Το Brexit άργησε μια ακόμη μέρα

Η φωτογραφία της εβδομάδας δείχνει την Τερέζα Μέι την ημέρα πριν αναλάβει τα ηνία του Ηνωμένου Βασιλείου να πηγαίνει δεξιά αντί για αριστερά στην οδό Ντάουνινγκ, όπου θα μετακομίσει άμεσα. Ο Κάμερον φεύγει αλλά έμεινε η γάτα, όπως «γάτα» πρέπει να αποδειχθεί και η νέα πρωθυπουργός της Βρετανίας, καθώς τα μηνύματα από τις Βρυξέλλες θέλουν τη διαπραγμάτευση με την Ε.Ε. για την έξοδο να κρατάει από 4 έως 6 χρόνια. Για όσους ήλπιζαν ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα αμφισβητηθεί κάτι τέτοιο αποκλείστηκε, αν και το βρετανικό Κοινοβούλιο συμφώνησε να συζητήσει το θέμα της εγκυρότητας του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος στις αρχές Σεπτεμβρίου.

«Το Brexit σημαίνει Brexit» δήλωσε η νέα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι και τα μετά το Brexit γεγονότα απέκτησαν δυναμική την τελευταία εβδομάδα, παρ’ ότι κανείς δεν είναι ακόμη έτοιμος να πατήσει το κουμπί του άρθρου 50 της Συνθήκης της Ε.Ε. που θα εκκινήσει τη διαδικασία διαζυγίου. Ο Κάμερον αποχώρησε από την Ντάουνινγκ Στριτ, έπειτα από έξι χρόνια πρωθυπουργίας και μόλις έναν χρόνο μετά την επανεκλογή του. Πριν υποβάλει την παραίτησή του στο Μπάκιγχαμ είχε αποκαλέσει τη Μέι, την οποία εξάλλου είχε ως υπουργό Εσωτερικών στο Υπουργικό του Συμβούλιο, «δυνατή» και «ικανή», δηλώνοντας ότι θα της παράσχει την πλήρη υποστήριξή του.

Η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός μετά τη Θάτσερ κάλεσε δημόσια τη χώρα να ενωθεί υπό την ηγεσία της και υποσχέθηκε να ολοκληρώσει με επιτυχία τη διαπραγμάτευση για το διαζύγιο της Βρετανίας με την Ε.Ε. Μία από τις πρώτες δουλειές της νέας πρωθυπουργού ήταν και ο ανασχηματισμός του Υπουργικού Συμβουλίου. Ο καγκελάριος Τζορτζ Όσμπορν ήταν από τους πρώτους που αντικαταστάθηκαν, ενώ ο Μπόρις Τζόνσον επανέρχεται στο προσκήνιο αναλαμβάνοντας το υπουργείο Εξωτερικών.

Η Μέι έμεινε μόνη στην κούρσα για την ηγεσία των Συντηρητικών όταν η αντίπαλός της Άντρεα Λέντσομ, με την οποία θα αναμετριόταν σε εκλογές από τη βάση του κόμματος, παραιτήθηκε μετά τον σάλο που προκάλεσε με συνέντευξή της. Μιλώντας στους «Times» υποστήριξε ότι η Μέι, που δεν κατάφερε να κάνει παιδιά, στερείται «μερίδιο στο μέλλον», προσθέτοντας ότι πρέπει να είναι «πραγματικά λυπηρό» να μην έχει κάποιος παιδιά.

Η Μέι είχε αναφερθεί η ίδια στο θέμα σε συνέντευξη που δημοσιεύτηκε την περασμένη εβδομάδα λέγοντας ότι «πρέπει να αποδεχόμαστε όσα μας φέρνει η ζωή» και προσθέτοντας ότι «υπάρχουν κι άλλα ζευγάρια σε παρόμοια θέση». Η Λέντσομ, που έχει δύο γιους και μία κόρη, θέλησε να σταθεί στον ρόλο των νέων αλλά βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα, δίνοντας την ευκαιρία στη Μέι να της ζητήσει να μείνει μέσα στα «αποδεκτά» όρια της πολιτικής συζήτησης για την ηγεσία.

Η Λέντσομ ήταν από την αρχή αουτσάιντερ, πριν από την κορύφωση της προδοσίας του Μάικλ Γκόουβ απέναντι στον Μπόρις Τζόνσον. Όταν ο Τζόνσον αποσύρθηκε και ο Γκόουβ βγήκε νοκ άουτ, αποτυγχάνοντας να κερδίσει αρκετή υποστήριξη από τους βουλευτές, οι μετοχές της ανέβηκαν. Όμως στον τελευταίο γύρο της ψηφοφορίας, την περασμένη Πέμπτη, η Μέι κέρδισε την υποστήριξη 199 Τόρηδων και η Λέντσομ 84. Είχε γίνει σαφές ποια θα ήταν το αφεντικό.

Αφού επιβεβαιώθηκε επίσημα ότι κέρδισε την κούρσα και αναδείχθηκε στην ηγεσία του κυβερνώντος Συντηρητικού Κόμματος, μετά την ανακοίνωση της μόνης άλλης υποψήφιας πως εγκαταλείπει, η Μέι είπε σε δημοσιογράφους: «Το Brexit σημαίνει Brexit και θα το μετατρέψουμε σε επιτυχία […]. Έχουμε ανάγκη να ενώσουμε τη χώρα μας». Νωρίτερα ο Γκρέιαμ Μπρέιντι είχε ανακοινώσει εκ μέρους της ηγεσίας των Τόρις πως «έχουμε την επιβεβαίωση […] μπορούμε να ανακηρύξουμε την εκλογή της κ. Μέι στην ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος με άμεση ισχύ».

Η ανακοίνωση αποκαλύπτει ότι οι Συντηρητικοί ξαναβρίσκουν τον βηματισμό τους, σε πλήρη αντίθεση με το Εργατικό Κόμμα, όπου ο ηγέτης Τζέρεμι Κόρμπιν αντιμετωπίζει ανταρσία, έχοντας χάσει την υποστήριξη του περίπου 80% των βουλευτών του, ωστόσο παραμένει και αρνείται να παραιτηθεί.
Η πρώην σκιώδης υφυπουργός Επιχειρήσεων Άντζελα Ιγκλ επιβεβαίωσε τη Δευτέρα ότι είχε πυροδοτήσει τη διαδικασία ανατροπής του Κόρμπιν. Προς το παρόν ο Κόρμπιν κατάφερε μια μικρή νίκη 18-14 υπέρ της αυτόματης ένταξης του ονόματός του στην ψηφοφορία.

Μικρή Βρετανία;

Από την πλευρά τους, στο πρώτο συμβούλιο μετά το δημοψήφισμα, οι υπουργοί Οικονομικών των 19 χωρών της Ευρωζώνης αποτίμησαν τις επιπτώσεις της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση, ενώ παράλληλα πίεσαν το Λονδίνο να αναλάβει δράση άμεσα για να ξεκαθαρίσει το θέμα που προκαλεί αβεβαιότητα απέναντι στην ευρωπαϊκή οικονομία.
Ο υπουργός Οικονομικών της Αυστρίας Χανς-Γεργκ Σέλινγκ χαιρέτισε το γεγονός ότι η Τερέζα Μέι θα γίνει η επόμενη πρωθυπουργός της Βρετανίας, αλλά απαίτησε να υπάρξει «ταχεία απόφαση» σε ό,τι αφορά τη διεξαγωγή νέων εκλογών ή όχι, ώστε οι αγορές να εξέλθουν από το κλίμα «αβεβαιότητας». Την αίσθηση του επείγοντος επιβεβαίωσε και ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ λέγοντας «όσο νωρίτερα μπορεί να επιλυθεί αυτή η προβληματική κατάσταση, τόσο καλύτερα θα είναι».

Ο Ευρωπαίος επίτροπος Οικονομικών και Δημοσιονομικών Υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί έκανε σαφές πως το Brexit απασχολεί τους αξιωματούχους των Βρυξελλών. «Είναι το πρώτο μας συμβούλιο μετά την ψηφοφορία. Ανταλλάσσουμε απόψεις και κάνουμε τις πρώτες μας αναλύσεις για τις συνέπειες του Brexit» ανέφερε. «Οι επιπτώσεις ενδέχεται να είναι σημαντικές. Πρέπει να εργαστούμε για να τις περιστείλουμε».

Με την άμεση αντικατάσταση του πρωθυπουργού της Βρετανίας Ντέιβιντ Κάμερον κλείνει ένας κύκλος αίματος που είδε μίση, πάθη και αλληλοσπαραγμούς να κλυδωνίζουν το Συντηρητικό Κόμμα και να βάζουν τη χώρα σε αχαρτογράφητα νερά. Με τους τρεις σωματοφύλακες του Brexit –τους Συντηρητικούς Τζόνσον και Γκόουβ και τον ανεκδιήγητο Φάρατζ– ουσιαστικά εκτός παιχνιδιού ολοκληρώνεται το δράμα που άρχισε το 2004, όταν ο τότε πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ έπαιξε πρώτος με την ιδέα ενός δημοψηφίσματος για τη σχέση του Ηνωμένου Βασιλείου με την Ε.Ε. Δώδεκα χρόνια αργότερα, ο Κάμερον, τον οποίο πολλοί κατηγόρησαν ότι έπαιξε με τη μοίρα της χώρας για να ξεκαθαρίσει προσωπικούς του λογαριασμούς, αφού έσυρε τη χώρα σε ένα δημοψήφισμα που δεν άφηνε περιθώρια για κωλοτούμπες, άφησε στη διάδοχό του την ευθύνη να επισημοποιήσει το διαζύγιο της χώρας του με την Ε.Ε. και να ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις για τη μελλοντική διμερή εμπορική σχέση. To ζητούμενο θα είναι να συμφωνηθεί ένα ισορροπημένο μείγμα ανάμεσα στην πρόσβαση στην κοινή αγορά και στην ελεύθερη μετακίνηση που θα συμφέρει και τις δύο πλευρές. Όπως υποστηρίζουν όσοι γνωρίζουν τις Βρυξέλλες, θα είναι μια μακρά και επίπονη διαπραγμάτευση, εν μέρει και για παραδειγματισμό των υπολοίπων.

Όπως έχουν σήμερα τα πράγματα, με δεδομένο ότι η Μέι θα προχωρήσει κανονικά με την ενεργοποίηση του άρθρου 50, αν και θα προσπαθήσει να το καθυστερήσει για να βεβαιωθεί για τις κινήσεις της, και με την Ευρώπη να εμφανίζεται αρνητική σε παραχωρήσεις, η συζήτηση θα κινηθεί στο πλαίσιο μιας συμφωνίας για το ελεύθερο εμπόριο με κύριο σημείο τι θα αποφασιστεί για την παροχή υπηρεσιών, που ενδιαφέρει τη Μεγάλη Βρετανία. Γράφεται επίσης ότι το κανονικό Brexit μπορεί να αποφευχθεί μεσο-μακροπρόθεσμα, αν τα φέρει έτσι η συγκυρία και συμπέσει με τις επόμενες προγραμματισμένες εκλογές. Δεν θα ήταν παράλογο η «συμφωνία εξόδου» να τεθεί σε δεύτερο δημοψήφισμα ή, αν αυτό αποτελέσει δέσμευση του Εργατικού Κόμματος, να ανατραπεί η ψηφοφορία.