Η ηγεσία είναι γένους θηλυκού

Η είδηση που μονοπώλησε το διεθνές ρεπορτάζ ήταν αναμφίβολα η ψήφιση της 34χρονης Σάνα Μάριν ως πρωθυπουργού της Φινλανδίας. Μια νέα κοπέλα τοποθετήθηκε στο ανώτατο θεσμικό αξίωμα της χώρας και, σαν να μην έφτανε αυτό, ηγείται μιας κυβέρνησης συνασπισμού η οποία αποτελείται από άλλες τέσσερις γυναίκες, τρεις εκ των οποίων είναι κάτω των 35 ετών. Κερασάκι στην τούρτα το οικογενειακό περιβάλλον της Μάριν, η οποία μετά τον χωρισμό του πατέρα και της μητέρας της μεγάλωσε με δύο γυναίκες, τη βιολογική της μητέρα και τη σύντροφο της μητέρας της. Για τον μικρόκοσμο της Ελλάδας όλα αυτά αποτέλεσαν τεράστια είδηση, για τη Φινλανδία όμως ήταν κάτι απολύτως φυσιολογικό.

Ισχύς εν τη ενώσει

Η 34χρονη Σάνα Μάριν, ηγέτιδα του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, μαζί με την 32χρονη Λι Άντερσον, ηγέτιδα της Αριστερής Συμμαχίας, την 32χρονη Κάτρι Κουλμούνι, ηγέτιδα του Κόμματος του Κέντρου, την 34χρονη Μαρία Οχίσαλο, ηγέτιδα της Πράσινης Ένωσης, και την 55χρονη Άνα-Μάγια Χένρικσον, ηγέτιδα του Σουηδικού Λαϊκού Κόμματος της Φινλανδίας, συγκροτούν την κυβέρνηση της Φινλανδίας, η οποία, σύμφωνα με τους πολιτικούς αναλυτές, διέρχεται μία από τις δυσκολότερες περιόδους της, με τις απεργίες των συνδικάτων να έχουν κοστίσει πολιτικά στον απερχόμενο πρωθυπουργό και την πόλωση να είναι έντονη μεταξύ των ψηφοφόρων.

Η Σάνα Μάριν γεννήθηκε το 1985 στο Ελσίνκι, αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Τάμπερε και έλαβε τίτλο Master of Science στη Διοίκηση το 2017. Η ενασχόλησή της με την πολιτική ξεκίνησε το 2006, οπότε έγινε μέλος της Νεολαίας του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, ενώ από το 2010 μέχρι το 2012 διετέλεσε αντιπρόεδρός της. Στα 27 της εξελέγη δημοτική σύμβουλος του Τάμπερε και σε ηλικία 30 ετών έγινε βουλευτής. Κατά τη δεύτερη θητεία της ως βουλευτού έγινε υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών της χώρας. Σε συνέντευξή της έχει δηλώσει ότι μετά τον χωρισμό των γονιών της μεγάλωσε με τη μητέρα της και τη σύντροφο της μητέρας της. Αν και το γεγονός αυτό δεν της δημιούργησε πρόβλημα στην πολιτική της πορεία, η ίδια ως παιδί πολλές φορές δυσκολευόταν να μιλήσει για το οικογενειακό της περιβάλλον. Τον Ιανουάριο του 2018 απέκτησε μια κόρη με τον σύντροφό της Μάρκους Ράικονεν.

Ενωτική για τους πολίτες

Η εκλογή της Μάριν έχει ικανοποιήσει την πλειοψηφία των Φινλανδών, οι οποίοι βλέπουν μια νέα εποχή να ξεκινά στο πολιτικό γίγνεσθαι της χώρας. Ωστόσο, αρκετοί πολίτες παραμένουν διχασμένοι. Πολιτικοί αναλυτές υπογραμμίζουν πως οι ηγέτιδες των κομμάτων της κυβέρνησης συνασπισμού έχουν ίδιο φύλο και όμοια ηλικία, γεγονός που καθιστά την επικοινωνία τους εύκολη. Παρ’ όλα αυτά, η ενότητα που χαρακτηρίζει τη νέα κυβέρνηση υπό τη Μάριν προβληματίζει τους ψηφοφόρους, οι οποίοι σημειώνουν πως τα πέντε κόμματα παρουσιάζουν μια περίεργη σύγκλιση στην ατζέντα τους και στο προφίλ των ηγετών τους, γεγονός που θα επηρεάσει τον πλουραλισμό και τη διατήρηση της διαφορετικής ιδεολογίας. Δριμεία κριτική δέχεται ήδη η νέα κυβέρνηση από το Κόμμα των Φινλανδών, το οποίο τη χαρακτηρίζει «ένα μοντέρνο φεμινιστικό αντι-αρσενικό κίνημα». Θα υπήρχαν άραγε τέτοιου είδους χαρακτηρισμοί αν η κυβέρνηση αποτελούνταν από άντρες μέσης ηλικίας και πάνω; Μάλλον όχι.

Η ουσία, όπως αναφέρει ο «Guardian», είναι αν η Σάνα Μάριν θα καταφέρει να ενώσει τις πολιτικές δυνάμεις της χώρας της και κατ’ επέκταση τους πολίτες ή αν το χάσμα μεταξύ Αριστερών, Φιλελεύθερων και Συντηρητικών θα ενισχυθεί. Οι διεθνείς αναλυτές πιστεύουν πως η Μάριν έχει το ιδανικό προφίλ για να αποτελέσει έναν δίαυλο μεταξύ των γενεών της Φινλανδίας και ταυτόχρονα να αφήσει το δικό της στίγμα σε μια συγκυρία που σε ευρωπαϊκό τουλάχιστον επίπεδο ευνοεί τις γυναίκες, με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και την Κριστίν Λαγκάρντ να κατέχουν δύο από τις σημαντικότερες θέσεις στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και την προεδρία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Κατά την πρώτη της ομιλία η Σάνα Μάριν τόνισε πως βασική της πρόθεση και όραμα είναι να «χτίσει μια κοινωνία όπου κάθε παιδί θα μπορεί να γίνει ό,τι θέλει και κάθε άτομο θα μπορεί να ζήσει και να γεράσει με αξιοπρέπεια», μια πρόταση που συνοψίζει και τον κύριο στόχο της πολιτικής σε μια κοινωνία. «Για μένα, προσωπικά, ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα και στην ισότητα είναι η βάση της νοοτροπίας μου. Ασχολήθηκα με την πολιτική διότι θέλω να επηρεάσω θετικά τον τρόπο με τον οποίο η κοινωνία αντιμετωπίζει τους πολίτες της και τα δικαιώματά τους» κατέληξε η Μάριν.

Ισότητα των φύλων στο παγκόσμιο προσκήνιο

Η δίκαιη εκπροσώπηση των γυναικών στην παγκόσμια πολιτική σκηνή αποτελεί διεθνή στόχο τα τελευταία χρόνια. Τον Σεπτέμβριο του 2015 τα Ηνωμένα Έθνη υιοθέτησαν την Ατζέντα για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη 2030, η οποία περιλαμβάνει 17 στόχους. Ένας εξ αυτών αναφέρεται στην ισότητα των φύλων. Δύο δείκτες, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, σηματοδοτούν την πρόοδο σε μια κοινωνία, η αναλογία γυναικών στα εθνικά κοινοβούλια και στην τοπική αυτοδιοίκηση και η αναλογία γυναικών σε θέσεις μάνατζερ σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα. Σε παγκόσμιο επίπεδο οι γυναίκες εξακολουθούν να αποτελούν μειοψηφία σε πρωθυπουργικές ή υπουργικές θέσεις. Το 2018, όπως αναφέρει έρευνα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, από τις 279 θέσεις αρχηγών κρατών παγκοσμίως, μόλις οι 55 ανήκαν σε γυναίκες, ενώ την ίδια χρονιά μόλις το 18% των υπουργών ήταν γυναίκες, οι οποίες κατείχαν κυρίως χαρτοφυλάκια που είχαν να κάνουν με την εκπαίδευση, την κοινωνία, την οικογένεια, το περιβάλλον, και όχι τα «ακριβοθώρητα», όπως αυτά της οικονομίας και της ασφάλειας.

Η Φινλανδία, πάντως, μας δείχνει τον δρόμο προς την ισότητα των φύλων, καθώς εξέλεξε την πρώτη της πρωθυπουργό το 2003, τη δεύτερη το 2010 και την τρίτη το 2019, ενώ πλέον το 47% των βουλευτών της είναι γυναίκες, μετά και τις φετινές εθνικές εκλογές. Όπως εύστοχα έγραψε στο προφίλ του στο Twitter ο πρώην Φινλανδός πρωθυπουργός Αλεξάντερ Στουμπ: «Το κόμμα μου δεν συμμετέχει στην κυβέρνηση, ωστόσο χαίρομαι που οι ηγέτες των πέντε κομμάτων της κυβέρνησης είναι γυναίκες. Αποδεικνύεται ότι η Φινλανδία είναι μια μοντέρνα και προοδευτική χώρα. Η πλειοψηφία της δικής μου κυβέρνησης ήταν επίσης γυναίκες. Κάποια μέρα το φύλο δεν θα παίζει ρόλο για τη συγκρότηση των κυβερνήσεων. Μέχρι τότε, θα είμαστε πρωτοπόροι».

Η Φινλανδία συνεχίζει την πολιτική της ζωή σαν να μην έχει συμβεί τίποτα το περίεργο, στη δική μας χώρα μια παρόμοια κυβέρνηση θα οδηγούσε στην επιστράτευση των τακτικών της «λάσπης» και της πολιτικής εξόντωσης. Όχι μόνο από την πλευρά των ανδρών, που παραδοσιακά κατέχουν τις θέσεις εξουσίας στην Ελλάδα, αλλά κι από τις ίδιες τις γυναίκες, που δεν είναι συνηθισμένες σε εναλλακτικούς κοινωνικούς ρόλους που θέτουν στο επίκεντρο την εξουσία.