Η ευρωπαϊκή κεντροδεξιά σε μεταβατική περίοδο - Free Sunday
Η ευρωπαϊκή κεντροδεξιά σε μεταβατική περίοδο
Το συνέδριο του ΕΛΚ στο Ζάγκρεμπ και ο ρόλος του Μητσοτάκη.

Η ευρωπαϊκή κεντροδεξιά σε μεταβατική περίοδο

Το διήμερο συνέδριο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) –Τετάρτη 20 και Πέμπτη 21 Νοεμβρίου– στο Ζάγκρεμπ ήταν μια καλή ευκαιρία για την ευρωπαϊκή κεντροδεξιά να αποσαφηνίσει την πολιτική της σε μια δύσκολη μεταβατική περίοδο.

Αλλαγή ηγεσίας

Ο Γάλλος Ζοζέφ Ντολ έφτασε στο τέλος της προεδρικής περιόδου του και νέος πρόεδρος στο ΕΛΚ αναδείχθηκε με μυστική ψηφοφορία και ποσοστό 93% ο απερχόμενος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και πρώην πρωθυπουργός της Πολωνίας, Ντόναλντ Τουσκ.

Η μετάβαση από έναν Γάλλο σε έναν Πολωνό πρόεδρο εκφράζει και τη μετακίνηση του πολιτικού κέντρου βάρους του ΕΛΚ προς τα βόρεια και ανατολικά.

Στο ΕΛΚ είναι πάντα πρωταγωνιστικός ο ρόλος των Γερμανών Χριστιανοδημοκρατών, ανεξάρτητα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν προς το τέλος της περιόδου Μέρκελ.

Οι ανατολικές «νέες» χώρες της Ε.Ε. κινούνται δεξιότερα απ’ ό,τι οι χώρες του Νότου και αυτό εξηγεί την αναβάθμισή τους στο εσωτερικό του ΕΛΚ.

Στη Βουλγαρία κυριαρχεί η κεντροδεξιά με τον Μπορίσοφ. Στη Ρουμανία ανατράπηκε η σοσιαλιστική κυβέρνηση στη Βουλή και σχηματίστηκε κεντροδεξιά κυβέρνηση συνασπισμού, ενώ ο κεντροδεξιός Πρόεδρος της χώρας, Κλάους Γιοχάνις, θα επικρατήσει, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών και θα επανεκλεγεί. Στην Ουγγαρία η κεντροδεξιά συμπληρώνει μία δεκαετία κυριαρχίας με τον Όρμπαν, ο οποίος κινείται σε πολλά ζητήματα στα δεξιά του ΕΛΚ. Στην Πολωνία η κεντροδεξιά βρίσκεται στην αντιπολίτευση με ποσοστό της τάξης του 30%, ενώ η κυβέρνηση είναι η υπερσυντηρητική, στη δεύτερη τετραετία της και με ποσοστά ανώτερα του 40%. Αντίθετα, στον λεγόμενο Νότο της Ευρώπης η κεντροδεξιά χάνει δυνάμεις και σε πολλές περιπτώσεις έχει πρόβλημα στρατηγικής.

Στην Ιταλία η άλλοτε πανίσχυρη Forza Italia του Μπερλουσκόνι έχει περιοριστεί σε ένα 7%-8% και ρυμουλκείται από τη Λέγκα του Σαλβίνι. Στη Γαλλία οι Ρεπουμπλικάνοι κατέγραψαν μονοψήφιο ποσοστό στις ευρωεκλογές και δεν έχουν συνέλθει από την ήττα τους στις προεδρικές και στις βουλευτικές εκλογές του 2017 από τον Μακρόν. Στην Ισπανία η κατάσταση είναι καλύτερη, εφόσον το Λαϊκό Κόμμα κατέγραψε στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές 20% και ήρθε δεύτερο, μετά τους Σοσιαλιστές, που κυριάρχησαν με 27%.

Ο απερχόμενος πρόεδρος του ΕΛΚ Ζοζέφ Ντολ αναγνώρισε ότι η ευρωπαϊκή κεντροδεξιά δεν είναι τόσο ισχυρή όσο παλιά, υπογράμμισε όμως ότι οι Σοσιαλιστές και οι Φιλελεύθεροι αντιμετωπίζουν μεγαλύτερα προβλήματα και δεν έχουν τη συνοχή που επιδεικνύει στις περισσότερες περιπτώσεις η κεντροδεξιά.

Οι πρόσφατες μεγάλες ήττες των Φιλελευθέρων που συνεργάζονται με τον Πρόεδρο της Γαλλίας Μακρόν –στις βουλευτικές εκλογές της Ισπανίας κατέρρευσαν οι Ciudadanos, ενώ στις προεδρικές εκλογές της Ρουμανίας το ποσοστό του Φιλελεύθερου υποψηφίου έπεσε κατά 40% σε σχέση με το ποσοστό των Φιλελευθέρων στις ευρωεκλογές– δείχνουν ότι όλες οι μεγάλες πολιτικές ομάδες αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα.

Μητσοτάκης και ΝΔ

Σε αυτό το σύνθετο πολιτικό σκηνικό αναδεικνύεται ο πολιτικός ρόλος της ΝΔ και του Μητσοτάκη.

Η ΝΔ με ποσοστό 40% είναι η μεγάλη κεντροδεξιά δύναμη του ευρωπαϊκού Νότου.

Ο Μητσοτάκης, με τη δύναμη επικοινωνίας που τον διακρίνει σε διεθνές επίπεδο και τις προτάσεις που κάνει, αναδεικνύεται ως πολιτικός ηγέτης και ως πρωθυπουργός σε πρωταγωνιστή της ευρωπαϊκής κεντροδεξιάς.

Αυτό επιβεβαιώθηκε κατά τη διάρκεια του διήμερου συνεδρίου του ΕΛΚ, εφόσον πραγματοποίησε ρεκόρ διμερών επαφών, παρεμβάσεων σε συζητήσεις και ομιλιών, με τις απόψεις του να γίνονται ευνοϊκά δεκτές από αυτούς που παίρνουν τις αποφάσεις στο ΕΛΚ, τα κεντροδεξιά κόμματα και τις κεντροδεξιές κυβερνήσεις.

Ο πρωθυπουργός πρόβαλε την ανάγκη επεξεργασίας και εφαρμογής μιας νέας πολιτικής για το προσφυγικό-μεταναστευτικό, η οποία θα βγάλει την Ελλάδα από τη δύσκολη θέση και θα επιτρέψει στην Ε.Ε. να αντιμετωπίσει το πρόβλημα σε βάθος χρόνου.

Έδωσε ιδιαίτερη έμφαση σε ζητήματα οικονομικής ανάπτυξης και ταυτόχρονης αντιμετώπισης των κοινωνικών προβλημάτων. Υπογράμμισε ότι μπορείς να είσαι δημοφιλής χωρίς να είσαι λαϊκιστής, λέγοντας την αλήθεια στον κόσμο και εξηγώντας τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε.

Τόνισε ότι η πράσινη μετάβαση της οικονομίας πρέπει να οργανωθεί και να χρηματοδοτηθεί σωστά, ώστε να συμβαδίσει με τη δυναμική ανάπτυξη και να αποτραπεί η αντίδραση όσων θεωρούν ότι θίγονται από τις προγραμματισμένες εξελίξεις.

Κατά τον κ. Μητσοτάκη, πρέπει να δοθεί έμφαση στις νέες δεξιότητες και στην κάλυψη του ψηφιακού χάσματος, για να εκσυγχρονιστεί η αγορά εργασίας και να αυξηθούν οι πιθανότητες δημιουργικής απασχόλησης για τους νέους. Ανέδειξε την κρισιμότητα της κατάστασης στην Ελλάδα, όπου συνυπάρχουν το λεγόμενο brain drain, το υψηλό ποσοστό ανεργίας και σε πολλές περιπτώσεις η αδυναμία των επιχειρήσεων να βρουν κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό.

Ο Μητσοτάκης έχει ένα προσωπικό στιλ, είναι ταυτόχρονα εργασιομανής, επίμονος, γνώστης των θεμάτων, ατσαλάκωτος και ακούραστος.

Η εικόνα του στο επίπεδο της ευρωπαϊκής κεντροδεξιάς είναι εξαιρετικά καλή, εξακολουθεί όμως να εκφράζεται, στους διαδρόμους των συνεδρίων και της εξουσίας, η αμφιβολία εάν τελικά το ελληνικό Δημόσιο και η οικονομία μπορούν να παρακολουθήσουν τους ρυθμούς του.

Κρίσιμο δωδεκάμηνο

Με βάση όσα υποστήριξαν οι ηγέτες της κεντροδεξιάς στο συνέδριο του ΕΛΚ, το επόμενο δωδεκάμηνο είναι κρίσιμο για την ποιότητα της πενταετίας που ξεκινάει.

Όλοι οι νέοι επίτροποι εγκρίθηκαν από τις αρμόδιες επιτροπές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και την ερχόμενη Τετάρτη θα εγκριθεί, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, η σύνθεση της νέας Επιτροπής από την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Αυτό σημαίνει ότι η νέα πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία προέρχεται από το ΕΛΚ, αναλαμβάνει καθήκοντα από την 1η Δεκεμβρίου.

Το ΕΛΚ έχει τη μεγαλύτερη ομάδα επιτρόπων, εφόσον δέκα από αυτούς προέρχονται από τις τάξεις του, και οι δύο πρώτες εξαμηνιαίες προεδρίες, η κροατική και η γερμανική, ανήκουν σε κυβερνήσεις στις οποίες κυριαρχεί η κεντροδεξιά.

Στη διάρκεια του επόμενου δωδεκαμήνου θα φανεί αν η Φον ντερ Λάιεν μπορεί να δημιουργήσει τη νέα δυναμική που έχει ανάγκη η Ε.Ε. και αν η ευρωπαϊκή κεντροδεξιά μπορεί να σπρώξει τις εξελίξεις στην κατεύθυνση που επιδιώκει.

Τα θέματα που θα κυριαρχήσουν με βάση τις δηλώσεις των ηγετών στο συνέδριο του ΕΛΚ είναι:

Πρώτον, η αντιμετώπιση του προσφυγικού-μεταναστευτικού σε νέα βάση, με τη λύση να ωριμάζει πιθανότατα στο δεύτερο εξάμηνο του 2020, επί γερμανικής προεδρίας.

Δεύτερον, η διαχείριση του Brexit, το οποίο φαίνεται να μπαίνει στην τελική του φάση, εφόσον το προβάδισμα των Συντηρητικών έναντι των Εργατικών, ενόψει των εκλογών της 12ης Δεκεμβρίου, ξεπερνάει τις 15 μονάδες, λόγω της ουσιαστικής εξαφάνισης του Κόμματος του Brexit.

Τρίτον, ο προσδιορισμός των στόχων και των μέσων για την πράσινη μετάβαση της οικονομίας.

Τέταρτον, η αντιμετώπιση θεμάτων του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού και η προώθηση της ευρωπαϊκής εγγύησης για τις τραπεζικές καταθέσεις, την οποία δέχονται τώρα και οι Γερμανοί υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

Πέμπτον, το ξεπέρασμα του αδιεξόδου σε ό,τι αφορά τη διεύρυνση προς τα Δυτικά Βαλκάνια. Θα επιχειρηθεί να επιβληθούν νέοι κανόνες για τη διαδικασία της διεύρυνσης μετά το αδιέξοδο που παρατηρείται με την Τουρκία, για να ξεπεραστούν οι επιφυλάξεις του Προέδρου Μακρόν.