Το ιδιωτικό χρέος υπερβαίνει το ελληνικό ΑΕΠ - Free Sunday
Το ιδιωτικό χρέος υπερβαίνει το ελληνικό ΑΕΠ
Το συνολικό ποσό των ληξιπρόθεσμων οφειλών των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων προς το Δημόσιο ξεπέρασε στο τέλος του 2018 το ποσό των 190 δισ. ευρώ. Κι αυτό τη στιγμή που το ελληνικό ΑΕΠ διαμορφώθηκε στο τέλος του 2017 στα 177,28 δισ. ευρώ.

Το ιδιωτικό χρέος υπερβαίνει το ελληνικό ΑΕΠ

Σε μπούμερανγκ για την ελληνική οικονομία μετατρέπονται οι «υποσχέσεις» για νέες ρυθμίσεις οφειλών σε ασφαλιστικά ταμεία και εφορία, που, σε συνδυασμό με την οικονομική στενότητα που βιώνουν τα ελληνικά νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις, έχουν εκτοξεύσει στα ύψη το ιδιωτικό χρέος προς το Δημόσιο. Κι αυτό γιατί εν αναμονή των νέων μέτρων τόσο οι ιδιώτες όσο και οι επιχειρήσεις δεν είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους, προκειμένου να πετύχουν την υπαγωγή τους σε αυτά. Βέβαια, δεν είναι λίγοι κι εκείνοι που αντιμετωπίζουν πραγματικά προβλήματα, με αποτέλεσμα να μην έχουν την οικονομική δυνατότητα να καταβάλλουν τις οφειλές τους.

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία των αρμόδιων για την είσπραξη των δημόσιων εσόδων υπηρεσιών της φορολογικής και τελωνειακής διοίκησης, το συνολικό ποσό των ληξιπρόθεσμων οφειλών των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων προς το Δημόσιο ξεπέρασε στο τέλος του 2018 το ποσό των 190 δισ. ευρώ. Κι αυτό τη στιγμή που το ελληνικό ΑΕΠ διαμορφώθηκε στο τέλος του 2017 στα 177,28 δισ. ευρώ.

Ειδικότερα, σύμφωνα με αναλυτικά στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους οι αρμόδιες υπηρεσίες της ΑΑΔΕ, το ληξιπρόθεσμο κεφάλαιο των ρυθμισμένων και μη ρυθμισμένων οφειλών των Ελλήνων φορολογουμένων (φυσικών προσώπων, νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων) προς τα ελεγκτικά κέντρα, τις ΔΟΥ και την Επιχειρησιακή Μονάδα Είσπραξης (ΕΜΕΙΣ) ανερχόταν την 1η Ιανουαρίου 2019 στο ποσό των 104,364 δισ. ευρώ. Την ίδια στιγμή, το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τα τελωνεία ανήλθε το 2018 στα 5,347 δισ. ευρώ, έναντι 4,98 δισ. ευρώ το 2017.

Επίσης, άνω των 81 δισ. ευρώ είναι τα διάφορα «συνεισπραττόμενα» ποσά, δηλαδή οι προσαυξήσεις, οι τόκοι, τα τέλη και οι λοιπές πρόσθετες επιβαρύνσεις επί του κεφαλαίου των ληξιπρόθεσμων οφειλών των φορολογουμένων προς τα ελεγκτικά κέντρα, τις ΔΟΥ, την ΕΜΕΙΣ και τα τελωνεία.

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι από τα 104 δισ. ευρώ που είναι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τις φορολογικές υπηρεσίες, έχουν υπαχθεί σε ρυθμίσεις μόλις 3,7 δισ. ευρώ (δηλ. μόνο το 3,5%), τα 18,109 δισ. ευρώ (δηλ. το 17,35%) θεωρούνται ανεπίδεκτα είσπραξης, ενώ τα 8,484 δισ. ευρώ (δηλ. το 8,1%) αποτελούν το συνολικό «αποτελεσματικό» ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο, δηλαδή το πλέον εισπράξιμο μέρος των συνολικών ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τη φορολογική διοίκηση.

Ο συνολικός αριθμός οφειλετών με ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τα ελεγκτικά κέντρα, τις ΔΟΥ και την ΕΜΕΙΣ ανήλθε σε 4.064.750 το 2018 έναντι 4.068.857 το 2017.

Οι ρυθμίσεις

Υπό αυτές τις συνθήκες, θεωρείται απολύτως απαραίτητη η νέα ρύθμιση για οφειλές στην εφορία, που, σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής πληροφορίες, θα ενεργοποιηθεί μετά το Πάσχα. Το οικονομικό επιτελείο σβήνει και γράφει τις παραμέτρους της ρύθμισης ώστε να προκύψει ένα σχήμα που να «πιάνει» τους στρατηγικούς κακοπληρωτές και ταυτόχρονα να μη δυσαρεστεί τους θεσμούς.

Όπως φαίνεται, τελικά η νέα ρύθμιση δεν θα προβλέπει εισοδηματικά ή περιουσιακά κριτήρια για όσα φυσικά πρόσωπα δηλώνουν κάτω από 10.000 ευρώ τον χρόνο, τα οποία θα μπορούν να αποπληρώνουν τις οφειλές τους σε έως 120 δόσεις. Από τα 10.000 ευρώ και άνω, όμως, θα ενεργοποιούνται τα εισοδηματικά κριτήρια. Το οικονομικό επιτελείο έχει δημιουργήσει έναν αλγόριθμο με βάση τον οποίο θα προκύπτουν οι μηνιαίες δόσεις. Συγκεκριμένα, θα λαμβάνεται υπόψη η ετήσια ικανότητα αποπληρωμής διά το χρέος που έχει ο οφειλέτης. Σημειώνεται ότι, σε κάθε περίπτωση, η ελάχιστη δόση θα διαμορφωθεί στα 25-30 ευρώ.

Επίσης, θα προβλέπεται διαγραφή των οφειλών από προσαυξήσεις και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής. Ανάλογα με το ύψος της οφειλής, αλλά και τον χρόνο που δημιουργήθηκαν αυτές, θα κλιμακώνεται το «κούρεμα» στις προσαυξήσεις, το οποίο θα φτάνει στην πλήρη διαγραφή σε ορισμένες περιπτώσεις.

Ωστόσο, αυτό που θα πρέπει να προσέξουν οι οφειλέτες είναι τη στιγμή που θα τεθεί σε ισχύ η ρύθμιση να μην έχουν δημιουργήσει νέα χρέη ή τουλάχιστον να τα έχουν τακτοποιήσει μέσω της πάγιας ρύθμισης των 12 δόσεων. Στην περίπτωση, δηλαδή, που η ρύθμιση της τελευταίας ευκαιρίας ξεκινήσει στις αρχές Μαΐου, θα πρέπει να έχουν εξοφληθεί τυχόν οφειλές του πρώτου τετραμήνου του 2019.

Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, από τη νέα ρύθμιση θα ωφεληθούν λίγοι. Κι αυτό διότι από τους 4,064 εκατομμύρια οφειλέτες με ληξιπρόθεσμα χρέη 105 δισ. ευρώ προς την εφορία, οι 2.219.151 χρωστούν έως 500 ευρώ μόλις. Συνεπώς, ακόμα και με 25 ευρώ σαν ελάχιστη δόση τον μήνα, οι δόσεις δεν μπορούν να ξεπερνούν τις 20 συνολικά. Φυσικά, στη ρύθμιση δεν θα μπορούν να ενταχθούν οι 536.330 οφειλέτες που χρωστούν και δεν πληρώνουν από 1 έως 10 ευρώ, ούτε οι 338.072 οφειλέτες με χρέη 10-50 ευρώ.

Μικρά θα είναι τα οφέλη και για τους περισσότερους από τους συνολικά 1.344.792 οφειλέτες με χρέη 50-500 ευρώ μόλις, καθώς η νέα ρύθμιση προσφέρει μόλις 2-20 δόσεις. Για όλους αυτούς, το μόνο όφελος ίσως είναι η διαγραφή τυχόν μικροποσών για τόκους ή η άμεση χορήγηση ασφαλιστικής ενημερότητας, που τη στερούνται, παρ’ ότι οι οφειλές τους (ατομικά και συνολικά) είναι ουσιαστικά αμελητέες.