Υποσχέσεις για αυξημένες συντάξεις παρά την… τρύπα

Υποσχέσεις για αυξήσεις ακόμα και στις κύριες συντάξεις από τον Οκτώβριο προσφέρει χωρίς φειδώ το υπουργείο Εργασίας, παρά την «τρύπα» που έχουν δημιουργήσει στο ασφαλιστικό οι αναστολές των συμβάσεων εργασίας λόγω του lockdown, ενώ η κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί περαιτέρω με την αύξηση της ανεργίας, τη μείωση των προσλήψεων εποχικού προσωπικού, αλλά και τη μερική απασχόληση. Ήδη πολλές επιχειρήσεις που έχουν εκμεταλλευτεί το καθεστώς της εκ περιτροπής απασχόλησης έως τον Σεπτέμβριο έχουν στείλει μηνύματα στο προσωπικό τους για περικοπές μετά τον Οκτώβριο, οπότε και οι εργαζόμενοι θα πρέπει να επιστρέψουν στο κανονικό καθεστώς.

Μόνο οι αναστολές των συμβάσεων εργασίας δημιούργησαν στον ΕΦΚΑ «τρύπα» 1,7 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό, αν και καλύπτεται από το ελληνικό Δημόσιο, είναι ενδεικτικό του τι μέλλει γενέσθαι από τον Οκτώβριο και υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι η ελληνική οικονομία δεν θα δεχτεί πλήγμα από ένα δεύτερο κύμα κορονοϊού, κάτι που σύμφωνα με τους επιστήμονες είναι εξαιρετικά πιθανό.

Ωστόσο, το καίριο και καθοριστικό χτύπημα αφορά τα έσοδα του ΕΦΚΑ από εισφορές. Άλλωστε ο ίδιος ο υπουργός Εργασίας, Γιάννης Βρούτσης, παραδέχτηκε από το βήμα της Βουλής ότι το έλλειμμα που παρουσιάζει σήμερα ο ΕΦΚΑ λόγω του κορονοϊού θα μεγαλώσει το επόμενο διάστημα, καθώς οι επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης στην οικονομία, στην απασχόληση και κατά συνέπεια στα έσοδα του φορέα θα είναι μεγάλες. Το πεντάμηνο τα έσοδα του ΕΦΚΑ μειώθηκαν κατά 7,3% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2019.

Προβληματική είναι η πορεία των εσόδων και στο ΕΤΕΑΕΠ (επικουρική ασφάλιση), που πλέον έχει μεταφερθεί στον ΕΦΚΑ. Σύμφωνα με υψηλόβαθμα στελέχη της κοινωνικής ασφάλισης, το έλλειμμα στην επικουρική ασφάλιση εκτιμάται σε περίπου 50 εκατ. ευρώ τον μήνα, στα οποία από τον Ιούνιο προστίθενται περίπου 26 εκατ. ευρώ που αντιστοιχούν στις αυξήσεις των περίπου 250.000 δικαιούχων, βάσει της απόφασης του ΣτΕ και της πρόσφατης ασφαλιστικής μεταρρύθμισης του Γ. Βρούτση.

Οι ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. Επισημαίνουν, δε, ότι ήδη η υστέρηση στα έσοδα, αλλά και στις πληρωμές του Δημοσίου προς τον ΕΦΚΑ, είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση της περιουσίας του φορέα. Εκτιμούν μάλιστα ότι, από περίπου 2,8 δισ. ευρώ, η περιουσία του ΕΦΚΑ στο τέλος Ιουνίου ίσως πέσει και κάτω από τα 2 δισ. ευρώ.

Ήδη ο ΕΦΚΑ έχει «στερηθεί» τα αναδρομικά που καταβλήθηκαν σε 250.000 συνταξιούχους, με το συνολικό ποσό να υπερβαίνει τα 142 εκατ. ευρώ.

Καμπανάκι

Ωστόσο, τα δύσκολα φαίνεται πως δεν έχουν περάσει, αντιθέτως…

Η απόφαση της διοίκησης του e-ΕΦΚΑ, στον οποίο έχει ενσωματωθεί πλέον το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης, να ρευστοποιήσει κοντά στα 285 εκατ. ευρώ από τα αποθεματικά του, τα οποία βρίσκονται στο Κοινό Κεφάλαιο της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), δεν κατέστη αναγκαία μόνο για την καταβολή των οχτάμηνων αναδρομικών αυξήσεων σε περίπου 250.000 συνταξιούχους στις 9 Ιουλίου, αλλά και για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών καταβολής του συνόλου των επικουρικών συντάξεων για τον Ιούλιο αλλά και τον Αύγουστο. Το μηνιαίο ποσό, μάλιστα, για την καταβολή των επικουρικών συντάξεων είναι αυξημένο κατά 27 εκατ. ευρώ λόγω της αύξησης που δόθηκε στους συνταξιούχους κατ’ εφαρμογή του ασφαλιστικού νόμου Βρούτση.

Ανάλογα «καμπανάκια» –αν και για την ώρα όχι τόσο ηχηρά όσο στο επικουρικό– έχουν χτυπήσει και στην κύρια ασφάλιση. Από τον Απρίλιο κι έπειτα η καταβολή των κύριων συντάξεων γίνεται μέσω της άντλησης ρευστών διαθεσίμων. Από τον εν λόγω «κουμπαρά» έχουν αντληθεί έως τώρα πάνω από 800 εκατ. ευρώ, κατεβάζοντας τη «στάθμη» του κοντά στα 2 δισ. ευρώ, ενώ αν δεν υπάρξει είτε αύξηση των εσόδων από τις εισφορές είτε αύξηση της κρατικής επιχορήγησης, τα ρευστά διαθέσιμα της κύριας ασφάλισης θα τελειώσουν τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.

Οι επικουρικές

Όσον αφορά τις αυξήσεις στις επικουρικές συντάξεις, η τελική εικόνα δεν είναι τόσο ειδυλλιακή όσο παρουσιάζεται. Κι αυτό διότι με την καταβολή της αύξησης επηρεάζεται και το ποσό του μηνιαίως παρακρατούμενου φόρου, που επιμερίζεται αναλογικά μεταξύ της κύριας και της επικουρικής σύνταξης. Για παράδειγμα, συνταξιούχος έλαβε τον Μάιο επικουρική σύνταξη 105 ευρώ και του παρακρατήθηκε φόρος 130 ευρώ στην κύρια σύνταξη και 12 ευρώ στην επικουρική. Από τις 2 Ιουνίου καταργείται το πλαφόν των 1.300 ευρώ και αυξάνεται το ποσό της επικουρικής σύνταξης που καταβάλλεται στον λογαριασμό του από 105 ευρώ σε 192 ευρώ. Αντίστοιχα τροποποιούνται τα ποσά των παρακρατούμενων φόρων από 130 ευρώ σε 142 ευρώ στην κύρια σύνταξη και από 12 ευρώ σε 24 ευρώ στην επικουρική.

Ακόμα μεγαλύτερη είναι η παρακράτηση φόρου για όσους έλαβαν υψηλότερα ποσά. Έτσι, συνταξιούχος έλαβε τον Μάιο επικουρική σύνταξη 112 ευρώ και παρακρατήθηκε φόρος 144 ευρώ στην κύρια σύνταξη και 42 ευρώ στην επικουρική. Από τις 2 Ιουνίου καταργείται το πλαφόν και αυξάνεται το ποσό της επικουρικής σύνταξης που καταβάλλεται στον λογαριασμό του από 112 ευρώ σε 202 ευρώ. Αντίστοιχα τροποποιούνται τα ποσά των παρακρατούμενων φόρων από 144 ευρώ σε 156 ευρώ στην κύρια σύνταξη και από 14 ευρώ σε 27 ευρώ στην επικουρική.