Θανάσης Διαμαντόπουλος: Στις εκλογές ενισχυθήκαν μόνο τα τρία κόμματα του πολιτικού mainstream - Free Sunday
Θανάσης Διαμαντόπουλος: Στις εκλογές ενισχυθήκαν μόνο τα τρία κόμματα του πολιτικού mainstream

Θανάσης Διαμαντόπουλος: Στις εκλογές ενισχυθήκαν μόνο τα τρία κόμματα του πολιτικού mainstream

Την αισιοδοξία του για την πορεία της νέας κυβέρνησης εκφράζει ο ομότιμος καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Θανάσης Διαμαντόπουλος, προσθέτοντας ότι οι εκλογές της 7ης Ιουλίου μοιάζουν να επαναφέρουν την «κανονικότητα» στο πολιτικό σύστημα της χώρας.

Ποια είναι η πρώτη σας προσέγγιση στο εκλογικό αποτέλεσμα της 7ης Ιουλίου;

Έχω την αίσθηση ότι το βασικό χαρακτηριστικό της λαϊκής ψήφου ήταν η διάθεση εγκατάλειψης του ευτελισμού και καθολικής απόρριψης της δημόσιας ζωής του παλιού πολιτικού συστήματος, και επιστροφής στους παραδοσιακούς φορείς του. Δεν είναι τυχαίο ότι όλα τα κόμματα διαμαρτυρίας, τα αντισυστημικά, ακόμα και το ΚΚΕ που, κατά κάποιον τρόπο, είναι «καθεστωτικό» κόμμα, έχασαν δύναμη ή εξαφανίστηκαν, ενώ ενισχυθήκαν μόνο τα τρία κόμματα του πολιτικού mainstream, αν μπορώ να το πω έτσι, οι τρεις νέοι πόλοι της πολιτικής ζωής, με τη μόνη διαφορά ότι ο Μητσοτάκης αύξησε άλλες επτά μονάδες την ισχύ του κόμματός του σε σχέση με τις ευρωεκλογές, ο Τσίπρας, κυρίως χάρη στην εκπληκτική του εμφάνιση στον ΣΚΑΪ (από τότε την είχα αξιολογήσει ως τέτοια) κατά οκτώ μονάδες, ενώ η Φώφη Γεννηματά μόλις κατά 0,3%, που σημαίνει ότι δεν κατάφερε να επωφεληθεί από το πολιτικό «παραζάλισμα» του ΣΥΡΙΖΑ λόγω της ήττας του στις ευρωεκλογές.

Πώς είδατε τις πρώτες κινήσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη; Πώς κρίνετε τη νέα κυβέρνηση;

Σε επίπεδο εντυπώσεων, καθώς μόνο για εντυπώσεις μπορούμε να μιλάμε την παρούσα στιγμή, με εξαίρεση το γεγονός του καθολικού θρησκευτικού όρκου, το οποίο το αποκωδικοποιώ ως αποστέρηση της ελευθερίας κάποιων ανθρώπων –γιατί δεν μπορώ να φανταστώ ότι κανείς δεν ήθελε να δώσει πολιτικό όρκο, είναι στατιστικά απίθανο–, καθώς και με την εξαίρεση κάποιων εσωκομματικών συμβιβασμών και εξυπηρετήσεων, κυρίως μεγάλων ονομάτων και γόνων παραδοσιακών πολιτικών οικογενειών, θα έλεγα ότι είναι η κυβέρνηση που μου έχει κάνει την καλύτερη εντύπωση, αφότου θυμάμαι τον εαυτό μου. Η ύπαρξη επαρκών προσώπων και επαϊόντων του αντικειμένου, η σοβαρότητα, η καταφανής προετοιμασία και η ταχύτητα με την οποία πολλοί υπουργοί ήδη δρομολόγησαν την ενασχόληση με το έργο τους παρέχουν βάσεις αισιοδοξίας. Αν, δε, προσθέσουμε ότι η ελληνική οικονομία όλα αυτά τα χρόνια έχει συμπιεστεί πάρα πολύ και ότι υπάρχει τώρα μια ευκαιρία να προβάλλει ως επενδυτικός στόχος για πολύ κόσμο, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι εξέλειψε και ο θεσμικός παράγων επενδυτικής ανασφάλειας που ήταν το ενδεχόμενο διάλυσης της Βουλής λόγω αδυναμίας εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας και προκήρυξης εκλογών με απλή αναλογική, όλα αυτά μου επιτρέπουν να έχω μια αισιόδοξη στάση, στο μέτρο, βεβαίως, που δεν υπάρξουν διεθνή απρόοπτα γεγονότα, τα οποία κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει.

Τι θα θέλατε να δείτε από την κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη;

Πρώτον, μια σοβαρή στάση απέναντι στην επενδυτική λογική. Δεύτερον, περισσότερο σεβασμό στους εργαζομένους του ιδιωτικού τομέα, είτε είναι εργοδότες είτε αυτοαπασχολούμενοι είτε μισθωτοί, οι οποίοι είναι οι κατεξοχήν είλωτες της σύγχρονης κοινωνίας, προς όφελος των κρατικοδίαιτων. Τρίτον, και πολύ βασικό –και νομίζω ότι αυτό το έχουν προαναγγείλει με τη μεγαλύτερη κατηγορηματικότητα– αποκατάσταση της ευταξίας. Αλλά ευταξία δεν είναι μόνο η κατάργηση της ανομίας στα πανεπιστήμια με το υποτιθέμενο ακαδημαϊκό άσυλο ή η συννομία στα Εξάρχεια. Ευνομία είναι η τήρηση της νομιμότητας και για ελάσσονα, όπως η απαγόρευση του καπνίσματος, αλλά πολύ περισσότερο η αποκατάσταση της ελευθερίας των ελληνικών και ειδικά των αθηναϊκών δρόμων από τον καθένα που οιαδήποτε στιγμή τους καταλαμβάνει και οδηγεί σε στραγγαλισμό την εμπορική και οικονομική ζωή της πρωτεύουσας. Επίσης, αναβάθμιση της Παιδείας, σε σχέση με την αντίληψη που υπάρχει έως τώρα, της πληθωριστικής παραγωγής παιδαγωγικών μονάδων, βασιζόμενης στην αφελή λογική ότι οι πάντες έχουν τη διανοητική δυνατότητα για πρόσληψη επιστημονικής γνώσης, γεγονός που οδηγεί σε πτυχία χωρίς καμία ουσιαστική αξία.

Απευθυνόμενος στην ειδίκευσή σας, πώς κρίνετε το γεγονός των πολλών εξωκοινοβουλευτικών-τεχνοκρατών στην κυβέρνηση;

Νομίζω ότι στην παρούσα συγκυρία είναι θετικό και απαλλάσσει το πολιτικό σύστημα από πολλαπλές δουλείες, εξαρτήσεις και σχέσεις πελατειασμού. Ακόμα περισσότερο, είχα υποστηρίξει ότι, ακόμα κι αν δεν περάσουμε σε προεδρικό σύστημα, που είναι σχεδόν συμβατό με τη φύση του, να υπάρξει ασυμβίβαστο μεταξύ υπουργικών και βουλευτικών καθηκόντων. Σε κάθε περίπτωση, δε, πιστεύω ότι θα είναι καλό να εκλέγονται βουλευτές κατά το πλείστον σε μονοεδρικές περιφέρειες, εκεί όπου οι σχέσεις πελατειασμού που αναπτύσσονται όταν αναλαμβάνουν υπουργικά καθήκοντα είναι πολύ μικρότερες, όπως και οι σχετικές προκλήσεις.

Μου δίνετε «πάσα» για το επόμενο ερώτημα. Η νέα κυβέρνηση έχει ξεκαθαρίσει ότι θα φέρει τάχιστα νέο εκλογικό νόμο. Πώς θα επιθυμούσατε/εκτιμάτε ότι θα πρέπει να είναι το νέο εκλογικό σύστημα;

Απ’ όσο ξέρω, σε πρώτη φάση θα καταργηθεί η ψηφισμένη απλή αναλογική. Μακροπρόθεσμα, νομίζω ότι η κατεύθυνση θα είναι προς την κατεύθυνση του εκλογικού νόμου που είχαμε επεξεργαστεί επί κυβέρνησης Γιώργου Παπανδρέου, δηλαδή, την εκλογή των περισσότερων βουλευτών σε μονοεδρικές περιφέρειες, όπου δεν υπάρχει η «μάχη του σταυρού», ούτε «εμφύλιοι», ούτε συγκρότηση των ψηφοδελτίων στη λογική στόχευσης σε συγκεκριμένες κατηγορίες ψηφοφόρων, αλλά σε λογική συνθετικής έκφρασης του πολιτικού λόγου στην τοπική κοινωνία.
Τώρα, για να μην ισχύσει άμεσα η απλή αναλογική, το άρθρο 54 του Συντάγματος λέει ότι χρειάζονται 200 ψήφοι, οι οποίες όμως δεν μπορούν να βρεθούν ακόμα κι αν ο Τσίπρας –όπως εκτιμώ– έχει καταλάβει ότι δεν τον συμφέρει η απλή αναλογική, καθώς είναι υποχρεωμένος «για την τιμή των όπλων» να εναντιωθεί στην κατάργηση του νόμου. Ωστόσο, το άρθρο 54 έχει προσδιοριστεί με 154 ψήφους ως αναθεωρητέο, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί η πλειοψηφία των 180 (158 της ΝΔ και 22 του ΚΙΝΑΛ) να αλλάξει αυτό το άρθρο και ο νέος εκλογικός νόμος να είναι άμεσης ισχύος, όταν ψηφίζεται από τα τρία πέμπτα των βουλευτών, δηλαδή, από 180. Αυτό νομικά και αριθμητικά είναι δυνατόν. Πολιτικά νομίζω ότι είναι πάρα πολύ δύσκολο να γίνει, αλλά υπάρχει ένα μικρό παράθυρο, που το αφήνω ως ενδεχόμενο.