του Ιράν που άρθηκαν χάρη στη συμφωνία.

Καμία χώρα-μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας δεν θα είχε δικαίωμα βέτο σε μια τέτοια κίνηση.