Ολυμπιακό πνεύμα κατά COVID-19 - Free Sunday
Ολυμπιακό πνεύμα κατά COVID-19
Εξαιρετικά δύσκολη η διαχείριση των Ολυμπιακών Αγώνων του Τόκιο

Ολυμπιακό πνεύμα κατά COVID-19

Οι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες, οι οποίοι ξεκίνησαν το 1896 στην Αθήνα, είναι γεμάτοι κρίσεις και δύσκολες καταστάσεις.

Το πνεύμα της Ολυμπιακής εκεχειρίας δεν έχει μεγάλη σχέση με την πολιτική του 20ου και του 21ου αιώνα. Από τους Ολυμπιακούς του Βερολίνου το 1936, οι οποίοι μετατράπηκαν σε μέθοδο προβολής του ναζισμού, μέχρι το χτύπημα των Παλαιστινίων τρομοκρατών στους Ολυμπιακούς του Μονάχου το 1972, η διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων ήταν γεμάτη δυσκολίες, προκλήσεις και αρνητικά μηνύματα.

Οι Ολυμπιακοί και το… Αφγανιστάν

Εξαιρετικά σημαντική ήταν και η κρίση στους Ολυμπιακούς της Μόσχας το 1980, όπου οι ΗΠΑ ηγήθηκαν μποϋκοτάζ για να διαμαρτυρηθούν για τη Σοβιετική εισβολή στο Αφγανιστάν.

Ποιος μπορούσε να προβλέψει τότε ότι μετά την ταπεινωτική αποχώρηση των Σοβιετικών από το Αφγανιστάν θα είχαμε αμερικανική εισβολή και κατάληψη της χώρας μετά το χτύπημα στους Δίδυμους Πύργους το 2001 και στη συνέχεια ταπεινωτική αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων ύστερα από εικοσαετή άγονη παραμονή τους στο Αφγανιστάν.

Το μποϋκοτάζ των Ολυμπιακών Αγώνων του 1980, με αφορμή τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν, δείχνει πόσο λάθος είναι να μπερδεύεται η σύγχρονη πολιτική με την οργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων. Η ίδια η έννοια της ολυμπιακής εκεχειρίας, την οποία προωθούσαν στην αρχαία Ελλάδα, είχε σαν βασικό στόχο την ενίσχυση της ανεξαρτησίας των Ολυμπιακών Αγώνων σε σχέση με τις πολιτικές αντιπαραθέσεις και τις συγκρούσεις.

Εκτός από τη βαριά σκιά της πολιτικής που πέφτει κάθε τόσο πάνω από τους Ολυμπιακούς Αγώνες έχουμε και άλλα προβλήματα που μετατρέπουν συχνά τη διενέργειά τους σε ένα είδος… μαραθώνιου.

Πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 είχαμε στην Ελλάδα πολιτικές αντιπαραθέσεις για το κόστος της διοργάνωσης και την καθυστέρηση στην προετοιμασία.

Στους Ολυμπιακούς του Πεκίνου το 2008 αναπτύχθηκε προβληματισμός γύρω από την ατμοσφαιρική ρύπανση ρεκόρ στο Πεκίνο και την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα.

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο το 2016 είχαμε ένα συνδυασμό οργανωτικού χάους, διαφθοράς, ρύπανσης και κουνουπιών με τον ιό Ζίκα.

Η πρόκληση της πανδημίας

Από όλες τις δυσκολίες των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων, οι μεγαλύτερες έχουν σχέση με τους Ολυμπιακούς του Τόκιο και οφείλονται στην πανδημία.

Κατ’ αρχήν, οι Ολυμπιακοί Αγώνες ήταν προγραμματισμένοι για το 2020 και πραγματοποιούνται ένα χρόνο αργότερα, το 2021, εξαιτίας της απειλής της πανδημίας.

Η περιοχή του Τόκιο έχει κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και υπάρχουν σοβαροί περιορισμοί οι οποίοι δυσκολεύουν τη διαχείριση και την ίδια την πραγματοποίηση των Ολυμπιακών Αγώνων. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε αυτούς τους Ολυμπιακούς Αγώνες δεν θα υπάρξουν θεατές στα στάδια και τους αθλητικούς χώρους.

Μέχρι πριν λίγους μήνες η ιαπωνική κοινή γνώμη ήταν κατά της διενέργειας των Ολυμπιακών Αγώνων και πολλοί διεκδικούσαν νέα αναβολή ή και τη ματαίωσή τους.

Στην αντίληψη των Ιαπώνων, η έξαρση της πανδημίας δεν άφηνε περιθώρια για υποδοχή 66.000 αθλητών και συνοδών χωρίς να μεγαλώσει ο κίνδυνος για τη δημόσια υγεία. Καθώς όμως πλησιάζαμε στην ημερομηνία έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων η κοινή γνώμη άρχισε να επηρεάζεται θετικά από τον μύθο των Ολυμπιακών Αγώνων και την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης να προχωρήσει στη διεξαγωγή τους για να προβληθεί διεθνώς η Ιαπωνία και εν όψει της κρίσιμης αναμέτρησης των βουλευτικών εκλογών.

Η ανησυχία πάντως της ιαπωνικής κοινής γνώμης ενισχύεται από το γεγονός ότι τα ποσοστά εμβολιασμού στην Ιαπωνία είναι ιδιαίτερα χαμηλά εφόσον δόθηκε απόλυτη προτεραιότητα στα περιοριστικά μέτρα τα οποία, για ένα διάστημα, φάνηκε να αποδίδουν.

Οι κανόνες της Άπω Ανατολής

Η κατάσταση στην Ιαπωνία σε ό,τι αφορά την πανδημία μπορεί να θεωρηθεί ιδιαίτερα καλή συγκρινόμενη με την κατάσταση στην Ε.Ε. και στις ΗΠΑ, είναι όμως αρκετά προβληματική με βάση τα πολύ πιο αυστηρά κριτήρια που ισχύουν σε χώρες της Άπω Ανατολής. Την κατάσταση περιπλέκει το γεγονός ότι η πανδημία βρίσκεται σε σχετική έξαρση, το τελευταίο διάστημα, στην Ιαπωνία με αποτέλεσμα να μεγαλώνει η ανησυχία για τους Ολυμπιακούς.

Η Ιαπωνία έχει πληθυσμό 126 εκατομμυρίων. Οι θάνατοι από COVID-19 ανέρχονται σε 15.046, δηλαδή έχουν σημειωθεί 119,1 θάνατοι ανά εκατομμύριο κατοίκους.

Τη χειρότερη επίδοση στην Ε.Ε. έχει η Ουγγαρία με 3.072 θανάτους ανά εκατομμύριο κατοίκους ενώ η Ελλάδα, η οποία εξακολουθεί να έχει από τις καλύτερες επιδόσεις στην Ε.Ε., έχει 1.198 θανάτους ανά εκατομμύριο κατοίκους.

Συνολικά στην Ελλάδα χάσαμε γύρω στους 13.000 από κορονοϊό, με πληθυσμό 10,7 εκατομμύρια, ενώ στην Ιαπωνία οι απώλειες ανέρχονται σε 15.000 με πληθυσμό 126,2 εκατομμύρια.

Με ευρωπαϊκά κριτήρια η κατάσταση στην Ιαπωνία είναι περίπου ειδυλλιακή σε ό,τι αφορά τον COVID-19, υπάρχουν όμως δύο σοβαρά προβλήματα.

Σοβαρά προβλήματα

Πρώτον, στην Ιαπωνία δεν ισχύουν ευρωπαϊκά κριτήρια αλλά συγκρίσεις με χώρες όπως η Κίνα, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία.

Η Κίνα με πληθυσμό 1,4 δισεκατομμύρια έχει καταγράψει 4.848 θανάτους. Αυτό σημαίνει ότι οι θάνατοι ανά εκατομμύριο κατοίκους περιορίζονται στους 3,47. Οι Ιάπωνες έχουν, σε σχέση με τον πληθυσμό, το ένα δέκατο των απωλειών της Ελλάδας αλλά 35 φορές περισσότερες απώλειες από τους Κινέζους.

Σε βάρος της Ιαπωνίας είναι και η σύγκριση με την Αυστραλία. Με πληθυσμό 25,3 εκατομμύρια έχει καταγράψει 915 θανάτους από COVID-19, δηλαδή 36 θανάτους ανά εκατομμύριο κατοίκους. Οι απώλειες της Αυστραλίας είναι αναλογικά υπερδεκαπλάσιες των απωλειών της Κίνας και οι απώλειες της Ιαπωνίας υπερτριπλάσιες των απωλειών της Αυστραλίας.

Είναι φανερό λοιπόν ότι η Ιαπωνία λειτουργεί σε ένα διαφορετικό διεθνές περιβάλλον σε ό,τι αφορά τον COVID-19 που επιβάλλει δύσκολες συγκρίσεις και εξαιρετικά αυστηρά κριτήρια.

Δεύτερον, παρατηρείται έξαρση της πανδημίας στην Ιαπωνία κατά τη διάρκεια της περιόδου των Ολυμπιακών Αγώνων.

Την τελευταία εβδομάδα οι θάνατοι από την πανδημία έφτασαν τους 81 και τα κρούσματα τις 21.586.

Στην Ουγγαρία, που έχει συνολικά τις χειρότερες επιδόσεις στην Ε.Ε., την τελευταία εβδομάδα σημειώθηκαν μόλις 6 θάνατοι από την πανδημία και 284 κρούσματα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο αριθμός θανάτων ανά εκατομμύριο κατοίκους ήταν την τελευταία εβδομάδα 0,61 στην Ουγγαρία και 0,64 στην Ιαπωνία, η οποία αντιμετωπίζει την πρόκληση των Ολυμπιακών Αγώνων.

Στην Ελλάδα, όπου παρατηρείται έξαρση της πανδημίας, έχουμε από τις χειρότερες ευρωπαϊκές επιδόσεις στη διάρκεια της τελευταίας εβδομάδας με 51 θανάτους, 4,76 θανάτους ανά εκατομμύριο κατοίκους και 15.929 νέα κρούσματα.

Εντελώς διαφορετική η εικόνα σε χώρες όπως η Κίνα και η Αυστραλία με τις οποίες συγκρίνεται άμεσα η Ιαπωνία. Στην Κίνα είχαμε 0 θανάτους την τελευταία εβδομάδα με 247 νέα κρούσματα.

Στην Αυστραλία είχαμε 3 θανάτους την τελευταία εβδομάδα με 800 νέα κρούσματα, γεγονός που σήμανε γενικό συναγερμό. Είναι χαρακτηριστική της αυστηρότητας που επικρατεί σε χώρες όπως η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία, η απόφαση της κεντροαριστερής πρωθυπουργού της Νέας Ζηλανδίας, Άρντερν, να αναστείλει για μια περίοδο οκτώ εβδομάδων τα αεροπορικά ταξίδια μεταξύ Αυστραλίας - Νέας Ζηλανδίας που εθεωρούντο εδώ και αρκετό καιρό COVID-free. Όπως χαρακτηριστικά είπε η πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας, με τη μετάλλαξη Δέλτα «ο COVID-19 άλλαξε και το ίδιο πρέπει να κάνουμε κι εμείς».

Προσεκτικά βήματα

Οι Ιάπωνες προχωρούν στην έναρξη και τη διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων με προσεκτικά βήματα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο διευθύνων σύμβουλος της οργανωτικής επιτροπής, Τοσίρο Μούτο, δεν απέκλεισε τη ματαίωση ή και τη διακοπή της διοργάνωσης εάν υπάρξει αύξηση των κρουσμάτων. Είπε σχετικά: «δεν μπορούμε να προβλέψουμε τι θα γίνει με τον αριθμό των κρουσμάτων. Εάν τα κρούσματα αυξηθούν, θα συνεδριάσουμε όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές και θα δούμε τι θα κάνουμε».

Το πιθανότερο είναι ότι τα αυστηρά μέτρα που έχουν πάρει οι Ιάπωνες και η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή, η άψογη προετοιμασία αλλά και το Ολυμπιακό πνεύμα, θα οδηγήσουν σε μία επιτυχημένη διοργάνωση που θα αφήσει τις καλύτερες εντυπώσεις.

Υπάρχει πάντως ένα στοιχείο αβεβαιότητας καθώς ορισμένες μέρες καταγράφεται διψήφιος αριθμός κρουσμάτων μεταξύ των αθλητών και των συνοδών τους.

Το πρώτο «χρυσό» πάντως των Ολυμπιακών Αγώνων του Τόκιο πήγε στο Μπρίσμπεϊν της Αυστραλίας, στο οποίο η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή ανέθεσε τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων του 2032. Πρόκειται για την τρίτη πόλη της Αυστραλίας που θα φιλοξενήσει τους Ολυμπιακούς μετά τη Μελβούρνη το 1956 και το Σίδνεϊ το 2000.