Ζαπράνης: «Ο Γαβρόγλου προωθεί τους μπαχαλάκηδες και ιδιωτικά συμφέροντα»

Κατηγορηματικά αντίθετος στις ρυθμίσεις που έχει η πρόταση Γαβρόγλου για τις αλλαγές στα ΑΕΙ εμφανίζεται ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, καθηγητής Αχιλλέας Ζαπράνης.

Σε τι απαντάει η πρόταση Γαβρόγλου;

Πραγματικά δυσκολεύομαι να δω σε ποια προβλήματα του χώρου της ανώτατης εκπαίδευσης απαντά το συγκεκριμένο νομοσχέδιο. Δεν μπορώ να αντιληφθώ τους ακαδημαϊκούς, οικονομικούς και κοινωνικούς λόγους που εξυπηρετεί η πρόταση του κ. Γαβρόγλου. Εκτός κι αν η αποδιοργάνωση και η αυξημένη μόχλευση μειοψηφικών τάσεων εντός των ΑΕΙ είναι κάτι θεμιτό για κάποιους. Αυτό που ξέρω με σιγουριά είναι σε τι δεν απαντάει. Δεν απαντάει στο χρόνιο ερώτημα της ελληνικής κοινωνίας γιατί δεν μπορούμε να έχουμε έστω και μερικά πανεπιστήμια εφάμιλλα των καλύτερων στις αναπτυγμένες χώρες. Εκτός κι αν πιστεύει κάποιος ότι αρκετοί από τους γόνους των βουλευτών που θα υπερψηφίσουν το συγκεκριμένο νομοσχέδιο δεν θα ταξιδέψουν στις χώρες της Εσπερίας για να σπουδάσουν εκεί. Μήπως ο κ. υπουργός γνωρίζει ότι ήδη αρκετά ελληνόπουλα, ιδίως από τη Β. Ελλάδα, κατευθύνονται για σπουδές στη γείτονα Τουρκία;

Πρόσφατα κάνατε κάποιες παρεμβάσεις που χαρακτηρίστηκαν «γενναίες» για το θέμα του ασύλου.

Επιτρέψτε μου να σας πω ότι νιώθω περισσότερο «μόνος» παρά «γενναίος». Και πολύ περισσότερο νιώθω απογοητευμένος. Ούτε στην περίπτωση του καθηγητή Συρρίγου ούτε στην περίπτωση των σχετικά πρόσφατων γεγονότων στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας η Σύνοδος των Πρυτάνεων πήρε θέση. Το Προεδρείο δεν εξέδωσε ούτε μία ανακοίνωση καταδίκης ή συμπαράστασης. Το καλοκαίρι του 2016, με αφορμή τα γεγονότα των καταληψιών NO BORDER CAMP, ως πρόεδρος της Συνόδου τα καταδίκασα άμεσα και μετά από παράκληση του πρύτανη του ΑΠΘ συγκάλεσα έκτακτη σύνοδο. Για πρώτη φορά δεν είχε απαρτία. Αυτοί που ζητούσαν τη σύγκληση της συνόδου μέσω email, οι ίδιοι άνθρωποι, σε 24 ώρες έκριναν ότι δεν χρειαζόταν. Τα πράγματα μου τα ξεκαθάρισε η κ. Αναγνωστοπούλου, που με πήρε τηλέφωνο μετά την ακύρωση της έκτακτης συνόδου. «Κύριε Ζαπράνη, θέλετε να βάλετε φωτιά στα πανεπιστήμια;». «Όχι, κ. υπουργέ, βαρέθηκα να βλέπω να τα καταστρέφουν».

Τι θα σας εμπόδιζε να κάνετε παρόμοιες παρεμβάσεις αν ίσχυαν οι ρυθμίσεις Γαβρόγλου για το άσυλο;

Το άσυλο δεν θα έπρεπε να υπάρχει. Τελεία. Η ελευθερία των ιδεών, της άποψης και των πεποιθήσεων είναι εγγυημένη από τη δημοκρατία μας, για όλους και όλες, και σε όλες τις εκφάνσεις της προσωπικής και κοινωνικής τους δραστηριότητας, εντός των ορίων του νόμου. Το 2017 δεν νοείται να υπάρχει θεσμοθετημένο άσυλο ενάντια στην κρατική βία και καταστολή. Μα, αν υπήρχε θέμα κρατικής βίας, δεν νομίζω ότι το άσυλο θα διαφύλασσε οποιονδήποτε από αυτήν. Το άσυλο στις ελάχιστες «δυναμικές μειοψηφίες» που βρίσκονται σε «διαρκή πάλη με το κατεστημένο», στους περιθωριακούς και στα εγκληματικά στοιχεία εξευτελίζει τον πανεπιστημιακό χώρο και τους λειτουργούς του.

Σύμφωνα με τον κ. Γαβρόγλου, η επέμβαση της αστυνομίας θα γίνεται αυτεπάγγελτα, μόνο εάν διαπιστωθεί η τέλεση κακουργήματος ή εγκλήματος κατά της ζωής. Σε κάθε άλλη περίπτωση η αστυνομία πρέπει να κληθεί από το Πρυτανικό Συμβούλιο. Δεν κατανοώ τη λογική του κ. Γαβρόγλου. Εάν ξυλοκοπείται ο πρύτανης, χωρίς να κινδυνεύει η ζωή του (πλημμέλημα), ή τον «χτίζουν» στο γραφείο του ή του αδειάζουν σκουπίδια στο γραφείο του ή ό,τι άλλο μπορούν να σκεφτούν οι «εξεγερμένοι φοιτητές», τότε, σύμφωνα με τον κ. Γαβρόγλου, ο πρύτανης εκείνες τις στιγμές της έντασης που θα συμβαίνουν όλα αυτά θα έχει τη δυνατότητα να συγκαλέσει Πρυτανικό Συμβούλιο; Είναι πέρα από την αντίληψή μου η λογική του. Εκτός και αν η πραγματική πρόθεση του νομοθέτη είναι η τρομοκράτηση των διοικήσεων, των μελών ΔΕΠ και του λοιπού προσωπικού των ΑΕΙ, που θα γίνουν έρμαια των συγκεκριμένων περιθωριακών στοιχείων χωρίς καμία δυνατότητα αντίδρασης. Εκτός και αν είναι συνοδοιπόροι ίσως…

Στα μεταπτυχιακά γιατί έχετε ενστάσεις;

Η φήμη και η αίγλη κάθε μεταπτυχιακού προγράμματος προκύπτει από τους διδάσκοντες καθηγητές, το πρόγραμμα σπουδών, τις υποδομές, τα προγράμματα ανταλλαγών, ταξίδια και διμερείς συμφωνίες και φυσικά την εν γένει φήμη του πανεπιστημίου που το παρέχει, και όλα συντείνουν φυσικά στις προοπτικές απασχόλησης και ακαδημαϊκής ανέλιξης μετά την αποφοίτηση. Υπάρχουν μεταπτυχιακά στην Ελλάδα τα οποία, σε ένα κλάσμα του κόστους, προσφέρουν πτυχίο εφάμιλλο με αυτά των κορυφαίων ευρωπαϊκών πανεπιστημίων. Αυτό το κλάσμα, όμως, απεφάνθη το υπουργείο ότι είναι «ακριβό». Ο υπουργός ξεχνά ότι τα δίδακτρα είναι ανταποδοτικά και ότι το υπουργείο του αδυνατεί να χρηματοδοτήσει τη λειτουργία μεταπτυχιακών προγραμμάτων. Για παράδειγμα, το λειτουργικό κόστος των μεταπτυχιακών προγραμμάτων του Πανεπιστημίου Μακεδονίας είναι 1,3 εκατ. ευρώ ετησίως (χωρίς αμοιβές διδασκόντων), ενώ η επιχορήγηση του υπουργείου Παιδείας για το σύνολο των λειτουργικών δαπανών του πανεπιστημίου είναι 1,42 εκατ. ευρώ για το 2017. Υπάρχει κανείς που να πιστεύει ότι από τα «τέλη» φοίτησης μπορεί να καλυφθεί αυτό το ποσό;

Δεν πρέπει να αιτιολογείται το ύψος των διδάκτρων στα μεταπτυχιακά;

Βεβαίως και θα πρέπει να αιτιολογείται το ύψος των διδάκτρων. Αυτό άλλωστε συμβαίνει και σήμερα, με απόφαση Συγκλήτου και το συνακόλουθο ΦΕΚ. Η ισοπεδωτική προσέγγιση Γαβρόγλου ξεκινά από τη διαπίστωση ότι μερικά μεταπτυχιακά είναι «πολύ ακριβά». Με αφετηρία αυτή τη διαπίστωση έρχεται να διαλύσει τον χώρο της μεταπτυχιακής εκπαίδευσης με διατάξεις απαράμιλλης αγνόησης κάθε οικονομικής και ακαδημαϊκής πραγματικότητας. Αφού έχουν οριστεί τα τέλη φοίτησης (δίδακτρα), μετά θα προσδιορίζεται ο αριθμός αυτών που απαλλάσσονται από αυτά! Για να προσκληθεί κάποιος καθηγητής από άλλο ελληνικό πανεπιστήμιο ή πανεπιστήμιο του εξωτερικού να διδάξει σε μεταπτυχιακό πρέπει να του ανατεθεί πλήρες μάθημα (12 διαλέξεις και εξέταση) και χρειάζεται επίσης ΚΥΑ των υπουργών Οικονομικών και Παιδείας για τις προϋποθέσεις και την αμοιβή του! Αναρωτιέμαι αν ο κ. Γαβρόγλου έχει διδάξει στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό σε μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών και κάτω από ποιες προϋποθέσεις…

Τα φτηνά μεταπτυχιακά δεν θα αποτελέσουν κίνητρο για τους πτυχιούχους σας να συνεχίσουν;

Ο κ. υπουργός προσφέρει «δωρεάν» ή «φτηνά» κάτι που δεν μπορεί να χρηματοδοτήσει. Για πρόσκαιρα εκλογικά οφέλη ή λόγω ιδεολογικών αγκυλώσεων, διαλύει καταξιωμένα μεταπτυχιακά που χρειάστηκαν πολλά χρόνια για να αποκτήσουν τη σημερινή τους αίγλη. Απευθύνεται στον ελληνικό λαό προσφέροντας αυτό που ο ίδιος γνωρίζει ότι δεν θα υπάρχει αύριο. Η τακτική του «κοινωνικού αυτοματισμού» δεν είναι καινούργια, και ο κ. Γαβρόγλου γνωρίζει καλύτερα από τον καθέναν να τη χειρίζεται. Αυτό όμως που πραγματικά αναρωτιέμαι είναι εάν ο κ. Γαβρόγλου γνωρίζει ότι τα ιδιωτικά συμφέροντα εντός και εκτός Ελλάδας τρίβουν τα χέρια τους με ικανοποίηση. Είναι άραγε τόσο αδαής;

Μήπως σας ενοχλεί η εκπροσώπηση των φοιτητών;

Ο φοιτητικός συνδικαλισμός αφορά τους φοιτητές και μόνο αυτούς. Είμαι της άποψης ότι οι φοιτητές πρέπει να συμμετέχουν σε συλλογικά όργανα, ώστε να εκφέρουν άποψη (αποκλειστικά) για θέματα που τους αφορούν. Με βρίσκει εντελώς αντίθετο όμως η κομματικοποίηση της φοιτητικής ζωής και πολύ περισσότερο η συνδιαλλαγή μεταξύ καθηγητών και κομματικών νεολαιών.

Και αν ψηφιστεί η πρόταση Γαβρόγλου;

Μα θα ψηφιστεί η πρόταση Γαβρόγλου. Δεν βλέπω γιατί θα πρέπει να υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία γι’ αυτό. Η πρόσφατη κοινοβουλευτική ιστορία δεν μας επιτρέπει περιθώρια αμφιβολίας (ελπίδας). Τις συνέπειες τις γνωρίζει και ο ίδιος, όπως γνωρίζει και το πόσο θα μακροημερεύσουν οι νομοθετικές του πρωτοβουλίες. Εν τω μεταξύ, θα αποδιοργανώσει πλήρως την ανώτατη εκπαίδευση, θα «πουλήσει» δωρεάν μεταπτυχιακά που δεν υπάρχουν και θα ενισχύσει παράλληλα σε υπερθετικό βαθμό την ιδιωτική τριτοβάθμια εκπαίδευση. Απ’ όλη αυτή την καταστροφή προσδοκά ότι θα κερδίσει πολιτική επιρροή στις διοικήσεις των πανεπιστημίων. Τελεία.