Κατ’ αρχάς θα ήθελα να μου πείτε τι σας ώθησε να ανεξαρτητοποιηθείτε από την Κ.Ο. του Ποταμιού…
Το Ποτάμι υπήρξε μια μεγάλη ευκαιρία για την ανανέωση της πολιτικής και την ανασύσταση του μεσαίου χώρου, η οποία, δυστυχώς, απέτυχε. Για όλους εμάς που ταυτιστήκαμε με την προσπάθεια, που πιστέψαμε σε αυτήν, που θυσιάσαμε, αν θέλετε, τη βολή και την καριέρα μας, αυτή είναι μια επώδυνη διαπίστωση. Το Ποτάμι δεν μπόρεσε να απαντήσει στις ανάγκες των καιρών. Λυπάμαι γι’ αυτό. Αρνούμενο να συνεργαστεί ή να τοποθετηθεί με σαφήνεια στον πολιτικό χάρτη, έγινε τροχοπέδη στις εξελίξεις. Η προτεραιότητα, όμως, δεν είναι το κομματικό μικροσυμφέρον αλλά η έξοδος της χώρας από την κρίση που τη μαστίζει.
Πρόκειται για οριστικό «διαζύγιο» ή για περίοδο «διάστασης»;
Η απομάκρυνσή μου από το Ποτάμι είναι οριστική. Αναγνωρίζω, όμως, και θέλω να επισημάνω τις καλές προθέσεις και τα αγνά κίνητρα των εθελοντών του Ποταμιού. Ελπίζω πραγματικά πως θα ξανασυναντηθούμε σύντομα με όλους όσοι αντιλαμβάνονται την ανάγκη ενός νέου, μεγάλου πολιτικού φορέα στον μεσαίο χώρο. Το Ποτάμι, δυστυχώς, δεν τόλμησε να αναλάβει το πολιτικό ρίσκο.
Ποιος θεωρείτε ότι μπορεί να είναι ο ρόλος ενός ανεξάρτητου βουλευτή;
Δυστυχώς, ο Κανονισμός της Βουλής και η πολιτική πρακτική περιορίζουν τις δυνατότητες παρέμβασης. Σε ό,τι με αφορά, θα συνεχίσω να επιδιώκω τους στόχους που με οδήγησαν εξ αρχής στην πολιτική και στο Ποτάμι: την ανασύσταση του μεσαίου εκσυγχρονιστικού χώρου αφενός και τη δημιουργία μιας κανονικής χώρας με σύγχρονο ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο και διοίκηση αφετέρου. Πιστεύω πως το πρώτο είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να υλοποιηθεί το δεύτερο.
Με τη συζήτηση περί δημιουργίας ενιαίου κεντροαριστερού πόλου στην Ελλάδα να βρίσκεται σε εξέλιξη, ποια είναι η άποψή σας για το εγχείρημα;
Η λεγόμενη κεντροαριστερά πλήρωσε την αδυναμία της να χειριστεί αποτελεσματικά την κρίση που κληρονόμησε από τις κυβερνήσεις της ΝΔ. Απροετοίμαστη πολιτικά και ιδεολογικά, αναγκάστηκε να συγκρουστεί με μια κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα που σε μεγάλο βαθμό είχε η ίδια δημιουργήσει. Άμεσο αποτέλεσμα υπήρξε ο κατακερματισμός και η διάλυση. Η ανασύσταση του χώρου σε έναν νέο, ενιαίο εκσυγχρονιστικό φορέα είναι προϋπόθεση για την εξισορρόπηση του πολιτικού σκηνικού και την έξοδο από την κρίση.
Κατά την άποψή σας, ποια χαρακτηριστικά θα πρέπει να διαθέτει ο κεντροαριστερός πόλος για να τραβήξει το ενδιαφέρον των πολιτών;
Πέρα από την ενότητα, που αποτελεί το πρώτο σημαντικό και δύσκολο στοίχημα, ο χώρος πρέπει να ανασυγκροτήσει το ταχύτερο δυνατό τον πολιτικό του λόγο, να ολοκληρώσει ένα αισιόδοξο επιθετικό αφήγημα για το μέλλον της χώρας. Η ανάπτυξη μιας γνήσιας εθνικής στρατηγικής, που θα υπερβαίνει τα μνημόνια και θα περιγράφει μια πορεία εξόδου βασισμένη στις πραγματικές εθνικές ανάγκες και δυνατότητες, είναι μέσα στις δυνατότητες της κεντροαριστεράς. Ακουμπάει στην παράδοση και στις αξίες της. Καθήκον της είναι να συναντηθεί με τις κοινωνικές δυνάμεις που επιθυμούν μια σύγχρονη Ελλάδα μέσα στην ευρωπαϊκή οικογένεια, καθήκον της είναι να αποτελέσει τη μαγιά των μεγάλων πολιτικών συμμαχιών για τις μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη η χώρα. Καθήκον της είναι να ακυρώσει τον διχασμό που επιχειρείται για μια ακόμη φορά.
Σε γενικότερο επίπεδο, πώς θα περιγράφατε το πολιτικό σύστημα στη χώρα σήμερα;
Το πολιτικό σύστημα απέτυχε να διαχειριστεί την κρίση. Όλες οι κυβερνήσεις, με τη σημερινή να σπάει όλα τα αρνητικά ρεκόρ, αρνήθηκαν ουσιαστικά να συγκρουστούν με τα συμφέροντα και τις στρεβλώσεις. Ακόμα χειρότερα, τα κόμματα αρνήθηκαν να συνεργαστούν στοιχειωδώς στα μεγάλα προβλήματα που απαιτούν δραστικές και μακροπρόθεσμες λύσεις, όπως π.χ. το ασφαλιστικό. Με ευθύνη, κυρίως, των κομμάτων που σήμερα κυβερνούν, αλλά και της ΝΔ στην αρχή της κρίσης, καλλιεργήθηκε ένα διχαστικό κλίμα και αναπτύχθηκε ένας αντιευρωπαϊκός λαϊκισμός που, όταν κλήθηκε να κυβερνήσει, αποδείχθηκε καταστροφικός. Δυστυχώς, φαίνεται πως ακόμη και σήμερα τα δυο μεγάλα κόμματα επιλέγουν το παλιό: τη διχαστική ρητορική και την τεχνητή ένταση. Όμως η απάντηση είναι σήμερα η συγκρότηση μιας εθνικής στρατηγικής που να υπερβαίνει τις παραδοσιακές πρακτικές. Ο σεβασμός των θεσμών της δημοκρατίας μας, η τήρηση των διαδικασιών και η ομαλή μετάβαση σε ένα νέο τοπίο είναι σήμερα μονόδρομος. Όλα ανεξαιρέτως τα κόμματα οφείλουν να αντικρίσουν την πραγματικότητα, να ανανεώσουν το δυναμικό τους και να εκσυγχρονίσουν τον λόγο τους.
Με τις εξελίξεις να τρέχουν μετά το Eurogroup, εκτιμάτε ότι υπάρχει περίπτωση ακόμα και πρόωρης προσφυγής στις κάλπες;
Η κυβέρνηση θα εξαντλήσει τη δυνατότητά της να παραμείνει στην εξουσία, ακόμη και αν χρειαστεί να εξαντλήσει και τη χώρα μαζί. Από τη στιγμή που μετέτρεψε το «όχι» του δημοψηφίσματος σε «ναι» και μπήκε στη διαδικασία των μνημονίων, δεν έχει επιλογές. Η προσφυγή στις κάλπες με την αξιολόγηση ανοιχτή ισοδυναμεί με παραδοχή ήττας. Φοβάμαι πως η κυβέρνηση θα υπογράψει στο τέλος τα πάντα, όπως ακριβώς και πέρυσι τον Μάιο.
Αλήθεια, εσείς τι προσλάβατε από τις αποφάσεις του τελευταίου Eurogroup;
Όπως εύστοχα επισημάνθηκε, η κυβέρνησή μας συμφώνησε ότι θα συμφωνήσει. Απ’ ό,τι φαίνεται και με την έναρξη των συνομιλιών στην Αθήνα, το επικοινωνιακό παιχνίδι των ατέρμονων συζητήσεων θα πάει μακριά. Στην ουσία, η διαπραγμάτευση έχει κυρίως εσωκομματικό ακροατήριο. Γίνεται λόγω των αντιδράσεων στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ και, δυστυχώς, το κόστος θα πληρωθεί για μια ακόμη φορά από τους φορολογούμενους. Η καθυστέρηση της αξιολόγησης έχει τεράστια αρνητική επίπτωση στην οικονομία. Αλλά, δυστυχώς, η κυβέρνηση έχει άλλες προτεραιότητες.
Επειδή έχει προκληθεί μεγάλος θόρυβος από την κύρωση της εμπορικής συμφωνίας Ε.Ε.-Καναδά (CETA), ιδίως σχετικά με το ζήτημα της προστατευόμενης ονομασίας της φέτας, μπορείτε να μας πείτε τι ακριβώς συμβαίνει;
Η συνθήκη με τον Καναδά βάζει ένα πλαίσιο σε μια αγορά στην οποία δεν υπήρχαν ως τώρα περιορισμοί. Το καθεστώς ΠΟΠ είναι άγνωστο στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Από αυτή την άποψη, είναι ένα πρώτο βήμα η δέσμευση της ονομασίας ΦΕΤΑ, έστω και με τους όρους της CETA. Ευχής έργο είναι να συνεχιστεί η διαπραγμάτευση και να βελτιωθούν ακόμη περισσότερο. Όμως η κατευθυνόμενη κινδυνολογία και οι υπερβολές δεν βοηθούν. Όπλο των ελληνικών προϊόντων στην Αμερική ήταν πάντα η ποιότητα, όχι ο προστατευτισμός. Το τυρί και το λάδι μας κερδίζουν αγορές και εξασφαλίζουν τιμή όταν είναι, όπως μπορούν και πρέπει, εξαιρετικά σε ποιότητα και συσκευασία. Αυτή πρέπει να είναι η κύρια επιδίωξη.
